Abror Rahmatullayev

Moliyaviy Aql 22 yoshimda keldi.
1/3

Bir hamkasbim bor edi. 15 yil Germaniyada ishlab qaytgan, yuzlab o‘quvchilarni o’qitayotgan, juda kamtar va oddiy inson edi. Bank hisob raqamlarida 6-7 raqamli daromadlari borligi haqida gaplar yurardi.

Bir kuni ishdan chiqib, birga Yandex kutib turgandik. U start tarifda, men esa Comfortda edim. Hazil aralash:
“Shuncha daromad bilan nega Business chaqirmadingiz?” – deb so‘radim.
U jilmayib shunday dedi:
“Moliyaviy erkinlik ko’p pul topganingda emas, uni topgandan keyin o‘zingni qanday boshqarishni o’rganganingda keladi.”

Bu gap miyamga o‘qdek tegdi. O‘zimni esladim: qancha topsam, shuncha sarflardim. Hatto daromadim oshgani bilan yig’ib qo’ygan pulim yo‘q edi. Xarajatlarim topganimni “izidan quvib” borardi. Keyinchalik tushundim: ehtiyojlarim emas, impulsiv xohishlarim daromadimni boshqarayotgan ekan. “Pulim bor-ku” deb consumer society’ning sodiq a’zosiga aylangan ekanman.

Pulimni ongsiz ishlatardim: yaltiragan narsani ko‘rsam – sotib olishni xohlardim. Lekin bu xohishlar umumiy hayotimni yaxshilamasdi, faqat qisqa muddatli zavq berardi. Shu vaqtda muammoning ildizini yechishga qaror qildim.

Endi har bir xarajat oldidan o‘zimga bir oddiy qoida qo‘ydim:

1. Sarflashdan oldin 2-3 kun o‘ylashga vaqt ajrataman.

2. O‘zimga savol beraman:

• Bu narsaga haqiqatan ehtiyojim bormi?
• Bu hayotimni yaxshiroq qiladimi yoki shunchaki vaqtinchalik yuqori dofamin beradimi?

Javobim “yo‘q” bo‘lsa, bu shunchaki ‘fleeting temptation’ ekanini tushunaman. Hayot sifatim “yaltiragan” narsalarga emas, o‘z moliyaviy barqarorligimni saqlashga bog‘liqligini anglab yetdim.

Shu oddiy yondashuv moliyaviy erkinlikka yo‘l ochadi va isrofni oldini oladi. Chunki aslida, moliyaviy erkinlik ko‘p pul topishda emas, uni qanday boshqarishda.

O‘zingizni bir savol bilan sinab ko‘ring: pulingizni siz boshqaryapsizmi yoki o’tkinchi xohishlariz?

@SabiStella