БАХТИМИЗ ҚОМУСИ
Давлат ва жамиятимизнинг ҳуқуқий пойдевори бўлган Конституциямизнинг биринчи сўзи унинг мазмун-моҳиятини очиқ-ойдин кўрсатиб туради. Чунки бу муҳим ҳужжат “Биз, Ўзбекистоннинг ягона халқи..” деб бошланади. Шу сўзларнинг ўзиёқ ҳар бир фуқарони чексиз фахрлантиради.
Зеро, мамлакатда халқпарвар ҳамда адолатли Конституция ва қонунлар устувор бўлар экан, мамлакатда тараққиёт бўлади, фаровонлик бўлади.
Асосий Қонунимиз Шарқ ва Ғарб, Жануб ва Шимолнинг 97 та мамлакати тўплаган илғор конституциявий тажрибани ҳисобга олиб яратилган. Шунинг учун, Асосий Қонунимиз жаҳондаги энг мукаммал конституциялардан бири эканлигини бутун дунё тан олди. У ҳар жиҳатдан ихчам ва кенг қамровли, халқчилдир.
Халқимиз характерида, кўнглида бўлган адолат, ҳақиқат, иймон, олижаноблик, бағрикенглик, мардлик каби хислатлар Конституциямиздан муносиб ўрин олган. У умуминсоний ғоялар – тенглик, эркинлик, биродарлик, халқлар ва миллатлараро дўстлик, мамлакат ва дунё барқарорлиги каби энг улуғ ғояларга хизмат қилади.
Конституцияда баён этилган тушунчалар шу қадар аҳамиятлики, ҳар бир одам ҳар куни дуч келадиган муаммоларни ҳал этишда унга суянади.
Бош қомусимиз муқаддимасида инсон ҳуқуқларига ва давлат суверенитети ғояларига содиқлик таъкидланган. Ҳозирги ва келажак авлодлар олдидаги юксак масъулият эътироф этилган. Ўзбек давлатчилиги ривожининг тарихий тажрибасига таянилиб, демократия ва ижтимоий адолатга садоқат намоён этилган, халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф қилинган қоидалари устунлиги тан олинган. Фуқароларининг муносиб ҳаёт кечиришини таъминлаш мақсадида инсонпарвар демократик ҳуқуқий давлат барпо этиш кўзланган.
Конституция ва қонунларнинг устунлигини таъминламасдан демократик тараққиётга эришиб бўлмайди. Унинг учинчи боби Конституция ва қонуннинг устунлигига бағишланган бўлиб, 15-моддасида «Ўзбекистон Республикасида Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси ва қонунларининг устунлиги сўзсиз тан олинади.
Давлат, унинг органлари, мансабдор шахслар, жамоат бирлашмалари, фуқаролар Конституция ва қонунларга мувофиқ иш кўрадилар», – деб таъкидланган. Дарҳақиқат, республикамиз миқёсида фаолият юритаётган барча субъектлар Конституция ва қонунлар доирасида фаолият юритадилар. Бирорта ҳам норматив-ҳуқуқий ҳужжат Конституцияда кўрсатилган нормалар доирасидан четда тузилган бўлиши ёки қонунларга зид келиши мумкин эмас.
Фуқаро – жамият – давлат ўртасидаги ўзаро муносабатнинг оқилона ва адолатли ҳуқуқий ечими Конституциядир.
Инсон ҳуқуқлари замонавий давлатнинг конституциясида марказий ўринни эгаллайди ҳамда жамият ва давлат ўртасидаги муносабатларни белгилайди. Шу сабабли, инсон ҳуқуқлари тўғрисидаги нормалар замонавий Конституциянинг ажралмас қисми ҳисобланади.
Конституциянинг сиёсий ҳуқуқлар белгилаб берилган 8-бобига барча фуқаролар Ўзбекистон Республикасининг давлат хизматига киришда тенг ҳуқуққа эгалиги, давлат хизматини ўташ билан боғлиқ чекловлар қонун билан белгиланиши ҳақидаги янги норма киритилганлиги ҳам инсон ҳуқуқлари ҳимоясининг кафолати бўлиб хизмат қилади.
Янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси инсон ҳуқуқ ва эркинликлари ҳимоясини кафолатлайдиган, давлатнинг халқ олдидаги масъулиятини оширадиган, халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган қоидаларини миллий қонунчилигимизга конституциявий қоида сифатида татбиқ қилинишини таъминлайдиган қоидалар билан тўлдирилганлиги юртимиз ривожига, халқимизнинг фаровонлигига хизмат қилади.
Марат Эргашев,
жиноят ишлари бўйича Самарқанд шаҳар суди раиси.
Каналга уланиш: 👉 https://t.me/SamarqandvilsudiTelegram I
Facebook