Sulaymonovich | Blog

​​✅ Vafli hamda shokoladli mahsulotlar merchendayzingi.

Savdo do‘konida tovarlarning joylashuvi mijozning xarid qilish qaroriga bevosita ta’sir qiladi. Ayniqsa, vafli va shokoladli mahsulotlar o‘ziga jalb qilish kuchiga ega bo‘lganligi sababli ularni to‘g‘ri merchendayzing qilish muhim. Quyida savdo nuqtalarida ushbu mahsulotlarni samarali joylashtirish bo‘yicha qoidalar bilan tanishamiz!

1. Mahsulotni Ko‘rgazmali Joyga Qo‘ying

Mijoz do‘konga kirganda ko‘zga tashlanadigan birinchi joylarda, kassaga yaqin, yurish yo‘laklarida yoki bolalar ko‘rishi mumkin bo‘lgan balandlikda joylashtirish eng yaxshi strategiya. Chunki:
• Impuls xarid – ko‘pchilik shokolad va vaflini rejasiz sotib oladi.
• Ko‘z darajasi – mijozga qulaylik yaratish orqali sotuv hajmini oshirish mumkin.

2. Kategoriyaga Ko‘ra Guruhlash

Do‘konda tartib borligi mijozning mahsulot tanlash jarayonini yengillashtiradi. Shu sababli:
• Shokolad va vaflilarni birgalikda, ammo turli qatorlarda joylashtiring.
• Bolalar uchun mahsulotlar pastroqda, kattalar uchun qimmatbaho brendlar yuqorida tursin.
• Sog‘lom turmush tarzi uchun mo‘ljallangan shokoladlar (qand va glyutensiz) alohida burchakka qo‘yilsin.

3. Brendlarning “Oltin Joylashuvi”

Do‘konda mahsulotlarning sotuvini oshirish uchun “Oltin joylashuv” – ko‘z darajasi eng yaxshi strategiyalardan biri hisoblanadi. Ushbu qoidalar amal qiladi:
• Brendlarni aralashtirmang! Har bir brend o‘z polkasida bo‘lishi kerak.
• Mashhur brendlarni markazga, yangi va mahalliy brendlarni yon tomonlarga qo‘ying.
• Katta paketlar pastki qismda, kichiklari yuqorida bo‘lsin.

4. Rangsiz Merchendayzing Bo‘lmaydi!

Shokolad va vaflilar jozibali ranglarga ega, shuning uchun ularni joylashtirishda kontrast va yorqin ranglardan foydalaning:
• Tushunarli gradient: Qoramtir shokoladlar bir tomonda, sutli va oq shokoladlar boshqa tomonda.
• Rang uyg‘unligi: Turli brendlardagi mahsulotlarni to‘g‘ri rang kombinatsiyasi bilan joylashtirish mijozni jalb qiladi.
• Katta harflarda narx yozing! Xaridor mahsulotni tez baholashi uchun narxni aniq ko‘rsatish lozim.

5. Aksiya va Maxsus Takliflarni Ko‘rsatish

Mijozlar doim chegirmalar va bonusli takliflarga e’tibor berishadi. Shuning uchun:
• “2+1” yoki “1+1” aksiyalarini do‘konning kirish qismida yoki kassaga yaqin joylashtiring.
• Yangi mahsulotlar uchun alohida burchak ajrating va “YANGI!” deb belgilab qo‘ying.
• Sezon va bayram aksiyalarini yorqin bannerlar bilan ko‘rsating.

Xulosa: To‘g‘ri Merchendayzing – Yuqori Savdo!

Vafli va shokolad mahsulotlarini mijozning ko‘z darajasida, kategoriya bo‘yicha tartiblangan holda, impuls sotuvlarga yo‘naltirilgan tarzda joylashtirish mahsulot sotuvini sezilarli darajada oshiradi!

✏️ Sizningcha, yana qanday merchendayzing usullari samarali bo‘lishi mumkin? Izohlarda fikr bildiring!

​​✅ Vazifaning bajarish muddatini nazorat qilasizmi?

