Табиат кўзгуси

Бировнинг бир танга ҳақини олган бўлсангиз, вафотингизга қадар уйни калитини бериб бўлса ҳам, рози қилиб олинг. Чунки қиёматда Жаннатнинг калитини уни рози қилмай ололмайсиз.

Фарғона вилоятида 6 январь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

Фарғона вилояти гидрометеорология марказининг хабар беришича, 6 январь, душанба куни Ёзёвон, Қўштепа, Қува, Тошлоқ, Фарғона туманларида (Фарғона ва Марғилон шаҳарлари) кечаси ва эрталаб айрим жойларда ёмғир, қор ёғади, туман тушиши мумкин. Ғарбдан секундига 7-12 метр тезликда шамол эсади. Кечаси 0-5 даража совуқ, кундузи 2-7 даража илиқ бўлади.

Бағдод, Бешариқ, Бувайда, Данғара, Олтиариқ, Риштон, Учкўприк, Фурқат ва Ўзбекистон туманларида (Қўқон шаҳри) кечаси ва эрталаб айрим жойларда ёмғир, қор ёғади, туман тушиши мумкин. Ғарбдан секундига 7-12 метр тезликда шамол эсади. Кечаси 0-5 даража совуқ, кундузи 2-7 даража илиқ бўлади.

Сўх тумани ва Фарғона тумани тоғли ҳудудларида (Шоҳимардон, Водил ва Қувасой шаҳри) қор ёғиши мумкин. Ғарбдан секундига 7-12 метр тезликда шамол эсади. Кечаси 1-6 даража совуқ, кундузи 2 даража совуқ, 3 даража илиқ бўлади.

ЎКИНМА БОЛАМ.
 
Эндигина кўзи ёриган ёш она кучли ҳаяжонда:
– Чақалоғимни кўрсам бўладими? деб сўради. Қучоғига юмшоқ бир юргак берилди ва бахтли она чақалоғининг жажжи юзини кўрмоқ учун унинг юзини очди ва ҳайратга тушганидан тили тутилиб қолди. Она ва чақалоқни кузатиб турган дўхтир шартта орқасига ўгрилиб деразадан кўчани томоша қила бошлади. Чақалоқнинг  қулоқлари йўқ эди... Таҳлиллар боланинг эшитиш қобилияти яхши экани, фақат қулоғининг супраси йўқлиги боланинг ҳуснини бузиб турганини кўрсатди. Орадан йиллар ўтди, бола мактабга чиқди. Бир куни мактабдан уйга югуриб келди ва ўзини онасининг бағрига отди. Тўлиқиб йиғлар эди. Бу унинг ҳаётидаги биринчи мазахланиши ва умидсизлиги эди:
– Бир катта бола менга махлуқ деди. Болакай ана шу кемтиклик билан улғая бошлади. Уни синфдошлари яхши кўрар ва ниҳоятда зеҳни тез ўқувчи эди.  Агар синфдошларига аралашиб юрганида эди, шубҳасиз, синфком бўлар эди. Аммо онаси ҳар доим унга:
– Ёш болаларнинг орасига аралашмайсан, деб тайинлар эди.
Айни пайтда у қалбида теран бир ачиниш ва шафқатни ҳис қилар эди. Боланинг отаси оила дўхтири билан қулоғи хусусида сўзлашди.
– Бирор нарса қилишнинг иложи йўқми? деб сўради.
Дўхтир:
– Агар бир жуфт қулоқ топишнинг иложи бўлса, уни ёпиштириб қўйиш мумкин, деди. Шундан сўнг  болага қулоқларини фидо этиши мумкин бўлган бир жавонмардни ахтара бошладилар. Орадан икки йил ўтди.  Бир куни отаси:
– Шифохонага борасан, ўғлим, онанг иккаламиз сенга қулоқларини беришга рози бўлган бир одамни топдик. Фақат унинг кимлигини сенга айта олмаймиз сир, деди. Операция муваффақиятли ўтди ва бутунлай янги бир инсон қиёфаси пайдо бўлди. Янги кўринишидан руҳияти юксалган бола ўқишда ва ижтимоий ҳаётда катта ютуқларни қўлга киритди. Сўнгра уйланди ва кўзга кўринган дипломат бўлди. Орадан йиллар ўтди, бир куни отасининг олдига кириб:
– Отажон, менга бу қадар катта яхшилик қилган одам ким? Мен унинг яхшилигига ҳеч қандай жавоб қайтара олмадим... деди.
Отаси:
– Бирор нарса қила олишингга кўзим етмайди. Фақат жиддий шартлашганмиз, ҳали унинг кимлигини айта олмайман, вақти етмади... деб жавоб берди. Бу сир йиллар давомида сақланди ва бир куни очилиш вақти келди. Бошига мусибат тушган кунда онасининг жонсиз танаси бошида отаси билан бирга жаноза ўқилишини кутаётган эди. Отаси мулойим ҳаракат билан онасининг бошига қўл чўзди, қаҳваранг сочларини силаб орқага таради, онасининг қулоқлари йўқ эди.
Отаси:
– Нега онажоним, уйда ўтирганда ҳам рўмолини бошидан олмайди, сочларига оро бермайди, деб ҳеч ўйламадингми? дея шивирлади.

