⚜Sog‘liq uchun eng foydali 7 ta sabzavot
Sog‘liq bo‘lsa bas, boshqa hamma narsa o‘z-o‘zidan bo‘laveradi, degan gapni kundalik hayotimizda tez-tez eshitamiz. Kayfiyatning yaxshiligi, rejalashtirilgan ishlarning amalga oshishi, maqsadlar tomon aktiv tarzda intilish – barchasi juda katta ma’noda jismoniy va ruhiy salomatligimizga bog‘liqligi rost. Salomatligimizning davomiyligi esa asosan o‘z qo‘limizda! Aslini olganda, o‘zbek dasturxoni turli xil sog‘lik uchun foydali bo‘lgan ne’matlarga to‘la. Ammo biz e’tibordan chetda qoldiradigan ba’zi tabiat in’omlari ham borki, ularni muntazam ravishda iste’mol qilish qanchalik foydali ekanligini quyida biz bilan o‘rganasiz.
(Ushbu ma’lumotlar yillar davomida ishonarli manbalardan to‘plangan bilim va kundalik tajriba-sinovlarimizga asoslangan.)
🌱 ISMALOQ
Nega multfilm qahramoni Dengizchi Papay kuch yig‘ib olish uchun faqat ismaloq tanovul qilgan deb o‘ylaysiz? Bu o‘simlikning foydali xususiyatlaridan ajdodlarimiz ming yillardan buyon bahramand bo‘lib kelishgan. Ismaloq vitamin K, vitamin A, marganets, temir moddasi, magniy, kalsiy, fosfor, rux, vitamin C, E va B2, folat, protein kabi yurak kasalliklariga, oshqozon, ko‘krak, prostata hamda
teridagi saraton (rak) kasalligiga qarshi kurashuvchi 12 xildan ortiq vitaminlarga ega. Bundan tashqari, ismaloq yuqori qon bosimi, ko‘z va ko‘rish muammolarini kamaytirib, suyaklarning mustahkamligini ham oshiradi.
☝️Maslahat: ismaloq tarkibidagi barcha vitaminlarni saqlab qolish uchun, uni xomligicha (salatlarga solib) iste’mol qilgan ma’qul. Lekin o‘zbekcha somsa yoki mantida ham vitaminlarning asosiy qismi saqlanib qoladi.
🎋ZANJABIL
Ruschasi „имбирь“, inglizchasi „ginger“
Dastlab Xitoy va Hindistonda, keyinchalik Yevropa mamlakatlarida ham bir necha ming yillardan beri kulinariya va tibbiy maqsadlarda ishlatilib kelinayotgan bu o‘simlik tomiri turli vitamin va minerallarga boy bo‘lib, iste’mol qilinganda quyidagi juda foydali tomonlarni o‘zida mujassam etadi: zanjabildan tayyorlangan choy homilador ayollarda uchraydigan ko‘ngil aynishini bolaga hech qanday salbiy ta’sir ko‘rsatmagan tarzda bartaraf etadi;
zanjabildan tayyorlangan choy tomoq og‘rig‘i, grip va shamollashga davo bo‘ladi; oshqozon-ichak yo‘llaridagi yallig‘lanishlarni davolaydi; hazm qilishga yordam berib, qorin damlashini bartaraf etadi; artrit sababli tizzalarda paydo bo‘lgan og‘riqni kamaytiradi; sport yoki og‘ir mehnatdan keyin muskullarda paydo bo‘ladigan og‘riqlarni, qizlarda hayz paytida uchraydigan og‘riqlarni yengishda yordam beradi; tanani isitib, jinsiy qobiliyatni oshiradi.
☝️Maslahat: Mashinangizda zanjabildan tayyorlangan konfetlar saqlasangiz, yo‘l davomida ko‘ngli aynigan yo‘lovchilaringizga katta yordam bergan bo‘lasiz.
🍀 Lavlagi bargi
Aziz bekajonlar, xonim pishirganingizda, ichiga bir lavlagi bargi solib ko‘rganmisiz? Ta’mi og‘zingizda qoladi! Eng asosiysi, oila a’zolaringiz tanasiga sanoqsiz vitaminlar ulashgan bo‘lasiz! Vitamin A, B, C, E va vitamin K ga, temir moddasi, kalsiy, magniy, protein va boshqa minerallarga boy bo‘lgan lavlagi barglari yurak kasalliklari, anemia, oq qon va o‘pka rakiga qarshi kurashib, terini tiniqlashtiradi, ko‘rish xususiyatini yaxshilaydi, suyaklarni mustahkamlaydi. Yaxshilab yuvilgan lavlagi barglaridan salat tayyorlasangiz, yoki bir qoshiq yog‘ solingan tovada ozroq „o‘ldirib“ olib iste’mol qilsangiz ham mazali bo‘ladi.
🌿 SHOLG'OM
Bolalikda ko‘pchiligimiz ta’mini yoqtirmagan bo‘lsak ham, meyoriga yetkazib pishirilgan sholg‘om taomimizga o‘zgacha maza qo‘sha oladi. (Ayniqsa, suzma lag‘mon sholg‘omsiz bo‘lar ekanmi!?) Turli vitaminlarga, temir moddasi, yod, fosfor, rux, marganets va kalsiy kabi minerallarga boy bo‘lgan bu sabzavot organizmdagi qonni tozalashga, jigar va oshqozon faoliyatini yaxshilashga yordam beradi. Yurak urishini normallashtirib, astma va bronxial kasalliklarni davolashda katta rol o‘ynaydi. Qizig‘i shundaki, sholg‘om tanadan chiqadigan turli xil noxush hidlarni ham bartaraf etadi.
