Hidoyat.uz

⏺Инсофга чақирилишингдан олдин ўзингни инсофга чақир.

Изоҳ. Агар қилган хатонгизни кимдир сизга эслатса, сиз уни тан олиб, хатонгизни ўнглаш йўлига тушсангиз, бу қандаям яхши... Лекин хатонгизни эслатишларидан олдин уни сезиб қолишингиз, ундан-да яхши! Чунки бу ҳолда ислоҳни эртароқ бошлаган, сизни инсофга чақиргунларича чўзиладиган бепарволикдан сақланган бўласиз. Уйғоқлик – динимизнинг табиати. Мусулмон инсон мудраб яшаши мумкин эмас. Ҳушёрлик – унинг хулқи, сергаклик бамисоли томирида оқаётган қондир. Агар бу хулқ ўзгарса, билингки, шайтон дўстингизга айланяпти, натижада нуқсонларингиз гўё кичрайгандек бўлиб, кўзингиз олдида фақат муваффақиятларингиз намоён бўляпти. Энди сиз ўз-ўзингизга танқидий қараш нарида турсин, ўзгаларнинг ўзгачароқ фикрига ҳам муросасиз бўлиб қоласиз, тезроқ, вақтни бой бермасдан шахсий камолатингиз билан машғул бўлиш ўрнига бошқалардан ўч олишга шошасиз...
Бу тирикликдан кўра ўликликка, нажотдан кўра ҳалокатга яқин ҳолатдир. Агар шу ҳолатга тушмайин десангиз, инсофга чақирилишингиздан олдин ўзингизни инсофга чақиринг!

“Унвонул баён”дан.

✈️ @HidoyatUz 🌐Instagram

🌸 Тарихи Муҳаммадий

🔴Рўзанинг фарз бўлиши

Шу йилнинг Шаъбон ойида Аллоҳ таоло томонидан ваҳий келиб, мусулмонларга ҳар йили бир ой Рамазон рўзасини тутмоқ фарз бўлди. Бундан илгари Пайғамбаримиз ва саҳобалар ҳар ойда уч кун – ўн учинчи, ўн тўртинчи ҳамда ўн бешинчи кунлари ихтиёрий рўза тутар эдилар. Китобларда бу кунларни “Айёми бийз”, яъни “Ойдин кунлар” деб атардилар. Ҳар йилда бир ой Рамазон рўзасини тутмоқ беш бинои Исломнинг бирисидур.

⏺Инсон асли яратилишида икки тарафли сифат билан яратилмишдур. Яъни, жисмоний-ҳайвоний ва руҳоний-малаконий сифатларга эгадур. Ҳар икки томоннинг тарбияти ўзига хос ғизоси (озуқа) билан бўлур. Яъни, емак-ичмак инсоннинг жисмоний тарбияти бўлганидек, намоз-рўза, тоат-ибодат унинг руҳоний тарбиятидур. Инсон боласи жисмоний сифатлари томонидан қаралса, ҳайвон боласидан ҳеч қандоқ фарқи йўқдур. Агар инсон ҳайвоний сифати билан қўйилса, ул ҳолда ўзидан бошқа ҳеч нарсани танимайдур. Бошқа бировлар учун қайғуриш унинг эсига ҳам келмайдур. Очлик ва чанқоқлик – энг оғир ишдур. Бунинг қийинлигини ҳар ким ақли билан билса ҳам бўлур. Лекин очликни татиган киши уни татимаганлардан яхшироқ билур. Шунинг учун Аллоҳ таоло ҳар йили бой-чоғой, шоҳу гадо демай, бир ой рўза тутмоқни барчага бир текис фарз қилди. Ҳаммага очликнинг аччиғини тотқизди. Очлик қандоқлиги тотиганларга очлик билан эзилган ожизларни эскартди. Энди рўзанинг руҳоний томонига қарасак, агар шароити риоя қилинган тақдирда, унинг киши қалбига, руҳига ва бошқа ибодатларга қараганда тезроқ таъсир қилишида ҳеч шак йўқдур. Ибодат ва риёзат таъсир қилди, демак, қалб ва руҳ қувват топиб, ёмон хулқлардин пок бўлди демакдур. Инсонда доимо қарама-қарши икки тортишув бордур: биринчиси – раҳмоний ақл, иккинчиси – шайтоний нафсдур. Буни Пайғамбаримиз: “Ламмаи раҳмония, ламмаи шайтония”, дедилар. Бу икки куч одам боласини доимий суратда талашурлар. Ҳақиқатда эса буларнинг бири жаннат, иккинчиси дўзахдур. Бу икковидан қайси бирига қўшилса, бандада ихтиёр бордур. Лекин шуни билмоқ керакки, намоз, рўза, тоат-ибодат билан раҳмоний ақл қувват топади. Агар булардан ажраб фисқ-фасод, нафси ҳаво йўлига кирса, шайтоний нафси ривожга киради. Мана бу икки қувватнинг қайси томони ривожли, кучли бўлса, инсон шу томонга мойил бўлур. Шунинг учун рўза ойининг туганчисида фитр-садақа беришни шариат вожиб қилди. Рўза шарофатидан кўнгиллари юмшаган мўминлар буни оғир олмай, ихлос билан адо қилишларини билди.

Расулуллоҳ Мадинага келиб, икки йилдан кейин Рамазон ойининг рўзаси мусулмон­ларга шу оят билан фарз бўлди:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ
“
Ё айюҳаллазина аману кутиба алайкумус-сияму кама кутиба алаллазийна мин қобликум” [Бақара, 2/183].

