Abdulqodir Samarqandiy

САФАР ИБТИДОСИ
Ибн Асир роҳимаҳуллоҳнинг "Усудул ғоба фий маърифатис саҳоба" номли китобида келади:
"Жаббор ибн Сулмо аввалда мушрик эди. У Биъри Маъуна воқеасида саҳобий Омир ибн Фуҳайра розияллоҳу анҳуни қатл қилган. Айнан мана шу ҳодиса унинг мусулмон бўлишига сабаб бўлган. У Омир ибн Фуҳайрага қилич урганида Омир: "Аллоҳга қасамки, муваффақиятга эришдим!", деган эди.
Ана шундан бошлаб Жаббор доим ўйлаб юрди: "Мен уни қатл қилган бўлсам, қанақа қилиб у муваффақиятга эришади?!".

Жабборнинг миясига ана шу кундан бошлаб бу дин ёпишиб олди. Исломни орқадан суриштириб ўргана бошлади. Сўнгра ўйловлари натижаси ўлароқ Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига келиб мусулмон бўлди.
Қачон Жабборнинг ҳузурида Омир ибн Фуҳайра розияллоҳу анҳу эсланса: "Аллоҳга қасамки, у муваффақиятга эришди!", дер эди!".

Ўлим ҳикоянинг ниҳояси эмас, бошланишидир.
Қабрингизни ковлашади, унга сизни туширишади, сўнгра устингиздан тупроқ тортишади. Сўнгра ҳақиқий сафар бошланади. Карвон охирги манзили томон йўлга юради.
Узоқ умр шафоатчи эмас. Йилларнинг сони фойда бермайди. Ким бу дунёдан солиҳ ҳолатда ўтса муваффақиятга эришибди. Ким фисқу-фужур ила ўтса ҳалокатга йўлиқибди.
Қабрлар эса амал сандиғидир!

https://t.me/Abdulqodir_Polvonov

ҚИСҚА ҲИКОЯ
Буюк рус адиби Антон Чеховнинг бир қисқа ҳикояси бор:
“Қария ўзининг бемор хотинини озғин оти тортадиган аравага ортиб даволаш учун узоқдаги шаҳарга йўл олди. Йўлда қария худди ўзига ўзи гапираётгандек паст овозда ғулдириб гапириб кетар эди. У бир вақтнинг ўзида ўзи билан қирқ йил бирга ҳаёт машаққатлари тотган, тирикчилик қайғусини бирга чеккан , далаларда деҳқончиликда унга ёрдамчи бўлган, хонадонини тартибга солган хотинига ҳам тасалли бериб кетар эди...
Қария мана шу лаҳзаларда ўтган шунча йиллар мобайнида хотинига қаттиққўллик қилганини, унга бирор марта яхши муомала қилмаганини, ширин гаплар айтиб кўнглини олмаганини ҳис қилди. Унга кўп зулм қилганини айтди. Чунки хотинига ширин гаплар гапириш учун, унга табассум қилиш учун ҳаёт ташвишларидан ортмаганини гапирди. Қария бу гапларни йўл бўйи хотинига маҳзун бўлиб, таассуф билан гапириб борди. Сув тошни ўйиб ташлагани каби оддий сўзлар ҳам киши қалбини ўйиб ташлайди. Унда чуқур излар қолдиради. Қария қирқ йил мобайнида хотинига бера олмаган муҳаббат, меҳр ва эр-хотин ўртасидаги ҳаёт илиқлигини унга энди бермоқчи бўлди. Унга энди бундан сўнг барча истакларини бажаришини, умрининг охиригача барча орзуларини рўёбга чиқаришини айтиб ваъдалар берди...
Қария манзилга етиб боргач, отдан тушиб аравадан хотинини илк бор кўтариб туширмоқчи бўлди. Аммо хотини вафот этган эди. Унинг танаси совиб бўлган, қариянинг ширин сўзларини эшитмасдан олдин жонини яратганга топширган эди!”.
Аламли ҳикоя мана шу ерда тугайди. Чехов бу ҳикояси орқали бизни қарияга ўхшаб ўзимизга ўзимиз гапириб қолишимиздан огоҳлантиради. Вақтни ўтказиб юборишимиздан бизни қайтаради. Чунки вақт ўтганидан сўнг ширин гапларнинг кимга кераги бор?!
Биз бир-биримизнинг қадримизни вақт ўтиб англаймиз. Вақтида бериладиган бир дона гул вақт ўтганидан кейин бериладиган бутун дунёдан яхшидир. Вақтида айтилган битта ширин сўз ҳислар ўлганидан кейин битилган бутун бир қасидадан яхшидир.
Маййитнинг пешанасидан ўпиб кечирим сўраш каби кечиккан нарсадан фойда йўқ.
Гўзал нарсаларни ортга сурманг. Иккинчи бор имкониятга эга бўлмаслигингиз мумкин!


