Turk tilida kelishiklar (hali suffixlar)
O‘zbek tilidagi kabi, so‘zlarning grammatik munosabatlarini ko‘rsatishda ishlatiladi.
1. Nominal kelishik (Yalın hâl)
So‘z o‘zining boshlang‘ich holida, hech qanday qo‘shimchasiz bo‘ladi.
Savol: Kim? Nima?
2. Tushum kelishigi (Belirtme hâli)
Maqsadli yoki aniq ob’ektni ko‘rsatadi.
Savol: Nimani? Kimni?
Qo‘shimcha: -ı, -i, -u, -ü
3. Jo‘nalish kelishigi (Yönelme hâli)
Yo‘nalishni ko‘rsatadi.
Savol: Kimga? Nimaga?
Qo‘shimcha: -a, -e
4. Borish kelishigi (Bulunma hâli)
Bir joyda borligini bildiradi.
Savol: Kimda? Nimada? Qayerda?
Qo‘shimcha: -da, -de
5. Chiqish kelishigi (Çıkma hâli)
Bir narsadan chiqishni yoki ajralishni bildiradi.
Savol: Kimdan? Nimadan? Qayerdan?
Qo‘shimcha: -dan, -den
Misol:
Evden (uydan), Kitaptan (kitobdan).
6. Egalik kelishigi (Tamlayan hâli)
Egalik munosabatlarini ko‘rsatadi.
Savol: Kimning? Nimaning?
Qo‘shimcha: -ın, -in, -un, -ün
7. Vosita kelishigi (Vasıta hâli)**
Bir narsaning vositasida amalga oshirilishini bildiradi.
Savol: Kim bilan? Nima bilan?
Qo‘shimcha: -ile, -la, -le
❗️Turk tilidagi bu kelishiklar talaffuzda so‘zning ohangiga ko‘ra o‘zgaradi. Suffixlar unli va undosh tovushlar uyg‘unligi qoidalariga bog‘liq.
Telegram | Instagram
O‘zbek tilidagi kabi, so‘zlarning grammatik munosabatlarini ko‘rsatishda ishlatiladi.
1. Nominal kelishik (Yalın hâl)
So‘z o‘zining boshlang‘ich holida, hech qanday qo‘shimchasiz bo‘ladi.
Savol: Kim? Nima?
Misol:
Ev (uy), Kitap (kitob).
2. Tushum kelishigi (Belirtme hâli)
Maqsadli yoki aniq ob’ektni ko‘rsatadi.
Savol: Nimani? Kimni?
Qo‘shimcha: -ı, -i, -u, -ü
Misol:
Evi (uyni), Kitabı (kitobni).
3. Jo‘nalish kelishigi (Yönelme hâli)
Yo‘nalishni ko‘rsatadi.
Savol: Kimga? Nimaga?
Qo‘shimcha: -a, -e
Misol:
Eve (uyga), Kitaba (kitobga).
4. Borish kelishigi (Bulunma hâli)
Bir joyda borligini bildiradi.
Savol: Kimda? Nimada? Qayerda?
Qo‘shimcha: -da, -de
Misol:
Evde (uyda), Kitapta (kitobda).
5. Chiqish kelishigi (Çıkma hâli)
Bir narsadan chiqishni yoki ajralishni bildiradi.
Savol: Kimdan? Nimadan? Qayerdan?
Qo‘shimcha: -dan, -den
Misol:
Evden (uydan), Kitaptan (kitobdan).
6. Egalik kelishigi (Tamlayan hâli)
Egalik munosabatlarini ko‘rsatadi.
Savol: Kimning? Nimaning?
Qo‘shimcha: -ın, -in, -un, -ün
Misol:
Evin (uyning), Kitabın (kitobning).
7. Vosita kelishigi (Vasıta hâli)**
Bir narsaning vositasida amalga oshirilishini bildiradi.
Savol: Kim bilan? Nima bilan?
Qo‘shimcha: -ile, -la, -le
Misol:
Kitapla (kitob bilan), Evle (uy bilan).
❗️Turk tilidagi bu kelishiklar talaffuzda so‘zning ohangiga ko‘ra o‘zgaradi. Suffixlar unli va undosh tovushlar uyg‘unligi qoidalariga bog‘liq.
Telegram | Instagram