Iqtisodiyot_《total essence》

Agar shunchalik aqlli bo‘lsang, nega bunchalik boy emassan? Boylik formulasini kashf etamiz.

O‘zingizga nisbatan shunday savolni eshitganmisiz? Yoki kimgadir istehzo bilan berganmisiz?

Bu savol juda o‘rinli - masalan, 59 ming kishilik tanlovdagi eng boy odamlar o‘rtacha IQga ega ekanliklarini ko‘rsatuvchi tadqiqot bor.

Demak, aql - bu asosiy narsa emas ekan-da? Unda eng muhimi nima?

Avvalo shuni ta’kidlash kerakki, IQ - bu sizning qanchalik aqlli ekanligingizni baholashning eng mashhur, ammo mutlaqo obyektiv usuli emas. Bu test mantiq va fikrlash qobiliyatini baholaydi, biroq ijodiy fikrlash, ijtimoiy intellekt va boshqa ko‘p narsalarni hisobga olmaydi.

Vaziyat xuddi iqtisodiyotdagi YaIMga o‘xshaydi - mamlakatning iqtisodiy qudratini baholash uchun ko‘rsatkich sifatida u unchalik yaxshi emas, lekin undan yaxshiroq narsa o‘ylab topmaganimiz uchun undan foydalanamiz. IQ bilan ham xuddi shunday, shuning uchun IQsi 120 ball bo‘lgan odam IQsi 110 ball bo‘lgan odamdan "aqlliroq" deyish juda qo‘pol taxmin bo‘lardi.

Biroq, IQ tomonidan baholanadigan mantiqiy fikrlash qobiliyati daromad darajasiga ta’sir qilmasligi mumkin emas. Va bu ijobiy bog‘liqlik haqiqatan ham kuzatiladi. Mana, har bir qo‘shimcha IQ balli yiliga daromadga 234-616 dollar qo‘shishi ko‘rsatilgan tadqiqot.

Bog‘liqlik haqiqatan ham bor, lekin u faqat past va o‘rtacha daromadlarda ko‘rinadi. Haqiqatan ham katta boylikka ega bo‘lgan odamlarni olsak, u yerda IQning ta’siri unchalik muhim emas.

Bu ikki sabab bilan izohlanadi.

Birinchidan, "aqlliroq" odamlar shunisi bilan aqlliki, ular uchun pul hayotdagi eng muhim narsa emas. Ming yillik matematik masalani yechgan Grigoriy Perelmanni eslang. Bu yutuq uchun unga million dollar taklif qilishdi, lekin u pulni rad etdi, chunki unda "shundoq ham kerakli hamma narsa bor" edi.

Ikkinchidan, IQ unchalik muhim emas, chunki pul topish qobiliyati nafaqat mantiqiy fikrlashga, balki boshqa omillarga ham bog‘liq:

- inson shaxsiyati (maqsadga intiluvchanlik, iroda kuchi, o‘zini baholash va boshqalar);
- omad (to‘g‘ri vaqtda to‘g‘ri joyda bo‘lish);
- boshlang‘ich sharoitlar (poytaxtda tug‘ilganlik, badavlat ota-onalar va boshqalar)

Agar boylik formulasini tuzishga harakat qilsak, taxminan quyidagi tenglama hosil bo‘ladi:

Boylik = Boshlang‘ich sharoitlar + X1*Aql + X2*Omad + X3*Shaxsiyat,

bu yerda X1, X2, X3 - omillarning ahamiyatiga turli kuch bilan ta’sir qiluvchi ixtiyoriy koeffitsiyentlardir.

Ushbu sodda formuladan ko‘rinib turibdiki, IQ darajasi o‘z-o‘zidan hal qiluvchi bo‘lmagan "Aql" omiliga kiritilgan.

Shunday ekan, agar men aqlli bo‘lsam-u, lekin boy bo‘lmasam, bu unchalik hayratlanarli emas. Men matematik masalalarni yaxshi yecha olishim, lekin marketing qanday ishlashini va odamlarni qanday boshqarishni yaxshi tushunmasligim mumkin. Darvoqe, agar ota-onam menga Toshkent markazidan kvartira sovg‘a qilishgan bo‘lsa, bu uncha muhim emas - qisqa muddatda men ko‘pchilik aqllilarga qaraganda oldinga o‘tib ketishim mumkin.

Pul | Moliya | Iqtisodiyot