Zayd Qamar

бир бадавийнинг пайғамбаримиз алайҳиссалом қабрлари бошида қилган дуоси:

я Роббий, бу ерда ётган Сенинг ҳабибингдир, Сенинг расулингдир. шайтон Сенинг душманингдир. мен эса Сенинг қулингман.

я Роббий, агар мени кечирсанг ҳабибинг севинади, шайтон хафа бўлади, қулинг эса нажот топади.

аммо кечирмасанг ҳабибинг хафа бўлади, шайтон севинади, қулинг эса ҳалок бўлади.

я Роббий, ҳабибингни хафа қилма, шайтонни севинтирма, қулингни эса ҳалок қилма. кечир мени, я Роббим.

я Роббий, араблар ичида олийжаноб бири вафот этганида, унинг қабрининг бошида бир қулни озод қилиш одатдир.

я Роббий, мен ҳам инсонларнинг энг олийжаноби бўлган Сенинг пайғамбаринг ҳузурида, унинг вафот этган қабрининг бошида Жаҳаннамдан мени озод қилишингни хоҳлайман.

я Роббий, Сенинг ҳабибинг ҳурматидан Жаҳаннамдан мени озод қилгин…

эй нафсим!
юрагим каби йиғла, бақир ва айтки:
мен фонийман, фоний бўлганни хоҳламайман,
мен заифман, заиф бўлганни хоҳламайман,
руҳимни Раҳмонга таслим этдим, бошқасини хоҳламайман.
мен хоҳлайман, фақат Ёри Боқийни хоҳлайман,
мен зарраман, лекин Шамси Сармадни хоҳлайман.

• «oшиқ ҳам бўлмайликми?»

ёнимда бўлишингизни сўрамайман. шунчаки, баъзан ўз ҳиссиётларим билан оввора бўлиб, ички кечинмаларим гирдобида қолиб кетарканман, сизга таскин беролмаслигим, аҳволингиздан бохабар бўлолмаслигим, кўнглингизни олиш учун ўзда куч топа олмаслигим мумкин. шундай пайтларда маломат қилмасангиз бўлгани…

мен ҳаётнинг ҳар қадамда заҳматга тўла йўлларидан аста одимлаб борарканман, бир инсон олдимдаги тўсиқларни олиб ташлаб, мен учун йўл очиб борарди, бир инсон эса, ортимдан биз қодир бўлмаган тўсиқлардан ҳалос бўлишни Роббимдан сўраб илтижо қиларди…

бола эдим. бу оддий ҳол, ҳаёт шундай бўлса керак-да, дедим. атрофга аланглаб, кўп вақтни зое қилдим. йўлим текис ва обод бўлишига қарамасдан жуда кўп қоқилдим, қайта-қайта хатолар қилдим.

аста вақт ўтгани сайин бу икки инсоннинг ҳаётимдаги аҳамиятларини чуқурроқ англаб ета бошладим. жонимни оғритган нарсаки, менинг қаддим ростлашгани сари уларнинг қадди эгилар, мен хато қилганим сари уларнинг заҳмати ортарди…

бугун манзилимга унчалар яқин келмаган бўлсам-да, ортга боққанимда бошлаган еримдан анча узоқлашганимни кўраман. гўёки, мен олислаганим сари манзил ҳам ортга чекингандек.

аммо англадимки, олдингга юришга куч топиш учун ортингда қанча масофани босиб ўтганингга ҳам қарамоқ керак экан.

бир нарсани аниқ айта оламан: ҳаётимдаги шу икки инсон бўлмаганда мен бу ерга қадар кела олмасдим. балки, илк қоқилишдаёқ “эплолмайман” дея ортга қайтган бўлардим.

лекин ҳозир ишонтириб айта оламанки, “мен уддалайман”. чунки “уддалашга мажбурман”. энг камида, ҳаёт шу икки инсонимдан тортиб олганларининг қасосини олмоқ учун!

ҳа, сиз аллақачон бу қаҳрамонлар кимлигини тушуниб етиб улгурдингиз. улар ўша, учта ҳарф билан аталса-да, таърифи дунёларга сиғмас фаришта мисол инсонлар: “ота” ва “она”…

оз қолди.
биз пайҳон қилган кўнгил боғлари бизсизликда гуллаб-яшнашига оз қолди.

борлигимиз малол келган, сўзларимиз ҳалал берган масканлар сукутимиз ила обод бўлишига оз қолди.

ўзимиздан бездирган қалбларимиз биз қолдирган мавҳумлик ортидан сокинликка эришишига оз қолди.

ортиқ тоқат қилишга, ўйлашга, сўзлашга, тинглашга мажбур бўлмайдилар.

аниқ қанча, билмайман.
аммо жуда-жуда оз қолди…

ишқнинг исботи фидокорликдир. меҳр-муҳаббат ёқимли жумлалар ва ҳатти-ҳаракатлардан кўра кўпроқ фидокорликда намоён бўлади. бунда манфаат йўқ, ғурур йўқ, андиша йўқ, гумон йўқ, йолғон йўқ. ошиқ маъшуғини фидо қила оладиганлари аҳамияти қадар севади. фидокорлик йўқ бўлса, ишқ ҳам йўқ.

мадинам, мен сени кўрармиканман?