Deyarli har kuni distributorlar bilan suhbatlashaman ulardan so’rayman. Siz savdo agentingiz yoki supervayzeringizga va’zifani berib dead line qo’yasizsizmi undan keyin berilgan vazifaning bajarish muddatini nazorat qilasizmi?


Ulardagi javob: Yo’q !!
Bu narsani qilmayman ba’zilari esa bilmayman deydi. Aslida bular juda oddiy narsalar. Lekin distributor savdo yo’qligini mavsumda yoki savdo agenti hamda supervayzerning bilimsizligida deb o’ylagan paytda o’zi bergan vazifasini nazorat qilish kerak ekanligini bilmaydi.

Men Dinay ichimligida merchendayzer bo’lganimda rahbarimiz Obid G’ulomov doim meni ish vaqtimni va undagi samaradorlikni nazorat qilardilar. O’shanda men xafa bo’lardim nega doim berilgan vazifani bajarish tezligini nazorat qilish nega kerak deb. O’zim boshqa kompaniyalarda rahbar bo’lganimda buni tushunib yetganman.

Siz distirbutor sifatida supervayzerga yoki savdo xodimiga vazifa berdingizmi albatta uning bajarish vaqtini nazorat qiling. Qisqasini aytganda vazifa so’rab turilsagina bajariladi. Chaqoloq ham yig’lasa oyisi sut beradi.

Fevral oyi o’rtalarida savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ «Мафиозный характер» 4 - qism

Esingizda bo’lsa sotuvda «мафиозный характер» mavzusida post chiqargan edim . Postdagi keyslar ko’pchilikka ma’qul kelgani uchun keyingi 4- qismni yozyapman.

😎Bu postni oxirigacha o’qish tavsiya etilmaydi.

P.s / Mavzuni tushinish uchun
Мафиозный характер 1 qism
Мафиозный характер 2 qism
Мафиозный характер 3 qism
postlarini o’qing.

Mafia xarakteridagi ba’zi xususiyatlar har qanday biznesda muvaffaqiyatga erishishda yordam beradi!

1.Loyiha boshqarish – Mafiya uslubi

Mafialar har doim tizimli ishlaydi. Har bir jamoa a’zosi o’z vazifasini biladi va mukammal bajaradi. Biznesingizda ham shunday tizim yarating: kim nima qiladi – aniq bo‘lsin!
Natija: Jamoa birgalikda tezroq va samaraliroq ishlaydi.

2.Xarizma – Sotuvni kuchaytiradi

Mafiyalar har doim o‘ziga ishongan, xarizmatik va o‘z gapiga ishonch uyg‘otadi. Xaridor bilan muloqotda xuddi shu tarzda ishonchli bo‘ling. Sizning ovozingiz va harakatingiz – brendingizning bir qismi.
Natija: Xaridor sizdan xarid qilishni istaydi, chunki siz unga ishonch hissini berasiz.

3. Xavfni boshqarish – Rejalar orqali

Mafialar hech qachon vaziyatni tasodifga qoldirmaydi. Ular rejalar yaratib, xavfni boshqaradilar. Biznesda ham “Favqulodda reja” tayyor bo‘lishi kerak.
Natija: Muammolar paydo bo‘lsa, siz ularni muvaffaqiyatli yengib chiqasiz.

4. Uzoq muddatli fikrlash – Ustunlikni saqlang

Mafialar har doim kelajakni rejalashtiradi. Biznesda faqat qisqa muddatli foydaga e’tibor bermang – uzoq muddatli strategiya yarating. Xaridorni bir marta emas, doimiy mijozga aylantiring.
Natija: Barqaror daromad va brendga sadoqat oshadi.

