✅ Kiberfiribgarlarga aldanib qolmaslik uchun asosiy qoidalar va maslahatlar:1️⃣ Parollarni muhim va mustahkam tanlang.Parollaringizda faqat sonlar yoki oddiy so‘zlardan foydalanmang. Kamida
12 belgidan iborat, harf-son-belgi aralash parollar yarating: masalan, Aa123!@#zZ.
Xar bir internet xizmati uchun alohida parol ishlating.
Agar kerak bo‘lsa, parol menedjer (parol saqlovchi) dasturlaridan foydalaning.
2️⃣
Shubhali xavolalarni ochmang.Tanish bo‘lmagan yoki norasmiy elektron pochta, SMS yoki messenjer xabarlariga javob bermang.
"Sizga milliard dollar so‘rovnoma yuborildi",
"Hisobingiz bloklandi" kabi shubhali takliflarga ishonmang.
Yuklab olish (download) uchun noma’lum manbalardan foydalanmang.
3️⃣ Shaxsiy ma’lumotlarni asrang. Ijtimoiy tarmoqlarda shaxsiy ma’lumotlaringizni
(masalan, telefon raqamingiz, manzilingiz, tug‘ilgan kuningiz) ochiq ravishda e’lon qilmang.
Bu ma’lumotlar parollarni topish uchun ishlatilishi mumkin.
4️⃣ Antivirus dasturlaridan foydalaning.Kompyuteringizga ishonchli antivirus o‘rnating va unda yangilashlarni doimiy ravishda tekshirib turishni unutmang.
Fayllarni yuklab olganda yoki USB fleshkalarni ulanganda ham antivirus tekshiruvi orqali o‘tkazing.
5️⃣ Veb-saytlarni tekshirib, so‘ngra kiring.Sayt URL manzilini tekshirib, rasmiy sayt ekanligini tasdiqlang (masalan,
https:// bilan boshlansin).
HTTPS protokoli va qulf belgisi (🔒) sayt xavfsizligini ta’minlaydi.6️⃣ Tasdiqlov kodlaridan foydalaning.Muhim xizmatlar uchun ikki bosqichli autentifikatsiya (2FA) funksiyasini yoqing. Bu paroldan tashqari, maxsus kod yoki biometrik ma’lumot (masalan, barmoq skaneri) so‘rash asosida ishlaydi.
7️⃣ Oila a’zolaringiz va do‘stlaringizni ogohlantiring.O‘zingiz bilgan kiberxavfsizlik qoidalarini oila a’zolaringizga va do‘stlaringizga ham tushuntirib bering.
Bolalarni internetda xavfsizlik qoidalari bilan tanishtirish juda muhim.
8️⃣ Ijtimoiy muhandislik texnologiyalari yoki "sosial injeneriya"ga ishonmang.Ba’zi firibgarlar Sizni aldab, shaxsiy ma’lumotlaringizni yoki parollaringizni topishga urinadi. Ularga hech qanday ma’lumot bermang. Masalan,
"Bank xodimi sizdan kodni so‘rayapti" degan so‘zlarga ishonmang.
9️⃣ Moliyaviy operatsiyalarda ehtiyot bo‘ling.Pul o‘tkazmalari va onlayn xaridlarda rasmiy platformalardan foydalaning.
"Pul to‘plash", "so‘rovnomalar uchun pul" kabi takliflarga ishonmang.
1️⃣0️⃣ Tarmoq faoliyatini davomiy nazorat qiling.Profillaringizga kimlar kirishi mumkin bo‘lganligini tekshirib turing.
Elektron pochta, bank xisoblari va boshqa muhim xizmatlarga muntazam kirib, shubhali faoliyatlarni tekshirib turing.
Kiberxavfsizlik — bu Sizning ma’lumotlaringizni va moliyaviy resurslaringizni himoya qilish uchun muhim masala. Shu sababli, yuqoridagi qoidalarga amal qilish orqali kiberfiribgarlardan
himoyalanishingiz mumkin.⚡️ Ijtimoiy tarmoqdagi sahifalarimizni kuzatib boring!
Instagram l Telegram l Website l You Tube | Facebook