қалбимда ой янглиғ ҳижрон доғлари
ўзим ҳам ой каби тўлармиканман?
бунча ҳаяллади дийдор онлари,
мадинам, мен сени кўрармиканман?

гарчи ошиқмасман сенга муносиб,
оҳ, ишқингдан сармаст бўлармиканман?
ўртамизда узун йўлларни босиб,
мадинам, мен сени кўрармиканман?

Фаҳри Коинотим юрган кўчангда
мен ҳам соғинч ила юрармиканман
маъносиз, гуноҳкор кўзларим билан
мадинам, мен сени кўрармиканман?

Равзангда ўтириб бутун тун бўйи
Ҳабибим-ла суҳбат қурармиканман
бутун ҳаётимнинг жавобсиз ўйи -
мадинам, мен сени кўрармиканман?…

• Зайд Қамар

мен илмга кирганим сари забонимга қулф осишни ўргандим. билдим-ки билганларимдан, билмаганларимнинг адади кўпроқ экан. билганим томчи бўлса, билмаганим денгиздир.

энди фақат ўқисам, тингласам ва тафаккур қилсам дейман.
тарғибим - амалим бўлсин...©

кетиш - воз кечиш дегани эмас. кетиш - бу кетиш дегани.
мен кетайин, сен қол дегани.
мен бўлмайин, сен бўл дегани.

борлигим билан малолланма, йўқлигим билан озорланма дея аросатда қолмоқдир кетиш.

қолдирган изларни ўчириб, хотираларни елкага ортганча ортга бир қараб қўймоқдир кетиш.

борлигингни билдирмай борлигини ҳис этиш, жимгина четда кузатмоқдир кетиш.

балки айрилиш, балки ғойиб бўлиш, балки мавҳумликка ўзни улоқтиришдир. лекин зинҳор-базинҳор воз кечиш эмас!..

бир китобнинг ҳар бир сатри кишини таъсирлантира олмайди. китобдаги ҳар бир сўзни эслаб қололмайди инсон. унинг жонига оро кирган, дардларига малҳам бўлган, қалбидагиларни ифодалаган айни бир саҳифа бўлиши мумкин. сен ҳам шундай бўл. ҳаёт китобимнинг энг яхши саҳифаси…

бир иқтибос ўқиб қолдим:
«when a tree bears fruit, it’s branches lower».

таржимаси:
«дарахт мева берганда, шохлари эгилади».

©️ яъни, инсон илм олгани сари камтарлиги ва ҳокисорлиги ортади. қандай чиройли жумла-а?

муаллиф ҳаққига риоя қилинг!

📌бирор жойдан бир жумла бўлса ҳам оляпсизми, манба кўрсатинг. бу сиз учун ҳам, муаллиф учун ҳам манфаатли бўлади, ин шаа Аллоҳ.

1️⃣биринчидан, қалам ҳаққи.
Аллоҳ бир инсоннинг қалбига илҳом жойлабдики, қайсидир ёзиқни қоралабди. уни олмоқчимисиз, инсонларда нотўғри тушунча ҳосил қилманг, манба билан олинг.

2️⃣иккинчидан, манфаат.
сизни таъсирлантирган жумлалар бошқаларга ҳам манфаат етказиши мумкин. олаётган манбангизни бошқаларга ҳам далолат қилиб кетсангиз, улар ҳам бундан баҳраманд бўлишарди.

3️⃣учинчидан, самимият.
манбасиз улашсангиз, саҳифангизни кузатадиганлар улашилаётган ёзиқларни сизга тегишли деб ўйлашлари мумкин. бу эса, ҳам саҳифангизда, ҳам сиз ва кузатувчилар орасида самимият йўқолишига сабаб бўлади.

4️⃣тўртинчидан, жавобгарлик.
улашаётганларингизда бирор хато ва камчилик бўлса ҳам, бирор ютуқ ё муваффақият бўлса ҳам унга муаллиф жавобгар бўлади. бу эса, иккала томон учун ҳам яхши.

имкон қадар тушунарли ва самимй тарзда ёзишга ҳаракат қилдим. ўткинчи дунёга алданиб, оҳиратимизни ҳам ҳатарга қўймайлик. бироз нафсимизга оғир ботса ҳам, манба билан улашайлик.
эгаси талаб қилмаса ҳам!

менга муҳим эмас кўзларинг рангги,
муҳими - дунёда сенинг борлигинг.

баъзан инсонлардан кўра кўпроқ улар билан ўтказган хотираларни соғинамиз. ва бу кимнидир соғингдандан кўпроқ оғриқ беради. чунки инсонларни қайта учратиш мумкин, лекин хотиралар қайтмайди…

Абу Қосим Абу Амома Боҳилийдан, у Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади:
«ўнг қўл фариштаси чап қўл фариштасидан омонатдорроқдир. банда яхши амал қилса, унинг яхши амали учун 10 та савоб ёзади. агар ёмон амал қилса, чап томон соҳиби ёзишни хоҳлаган вақтида ўнг томон соҳиби «тўхтагин» дейди. олти ва етти соат тўхтаб туради. Аллоҳдан истиғфор сўраса, унга ҳеч нарса ёзмайди. агар истиғфор сўрамаса, унга ўша қилган битта гуноҳини ёзади».

«танбеҳул ғофилин»