Britaniya jangi (yoki Britaniya havo yurishi) 1940 yilning iyulidan 1941 yilning martigacha davom etgan, Ikkinchi jahon urushidagi muhim havo jangidir. Germaniya, 1940 yilda Fransiya va boshqa Yevropa davlatlarini zabt etib, Britaniyaga hujum qilishni rejalashtirdi. Germaniya o‘zining asosiy strategiyasini Britaniyani havo hujumlari orqali sindirishga qaratdi, chunki dengiz orqali invaziyalashning qiyinligi sababli havo ustunligini olish zarur edi.
Jang boshlanishi:
Germaniya aviatsiyasi, Luftwaffe, 1940 yilning iyulida Britaniyaning aviatsiya inshootlarini, radar stantsiyalarini va havo maydonlarini bombalashni boshladi. Britaniya havo kuchlari (RAF) bu hujumlarga qarshi kurashdi, ammo Luftwaffe Britaniyaning sharqiy qismidagi aviatsiya bazalarini nishonga olishni davom ettirdi.
Germaniyaning strategiyasi:
Germaniya, RAFni yo‘q qilish va Britaniya havo kuchlarini quvvatdan chiqarish maqsadida, Londondagi va boshqa yirik shaharlar, shu jumladan, sanoat hududlari va transport liniyalarini bombardimon qildi. Bu hujumlar "kruiz bombardimoni" deb ataldi, ya’ni barcha hujumlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri aholi punktlariga, shaharlarga qaratilgan edi.
RAFning qarshiligi:
Britaniya havo kuchlari o‘zining mustahkam mudofaa strategiyasini ishlab chiqqan edi. RAFning Spitfire va Hurricane samolyotlari Germaniyaning yaqinlashayotgan havo kuchlariga qarshi kuchli qarshilik ko‘rsatdi. RAFning radar tarmog‘i ham muhim rol o‘ynadi, chunki bu Germaniya havo kuchlarining harakatlarini oldindan aniqlash imkonini berdi.
Germaniya taktikasi o‘zgarishi:
Boshlanishda Germaniya RAFni yo‘q qilishga harakat qilgan bo‘lsa, keyinchalik ular Londonga va boshqa aholi joylariga qarshi ommaviy bombardimonlarga o‘tishdi. Bu esa RAFga ko‘proq vaqt berdi va Britaniya havo kuchlari jangovar holatni tikladi. Biroq, RAFning qat’iyatliligi va Germaniya aviatsiyasining yuksalib kelayotgan yo‘qotishlari Germaniyaning muvaffaqiyatini sekinlashtirdi.
Jangning yakuni:
1940 yil oxiriga kelib, Britaniya o‘zining havo ustunligini saqlab qolishga muvaffaq bo‘ldi. Luftwaffe tomonidan amalga oshirilgan hujumlarning maqsadi – Britaniyaning aviatsiya kuchlarini yo‘q qilish edi, ammo RAFning qarshiligi va Germaniyaning resurslarining kamayishi bu rejaning muvaffaqiyatsiz tugashiga olib keldi.
Natija:
Britaniya jangi Germaniyaning muvaffaqiyatsizligi bilan yakunlandi. Britaniya havo ustunligini saqlab qoldi va ularning mamlakatiga invaziyalash rejalari bekor qilindi. Bu urushdagi muhim g‘alaba, Britaniya xalqining ruhini ko‘tardi va urushning keyingi bosqichida muhim strategik afzalliklarni ta’minladi. Germaniya uchun bu jangning muvaffaqiyatsiz yakunlanishi, ularning havo kuchlarini zaiflashtirdi va keyinchalik Stalingrad va boshqa frontlarda ko‘proq muammolarni keltirib chiqardi.
rel='nofollow'>Https://t.me/tarixi_dunyo