Islom Hindistonga savdo, targʻibot va fath yoʻli bilan kirib kelgan. Bu harakat aslida xalifa Umar ibn al-Xattob r a. davridan boshlab Hindistonni zabt etishga urinishlar kichik miqyosda amalga oshirilgan. Ammo Umaviylar davrida aniq shakllana boshlagan. Umaviy hokimi Hajjoj ibn Yusuf at-Saqafiy Hindistonni fath etish uchun bir qancha qoʻshinlar jo‘natgan. Shulardan biri Muhammad ibn al-Qosim boshchiligida qoʻshin Hindistonni fath etishga muvaffaq bo‘lgan. Shundan soʻng, uzoq asrlar davomida Hindiston podsholari sifatida musulmonlar va hindular o‘rtasidagi urushlar davom etgan. Bunga Musulmonlarning adolatiga qaramay ham undagibviloyat hukmdorlari va brahmanlar (Hind jamiyatida katta ta'sirga ega bo'lgan rohiblarlar) Hindiston xalqining quyi tabaqalarini musulmonlar va ularning da'vatchilariga qarshi kurashga chaqirib, doimiy qoʻzgʻab turishgan.
Abbosiylar davlatining Islomiy Hindiston darvozalarini ochishda hissasi ham bor edi. Sind hokimi Xishom bin Amr at-Tag‘labiy yurish qilib, Multon va Kashmirni fath eta oldi.
Keyinroq esa G'aznaviylar hokimiyatga keldi. Ular o'z davlatlarining poytaxti sifatida tez orada G'azna shahrini tanlaydilar. Uning asoschisi Panjob uchun jang qilib, hindlarni mag'lub etgan Subuqtagin edi. Undan soʼng,uning o'g'li Mahmud bin Subuqtaqin hokimiyat tepasiga keladi. U Alloh yo‘lida kurashgan buyuk jihodchi bo‘lib, Hindiston yerlariga o‘n yetti marta yurish qilib, Sindning bir qismini o‘z davlati ostida birlashtira oldi. Keyin u Kannauj va Gujaratni fath etadi, soʻngra, Somnathni buzib tashladi. U hindlar oʻz eʼtiqodlariga koʻra ruhlarning koʻchish joyi hisoblangan. Hindistonning Mahmud bosib olgan koʻpgina hududlarida islom dini tarqalgan. U hijriy 421-yil(milodiy 1030-yil)da vafot etadi. Uning oʻlimidan soʻng, taxtga oʻgʻli Masʼud kelib, uning davrida davlat zaiflashganiga qaramay, hind yerlarida Banoras shahrini zabt etadi. Bu orqali, Gang daryosi boʻyida Hindular hukmronligini tugatib,hijriy 555 yil(Milodiy 1060-yil)ga kelib, bu yerlarda Gʻaznaviylar hokimiyatni toʻliq qoʻlga olishiga sabab boʻldi.
Orada Gʻuriylar ham Hindiston gʻda katta fathlar amalga oshiradi. 1206-yilda Hindistonda 1-Islom davlati Dehli sultonligi tashkil topdi. Uning hukmdori Aladdin Al-Xiljiy kuchli va shijoatli sulton bo'lib, o'z mamlakatidan mo'g'ullar tahdidini qaytarishga muvaffaq bo'ldi. Uning davrida islom bayrog'i birinchi marta Hindiston yarimorolini qamrab oldi.
Moʻgʻullarning hujumlarini qaytarish uchun oʻzining gʻarbiy chegaralarida bir qator qalʼalar qurdi, ularni askarlar va qurol-yarogʻlar bilan taʼminladi. Ammo bu moʻgʻullarning Hindistonga hujumlarini toʻxtata olmaydi. Janglar davom etib, 698 hijriy (1298 milodiy) yili Jaran-Manjur jangida Alauddin va uning qo'mondonlari Zafarxon va Alajxon moʻgʻullar yetakchisi va xoni Qutluq Xojaga qarshi chiqib, Moʻgʻullarni tor-mor keltiradilar. Ammo afsuski, Alouddin Al-Xiljiy moʻgʻullar hujumlarini yoʻq qilish bilan mashgʻul boʻlib, Hindistonni zabt etish uchun qoʻshinlarni tayyorlar ekan 699 hijriy ( milodiy 1299) yilda moʻgʻullar yana hujum qilishadi. Ushbu hujumni qaytarish uchun yana Zafarxon yoʻlga chiqadi. Ammo bu safar Kili jangida Zafarxon magʻlub boʻlib, halok boʻladi. Shunga qaramay, Moʻgʻullar katta yoʻqotishlar sabab orqaga chekinadi. Shundan soʻng, Hindistonni Fath etishni davom ettirish uchun Alouddin ikki qoʻmondon Alanxon va Nusratxonlarni janubga yuboradi. Ular Rajputana mintaqasidagi eng katta qal'a bo'lgan Runtanbhor qal'asini zabt etish uchun kechgan qonli urushlarda gʻalaba qozonib, bu hududlarni ham Alauddin al-Xaljiyga davlatiga bo'ysuntirishdi.
