Vatandosh TV

“Boburnoma”da turli millat va elatlarning tasvirlanishi

“Boburnoma”da tilga olingan ushbu chakraklar turkiy qavmlardan biri bo‘lib, XI–XII asrlarda Xorazm vohasida yashab, bu o‘lkaning siyosiy hayotida faol ishtirok etganlar. Chakraklarning katta bir qismi Sirdaryoning yuqori oqimiga ko‘chib borib, o‘rnashganlar. “Boburnoma”dan anglashiladiki, Farg‘ona vodiysi bilan Qoshg‘ar oralig‘idagi tog‘li hududlarda yashaganlar.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Neoimperializm: Mustaqillikka yangi tahdidlar

Teleekranlarda zo‘ravonlik, fahsh, qotillik, dahshat sahnalari estetiklashtirilgan filmlar, sayoz mazmunli ko‘ngilochar ko‘rsatuvlar ko‘paygani neoliberalizm mafkurasining madaniy hayotdagi aksidir. Superqahramonlarga bag‘ishlangan elektron o‘yinlarni aytmaysizmi! Aynan shunday o‘yinlar, ommaviy madaniyatning “kitch”, “midl” singari mahsulotlari yordamida yosh avlod milliy ildizlaridan uzib olinmoqda; ota-onasi, yaqinlari va katta avloddan begonalashtirilmoqda.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Dunyo mamlakatlaridagi korrupsiya darajasini baholash indeksi e’lon qilindi – O‘zbekiston 121-o‘rinda

Transparency International tashkilotining Korrupsiyani qabul qilish indeksi (CPI) dunyo mamlakatlaridagi korrupsiya darajasini baholash uchun eng nufuzli ko‘rsatkichlardan biri bo‘lib hisoblanadi. Yangi e’lon qilingan 2024-yil bo‘yicha hisobot global korrupsiya darajasining yangilangan ko‘rinishi taqdim etdi, bu mamlakatlarda boshqaruv va shaffoflikdagi ijobiy va salbiy o‘zgarishlarni namoyish etadi.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Nuqtalar:  “Savol va tushunmovchiliklar yanada ortadi” — tahlilchilar bilan diniy siyosat kontsepsiyasi haqida suhbat

O‘zbekistonda vatandoshlarning vijdon erkinligini ta'minlash va diniy sohadagi davlat siyosati kontsepsiyasi qabul qilinmoqda. Dasturimizning navbatdagi soni 31-yanvar kuni Qonunchilik palatasi deputatlari birinchi o‘qishda  ma'qullagan, 9-fevralda esa jamoatchilik uchun muhokamasi yakunlangan ushbu hujjat va uning mazmuni hamda kutilmalari tahliliga bag‘ishlandi.

Jami 7 bob, 41 banddan iborat ushbu kontsepsiya mazmunini tahlil qilish, tushuntirib berish uchun esa studiyamizga huquqshunos Abdulloh Sodiq, siyosatshunos Hamid Sodiq va Islomshunos Nuriymon Abulhasanni taklif qildik.

To'liq videoni ko'rish📹 👉📱
https://youtu.be/_XfcLi2gIbM?si=WN9H0Ea4D0t8zpoa

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Kremlning maxfiy hujjati oshkor bo‘ldi: Rossiya postsovet mamlakatlarini yo‘qotmoqda

Yaqinda Amerikaning Financial Times nashri “Rossiyaning sobiq sovet respublikalari bo‘yicha qo‘rquvi oshkor qilingan hujjatda ayon bo‘ldi” sarlavhasi ostida maqola chop etdi. Unda aytilishicha, Rossiya rasmiylari o‘z pozisiyalarining Markaziy Osiyodagi zaifligini tushunib, yuzaga kelgan muammolarni hal qilish yo‘llarini izlamoqda.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Amir Umarxonning Fuzuliyga javobi

Jahon va milliy adabiyotimiz tarixida er-xotinning shoiru shoira ekaniga misollar ko‘p. Lekin oilada, ota-onadan tashqari, farzandning ham yetuk shoir bo‘lishi noyob hol. Qo‘qon adabiy muhitining yorqin vakillaridan bo‘lmish Amir Umarxon va Nodirabegimning o‘g‘li Muhammad Alixon (taxminan 1803/06 – 1842 yillar) ham “Xon” taxallusi bilan she’rlar bitgan. Uning Alisher Navoiy va Muhammad Fuzuliy ijodiga ixlosi baland bo‘lgan.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Navoiyning Samarqandga tashrifi

