Киши тилида (لا إِله إِلا الله ) “лаа илааҳа илла Аллоҳ” дейишини ўзи мусулмон бўлиши учун етарлими? Ёки унга эътиқод қилиши ва у билан амал қилиши ҳам керакми?

Жавоб: “Лаа илааҳа илла Аллоҳ” калимасидан, яъни тавҳид калимасидан қасд қилинган нарса, ҳам маъно ҳам талаффуз жиҳатдан бир хил бўлиши керак. Талаффуз қилишнинг ўзи (маъносини билмасдан) билан тавҳид исботи ва ширкнинг инкори амалга ошмайди. Аксинча талаффуз ва маъно бирга бўлиши керак. Бу эса фақатгина ушбу сўз далолат қилган маънони билиш, унга эътиқодан иймон келтириш, сўз ва амал қилиш билан бўлиши мумкин. Одамлар бу сўзни маъносини билмасдан, у далолат қилган нарсаларга амал қилмасдан қуп-қуруқ уни талаффуз қилишлари учун пайғамбарлар жўнатилмаган эдилар. Аксинча, талаффуз билан бирга унинг маъносини ҳам билишлик, ундан жоҳил қолмаслик ҳам бирга бўлиши керак. Шундай экан тавҳидда жаҳолат билан узр беришликка йўл бўлсин! Аллоҳ пайғамбарларни одамлар ягона Аллоҳга холисан, яъни Унга ҳеч нимани шерик келтирмасдан ибодат қилишларига ва Ундан бошқа ибодат қилинадиган (тоғутларга) нарсаларга куфр келтиришликлари учун юборган. Аллоҳ таоло аятди: “Батаҳқиқ, Биз ҳар бир умматга: «Аллоҳга ибодат қилинг ва тоғутдан четланинг», деб Пайғамбар юборганмиз.” (Наҳл: 36)

Аллоҳга (ширксиз) ибодат ва тоғутдан четланишлик – мана шу (لا إِله إِلا الله ) сўзининг маъносидир. Киши, токи Аллоҳга амалда ибодат қилиб, ибодатнинг барча турини ва кўринишини ягона Аллоҳга ширксиз қилмагунича, оддийгина “мен Аллоҳга ибодат қилувчиман” дейишлиги билан Унга ибодат қилувчи бўлиб қолмайди. Ҳудди шунингдек, киши токи тоғутдан четланмагунича, унга ибодатни тарк этмагунича, тоғут ва унинг аҳлидан (мушриклардан) барий (безор) бўлмагунича, оддийгина “мен тоғутга кофирман” дейиши билан, тоғутга кофир бўлиб қолмайди.
Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қавмига биринчи айтган гапи ҳам: “Бас, у: «Эй қавмим, Аллоҳга ибодат қилинглар. Сизларга Ундан ўзга илоҳ йўқ.” (Аъроф: 59) ояти эди. Ва мана шу буйруқ Аллоҳ тарафидан росул орқали буюрилган биринчи буйруқ эди. Ва мана шу (لا إِله إِلا الله ) калимасининг маъносидир. Ҳеч ким, токи мана шу даъватга ижобат қилмай, ушбу буйруққа бўйинсунмай, ягона Аллоҳга ибодат қилмай ва Ундан бошқа барча маъбудларга кофир бўлмай, Аллоҳнинг динига кира олмайди.
Аллоҳ таоло айтадики: “Сендан илгари юборган ҳар бир Пайғамбарга: «Албатта, Мендан ўзга ибодатга сазовор илоҳ йўқ. Бас, Менга ибодат қилинг», деб ваҳий қилганмиз.” (Анбиё: 25) Бу билан барча росуллар (لا إِله إِلا الله) калимаси билан жўнатилганлигини баён қилган ва бу даъватнинг мақсади, ибодатларнинг барчаси Аллоҳга тегишли эканлигини баён қилишликдир, бу эса: “Бас, Менга ибодат қилинг!” деган буйруқдир.
Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз қавмига “Лаа илааҳа илла Аллоҳ денг ва нажот топасиз” (имом Аҳмад ривояти) деганларида ҳам, айнан ана шу маънони қасд қилганлар. Албатта, лафз ва маънони ирода қилган эдилар. Кофирлар ҳам, ушбу сўз уларнинг барча илоҳларига ибодатни тарк этиш деганлигини тушунган эдилар, бунга эса улар: “У илоҳрни битта илоҳ қилдими?! Албатта, бу ажабланарли нарса!” деб жавоб бергандилар. (Сод: 5)
Кишида (لا إِله إِلا الله) калимасининг талаффузидан бошқа ҳеч нарса бўлмаса, ундай одам росуллар динида бўламайди. Чунки бу росулларнинг дини эмасдир, росулларнинг дини бу (لا إِله إِلا الله) сўзига эътиқод билан, сўз ва амал билан иймон келтиришликдир.
Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ислом беш устун устида барпо қилингандир: Аллоҳга ибодат қилиш ва Ундан бошқа барча ибодат қилинган нарсаларга куфр келтириш, намозни қойим қилиш, закотни бериш, ҳаж қилиш ва рамазон рўзасини тутиш”. (Муслим ривояти)
Шунингдек, росулуллоҳ айтадилар: “Ким (لا إِله إِلا الله) Аллоҳдан бошқа ибодатга ҳақли илоҳ йўқ деса ва Ундан бошқа барча ибодат қилинган нарсаларга куфр келтирса, унинг моли ва қони ҳаромдир, ҳисоби эса Аллоҳга ҳаволадир”. (Муслим ривояти)


↘↘↘
Дўстларингиз билан баҳам кўринг.
@IsLomiy_KanaL

T.me/Tavhid_Haqida