Fevral oyi o’rtalarida savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ Brend pozitsiasi va strategiyasi muhim

Distributsia sohasida faoliyatimni boshlaganimdan beri juda ko’p mahalliy va xalqaro brendlar O’zbekiston bozoriga kiradi va bir necha oydan keyin yo’q bo’ladi. Bunga sababni esa ichki raqobat kuchliligida , mijozlar nasiya savdo qilishlari va xaridorlarning pullari yetishmasligida deb bilishadi. Aslida bu omillar ham to’g’ri ammo bu yerdagi eng katta muammo brend pozitsiasi va strategiyasi mavjud emasligidir. Coca-cola gazli ichimligi ishlab chiqarilganiga 1 asrdan oshdi ammo u barcha insonlarning psixologiyasiga kuchli ta’sir qiluvchi reklamalarni berishdan to’xtamaydi. Ularda aniq product rejasi , maqsadi va brend pozitsia mavjud. Mana necha yillardan beri mahalliy brend CHEERS kartoshka chipslari O’zbekiston bozorida o’z faoliyatini yuritib kelyapti ammo ularda ham kamchiliklar bor . Nega bunday deyapman sababi har yili qo’shni mamlakatlar va Yevropadan bizga yangi turdagi kartoshka chipslari kirib kelmoqda. Mana men kecha LIT ENERGY chipslarini o’zimizning savdo do’konida ko’rdim. Ular o’tgan yil energetik mahsulotini ham taqdim etgandi. Agar aniq xabaringiz bo’lsa bu mahsulot Rossiyalik mashxur piarchi blogger LITVINGA tegishli.

Xulosa o’rnida nima demoqchiman ishlab chiqarish va distributsiya biznesiga faqatgina soqqani bosish uchun kirsangiz sizni o’zingizni 1 oyga qolmasdan boshqa brendlar o’z pozitsiasi va strategiyasi orqali qaytib turmaydigan qilib bosib ketishadi. Maqsadni to’g’ri qiling.

Tez kunda savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ Motivatsiya faqat KPI emas

Distributorlar va Supervayzerlar agar qaysidir savdo xodimining savdo darajasi pasaysa yoki ishda muammolari bo’lsa KPI va bonus haqida o’ylashadi.

Ammo har doim ham KPI yoki moddiy bonuslar savdo agentining IQ ga ta’sir qilmaydi. Biz insonmiz doim bizning muammolar moliyaviy tomonlama bitmasligi mumkin. Bunday paytda savdo agentlariga supervayzer yoki distributor “ Davay endi ukam ishlang oyligingizga bonus ham qo’shdim ma’suliyatni his qiling “ deya gapirishi qaytangi savdo agentini ishdan ketishiga ham sabab bo’ladi.

Savdo agentlari bilan insoniy tushunchalar orqali suhbatlashing raqamlar bilan emas . Inson raqamalardan tashkil topmagan.

Tez kunda savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ Vaqtni taqsimlash muhim

Savdo agentlari odatda kompaniya tomonidan audit yoki yangi mahsulot uchun sampling jarayonlari boshlansa vaqtni taqsimlash masalasida muammoga duch kelishadi. Misol uchun RM audit uchun hududga tashrif buyursa 1 kun oldin ertalabdan toki kechgacha ishlashga SV barcha TP larni majburlaydi. Lekin shunday bo’ladiki aynan nazardan chetga qolgan SSH RM uchun yaxshi xo’rak bo’ladi. Bunday vaziyatga tushmaslik uchun siz har oy boshidan Time management ga e’tibor qaratishingiz va barcha ishlarni PARETO qoidasiga amal qilgan holda bajarishingiz kerak.

Tez kunda savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ Cross-sell sotuv texnikasi

Cross-sell strategiyasini distributsiya jarayonida samarali qo‘llash uchun quyidagi yo‘nalishlarga e’tibor qaratish kerak:

1. Mijoz ehtiyojlarini chuqur tahlil qilish

Distributsiya agentlari yoki savdo vakillari mijozlar (do‘konlar yoki ulgurji savdo nuqtalari) ehtiyojlarini yaxshi bilishlari lozim. Misol uchun:
• Agar biror do‘kon sut mahsulotlarini ko‘p sotayotgan bo‘lsa, ularga non yoki shirinliklar kabi qo‘shimcha mahsulotlarni taklif qilish mumkin.
• Mavsumiy mahsulotlarga mos takliflar berish, masalan, yozda sovuq ichimliklarni chipslar bilan birga tavsiya qilish.