Маъноси: “Эй мўминлар, бир ой Рамазон рўзаси сизларга фарз бўлди, сизлардан илгари ўтганларга ҳам рўза фарз бўлган эди”.

⏳ Давоми бор...

📖 "Ҳидоят" журналидан

✈️ @HidoyatUz 🌐Instagram

🌸 Тарихи Муҳаммадий

🕋Қибланинг каъбага йўткалиши

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага келганларидан сўнгра Қуддуси шарифга қараб ўн олти ой намоз ўқидилар. Лекин кўнгилларида Каъбага қараб намоз ўқишни бек орзу қилар эдилар. Чунки Каъба Иброҳим Халилуллоҳнинг қибласи эди. Ўтган пайғамбарлар, Одам алайҳиссаломдан Ҳотам алайҳиссаломгача ҳаммалари Қуддуси шарифга қараб ибодат қилур эдилар. Ёлғиз Иброҳим Халилуллоҳга Аллоҳ изни билан Каъба қибла бўлди. Қурайш саййидлари: – Муҳаммад ўзи Иброҳим Халилуллоҳ йўлидаман дейдур. Андоқ эрса нечук Каъбага қараб намоз ўқимайди, яҳудлар қибласи Байтул Мақдисга қарайди? – деб таъна қилишур эди. Бунинг устига яҳудлар: “Муҳаммад бизнинг динимизга қарши бўлса ҳам, ўзи қибламизга тобедур”, дер эдилар. Расулуллоҳ Маккада турган чоғларида Қуддуси шарифга қараб намоз ўқиган бўлсалар ҳам, намозда Каъбага орқа ўгирмаган эдилар. Аммо Мадинага келганларида намоз ўқисалар, Каъба дол орқада қолишига тўғри келди. Расулуллоҳга бу иш ҳам кўп оғир келган эди. Жаброил алайҳиссаломга: “Аллоҳ таоло менинг юзимни яҳудлар қабиласидан Каъбага ўгирармикин?” деб кўнгилларидаги орзуларини билдирдилар. Анда Жаброил алайҳиссалом бу мақсадни Аллоҳдан талаб қилишни маслаҳат бердилар. Расулуллоҳ “Менинг бу тилагим қачон қабул бўлгай?” деб кўп термилганликдан дуо қилганларида юзларини кўк сари кўтарур эдилар.
Бир куни Умму Бишр деган саҳобия хотуннинг уйига уни кўргани келдилар. Шу ерда пешин намозининг вақти кирган эди. Шу жойдаги маҳалла масжидига чиқиб, саҳобалар билан пешин намозини ўқишга турдилар.

Икки ракат ўқиганларида Жаброил алайҳиссалом орқали

فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ

“Фавалли важҳақа шатрал-масжидил-ҳароми” оятини ваҳий келтирди [Бақара, 2/144]. Яъни “Юзингни Масжидул Ҳаром (Каъба)га бур!” деган Аллоҳ тарафидан амр бўлди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам намоз ичида турган ҳолда юзларини Каъбага ўгирдилар. Мана, ўшал кундан бошлаб, бутун мусулмонларнинг қибласи Каъбага қарор топди. Шу кунда ҳам Мадинаи мунавварада икки қиблали масжид деган бир-бирига қарама-қарши, икки меҳробли бир масжид бордур. Уни ҳожилар зиёрат қилурлар. Бу воқеа ҳам Пайғамбаримиз ҳақида улуғ неъматлардин саналур. Чунки бошқа пайғамбарлар умрлари бўйича қилган ибодатлари бир қиблага қаратилган эди. Аммо бизнинг Пайғамбаримиз қилган тоат-ибодатларини икки қиблага қараб адо қилдилар. Икки қибланинг савоб даражалари ул зотга ҳосил бўлди.

⏳ Давоми бор...

📖 "Ҳидоят" журналидан

✈️ @HidoyatUz 🌐Instagram

🟢МАШАҚҚАТ ВА ҚИЙИНЧИЛИКЛАРНИНГ ЭНГ ГЎЗАЛ МИСОЛИ

Ҳакимул уммат, Мавлоно Ашраф Али Таҳонавий қуддиса сирруҳ дейдилар: “Машаққат ва қийинчиликлар одамнинг жисмида беморликка ўхшайди. Доктор унинг муолажаси учун операция қилиш кераклигини айтади. Лекин, маълумки, операция оғриқли бўлади, докторлар ёради-кесади. Шунга қарамай, бемор эътироз билдирмайди, ҳатто тезроқ қилинг, деб доктордан илтимос қилади. Керак бўлса, катта миқдорда ҳақ ҳам тўлайди. Бемор буларнинг барчасини нега қилади? Сабаби, операция ва тиғнинг машаққати оддий ва вақтинча эканини, бир неча кундан кейин яраси тузалиб кетишини билади. Операциядан кейин етадиган саломатлик шу даражада улуғки, унинг олдида бу машаққат ҳеч нарса эмас. Операция қилаётган доктор, гарчи четдан қараганда азият бераётгандек кўринсада, аслида, бемор учун шу дамда ундан кўра меҳрибонроқ ва яхшилик қилувчироқ бошқа бирор кимса йўқ.
Худди шунингдек, Аллоҳ таоло қачон бирор бандага қийинчилик берса, у операция столига ётқизилгандек бўлади. Чунки бу машаққат ва мусибатлар ила банданинг касалликлари муолажа қилинади, кўзи очилади, гуноҳларидан покланади...”

📚“Насиҳатлар гулдастаси”дан.

🌐 @HidoyatUz 🌐Instagram