Samarqand… Moʻjizakor mehnatkash insonning teran fikri, mohir qo‘llari bilan bunyod etilgan me’morlik obidalari bilan mashhur, ne-ne olimu adibni, shoiru nosirni, mutafakkiru muarrixni, rassomu xonandani, zarrinqalam kotibu maftun etuvchi navozandayu sozandalarni yetishtirgan tabarruk shahar. Samarqandning tarixiy yodgorliklari ko‘rilar ekan, shaharning qadim ko‘chalaridan yurilar ekan, ularda Jomiy va Navoiy ovozlari eshitilgandek bo‘ladi, tabarruk loyqadamlarining izlari tasavvur etiladi va bu zaminda yurish naqadar sharafli ekanini his qiladi kishi.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

«Yumshoq kuch» – Jahon siyosatidagi ko‘rinmas qurol

Siyosatshunos Jozef Nay tomonidan kiritilgan «Yumshoq kuch» tushunchasi davlatning majburlash yoki pul yo‘li bilan emas, balki o‘z madaniyati, qadriyatlari va siyosati orqali boshqalarga ta’sir o‘tkazish qobiliyatini nazarda tutadi.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Gulnora Karimova o‘zlashtirgan noqonuniy mablag‘lar O‘zbekistonga qaytariladi

Bugun, 6-fevral kuni Toshkent shahrida Oʻzbekiston tomonidan adliya vaziri Akbar Toshqulov hamda Shveysariya tomonidan Shveysariyaning Oʻzbekistondagi Favqulodda va Muxtor Elchisi Konstantin Obolenskiy oʻrtasida “Musodara qilingan aktivlarni taqsimlash toʻgʻrisidagi bitim” imzolandi.

Bitim doirasida taxminan 182 mln dollar miqdoridagi mablagʻlar Oʻzbekistonga qaytarilishi belgilangan. Mazkur mablagʻlar Oʻzbekiston Respublikasi ayrim fuqarolari tomonidan noqonuniy orttirilgan boʻlib, 2012-yilda Shveysariya Bosh prokuraturasi tomonidan G.Karimovaga nisbatan qoʻzgʻatilgan jinoyat ish yurituvi doirasida toʻlaqonli musodara qilingan edi.

Mablagʻlar Birlashgan Millatlar Tashkilotining “Uzbekistan Vision 2030 Fondi” Koʻp sheriklik trast Jamgʻarmasi orqali qaytariladi.

Taʼkidlash lozimki, muqaddam 2022-yil 16-avgustda Shveysariyaning Bern shahrida Oʻzbekiston Respublikasi va Shveysariya Konfederatsiyasi oʻrtasidagi “Shveysariya Konfederatsiyasi hududida musodara qilingan noqonuniy orttirilgan aktivlarni Oʻzbekiston Respublikasi aholisining manfaatlari yoʻlida qaytarish usullari toʻgʻrisidagi bitim” imzolangan. Ushbu bitim noqonuniy orttirilgan aktivlarni BMTning “Uzbekistan Vision 2030 Fondi” deb nomlangan Koʻp sheriklik trast Jamgʻarmasi orqali Oʻzbekistonga qaytarish mexanizmi hamda asosiy tamoyillar va maqsadlarni belgilaydi.

Mazkur ishlar doirasida 2022-yil avgustda imzolangan birinchi bitim taxminan 131 mln dollar miqdoridagi mablagʻlarni Oʻzbekistonga qaytarilishini nazarda tutadi. Yangi bitim imzolanishi bilan Oʻzbekiston aholisining manfaatlari yoʻlida qaytarilgan mablagʻlarning jami miqdori 313 mln dollarga yetadi.

“Uzbekistan Vision 2030 Fondi” orqali qaytarilayotgan mablagʻlar Oʻzbekiston aholisining manfaatlari uchun, xususan sogʻliqni saqlash va taʼlim sohalarida ijtimoiy ahamiyatga molik loyihalarni amalga oshirishga yoʻnaltiriladi. Fond va uning loyihalari toʻgʻrisidagi maʼlumotlar ochiq manbada oʻzbek va ingliz tillarida fondning veb-saytida joylashtirilgan.

