#Ajdodlar_yodi
#Tarixsahifasidan
💫Zahiriddin Muhammad Boburning Hindistonga yurishi.
💫Zahiriddin Muhammad Bobur 1483-yil 14-fevralda Andijonda tug‘ilgan. Uning otasi Umarshayx Mirzo Temuriylar sulolasidan bo‘lib, Farg‘ona viloyatini boshqargan. Umarshayx Mirzo adolatparvar va harbiy iste’dodga ega hukmdor edi, biroq 1494-yilda, atigi 39 yoshida, qal’a devorining qulab tushishi natijasida fojiali tarzda vafot etdi. Onasi Qutlug‘ Nigorxonim esa Chig‘atoy mo‘g‘ullari xonlaridan bo‘lib, Boburga bolalikdan donishmandlik, sabr-toqat va ijodkorlik fazilatlarini singdirdi. U Boburning hayotida katta rol o‘ynagan, unga siyosiy masalalarda maslahat bergan va yosh hukmdorni har jihatdan qo‘llab-quvvatlagan.
💫Otasi vafot etganida Bobur atigi 12 yoshda bo‘lib, Farg‘ona taxtiga chiqdi. Biroq, tez orada ichki nizolar va Shayboniyxonning bosqinlari sabab Samarqand ustidan nazoratni ushlab tura olmadi. 1504-yilda u Qobulni egallab, bu yerda o‘z kuchlarini mustahkamladi. Ammo uning asosiy maqsadi Hindistondagi boy va qudratli saltanatni qo‘lga kiritish edi.
🔖1526-yil 21-aprelda Bobur Panipat jangida o‘zidan ancha katta qo‘shin ustidan tarixiy g‘alabaga erishdi. Uning 12-15 ming kishilik qo‘shini Dehli sultoni Ibrohim Lodiy boshchiligidagi 100 ming kishilik qo‘shin va 1000 dan ortiq filni tor-mor qildi. Bobur jangda zamonaviy to‘plar va shatranj usulidan foydalangan bo‘lib, bu uning harbiy strateg sifatidagi buyukligini ko‘rsatdi. Natijada, Ibrohim Lodiy jang maydonida halok bo‘ldi va 1526-yil 27-aprelda Dehlida Bobur nomiga xutba o‘qildi. Bu esa uning Hindistondagi hukmronligini rasman boshlanganini anglatardi. Keyinchalik, u Rajputlar ustidan ham g‘alaba qozonib, butun Shimoliy Hindistonga egalik qildi.
💫Shunga qaramay, Bobur Hindistonni o‘z yurtidek qabul qila olmadi. U har doim Samarqand, Farg‘ona va Qobulni sog‘inib yashadi. "Boburnoma"da Hindistonning ob-havosi, odatlari va tabiatini yoqtirmasligi haqida yozgan. Bu sog‘inch uning mashhur g‘azalida ham aks etgan:
✍Tole’ yo‘qki, jonimg‘a balolig‘ bo‘ldi,
Har ishniki ayladim, xatolig‘ bo‘ldi.
O‘z erni qo‘yib, Hind sori yuzlandim,
Yo rab, netayin, ne yuz qarolig‘ bo‘ldi.
💫Bobur umrining so‘ngida Hindistondan Qobulga qaytishni orzu qildi. 1530-yilda vafot etganida, vasiyatiga ko‘ra jasadi Qobulga ko‘chirilgan. Shu tariqa, u umr bo‘yi sog‘ingan yurtiga oxir-oqibat qaytdi.
✍#Doktor_reporter klubi faoli Iskandar Yuldoshev. Tta talabasi.
https://t.me/tma_official