КОРОНОВИРУСНИНГ РУҲИЯТГА САЛБИЙ ТАЪСИРИ ҲАҚИДА ИЛМ-ФАН НИМА ДЕЙДИ?
Келинг, шу ўринда айнан cовид-19 билан боғлиқ бўлган руҳий ва хулқ-атвор бузилишлари ҳақида маълумот бериб ўтсам.
Биринчи кузатиладиган бузилишлар бу – стрессга бўлган ўткир реакция ҳисобланади. Бу руҳий фаолиятнинг дезорганизацияси билан юзага келади. Уни ҳам ўзига яраша шакллари бор.
Биринчи шаклида, юқори гиперкинетик шаклида психомотор қўзғалган бўлади. Беморни бир жойда, яъни кровать ёки стулда ушлаб туриш қийинлашади, мимика ва эмоционал реакциялари жудаям тез, вазиятга мос бўлмайди, атрофдагиларнинг унга нисбатан мурожаати, бераётган саволларининг маъносини тушуниши қийинлашади. Бу коронавирус билан касалланганлигини билиш бемор учун стресс бўлгани сабабли юзага келиши мумкин.
Иккинчи ҳолатда аксинча, гипокинетик шаклда кечади. Бунда руҳий ва ҳаракат жараёнлари секинлашади. Битта ҳолатда ўтириш, тана ҳаракатини секин ўзгартириш, ҳаракатланишни қийинлашганлиги, мимика ва эмоционал реакцияларни секинлашганлиги, паришонхотирлик, диққатни жамлашнинг қийинлашганлиги, берилган саволларга кечикиб ёки қисқа жавоб бериш каби белгилар билан намоён бўлади. Беморни овози жудаям паст, гаплари ва фикрларини илғаб олиш қийин, уйқу бузилишлари ва ҳ.к. бўлиши мумкин.
Гавҳар Тешабоева, Инобат АҲАТОВА суҳбатлашди
Korrespondent.uz учун тайёрланди. @Psixoterapevtuz | @Ziyouz
Келинг, шу ўринда айнан cовид-19 билан боғлиқ бўлган руҳий ва хулқ-атвор бузилишлари ҳақида маълумот бериб ўтсам.
Биринчи кузатиладиган бузилишлар бу – стрессга бўлган ўткир реакция ҳисобланади. Бу руҳий фаолиятнинг дезорганизацияси билан юзага келади. Уни ҳам ўзига яраша шакллари бор.
Биринчи шаклида, юқори гиперкинетик шаклида психомотор қўзғалган бўлади. Беморни бир жойда, яъни кровать ёки стулда ушлаб туриш қийинлашади, мимика ва эмоционал реакциялари жудаям тез, вазиятга мос бўлмайди, атрофдагиларнинг унга нисбатан мурожаати, бераётган саволларининг маъносини тушуниши қийинлашади. Бу коронавирус билан касалланганлигини билиш бемор учун стресс бўлгани сабабли юзага келиши мумкин.
Иккинчи ҳолатда аксинча, гипокинетик шаклда кечади. Бунда руҳий ва ҳаракат жараёнлари секинлашади. Битта ҳолатда ўтириш, тана ҳаракатини секин ўзгартириш, ҳаракатланишни қийинлашганлиги, мимика ва эмоционал реакцияларни секинлашганлиги, паришонхотирлик, диққатни жамлашнинг қийинлашганлиги, берилган саволларга кечикиб ёки қисқа жавоб бериш каби белгилар билан намоён бўлади. Беморни овози жудаям паст, гаплари ва фикрларини илғаб олиш қийин, уйқу бузилишлари ва ҳ.к. бўлиши мумкин.
Гавҳар Тешабоева, Инобат АҲАТОВА суҳбатлашди
Korrespondent.uz учун тайёрланди. @Psixoterapevtuz | @Ziyouz