1-sinflar uchun uyga vazifa

🎯 Inglizcha so’z yodlash sirlari

Deyarli har bir o’rganuvchi ingliz tilidagi so’zlarni yodlash bilan bog’liq muammolarga duch kelgan. Ikkinchi til sifatida o’rganilganda ingliz tilidagi so’zlarni yodlab olish juda ko’p mehnat talab qilinishi mumkin. Izlangan esa albatta imkon topadi!
Agar siz yodlagan so’zlaringizni qisqa fursat ichida esdan chiqarib yuborayotgan bo’lsangiz, quyidagi bir necha tavsiyalarga amal qilgan holda ingliz tilidagi so’z boyligingizni sezilarli darajada oshirishingiz va mavjud so’zlaringizning yodda qolishini ta’minlashingiz mumkin.

Ingliz tilidagi so’z bo’yligingizni oshirishga ahd qilgan bo’lsangiz, siz uchun yangi bo’lgan so’zlarni samarali yodlash uchun quyidagi 4 qoidaga amal qiling:

😎1. Yaxshi lug’at sotib oling.

Men odatda o’quvchilarimga ikkita lug’at sotib olishlarini maslahat beraman: birinchi lug’at kichik, ixcham, o’zingiz bilan har joyga olib boriladigan lug’at bo’lsin; ikkinchi lug’at esa katta, so’zlarning eng ko’p ma’nolari berilgan, advanced bosqichidagi o’rganuvchilar uchun mo’ljallangan lug’at bo’lishi kerak. Kichik lug’atingizni imkon qadar yoningizda olib yurishga va har qanday holatda bo’lmasin bo’sh vaqt topishingiz bilan yangi yodlayotgan so’zlaringizni takrorlab borishga harakat qiling. Doimiy takrorlash so’zlarni yodlashda yaxshi yordam beradi. Katta lug’atdan esa yangi yodlashingiz kerak bo’lgan so’zlarning ro’yxatini tuzishda, siz uchun qiyin bo’lgan matnlarni tarjima qilishda foydalanishingiz mumkin. Har ikkala holatda ham asosiy e’tiboringiz so’zlarni qisqa fursat ichida, ammo tez-tez takrorlab turishingizda bo’lishi kerak.

😎2. Ingliz tilidagi matnlarni ko’proq o’qing.

Bajarish orqali ko’p narsani o’rganish mumkin. Qanchalik ko’p o’qisangiz shunchalik ko’p siz uchun yangi bo’lgan so’zlarni topasiz, joriy yodlanayotgan so’zlarni takrorlaysiz va to’liq yodlab olgan so’zlaringizni mustahkamlaysiz.

Kam o’qigandan ko’ra ko’p o’qigan yaxshiroq. Ko’p o’qigandan ko’ra esa sifatli o’qish yaxshi foyda beradi. Shu uchun o’qiyotgan paytingizda o’qilayotgan matn mazmuni haqida o’ylashga harakat qiling. Bu bilan siz matn muallifi nima demoqchi bo’layotganini yaxshiroq tushunasiz va o’qilayotgan so’zlarga ko’proq e’tibor berasiz.

Oldi-qochdi matnlarga nisbatan badiiy ruhda yozilgan matnlarni, asarlar yoki badiiy adabiyotlardan parchalarni o’qish yaxshiroq samara beradi. Shuning uchun ham o’qishda matnning yozilish uslubini hisobga olish katta ahamiyatga ega.

😎3. Lug’atdan foydalanishda erinchoqlik qilmang.

Shaxsiy tajribamdan kelib chiqqan holda aytishim mumkinki, o’rganuvchilarning yarmidan ko’prog’i o’zlari uchun notanish bo’lgan so’zga duch kelib qolishganda lug’atni ochib so’z qidirishga erinishadi. Bu so’z yodlashdagi eng katta xatolardan biri. Hech qachon so’zning ma’nosini matnga qarab tahmin qilib topishga urinmang. Undan ko’ra erinchoqlikni bir chetga surib qo’yib lug’atdan shu so’zni topishga harakat qiling. Bu usul bilan siz nafaqat so’zning matnda berilgan ma’nosini, balki boshqa ma’nolarini ham yodalab olasiz.

😎4. Lug’at daftar tuting.

Lug’at kitobingizda so’zlar juda ko’p. Siz ularning hammasini ham yodlamasligingiz, ularning hammasidan foydalanmasligingiz mumkin. Bu o’rinda lug’at daftar tutish siz uchun eng ko’p ishlatiladigan yangi so’zlarni jamlash imkonini beradi. Lug’at daftar tutishning asosiy qulayliklaridan biri ham shu – siz uni o’zingiz xohlaganday yuritishingiz, yodlanayotgan ibora yoki so’zlarni istalgan usulda guruhlashingiz mukin.

Xulosa qilib aytganda, ingliz tilida so’zlarni yodlash qiyin emas. Bu faqatgina sizning yodlashga nisbatan harakatingizga bog’liq. So’zlarni yodlashning birdan-bir samarali usuli – bularni qisqa vaqt ichida, ammo te-tez takrorlab turish ekanligini unutmang!

➡️ @ingliz_tiliuz

#Grammar_time

🔖 Mavzu: Inkor so'roq gaplar (Negative questions)

💡Ingliz tilida inkor soʻroq gaplar oʻziga xos vaziyatlarda qoʻllaniladi va ularni uchta guruhga ajratish mumkin.