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Samarqand viloyati hokimligi Registonni savdo markazi emas, tarixiy obida sifatida saqlab qolishi kerak

O‘zbekiston tarixi va madaniyati nafaqat boyligimiz, balki millionlab xorijlik sayyohlar uchun ham tuganmas qiziqish manbai. Ular har yili qadimiy obidalarimizni o‘z ko‘zlari bilan ko‘rish, o‘tmish haqidagi qiziqarli hikoyalarni tinglash va o‘tgan davrlar muhitiga sho‘ng‘ish uchun kelishadi. Bu mo‘jizalar orasida nafaqat Samarqand, balki butun mamlakat ramziga aylangan joy – Registon majmuasi alohida ajralib turadi.

Bu me’moriy ansambl xuddi sharqona ertak kabi necha yillardirki sayyohlarni o‘ziga chorlaydi. Bu yerda hamma narsa: miliy gumbazlar, minglab olimlar yetishib chiqqan madrasalar, ajdodlarimiz yotgan maqbaralar sayyohlarni tarix olamiga olib ketadi. Ammo siz bu inshootlarning ostonasidan o‘tishingiz bilan ishtiyoqingiz so‘na boshlaydi, u yerdagi ko‘rinish ta’bingizni xira qiladi.

Go‘zal madrasalarga kirishingiz bilan sizni tarixiy maskan hududida kutilayotgan ulug‘vorlik va sukunat o‘rniga... savdogarlar kutib oladi. Ha, ha, kiraverishda arzon esdalik sovg‘alari solingan vitrinalar, uyum-uyum turli matolarni ko‘rib qadimiy ilm o‘chog‘iga emas, balki xaridorlar gavjum bo‘lgan savdo majmuasiga kirgandek bo‘lasiz.

Eng qizig‘i, bu do‘konlar bir vaqtlar buyuk olim va faylasuflar uchun dars xonalari bo‘lib xizmat qilgan binolarda joylashgan. Afsuski, ularning o‘rnida sifati shubhali bo‘lgan, ko‘pincha qimmat narxdagi tovarlar sotiladigan do‘konlar joylashgan. Bundan tashqari, savdogarlarning tinimsiz mol tiqishtiraverishi sayohatchilarga tarixiy obidalarni butunligicha tomosha qilish, uning go‘zalligidan bahra olishiga ham katta to‘siq.

Samarqand viloyati hokimligi, shuningdek, ko‘plab boshqa tarixiy obidalar jamlangan Buxoro va Xorazm viloyatlari hokimliklari tarixiy obidalar joylashgan hududlardagi tartib-intizomni tiklashi, madaniy inshootlarni o‘z holicha asrab-avaylash majburiyati ekanini esdan chiqarmasligi kerak. Registon ansanbli ichidagi bugungi vaziyat hokimlikning sohaga mas’ul kishilari uchun yumshoq aytganda – uyat.

So‘zim quruq bo‘lmasligi uchun o‘sha joydan olingan bir nechta fotosuratlarni ilova qildim. Registon tijorat markazi emas, kelganlarni o‘z go‘zalligi bilan hayratga soladigan haqiqiy tarixiy obida sifatida qolishi kerak.

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

USAID: Yumshoq kuchdan siyosiy inqirozgacha

60 yildan ortiq vaqt davomida AQSh Xalqaro Taraqqiyot Agentligi (USAID) insonparvarlik yordamini demokratik qadriyatlarni rivojlantirish bilan uyg‘unlashtirib, Amerikaning global ta’sirini o‘zida mujassam etgan tashkilot sifatida ko‘rilib keldi. Ammo Donald Trampning 2025-yilda Oq uyga qaytishi bilan agentlik taqdiri so‘roq ostida qolib, AQSHning dunyodagi o‘rni haqida kengroq munozaralarga sabab bo‘ldi.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube

Kitobga oshiq jahongir

Ozarbayjonga yurishi vaqtida Shabistar qishlog‘ining nomi Temurga Mahmud Shabistariy va uning “Gulshani roz” kitobini eslatadi. So‘rab-surishtirilganida ma’lum bo‘ladiki, Shabistariy chindan ham shu qishloqda yashab o‘tgan, uning qabri esa qarovsiz holda ekan. “Shunda Amir Temur o‘z odamlariga farmon berib, qabr o‘rnida moʻjaz bir maqbara qurishni, atrofdan maqbaraga qarashli vaqf yer ajratishni, undan keladigan daromadlar hisobiga bog‘ barpo etish va shoir qabrini ziyoratgoh kabi obod saqlashni buyuradi.

Batafsil

Facebook | Instagram | @vatandosh_tv | Youtube