АЁЛЛАР ҲАҚИДА ҚИЗИҚАРЛИ МАЪЛУМОТЛАР

• Чиройли аёллар кам ҳолларда узоқ умр кўрар эканлар.
• Аёл киши эркакдан кўра ғам, маҳзунликка кўпроқ бардошли бўлади.
• Бедорлик, уйқусизлик эркакдан кўра аёлнинг жисмига кўпроқ таъсир қиларкан.
• Аёлнинг қалбидаги меҳр, раҳм-шафқат туйғуси эркакникидан кўра кучлироқ бўлар экан.
• Онанинг фарзандларга таъсири отанинг таъсиридан кучлироқ бўлар экан.
• Эркакнинг мияси аёлникидан оғирроқ бўлар экан.
• Эркакнинг ошқозони таомни аёлникидан тезроқ ҳазм қилар экан.
• Аёл киши очликка эркакдан кўра чидамлироқ, сабрлироқ бўлар экан.
• Аёл кишининг тишлари эркакникига қараганда камроқ емирилади.
• Аёл кишининг фикрлари эркакникига нисбатан тез ўзгарувчан бўлар экан.
• Турмушга чиққан аёл эрсиз аёлга нисбатан кўпроқ яшар экан.
• Аёлнинг гўзаллиги турмушга чиққанидан кейин яна зиёда бўлар экан.

Энди... энди бир гўдакни болам деб қарзимни узмоғим керак... Ахир у бола ҳам мендек бегуноҳ... Бу дунёнинг кўнгилхушлигининг қурбони...
Ана шу ўйлар билан оиламга қайтдим. Мана, Зуфар ўғлим ўттизга кирди. Мен унга ўгайлик қилдимми-йўқми, билмадим, аммо у менга чин фарзандлик қилди. Тўнғичим, суянганим. «Онангизни излайлик, она. Учрашинг, кечиринг» деган ҳам шу! Аммо ўз онасини кўрмади. У хотин бошқа юртларга кетиб қолган. Шунга мени кўпроқ тушунса керак-да, армон бўлишмасин бир-бирига дейди-да... Мана, энди, сизларнинг кўмакларингиз билан онам билан учрашмоқчиман. Юрагида оғриқ билан ўтиб кетмасин, деяпман. Ахир болаларимиз адашса, йўл кўрсатиб, уларни кечириб яшаймиз-ку...»
Зуфар аканинг Рисолат опанинг ўз боласи эмаслигига, тўғриси, киши ишонмайди. Катта ўғил бўлса-да, онаси билан ҳовлида қолган, уч жигарига жуда меҳрибон, волидасини ҳар йили икки-уч марталаб дам олишга жўнатадиган, ҳурматини жойига қўядиган ўғил. Рамз ака йигирма йилча олдин жигар хасталигидан оламдан ўтган. Зуфар ака рўзғор бошига тушгач, институтдаги ўқишини ташлаб, боғида ишлаган экан. Бир укаси, икки синглисини олий маълумотли қилган ҳам ўзи. Рисолат опанинг ҳақиқий тиргаги!
Рисолат опа онаси билан учрашди. Ҳозир ҳам болалари билан бирга у кишининг ҳолидан хабар олиб туради. Аммо ҳар келганда юраги эзилиб кетади. Етмишдан ошган кампирнинг ердан кўз юзмасдан йиғлаб ўтиришидан куяди. Аммо энди вақтни ортга қайтариб, ниманидир ўзгартириб бўлмайди-ку...
Мен бу воқеани шунчаки икки аёлнинг боласидан кечиб, кимгадир эргашиб кетгани ҳақида нафратга тўлиб, ёзсам ҳам бўларди. Ахир бу даҳшат-ку! Аммо мени тақдирнинг ишлари кўпроқ ҳайратлантирди. Рисолат опанинг аясининг меҳри, бир бегона болани болам деган аёлнинг дарё қалби илҳомлантирди! Бу дунёда яхши одамлар, асл муҳаббат, инсоний туйғулар борлиги ҳақида ёзгим келди. Кимгадир ачиниш, ундан нафратланиш эмас, шундай инсонларнинг юрагига чиндан ҳавас қилиб яшаш керак, ахир.

БИЗНИ ТАҚДИР БИРЛАШТИРГАН...

