Yapon bogʻchalari — ona madrasadir!Assalomu alaykum, palagi toza o‘qirmanlar. “Ona madrasadir, ota dangasadir” degan maqolni eshitganmisiz? Hazil, bunaqa maqol yo‘q. Ba'zida “Bombaj” bo‘lgan marinovka, kompotdek miyam ham “Bombaj” bo‘lib turadi. Yaponiyalik bir sotsiologning fikrlarini o‘qigan edim. Bolalar tarbiyaning juda katta qismini onalaridan va bog‘chadan olishar ekan. Demak, onalarimiz va bog‘chalarimizga jiddiy e'tibor berishimiz kerak! Agar ham ona ilmli, ham bog‘chadagi tizim zo‘r bo‘lsa, kamiga ota ham tuturuqli bo‘lsa uvali-juvali bo‘lib ketarkanmiz.
Shu desangiz, Yaponiya bog‘chalari ana shu “Ona madrasadir” degan joyiga ham to‘g‘ri kelarkan. Chunki, bog‘chadagi tizim shu darajada chiroyli yo‘lga qo‘yilganki, bir qo‘llab bo‘lsa ham qarsak chalib yuborasiz. Bolalarga hamma narsani o‘rgatishadi! Siz rasmda ko‘rib turganingiz o‘g‘limiz. Bog‘chadan o‘zlari yasagan o‘yinchoqlarini har kuni bir qop-bir qop qilib olib keladi. Rasmga yaxshilab qarasangiz, qog‘ozlar, qutilar, bog‘chada ishlatiladigan narsalarning qoldiqlari. Men bog‘cha opalariga hazillashib: “Bolalaring yasagan narsa deb, hamma musorni o‘zimizga berib yuborayabsizlarmi?” deb so‘rab ham ko‘rdim. Maskaning, sovunning, yeguliklarning qutilari. Bu hodisadan 3 ta narsani o‘rgansak bo‘ladi. Birinchisi oddiylik. Ikkinchisi bolalarga bilim berish! Uchinchisi axlatga tashlanadigan narsalardan ham unumli foydalanish!
Yapon bog‘chalarida bolalarni yaratuvchanlikka o‘rgatishadi. Mana shu oddiy qutilardan yasagan narsalarini o‘g‘limdan so‘rab ko‘rsam, “Teleskop, robot, uchadigan qanaqadir mashina” dedi. Tasavvur qilyapsizmi? 4 yashar bolaga nimalarni o‘rgatishyapti. Qoyilotun qoyilun! Balki shuning uchun ham Yapon bolalari katta bo‘lgandan keyin “Metanda navbatda turishmas”, 21-asr uchun uyatli, kulguli, sharmandali bo‘lgan chiroqsiz, gazsiz sovuq uylarda o‘tirmas. Tag‘in bilmadim!
E, velib ketsin. Kayfiyatni tushirmaymiz, do‘stlar. Bizdagi bog‘chalardagi kamchiliklarni sanab asabimizni ham buzmaymiz. Bizda bog‘chadagi, maktabdagi tizim qoniqtirmayaptimi, unda o‘zimiz harakatni qilaylik. Onalar madrasa bo‘lib, otalar oliygoh bo‘lib tarbiyaga jiddiy qaraylik. Hech bo‘lmaganda o‘zimizning atrofimizdagi bolalarning ilm olishiga, kreativ bo‘lishiga bor kuchimiz bilan harakat qilaylik. InshaAlloh, ana shu biz tarbiyalagan bolalar ma'lum vaqtdan keyin siyosatga kirib kelishadi. Ana o‘shanda baxtimiz barqaror bo‘lib ketajak!
Yana ozgina kutib turing yaxshilar. O‘zim qaytib hammasini “legiropkasini” olaman. Bo‘ldi, post tugadi. Endi bir yaxshi qo‘shiq eshitib uxlayman:
Olisdagi mahmadona, ey qari olchoq,
Menga qanday yashamoqni oʻrgatmagin sen.
Hurmat bilan, bo‘lajak Maktabgacha Ta'lim Vaziri Bahodir Nipponiy
Bahodir Iskandarov, Yaponiya@uzbekistonlikuz