Maqolaning davomi qiziqmi?
Sog‘liq bo‘lsa bas, boshqa hamma narsa o‘z-o‘zidan bo‘laveradi, degan gapni kundalik hayotimizda tez-tez eshitamiz. Kayfiyatning yaxshiligi, rejalashtirilgan ishlarning amalga oshishi, maqsadlar tomon aktiv tarzda intilish – barchasi juda katta ma’noda jismoniy va ruhiy salomatligimizga bog‘liqligi rost. Salomatligimizning davomiyligi esa asosan o‘z qo‘limizda! Aslini olganda, o‘zbek dasturxoni turli xil sog‘lik uchun foydali bo‘lgan ne’matlarga to‘la. Ammo biz e’tibordan chetda qoldiradigan ba’zi tabiat in’omlari ham borki, ularni muntazam ravishda iste’mol qilish qanchalik foydali ekanligini quyida biz bilan o‘rganasiz.
(Ushbu ma’lumotlar yillar davomida ishonarli manbalardan to‘plangan bilim va kundalik tajriba-sinovlarimizga asoslangan.)
🌱 ISMALOQ
Nega multfilm qahramoni Dengizchi Papay kuch yig‘ib olish uchun faqat ismaloq tanovul qilgan deb o‘ylaysiz? Bu o‘simlikning foydali xususiyatlaridan ajdodlarimiz ming yillardan buyon bahramand bo‘lib kelishgan. Ismaloq vitamin K, vitamin A, marganets, temir moddasi, magniy, kalsiy, fosfor, rux, vitamin C, E va B2, folat, protein kabi yurak kasalliklariga, oshqozon, ko‘krak, prostata hamda
teridagi saraton (rak) kasalligiga qarshi kurashuvchi 12 xildan ortiq vitaminlarga ega. Bundan tashqari, ismaloq yuqori qon bosimi, ko‘z va ko‘rish muammolarini kamaytirib, suyaklarning mustahkamligini ham oshiradi.
☝️Maslahat: ismaloq tarkibidagi barcha vitaminlarni saqlab qolish uchun, uni xomligicha (salatlarga solib) iste’mol qilgan ma’qul. Lekin o‘zbekcha somsa yoki mantida ham vitaminlarning asosiy qismi saqlanib qoladi.
🎋ZANJABIL
Ruschasi „имбирь“, inglizchasi „ginger“
Dastlab Xitoy va Hindistonda, keyinchalik Yevropa mamlakatlarida ham bir necha ming yillardan beri kulinariya va tibbiy maqsadlarda ishlatilib kelinayotgan bu o‘simlik tomiri turli vitamin va minerallarga boy bo‘lib, iste’mol qilinganda quyidagi juda foydali tomonlarni o‘zida mujassam etadi: zanjabildan tayyorlangan choy homilador ayollarda uchraydigan ko‘ngil aynishini bolaga hech qanday salbiy ta’sir ko‘rsatmagan tarzda bartaraf etadi;
zanjabildan tayyorlangan choy tomoq og‘rig‘i, grip va shamollashga davo bo‘ladi; oshqozon-ichak yo‘llaridagi yallig‘lanishlarni davolaydi; hazm qilishga yordam berib, qorin damlashini bartaraf etadi; artrit sababli tizzalarda paydo bo‘lgan og‘riqni kamaytiradi; sport yoki og‘ir mehnatdan keyin muskullarda paydo bo‘ladigan og‘riqlarni, qizlarda hayz paytida uchraydigan og‘riqlarni yengishda yordam beradi; tanani isitib, jinsiy qobiliyatni oshiradi.
☝️Maslahat: Mashinangizda zanjabildan tayyorlangan konfetlar saqlasangiz, yo‘l davomida ko‘ngli aynigan yo‘lovchilaringizga katta yordam bergan bo‘lasiz.
🍀 Lavlagi bargi
Aziz bekajonlar, xonim pishirganingizda, ichiga bir lavlagi bargi solib ko‘rganmisiz? Ta’mi og‘zingizda qoladi! Eng asosiysi, oila a’zolaringiz tanasiga sanoqsiz vitaminlar ulashgan bo‘lasiz! Vitamin A, B, C, E va vitamin K ga, temir moddasi, kalsiy, magniy, protein va boshqa minerallarga boy bo‘lgan lavlagi barglari yurak kasalliklari, anemia, oq qon va o‘pka rakiga qarshi kurashib, terini tiniqlashtiradi, ko‘rish xususiyatini yaxshilaydi, suyaklarni mustahkamlaydi. Yaxshilab yuvilgan lavlagi barglaridan salat tayyorlasangiz, yoki bir qoshiq yog‘ solingan tovada ozroq „o‘ldirib“ olib iste’mol qilsangiz ham mazali bo‘ladi.
🌿 SHOLG'OM
Bolalikda ko‘pchiligimiz ta’mini yoqtirmagan bo‘lsak ham, meyoriga yetkazib pishirilgan sholg‘om taomimizga o‘zgacha maza qo‘sha oladi. (Ayniqsa, suzma lag‘mon sholg‘omsiz bo‘lar ekanmi!?) Turli vitaminlarga, temir moddasi, yod, fosfor, rux, marganets va kalsiy kabi minerallarga boy bo‘lgan bu sabzavot organizmdagi qonni tozalashga, jigar va oshqozon faoliyatini yaxshilashga yordam beradi. Yurak urishini normallashtirib, astma va bronxial kasalliklarni davolashda katta rol o‘ynaydi. Qizig‘i shundaki, sholg‘om tanadan chiqadigan turli xil noxush hidlarni ham bartaraf etadi.
Maqolaning davomi qiziqmi?