Тақдир! У борми ўзи? Пешанага ёзилгани-чи? Ундан қочиб қутила олмаслигимиз ростми? Мен бугунги ҳикоям қаҳрамонлари билан танишганимда тақдирнинг ҳақлигига ишонганман. Бир қарашда, уларнинг ҳаётида қандайдир кемтиклар бордек, умр йўллари бир текисмасдек... Балки, кимлардадир ачиниш ҳиссини ҳам уйғотар. Аммо мен чин маънода уларга ҳавас қилганман. Иродаларига, ер юзидаги фаришталар эканлигига...
Рисолат опанинг ёши элликдан ошган. Ўртанча қизи билан опам бирга ўқишган. Уйимизга келиб-кетиб юрадиган бу қиз ҳаммамизга бирдек ёқарди. Кейин унинг онаси опам билан танишган. Шу тариқа икки дугона сабаб оилаларимиз ўртасида борди-келди йўлга қўйилган. Рисолат опа камсуқим, самимий аёл. Ҳар меҳмонга келганида қимтинибгина ўтиради. Ойим ўн гапирса, зўрға бир жавоб беради. Аммо тилининг учида турган сўзни доим айтолмайди. У кетгач, «Нимадир дарди бор-да шу аёлнинг», дея ойим бош чайқаб қоларди. Бир йиллик борди-келдимиздан кейин Рисолат опанинг дарди маълум бўлди. Неча йилдирки, онасини изларкан. Ҳайрон қолдик, тўғриси. Унинг маҳзун ҳикоясини тинглаб эса кўзимизга ёш олдик.
«Онам шаҳарлик. Мен ёлғиз қизман. Бешикдалигимдаёқ ота-онам ажрашиб кетишган. Яшириб нима қилдим, тўғрироғи, онам отамни ташлаб кетган. Нима учун, билмадим... Кейин аммаларим мажбурлаб аямга уйлантириб қўйишган. Мен ҳам ақлимни танигач, у кишининг ўгайлигини билганман. Барака топгур, бирор марта ўгайлик қилмаган. Асли туғмасмиди, ё отамнинг «Ўзи болали бўлгач, қизимни бегона қилади, бирор болага зор аёл бўлсагина, уйланаман, бўлмаса, йўқ» деган қатъий қароридан кейин фарзанд кўрмаганми, буниси менга номаълум. Мени оқ ювиб, оқ тараб улғайтирди. Мана, отамдан кейин ҳам бош бўлиб ўтирибди. Ўз онамни эса бир мартагина кўрганман. Эслай олганим шу. Айтишларича, боғчага келиб, узоқдан мени кўриб кетаркан. Тўйим олди ўгай онам сизларнинг қишлоққа олиб келган ва бир аёл билан таништирган. Ўшанда бир оғиз ҳам гапира олмаганман. Онам эса мени қучиб йиғлаган. Бир этак болалари бор эди. Кейин кўришмадик. Кўришишга журъат қилмадик, шекилли... Ёши етмишдан ошиб қолган, кўп тушимга кираяпти. Аммо менда манзиллари йўқ. Шу кунгача излашга аямдан ийманганман. Гўёки улар билан топишиб олсам, мени ўз боласидек кўрган аёлга хиёнат қиладигандек туюлаеварди... Яна мендан, эридан юз ўгирган одамга нисбатан ичимда қандайдир алам бор эди... Йиллар ўтиб, бу алам тарқадими, билмадим... Ёки тақдир менинг кўзларимни очди...
Рамз ака билан ишда танишганман. У киши ҳисобчи эди. Чекка тумандан марказга қатнаб ишларди. Қисмат экан, бир-биримизга кўнгил қўйдик. Отам ёлғиз қизимни кимга узатаяпман дея, куёв билан кўришган ҳам. У замонларда бунақа гаплар йўқ эди-да. Қаранг-ки, бир суҳбатлашишгандаёқ дадамга маъқул бўлиб, ҳаётимиз боғланди. Тўй ҳам ўтди. Бахтли келинчак эдим... Токи... йўқ бу ҳодиса аслида мени янада бахтли қилган. Ҳа, энди шунга амин бўлаяпман. Чилламиз чиққач, қайнонам уйимизга (алоҳида ҳовлига келин қилишганди мени) бир болакайни етаклаб келди. Уч-тўрт ёшлардаги кўзмунчоқдек кичкинтойни жиянларимиздан бири деб ўйлабман. Аммо кечки таомдан сўнг ҳаммаси маълум бўлди. Рамз ака олдин уйланган, хотини эса эри ва ўғлини ташлаб, ким биландир қочиб кетган экан...
Ўша тун ҳеч ким ухламади. Фақат ўз туққан онаси воз кечган, яна бир аёл унинг борлигидан даҳшатга тушган гўдакдан бошқа...
Уришдим, ёрим дея ишонганимнинг кўксига муштлаб йиғладим... Қарғадим... ва эрталаб тўғри уйимга отландим. Рамз аканинг ялиниб-ялворишларига қулоқ солмадим. Кела солиб аямнинг бағрига ўзимни отдим. У ҳам менга қўшилиб йиғлади. «Воҳ, қизим, бу тақдир. Сенгинани бир синай деяпти-да» деган. Унинг бағрига бош қўйиб йиғлаб, онамнинг тафтини илк бор дилдан туйдим. Ҳа, ўшанда биринчи бор, бу аёл менинг ҳақиқий онам эканлигини ҳис қилдим. Ва кўзларим очилди. Бундан йигирма икки йил олдин, мен ҳали тўққиз ойлик чақалоқлигимда шу аёл мени бағрига олган ва кўз қорачиғидек асраб катта қилган. Худо бугун мени синаяпти... Бир пайтлари менга она бериб сийлаганди, энди фарзанд бериб синаяпти... Мен... шу аёлнинг, ҳаётнинг олдида жуда катта қарздорман.......

