RAMAZON.UZ | Илмий ва маърифий канал

​​ҚЎЛҚОП КИЙИБ НАМОЗ ЎҚИШ


❓1543-CАВОЛ: Биз ишлайдиган жойда совуқ қаттиқ бўлади. Гоҳида ташқарида намоз ўқишга тўғри келиб қолади. Шундай пайтда қўлқоп кийиб намоз ўқисак бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Уламолар намозда қулоқ қоқиш вақтида қўллар очиқ туришини мустаҳаб дейишган. Яъни қилса савоб, қилмаса гуноҳ бўлмайдиган амал. Шу сабабли совуқ кучайиб кетган вақтларда қўлқоп кийиб намоз ўқишнинг зарари йўқ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қиш кунларида, ҳаво совуқ бўлган пайтларда эгниларига катта мато кийиб, қўлларини ичига киргизиб намоз ўқиганлари ривоятларда келган. Намозга кириш учун такбир айтиш вақтида кийим остидан қўлларини чиқариб, такбир айтиб, яна қўлларини киргизиб олганлар (“Мирқотул мафотиҳ” китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

@ramazonuz_kanal

​​КЎЛЛАРДА ПУЛГА БАЛИҚ ОВЛАШ


❓1545-CАВОЛ: Ҳозирги кунда баъзи кўлларда тадбиркорлар балиқ боқади. Ундан ташқари кўлга келадиган одамларга пул эвазига маълум вақт ва қармоқ беради. Шу вақт ичида тутган балиқлари ўзига. Тута олмаса, қуруқ қўл билан чиқади. Шундай келишув мумкинми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Агар икки томон шу келишувга рози бўлса, кўл эгаси мижозларнинг балиқ овлашлари учун қандайдир тўсиқлар қўймаса, масалан, балиқ йўқ жойни кўрсатиб, шу жойда тутасизлар демаса, жоиз бўлади. Чунки бу ижара келишуви ҳисобланади. Ижарада бир томондан манфаат, бошқа томондан шу манфаат учун тўлов берилади. Бу ҳолатда бир нарсани эсдан чиқармаслик лозим: кўл эгаси мижознинг балиқ тута олмаслиги учун, мижоз сифатида келувчилар эса кўпроқ балиқ тутиш учун ҳийла, алдов қилмасликлари лозим. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

@ramazonuz_kanal

​​СОВҒАГА КЕЛГАН КИЙИМ ЎҒИРЛАНГАН ЭКАН


❓1544-CАВОЛ: Менга бир қариндошим янги кийим совға қилди. Бироз вақт ўтгандан кейин унинг эри бир қанча янги кийимларни ўғирлаб олиб келгани ҳақида эшитиб қолдим. Менга берилган кийимни нима қилсам бўлади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ноҳақдан, эгасининг розилигисиз келган ҳар қандай нарсалар асл эгасининг мулки ҳисобланади. Уни ўз эгасига, йўқ бўлса, меросхўрларига қайтариш ва қилган гуноҳи учун астойдил тавба қилиш лозим бўлади. Агар сизга совға деб беришган кийим ҳақиқатдан ҳам ўғирлик орқали келган бўлса, эгасини суриштириб, топиб, қайтариб бериб қўйинг. Эгасини топишнинг ҳеч иложи бўлмаса, эгаси номидан камбағал кишига садақа қилинади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

@ramazonuz_kanal

​​МУРОБАҲА ВА ТАҚСИТ САВДОЛАРИ ЎРТАСИДА ФАРҚ ҚАНДАЙ?


❓1542-CАВОЛ: Муробаҳа ва тақсит савдолари ўртасида фарқ борми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Муробаҳа савдосида сотувчи бирор нарсани ўзига тушган нархини ва устига қўяётган фойдасини қўшиб харидорга айтади. Бу савдо нақд бўлиши ҳам, насия бўлиши ҳам, бўлиб тўлашга келишилган бўлиши ҳам мумкин. Масалан, сотувчи харидорга: “Бу машина менга 20 мингга тушган. 2 минг фойдаси билан 22 мингга сенга сотаман”, деб савдо қилади.
Тақсит савдоси эса, фақат муддатли савдоларда бўлади, нақд савдоларда бўлмайди. Унда сотувчи маҳсулотни ўзи сотиб олган нархга сотяптими, фойдаси ёки зарари билан сотяптими, бунинг фарқи йўқ. Масалан, сотувчи машинани ҳар ой 2 мингдан 1 йилга, жами 24 мингга сотади.
Бу икки савдо бир-бирига муқобил қўйиладиган зид савдолардан эмас. Бир савдонинг ўзи ҳам муробаҳа, ҳам тақсит бўлиши мумкин. Масалан, харидор машинани ўзига қанчага тушгани, қўядиган фойдасини айтиб бўлиб-бўлиб тўлашга сотса, бу савдо ҳам тақсит савдоси, ҳам муробаҳа савдоси бўлади.
Хулоса шуки, бу икки савдо бир-бирига зид савдолар эмас. Муробаҳа савдосида сотувчи сотаётган мол ўзига қанчага тушгани ва қўядиган фойдасини айтиб сотади. У нақд бўладими, муддатли бўладими фарқи йўқ. Тақсит савдосида эса, сотувчи харидорга маҳсулотни бўлиб-бўлиш тўлаш шарти билан сотади. Бу савдо фақат муддатли келишувларда бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

@ramazonuz_kanal