Rajputana rojaliklarining eng qudratlisi bo‘lgan, qoyaga o‘yilgan tog‘ tepasida mustahkam qal’a Malva va Ujjayn ham 706 hijriy (milodiy 1306)-yilda qiyinchilik bilan zabt etiladi. Shundan keyin , “Aloaddin al-Xilji va Dehli sultonligi hududi “Bengal”dan “Panjob”gacha bo‘lgan butun “Hindiston”ni oʻz qoʻlida birlashtiradi
https://t.me/TarixTamaddun1
Abbosiylar davlatining Islomiy Hindiston darvozalarini ochishda hissasi ham bor edi. Sind hokimi Xishom bin Amr at-Tag‘labiy yurish qilib, Multon va Kashmirni fath eta oldi.
Keyinroq esa G'aznaviylar hokimiyatga keldi. Ular o'z davlatlarining poytaxti sifatida tez orada G'azna shahrini tanlaydilar. Uning asoschisi Panjob uchun jang qilib, hindlarni mag'lub etgan Subuqtagin edi. Undan soʼng,uning o'g'li Mahmud bin Subuqtaqin hokimiyat tepasiga keladi. U Alloh yo‘lida kurashgan buyuk jihodchi bo‘lib, Hindiston yerlariga o‘n yetti marta yurish qilib, Sindning bir qismini o‘z davlati ostida birlashtira oldi. Keyin u Kannauj va Gujaratni fath etadi, soʻngra, Somnathni buzib tashladi. U hindlar oʻz eʼtiqodlariga koʻra ruhlarning koʻchish joyi hisoblangan. Hindistonning Mahmud bosib olgan koʻpgina hududlarida islom dini tarqalgan. U hijriy 421-yil(milodiy 1030-yil)da vafot etadi. Uning oʻlimidan soʻng, taxtga oʻgʻli Masʼud kelib, uning davrida davlat zaiflashganiga qaramay, hind yerlarida Banoras shahrini zabt etadi. Bu orqali, Gang daryosi boʻyida Hindular hukmronligini tugatib,hijriy 555 yil(Milodiy 1060-yil)ga kelib, bu yerlarda Gʻaznaviylar hokimiyatni toʻliq qoʻlga olishiga sabab boʻldi.
Orada Gʻuriylar ham Hindiston gʻda katta fathlar amalga oshiradi. 1206-yilda Hindistonda 1-Islom davlati Dehli sultonligi tashkil topdi. Uning hukmdori Aladdin Al-Xiljiy kuchli va shijoatli sulton bo'lib, o'z mamlakatidan mo'g'ullar tahdidini qaytarishga muvaffaq bo'ldi. Uning davrida islom bayrog'i birinchi marta Hindiston yarimorolini qamrab oldi.
Moʻgʻullarning hujumlarini qaytarish uchun oʻzining gʻarbiy chegaralarida bir qator qalʼalar qurdi, ularni askarlar va qurol-yarogʻlar bilan taʼminladi. Ammo bu moʻgʻullarning Hindistonga hujumlarini toʻxtata olmaydi. Janglar davom etib, 698 hijriy (1298 milodiy) yili Jaran-Manjur jangida Alauddin va uning qo'mondonlari Zafarxon va Alajxon moʻgʻullar yetakchisi va xoni Qutluq Xojaga qarshi chiqib, Moʻgʻullarni tor-mor keltiradilar. Ammo afsuski, Alouddin Al-Xiljiy moʻgʻullar hujumlarini yoʻq qilish bilan mashgʻul boʻlib, Hindistonni zabt etish uchun qoʻshinlarni tayyorlar ekan 699 hijriy ( milodiy 1299) yilda moʻgʻullar yana hujum qilishadi. Ushbu hujumni qaytarish uchun yana Zafarxon yoʻlga chiqadi. Ammo bu safar Kili jangida Zafarxon magʻlub boʻlib, halok boʻladi. Shunga qaramay, Moʻgʻullar katta yoʻqotishlar sabab orqaga chekinadi. Shundan soʻng, Hindistonni Fath etishni davom ettirish uchun Alouddin ikki qoʻmondon Alanxon va Nusratxonlarni janubga yuboradi. Ular Rajputana mintaqasidagi eng katta qal'a bo'lgan Runtanbhor qal'asini zabt etish uchun kechgan qonli urushlarda gʻalaba qozonib, bu hududlarni ham Alauddin al-Xaljiyga davlatiga bo'ysuntirishdi.
Rajputana rojaliklarining eng qudratlisi bo‘lgan, qoyaga o‘yilgan tog‘ tepasida mustahkam qal’a Malva va Ujjayn ham 706 hijriy (milodiy 1306)-yilda qiyinchilik bilan zabt etiladi. Shundan keyin , “Aloaddin al-Xilji va Dehli sultonligi hududi “Bengal”dan “Panjob”gacha bo‘lgan butun “Hindiston”ni oʻz qoʻlida birlashtiradi
https://t.me/TarixTamaddun1