Type to search
Advanced channel search

ะŸั€ะพะดะฐะผ ะบะฐะฝะฐะป ั ะดะพั…ะพะดะพะผ 138090

ะ’ัะตะณะพ ะทะฐ 55 000. ะกั€ะพั‡ะฝะพ ะฝัƒะถะฝั‹ ะดะตะฝัŒะณะธ.
img
ad

TGStat Bot

Bot to get channel statistics without leaving Telegram
img
ad

SearcheeBot

Your guide in the world of telegram channels
img
ad

๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

@Classic_Fizika
Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Education

Fizika olamining sirlarini birgalikda kashf etamiz!
โœ” Qiziqarli faktlar,
โœ” Fizikaga oid yangi bilimlar,
โœ” Hayotiy misollar.

Reklama | @classic_fizika_reklama

Related channels
Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Education
Statistics
Is this your channel? Confirm ะšะฐะฝะฐะป ะฒ ั€ะตะตัั‚ั€ะต ะฑะปะพะณะตั€ะพะฒ ะ ะšะ? Confirm Channel history
289
416
548
197
288
263
Posts filter

๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

4 Feb, 21:32

Open in Telegram Share Report
184 0 3
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

4 Feb, 21:14

Open in Telegram Share Report
203 0 1
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

4 Feb, 08:00

Open in Telegram Share Report
โœ…๏ธTest ishlanishga tayyor
๐Ÿ—’Test nomi: Fizika
๐Ÿ”ขTestlar soni: 30 ta
โ€ผ๏ธTest kodi: 1
๐Ÿ‘คTest yaratuvchisi: Classic Fizika

Test javoblaringizni quyidagi botga jo'nating:

๐Ÿ‘‰ @classic_fizika_bot
๐Ÿ‘‰ @classic_fizika_bot
๐Ÿ‘‰ @classic_fizika_bot

๐Ÿ“Œ Testda qatnashuvchilar quyidagi ko`rinishda javob yuborishlari mumkin:
Test kodini kiriting va *(yulduzcha) belgisini qo'ying.
To'liq 30 ta javobni ham kiriting.

Namuna:
1*abcdab... (30 ta) yoki
1*1a2b3c4d5a6b... (30 ta)

โ™ป๏ธTest ishlanishga tayyor!!!
333 0 2 8
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

4 Feb, 08:00

Open in Telegram Share Report
Test 30 ta umumiy fizika
321 0 2 12
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

2 Feb, 07:55

Open in Telegram Share Report
Kanalimizga qoสปyilgan postlarni oสปqiyabsizlarmi
Poll
  •   Xa
  •   Yoq
33 votes
529 0 1 1 11
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

2 Feb, 07:32

Open in Telegram Share Report
#Yangimalumot
Classic Fizika biz bilan yangi bilimlar!

Vaqt

Fizik uchun asosiy fizik kattaliklardan birortasini aniqlash โ€“ bu kattalikni oสปlchash yoki hisoblash usullarini koสปrsatish demakdir. Bu gap vaqtni aniqlashga ham tegishlidir.

Klassik mexanikada vaqt tushunchasi Nisbiylik nazariyasining paydo boสปlishi bilan yuzaga kelgan relyativistik mexanikadagi tushunchadan farq qiladi. Masalan, I. Nyuton vaqtning ikki xil tushunchasidan foydalangan. U absolyut vaqt haqida bunday degan: โ€œAbsolyut, haqiqiy, matematik vaqt oสปz holicha va oสปz mohiyati boสปyicha biror narsaga bogสปliq boสปlmagan holda bir tekis kechadi...โ€. Shunday qilib, Nyuton fikricha, โ€œabsolyut vaqtโ€ bu biror fizik boสปlmagan, yuqoridan berilgan, oสปz-oสปzidan mavjud boสปlgan narsa. U yana asboblar bilan oสปlchanadigan vaqtni nazarda tutuvchi โ€œnisbiy, koสปrinadigan va kundalik vaqtโ€ tushunchasini ham kiritdi.

Relyativistik mexanikaga asoslangan zamonaviy fizika faqat nisbiy vaqt borligini taสผkidlaydi; uni oสปlchash uchun takrorlanuvchi fizik jarayondan foydalaniladi. Masalan, qoสปl soati millarining aylanishi, mayatnikning tebranishi, Yerning Quyosh atrofida aylanishi, kvarts plastinkasining tebranishlari, atomlarning yorugสปlik nurlanishi kabi jarayonlar. Biror fizik jarayon tanlanadi va eสผlon qilinadi: uning ikkita takrorlanishi orasida aynan bir xil vaqt intervali oสปtadi. Tanlangan bu jarayon vaqt etaloni deb hisoblanadi. Ushbu etalon yordamida vaqt oสปlchanadi.