Икки киши орасидаги яхши муносабатни кўрсангиз, "Булар барча ишда бир ёқадан бош чиқаришади, ўзаро келишишади" деб ўйламанг. "Улардан бири иккинчисининг айбларига кўз юмяпти" деб ўйланг...

АЧЧИҚ  ҲАҚИҚАТЛАР

1. Негадир доим кўнглимизни оғритгандан эмас — кўнглимизга қарайдиган инсонлардан аламимизни оламиз...
2. Тўғри йўл кўрсатганни ёмон кўрамизу эгри йўлга бошлаганни ортидан қолмаймиз...
3. Яхши кўрган яқинларимизни, касал биродарларимизни кўргани боришга вақтимиз йўғу, етти ёт бегонаникига ошга боришга вақт топамиз...
4. Оиласи ночорроқ синглимизга ёрдам бермаймиз, лекин халқни кўзига ош қилиб зиёфат берамиз...
5. Ота-онамизни ҳафтада бир бора кўриб келишга фурсат йўқ, аммо улфатлар билан ўтиришга ҳар дойим тайёрмиз...
6. Аёлимиздан ширин сўзимизни аяймизу, лекин кўчадаги аёлларга гўзал калималар айтамиз...

Эримни ўлдириб беринг!

    Оилада бўладиган тортишувлардан тўйиб кетган аёл дугонасини олдига келиб, эри ҳар кун урушиб тергайверишидан, бирор кун тинчлик йўқлигидан шикоят қилиб, бу ҳолатдан тўйиб кетганлигини зикр қилди. Ва эрини ўлдириб берадиган фолбин топиб беришлигини сўради. Дугонаси унинг бу ҳолатини тушуниб ачиндида бир фолбин манзилини берди. Аёл ўзида йўқ хурсанд ҳолатда дугонаси айтган фолбинга келиб эримни ўлдириб беринг деб сўради. Бу киши аёлнинг оиласи ҳолатини ўргангандан кейин рози бўлди.

Аёлга эрини ўлдиришлик режасини тушунтирди: Бирданига эрингни ўлдирадиган дори қилиб берсам сендан шубҳаланиб сезиб қолишади. Шунинг учун эрингни аста секинлик билан ўлдирамиз. Мен сенга дори бераман ҳар куни оз оздан овқатига қўшиб берасан. Фақат сен эрингга гўзал муомалада бўлгинки, ўлганидан кейин сендан инсонлар шубҳаланмасин деди. Аёл рози бўлди.

Аёл хурсанд ҳолатда уйига қайтди. Доридан эрининг овқатига ҳар куни оз оздан қўшиб бера бошлади. Эри урушганда, дакки дашном берганда ҳам гап қайтармасдан гўзал муомала қила бошлади. Эри аёлининг бу муомаласидан аввалига ажабланди. Кейинчалик эса аёлининг хато камчиликларига кўз юма бошлади. Оилада илиқлик пайдо бўлиб шу йўсинда оила муносабатлар ўрнига туша бошлади.

   Бир куни аёл фолбиннинг ҳузурига келиб, эримни ҳаётини сақлаб қолинг уни ўлишини хохламайман. У дунёдаги энг яхши инсон дея йиғлай бошлади. Шунда фолбин деб гумон қилинган киши айтдики. Мен сенга заҳар эмас оддий гиёҳ берган эдим деди. Аслида касаллик камчилик сенда эди, мана энди тузалдинг деб тушунтирди. Аёл бу гапдан қувнаган ҳолатда севикли эрининг уйи томон шошганича чиқиб кетди.

    Аёлнинг дугонаси солиҳа бўлгани учун уни фолбинга эмас диндор домла ҳузурига йўллаган эди. Дўстларимиз диндор солиҳ инсонлар бўлишлиги қандай ҳам яхши.