https://t.me/Abdulqodir_Polvonov

ҚАЙТАРГАН ЭДИЛАР...
Ибн Асир роҳимаҳуллоҳ ўзининг "Усудул ғоба фий маърифатис саҳоба" номли китобида келтиради:
"Жассома ибн Мусоҳиқ розияллоҳу анҳу кўркам ва сўзга уста инсон эди. Халифа Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу уни кўп марталаб Ҳирақлга элчи қилиб жўнатган эди. Жассома сафарларидан бирида Ҳирақлнинг олдига кирганини шундай эслайди:
"Мен унинг олдига кирдим. Ўтиришим учун менга бир курси беришди. Унинг нимадан ясалганига эътибор бердим. У соф тилладан ясалган эди. Дарров ўрнимдан сакраб турдим. Ҳирақл кулиб деди:
- Нега биз сени икром қилиб ўтирғизган курсидан турдинг?
Мен дедим:
- Мен Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам бунга ўхшаган нарсалардан қайтарганларини эшитганман!

Истаган жойингизга боринг, аммо динингиз ўзингиз билан бирга бўлсин. Ҳар жойга қараб ўзгарадиган буқаламун каби бўлманг. Динингизла фахрланинг, ундан хижолат бўлманг. Инсонлар асосга эга бўлган шахсларни ҳурмат қилишади!
Ҳимматингиз ҳудҳуддан паст бўлмасин. У Сабаъ аҳлининг ширкда юришига, Аллоҳдан ўзгага ибодат қилишига шундай қараб турмади!

https://t.me/Abdulqodir_Polvonov

МУОМАЛА ОДОБИ
Ибнул Асирнинг "Усудул ғоба фий маърифатис саҳоба" номли китобида келади:
"Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг вафотларидан қирқ кун олдин исломга кирди. У жуда ҳам кўркам инсон эди. Ҳатто Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу:
"Жарир бу умматнинг Юсуфидир!", дер эди.

Жарир ибн Абдуллоҳ ўз қавмининг каттаси эди. У исломга кириб Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига келганида Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам уни икром қилдилар ва кишиларга шундай дедилар:
"Агар сизнинг олдингизга бир қавмнинг улуғи келса уни эҳтиром қилинглар!".

Имом Аҳмад роҳимаҳуллоҳ "Муснад"ида келтиради:
"Жарир ибн Абдуллоҳ айтади:
"Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам исломга кирганимдан кейин мени бирор марта олдиларига киришдан ман қилмаганлар. Неча марта кўришган бўлсак доим менга табассум қилар эдилар!".

Ҳаммани эҳтиром қилишимиз уларнинг бизнинг гарданимиздаги ҳаққидир. Биздаги саховат ёки олийҳимматлик эмас.
Инсонларнинг мансаби, тутган ўрни, насаби, ҳолати турлича бўлади. Аммо инсонлиги ва ҳуқуқлари жиҳатидан улар тенгдир...
Аммо бу буюк дин ҳаммани ўз ўрнига қўяди. Оддий йўлини йўқотган инсон билан бир қавмнинг каттаси бир хил бўлмайди. Дўстингизга қиладиган муомалангиз билан вазирга қиладиган муомалангиз бир хил бўлмайди. Отангизга қиладиган муомалангиз билан ўғлингизга қиладиган муомалангиз бир хил бўлмайди...
Бир муносабат билан кийимингизни ўзгартирасиз-ку, энди инсонларга лойиқ муомалани ҳам танланг!