Tanlangan etalon haqiqatan ham ishonchli ekanini qanday aniqlash kerak? Nyuton bunday degan edi: โ€œBiz bir-biriga teng deb hisoblaydigan tabiiy Quyosh sutkalari, aslida, teng emas.โ€ Bu soสปzlarning maสผnosi qanday? Agar Yerning oสปz oสปqi atrofida aylanishi vaqt etaloni sifatida tanlangan boสปlsa, taสผrifga koสปra sutkalar oสปzaro teng. Fizika uchun odatiy boสปlgan javob sof eksperimental xarakterga ega. Olimlar faqat bitta etalon bilan emas, balki oสปzining fizik tabiatiga koสปra takrorlanuvchi jarayonlarning turli xil toสปplami bilan ishlaydilar. Ulardan bir-birini taqqoslaganda sinxron sodir boสปladiganlari ajratib olinadi va ular โ€œhaqiqiy vaqtโ€ning oสปlchov etaloni deb eสผlon qilinadi. Agar yanada aniqroq oสปlchashlarda etalonlardan birortasi boshqalariga mos kelmay qolsa, undan voz kechiladi.

Hozirgi kunda eng aniq vaqt etaloni โ€“ atom soatlari boสปlib, ularning ishlashi atomlar nurlantirayotgan yorugสปlik nurlari chastotalarini oสปlchashga asoslangan.

@Classic_fizika
526 0 4 2 10
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

2 Feb, 06:42

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Telefonni qoสปyib, darsini qil!
534 0 17 3 34
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

1 Feb, 20:39

Open in Telegram Share Report
Teng hajmdagi istalgan gazda bir xil sharoitda molekulalar soni bir xil boสปladi. Ushbu qonun kimga tegishli?
Poll
  •   Ernest Rezerford
  •   Nils Xenrik David Bor
  •   Amedeo Avogadro
  •   Yakov Ilich Frenkel
42 votes
543 0 2 3 8
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

1 Feb, 18:31

Open in Telegram Share Report
#Yangimalumot
Classic Fizika biz bilan yangi bilimlar!

AVOGADRO QONUNI VA SONI

Italiyalik fizik va kimyogar Amedeo Avogadro (1776โ€“1856) Turin shahrida tugสปilgan. U yuridik maสผlumot olgan. Ammo tabiiy fanlarga qiziqishi va moyilligi uni fizika va matematikani mustaqil oสปrganishga undadi. 1806-yildan u Turindagi universitet litseyida fizikadan dars bera boshladi. 1820-yilda esa Turin universitetining matematik fizika boสปyicha professori boสปldi.

Avogadroning ilmiy ishlari fizika va kimyoning turli sohalariga bagสปishlangan. 1811-yilda u oddiy gazlarning molekulalari bitta yoki bir nechta atomdan tashkil topgan, degan gipotezasini ilgari surdi. Shu asosda u ideal gazlarning asosiy qonunlaridan birini taสผrifladi. Bu qonun Avogadro qonuni deb nom oldi. Qonun shunday taสผriflanadi: โ€œTeng hajmdagi istalgan gazda bir xil sharoitda molekulalar soni bir xil boสปladiโ€. (Bir xil sharoit deganda bir xil harorat va bosim nazarda tutiladi.) Avogadro qonuni keyinchalik atom-molekulyar taสผlimotni rivojlantirgan asoslardan biri boสปldi. Bu qonundan gazlarning bir xil tashqi sharoitda oสปlchangan zichliklari nisbati ularning molyar massalari nisbati kabi boสปlishi kelib chiqadi. Agar biror gazning molyar massasini birlik uchun qabul qilsak (odatda uglerodning 1/12 mol massasi), gazlarning zichliklarini bilgan holda ularning nisbiy molyar massasini hisoblab topish mumkin.

Keyinchalik fizik kimyo asoschilaridan biri, niderland olimi Ya. Vant-Goff quyidagi oสปxshashlikka asoslanib, ideal gaz qonunlarini suyultirilgan eritmalarga tatbiq qildi: โ€œGaz boสปsh fazoda butun hajmni egallab tarqalganidek, eritilgan modda erituvchining butun hajmi boสปyicha tarqaladiโ€.