2. Mahsulotlarni to‘g‘ri joylashtirish

Cross-sellni kuchaytirish uchun:
• Distribyutorlar mahsulotlarni birgalikda joylashtirish bo‘yicha do‘konlarga tavsiya berishi mumkin. Masalan, makaron mahsulotlarini souslar bilan birga joylashtirish.
• Maxsus savdo stendlari yoki bitta paketga birlashtirilgan mahsulotlar yordamida mijoz e’tiborini tortish.

3. Savdo vakillarini o‘rgatish

Savdo jamoasi cross-sell texnikasini puxta egallagan bo‘lishi kerak. Ularga quyidagilar o‘rgatiladi:
• Mijoz bilan aloqani rivojlantirish va ularning ehtiyojlarini aniqlash.
• Qo‘shimcha mahsulotni mijoz uchun qanday afzallik berishini tushuntirish. Masalan, “Agar siz bu mahsulotni ham olsangiz, do‘koningizga keluvchilar ko‘proq sotib olishni boshlaydi.”

4. Chegirmalar va aksiyalar

Cross-sellni rag‘batlantirish uchun maxsus chegirmalar yaratish mumkin. Masalan:
• “1 dona ketchup olganingizda, makaron 20% arzon.”
• Bunda distribyutor mahsulotlarni aksiyalar asosida birgalikda yetkazib beradi va do‘konlarga bu aksiyalarni tavsiya qiladi.

5. Mavjud ma’lumotlardan foydalanish

Distribyutorlar o‘zlarining tahliliy tizimlaridan foydalanib, xarid tendensiyalarini kuzatishlari va mijozlarga eng mos mahsulotlarni taklif qilishlari mumkin. Masalan, qaysi hududlarda qanday mahsulotlar yaxshi sotilayotganini aniqlab, ularga mos cross-sell strategiyasini taklif qilish.

6. Logistika va yetkazib berish strategiyasi

Cross-sellni amalga oshirish uchun yetkazib berish jarayonini moslashtirish kerak:
• Mahsulotlarni birga yetkazib berish orqali transport xarajatlarini kamaytirish.
• Birgalikda yetkaziladigan mahsulotlar uchun maxsus narxlar joriy qilish.

7. Monitoring va natijalarni tahlil qilish

Cross-sell samaradorligini baholash uchun sotuv natijalari doimiy ravishda kuzatib borilishi kerak. Quyidagi ko‘rsatkichlarga e’tibor qarating:
• Cross-sell yordamida sotilgan qo‘shimcha mahsulotlarning hajmi.
• Qaysi mahsulotlar birgalikda eng ko‘p sotilayotgani.
• Mijozlar (do‘konlar) tomonidan aksiyalarga bo‘lgan qiziqish darajasi.

Xulosa

Cross-sell strategiyasi FMCG distributsiyasida savdo hajmini oshirish, transport xarajatlarini kamaytirish va mijozlar bilan uzoq muddatli munosabatlarni mustahkamlash uchun samarali vositadir. Uni to‘g‘ri amalga oshirish uchun har bir jarayon puxta rejalashtirilishi va savdo vakillari professional yondashuvni namoyon etishi lozim.

Tez kunda savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida

​​✅ Raqobat faqat narxda emas

Distributor va ishlab chiqaruvchilarning ko’p qismi raqobatni narxda deb o’ylashadi. Siz narx bilan raqobat qilishingiz qiyin ammo yangi mahsulot yangi SKU bilan raqobatda g’olib bo’lishingiz aniq.

Bunga misol qilib KREMBER kompaniyasini keltirish mumkin lekin bunga sabab ISKO va Miray brendlari sabab deb o’ylayman chunki KREMBER , N’MEDOV va DEYA kabi brendlar biroz qotib qolgandi bozorga yangi product kirganidan keyin ular ham yangi mahsulotlar assortimentlar chiqarishni boshladi.

Kimdir raqibidan qo’rqsa kimdir qayta kuch oladi .

Tez kunda savdo agetlari uchun maxsus online marafonga start beriladi. Joylar soni juda kam o’z joyingizni band qiling.

👉🏻 @sulaymonovich_blog
Distributsiya va Marketing haqida