https://t.me/Abdulqodir_Polvonov

ФИТРАТ
Ибнул Асир роҳимаҳуллоҳ ўзининг "Усудул ғоба фий маърифатис саҳоба" номли китобида келтиради:
"Ҳорис ибн Ҳорис ал-Ғомидий ривоят қилади. Унинг отаси саҳоба бўлгани айтилади. У отаси билан жоҳилиятда Маккага келади. Узоқдан шовқин-сурон эшитилди. Ҳорис отасидан сўради:
- Ота! Булар нега жамланишган?
Отаси деди:
- Булардан бири динини тарк қилган экан. Ўшанга унинг қавми жамланишган!
Биз жамланган инсонларнинг олдига бордик. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам қавмни исломга даъват қилаётган эдилар. Улар эса у кишини уриб азият бераётган эди. Кун кўтарилганида улар тарқалишди.
Шунда бир аёл қўлида қадаҳ ва рўмолча билан келди. У йиғлаган, бўйинлари очиқ эди. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам қадаҳни олдилар, сувни ичиб таҳорат олдилар. Сўнгра аёлга қараб дедилар:
- Қизим! Бўйнингни ёп. Отангни мағлуб бўлишидан ёки хор бўлишидан ташвишланма!
Мен кишилардан у аёл кимлигини сўрадим. Улар менга уни Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг қизлари Зайнаб эканлигини айтишди!".

Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам оғир аҳволда турганларида ҳам қизларининг кийимига эътибор қилишни унутмабдилар. Шунча бало ичида ҳам қизларининг бўйни очиқлиги у кишини рози қилмабди...
Бизни ҳам қизларимиз, аёлларимиз кийимига эътибор қилишимиздан дунёйимиз чалғитиб қўймасин.
Баъзилар бу ҳадис ҳақида турли гапларни гапиришган. Ўша пайтда ҳижоб фарз бўлмаганини ҳам айтишган.
Хўп майли, инсонда агар дин бўлмаса мурувват, шараф ва рашк ҳам бўлмаслиги керакми?!
Оддий ҳайвон ҳам урғочисини бошқа ҳайвонлардан қизғанади-ку ахир!

https://t.me/Abdulqodir_Polvonov

САҲНА ОРТИДАГИ ҚАҲРАМОНЛАР!
1994 йилда бобом (ойижонимнинг дадалари) мени ўқишга тарғиб қилдилар:
"Ўғлим! Сен ўқишинг керак. Неча йил ўқисанг ҳам мен ўз нафақамни сенга бераман. Ўқишинг харажати менинг гарданимда!".

Мен Наманганга "Мулла Қирғиз" мадрасасига ўқишга бордим. Билимим пастлиги учун ўқишга кира олмадим. Қайтиб келиб роса йиғлаганман ўшанда. Сал ўтмасдан бобом оламдан ўтдилар. Ўқишга кира олмаганимнинг ҳикматларидан бири шу экан. Яъни, менинг таъминотчим оламдан ўтган эдилар. Оиламиз эса менинг ўқишим харажатига тоқат қила олмас эди ўшанда...
Менинг ўқишим учун бобом бор пулларини бермоқчи эдилар...

Аллоҳимнинг ҳикматлари кўп экан. Ўша йили Тожикистонда нотинчликлар бўлиб у ердан бизга устозим Саймуддин домла роҳимаҳуллоҳ ташриф буюрдилар. У кишида ўқишни бошлаганман. Беш-олти йил устозда таълим олдим. Устозимни Аллоҳ раҳматига олсин. Ҳақиқий дарвиш эдилар. Ўзбекистонда юриб Денов, Наманган, Самарқанд, Ургут шаҳарларида қатнаб талабалар етиштирдилар. Ҳатто Россияга бориб олти ой Қозон мадрасасида дарс ҳам бериб келдилар...
Биз яшаб турган жойларда диний илми бор инсонлар жуда ҳам оз эди. Деярли йўқ эди ҳисоб. Ўша пайтлар домла Шоди устозимиз Қўқондан иккита қори акаларимизни, устозларимизни олиб келдилар. Қаршидан ҳам иккита ҳофизи қуръонни олиб келдилар. Уларнинг таъминотини қилиб турдилар. Бир неча йиллар улар бизга қуръондан дарс бердилар. Домланинг ўзлари эса машиналарида айланиб юриб талабаларга араб тили, сарф-наҳв ва тажвиддан дарс бериб бизни қўллаб турдилар...
Домланинг ёнларида ўша пайтлар устозимиз мулла Аҳмад бобо, Аҳтам бобо, Бозор боболар каби отахонлар туриб у кишини иқтисодий жиҳатдан, уй-жой масаласида қўллаб-қувватлаб турдилар...

Ўтганларини Аллоҳ раҳмат қилсин. Ўзи рози бўлсин улардан. Қолганларга узоқ ва баракали умр берсин

Саҳна ортидаги қаҳрамонларни негадир эслагим келди!

https://t.me/Abdulqodir_Polvonov