Vant-Goff gaz oสปzi joylashgan idishning devorlariga bosim berganidek, eritilgan modda ham oสปziga xos bosim hosil qilishini koสปrsatdi, bu bosimni u osmotik bosim deb atadi. Osmotik bosim biz erituvchini olib tashlab, eritilgan modda oสปshanday hajmni gaz shaklida toสปldirganda kuzatilishi mumkin boสปlgan gaz bosimiga tengdir. Shu tarzda gazsimon holatda hosil qilish qiyin yoki mumkin boสปlmagan moddalar, masalan, qandning molekulyar massasini aniqlash mumkin boสปldi.

Avogadro soni: 0,012 kg uglerodda nechta atom boสปlsa, shuncha molekulaga ega boสปlgan modda miqdori mol deb ataladi. Shu holda Avogadro qonunini bunday taสผriflash mumkin: โ€œIstalgan moddaning bir molida bir xil sondagi molekulalar boสปladiโ€. Bu son Avogadro soni deb ataladi. U 6.02ร—10ยฒยณ 1/mol ga teng. Avogadro soni turli usullar bilan aniqlanadi, ulardan ayrimlari Braun harakatini oสปrganishga asoslangan.

Avogadro qonunining ikkinchi taสผrifi nafaqat gazlar uchun, balki suyuqlik va qattiq jismlar uchun ham oสปrinlidir. Avogadro sonini bilish mikrodunyo koสปlami, molekulalarning oสปlchamlari haqida tasavvur beradi.

Masalan, 1 smยณ suvni olaylik; uning massasi 1 g, yaสผni suvning 1/18 moliga teng. Demak, 1 smยณ suvda 6.02ร—10ยฒยณ / 18 = 3.34ร—10ยฒยฒ suv molekulasi bor ekan. Shu sababli bir molekulaning hajmi taxminan 1/3.34ร—10ยฒยฒ=3ร—1/10ยฒยณ smยณ= 3ร—1/10ยฒโน mยณ ga teng. Suyuqlikda molekulalar zich joylashgan deb hisoblanadigan boสปlsa, molekulaning chiziqli oสปlchami, yaสผni hajmining kub ildizdan chiqarilgan kattaligi taxminan 3ร—1/10ยนโฐ m yoki 0,3 nm boสปladi.

Boshqa atom va molekulalarning chiziqli oสปlchamlari ham nanometrning oสปndan bir necha ulushlari tartibidagi kattaliklardir. Optik mikroskopda kuzatish mumkin boสปlgan eng kichik zarralar mikrometrning oสปndan bir necha ulushiga teng oสปlchamlarga ega boสปladi, yaสผni ularda taxminan 10 milliard atom bor. Biroq elektron mikroskop va boshqa baสผzi asboblar (masalan, ionli proyektor) yordamida yakka atomlarni kuzatish mumkin.

@Classic_Fizika
576 0 6 21
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

29 Jan, 09:12

Open in Telegram Share Report
Vektor fizik kattalikni belgilang.
Poll
  •   Tok kuchi
  •   Potensial
  •   Elektr maydon kuchlanganligi
  •   Kuchlanish
  •   Quvvat
26 votes
824 0 5 2 15
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

25 Jan, 16:20

Open in Telegram Share Report
Telefon zaryadi yoki batareyaning energiyasi telefonning barcha qismlariga tarqalib, qurilmani ishlashga majbur qiladi.

Mana asosiy jihatlari:
1. Ekran: Telefon zaryadining eng katta qismini ekran ishlatadi, ayniqsa ekran yorqinligi baland bo'lsa.
2. Protsessor: Telefonning miya qismi bo'lib, dasturlarni boshqarish uchun ko'p energiya sarflaydi, ayniqsa og'ir ilovalar yoki o'yinlar ishlatilsa.
3. Mobil aloqa va Wi-Fi: Tarmoq signalini qidirish va ma'lumot uzatish batareyani sezilarli darajada kamaytiradi.
4. Ilovalar: Fonda ishlayotgan dasturlar (masalan, messenjerlar, ijtimoiy tarmoqlar) doimiy energiya iste'mol qiladi.
5. Harorat: Batareya issiq yoki sovuq muhitda tezroq quvvat yo'qotishi mumkin.

Batareya haqida qiziqarli faktlar:
Li-ion batareyalar: Zamonaviy telefonlar lity-ion (Li-ion) batareyalaridan foydalanadi. Ular yengil, sigโ€˜imi yuqori va qayta zaryadlanadi.
Zaryad sikllari: Bir batareya odatda 300-500 marta to'liq zaryadlash sikliga ega.
Batareyaning umrini uzaytirish: Uni har doim 0% ga tushirib yubormaslik va haddan tashqari 100% da uzoq ushlab turmaslik tavsiya etiladi.
Tez zaryadlash: Bu qulay boโ€˜lsa-da, uzoq muddatda batareya sigโ€˜imining kamayishiga olib kelishi mumkin.
1.1k 0 8 14
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

25 Jan, 16:16

Open in Telegram Share Report
936 0 2 7
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

25 Jan, 14:32

Open in Telegram Share Report
916 0 24 10
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

25 Jan, 09:22

Open in Telegram Share Report
Tarmoqlangan zanjirning istalgan yopiq konturdagi EYK larning algebraik yilindisi shu konturning hamma qisimlaridagi tok kuchi va qarshilikning koสปpaytmalari yilindisiga teng. Bu qoida qanday ataladi?
Poll
  •   Kirxgof qoidasi
  •   Faradey qoidasi
  •   Galvani qoidasi
  •   Amper qoidasi
48 votes
885 0 3 1 7
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

24 Jan, 09:21

Open in Telegram Share Report
Modda qattiq holatdan suyuq holatga oสปtmoqda.
Poll
  •   Temperatura ortib, ichki energiya oสปzgarmaydi.
  •   Temperatura ham ichki energiya ham ortadi.
  •   Temperatura ham, ichki enegiya ham oสปzgarmaydi.
  •   Temperatura oสปzgarmaydi, ichki energiya ortib boradi.
9 votes
920 0 5 7 10
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

22 Jan, 12:41

Open in Telegram Share Report
Agar jismga ta'sir qiluvchi barcha kuchlarning teng ta'sir etuvchisi tezlik yoสปnalishi bilan mos tushsa, jism qanday harakat qiladi?
Poll
  •   Tekis
  •   Toสปgสปri chiziqli tezlanuvchan
  •   Toสปgสปri chiziqli sekinlanuvchi
  •   Ilgarilanma
49 votes
1.1k 0 6 19
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

20 Jan, 13:34

Open in Telegram Share Report
#Savol_javob

Savol:
Nima uchun barcha jismlar bir xil tezlanish bilan Yerga tortiladi?

Javob:
Bu Nyutonning ikkinchi qonuniย  va gravitatsiya qonuniย  bilan tushuntiriladi. Massaning kattaligi tortish kuchini oshiradi, ammo ogโ€˜irlikdan kelib chiqadigan tezlanish massa bilan bogโ€˜liq emas. Shuning uchun barcha jismlar Yerga bir xil tezlanish bilan tushadi.


@Classic_Fizika
1k 0 1 2 14
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

20 Jan, 07:46

Open in Telegram Share Report
๐Ÿ‘จโ€๐Ÿ”ฌ Arthur Compton (1892โ€“1962)
Amerikalik fizik, ayniqsa, fotonlar va materiyaning o'zaro ta'sirini o'rganish bo'yicha olib borgan kashfiyotlari bilan tanilgan.

๐Ÿ“ Tugโ€˜ilgan joyi:
1892-yil, 10-sentabr, AQSh, Wooster, Ohio.

๐ŸŽ“ Taโ€™limi:
Compton Xyuston universitetida tahsil olib, Keyinchalik, Missuri universitetida o'qish davomida ilmiy izlanishlar olib borgan.

๐Ÿ”ฌ Ilmiy faoliyati:
1๏ธโƒฃ Compton effekti:
Arthur Compton eng mashhur kashfiyoti โ€” "Compton effekti"ni aniqladi, bu fotonlarning moddalarga ta'sirini o'rganib, fotonlar va elektronlar o'rtasidagi energiya almashinuvini ko'rsatdi.
2๏ธโƒฃ Kvanta nazariyasi:
U kvant mexanikasini rivojlantirishda, ayniqsa, fotonlarning zarrachalar bilan o'zaro ta'sirini o'rganishda muhim hissa qo'shgan.
3๏ธโƒฃ Radiatsiya va fotonlar:
Compton, shuningdek, X-ray va gamma nurlari kabi elektromagnit nurlanishining zarrachalar bilan ta'sirini o'rganish bo'yicha ishlagan.

๐Ÿ… Mukofotlari:
๐Ÿ… Nobel mukofoti (1927): "Fotonlarning moddalarga ta'siri bo'yicha olib borgan kashfiyotlari uchun."
๐Ÿฅ‡ US National Medal of Science va boshqa ko'plab mukofotlarga sazovor bo'lgan.

๐ŸŽฏ Shaxsiy hayoti:
Compton 1962-yilda vafot etdi. U ilm-fan va ta'lim sohasidagi o'zining katta hissasini nafaqat o'z ilmiy ishlari, balki u o'qitgan va ilmiy rahbarlik qilgan ko'plab fizika mutaxassislariga ham qoldirdi.

๐ŸŒŸ Ilm-fanga qoโ€˜shgan hissasi:
Arthur Compton kvant mexanikasining rivojlanishida va fotonlar haqida tushunchalarni chuqurlashtirishda ulkan hissa qo'shgan. Uning kashfiyoti bugungi kunda zamonaviy fizikada juda katta ahamiyatga ega.
963 0 1 10
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

20 Jan, 06:45

Open in Telegram Share Report
๐Ÿ‘จโ€๐Ÿ”ฌ Michael Polanyi (1891โ€“1976)
Mashhur venger-yni olim, kimyo, fizika va falsafaning o'zaro aloqalarini o'rganishda katta hissa qo'shgan. U ilm-fan sohalarida o'zining kashfiyotlari va nazariyalarini ishlab chiqdi.

๐Ÿ“ Tugโ€˜ilgan joyi:
1891-yil, 11-mart, Budapesht, Vengriya.

๐ŸŽ“ Taโ€™limi:
Polanyi Budapesht universitetida tahsil olib, keyinchalik Germaniyada ilmiy izlanishlar olib borgan.

๐Ÿ”ฌ Ilmiy faoliyati:
1๏ธโƒฃ Kimyo va fizikaga kiritilgan hissa:
Polanyi kimyo va fizikada yangi nazariyalar yaratgan. U molekulalarning strukturasi va energetik o'tishlarini o'rganib, kashfiyotlar qildi.
2๏ธโƒฃ Falsafiy qarashlar:
Polanyi ilm-fan va falsafani birlashtirgan, bilimning jamiyatdagi roli va tabiiy fanlar bilan bog'liq masalalarni tadqiq etgan.
3๏ธโƒฃ Ilm-fanning metodologiyasi:
U ilmiy tadqiqotlarda tasodifiy va maqsadli tafakkur o'rtasidagi o'zaro aloqalarni tahlil qilishga qiziqdi.

๐Ÿ… Mukofotlari:
๐Ÿ… Nobel mukofoti (1949): "Kimyo sohasidagi kashfiyotlari uchun."
๐Ÿฅ‡ Louren mukofoti va boshqa ko'plab ilmiy mukofotlar bilan taqdirlangan.

๐ŸŽฏ Shaxsiy hayoti:
Polanyi o'z ilmiy faoliyatini Britaniyada davom ettirgan va 1976-yilda vafot etgan.
O'zining falsafiy va ilmiy qarashlari bilan fanlararo yondashuvlarni rivojlantirishga muvaffaq bo'lgan.

๐ŸŒŸ Ilm-fanga qoโ€˜shgan hissasi:
Polanyi ilm-fan va falsafa sohalarini birlashtirib, yangi ilmiy metodlarni ishlab chiqqan. U zamonaviy kimyo va fizikaga yangi qarashlar kiritgan.
718 0 1 9
๐‚๐ฅ๐š๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ ๐…๐ข๐ณ๐ข๐ค๐š

20 Jan, 06:03

Open in Telegram Share Report
#Savol_javob

Savol:
Inertsiya qonunlari makroskopik va mikroskopik dunyo oโ€˜rtasida qanday ishlaydi?

Javob:
Makroskopik jismlar uchun inertsiya qonunlari aniq amal qiladi. Mikroskopik dunyoda esa kvant mexanikasi ustunlik qiladi. Bu yerda zarrachalarning harakati kvant holatlari orqali ifodalanadi, lekin umumiy koโ€˜rinishda klassik inertsiya qonunlari mikroskopik zarralarga ham mos keladi.


@Classic_Fizika
769 0 2 5
20 last posts shown.