💡Birinchidan, inkor soʻroq gaplar taajjubni ifodalash uchun qoʻllaniladi:
🔹️Didn't you hear the bell?! I rang it four times! (Qoʻng'iroqni eshitmadingmi?! Men uni toʻrt marotaba chaldim!)

💡Ikkinchidan, inkor soʻroq gaplar his-hajayonni ifodalash uchun qoʻllaniladi:
🔹️Doesn't that dress look beautiful? (Anavi kuylak juda chiroyli-a?)

💡Uchinchidan, inkor soʻroq gaplar suhbatdoshimiz fikrimizni tasdiqlashini xohlaganimizda qoʻllaniladi, ya'ni biz savol berayotganda 'ha' javobini kutamiz.
🔹️Haven't we met somewhere before? (Avval biror joyda uchrashmaganmizmi?)

💡Soʻnggi yillarda DTM tomonidan qoʻllanayotgan testlarda inkor soʻroq gaplarga javob tanlash testlari ham uchramoqda. Bunday testlarga javob tanlashda oddiy savolga qanday javob berilsa, shunday javob tanlanadi.
🔹️Are you hungry? (oddiy soʻroq gap) ➖ Yes, I am. I haven't eaten since morning
🔹️Aren't you hungry? (inkor soʻroq gap) ➖Yes, I am. I am dying of hunger.
🔹️Haven't we met somewhere before? (inkor soʻroq gap)
➖No, I don't think so. (inkor javob)
➖Yes, but I can't remember your name. (ijobiy javob)

​​​​​➡️ ️@ingliz_tiliuz

​✍️ “Writing skill”ni oshirishni istaysizmi?

To’g’ri gap tuzishnichi? Bu yerda “writing” uchun ishonchingizni oshiradigan va “writing skill”ni mustahkamlaydigan ayrim qo’llanmalar berib o’taman. Amalda qo’llasangiz “writing”da qiyinchliklarga duch kelmaysiz.

🔸 1. Iloji boricha ko'proq o'qing

Tinglash nutq bilan chambarchas bog'liq bo’lganidek, o'qish ham yozish bilan chambarchas bog'liq, shuning uchun “writing”ni mustahkamlash bo'yicha 1-sonli maslahatimiz iloji boricha ko'proq o'qishdir! Bu sizning so'z boyligingizni, grammatikangizni, jumla tuzilmangizni yaxshilashga yordam beradi va fikrlarni yetkazib berishning ko'plab turli usullarini ko'rsatadi.

Masalan: Agar siz o’z tarjimai holingizni yozishingiz kerak bo’lsa, qanday yozishni bilmasangiz, internet yoki gazetalardan boshqalarnikini o’qib ko’ring. Ulardan o’zingizga namunalar oling, va o’zingizda qo’llang. Turli xil variantdagi matnlarni muntazam o’qib borish, o’zingiz yozmoqchi bo’lganda «тормоз» bo’lib qolishni oldini oladi.

🔸 2. Ingliz tili lug'atidan foydalaning

Siz so'zlarni tarjima qilish uchun ularni qidirishingiz, va so'z yoki iboralarni takrorlamaslik uchun antonim va sinonimlarni o'rganishingiz mumkin, bu sizning muloqot qobiliyatingizni yaxshilaydi.

🔸 3. Grammatikani mustahkamlang

Grammatik mashqlar ustida ishlasangiz, “writing skill” ancha yaxshilanadi. Shuni ham yodda tutingki, grammatika siz yozganingizda gapirgandan ko'ra muhimroqdir, chunki u odatda rasmiyroq tuzilgan.

🔸 4. Yozgandan keyin imlo xatolarni tekshiring

O'zbek tilida imloviy xatolarga to'la biror narsani o'qiganingizda, o'zingizni qanday his qilasiz?  Noto'g'ri imlo orqali butun bir asarni buzish mumkin va biz odatda biz yozgan narsalarni boshqalar o'qishi uchun yozamiz. Bundan kelib chiqib, sizni o’qishlarini his qilib yozing.

🔸 5. Ingliz tilida kundalik yuriting

Kundalikni ingliz tilida tutish “Writing”ni odatiy faoliyatga aylantirish uchun sizni har kuni yozishga majbur qiladi. Bundan tashqari, siz "o'zingizga yozmoqdasiz", bu bilan o’zingizni erkin his qilishingiz mumkin.  Murakkab jumlalarni yozishingiz shart emas: ularni xohlaganingizcha sodda qilib qo'yishingiz mumkin.

⤴️ Bu usullardan foydalansangiz “writing skill” bilan bog’liq muammolar bo’lmaydi sizda.

​​​​​➡️ ️@ingliz_tiliuz 

Ingliz tilida speaking qilishda qo'rquvni yengish va o'z ko'nikmalaringizni rivojlantirish uchun nima qilish kerak?

1. Maqsad qo'yish: O'z oldingizga aniq maqsadlar qo'ying. Masalan, har kuni 5 daqiqa ingliz tilida gaplashishga harakat qiling.

2. Amaliyot: O'z-ustingizda ishlashni boshlang. Oynada yoki videoga yozib, o'z fikrlaringizni ifoda etishga harakat qiling. Bu sizga o'zingizni yanada ishonchli his qilishingizga yordam beradi.

3. Kichik guruhlarda gaplashish: Do'stlaringiz yoki til o'rganayotganlarga mo'ljallangan guruhlarda qatnashish yaxshi fikr. Bu sizga tabiiy muhitda gaplashishni o'rganishga yordam beradi.

4. Tinglang va takrorlang: Ingliz tilidagi filmlar, podkastlar yoki audiokitoblarni tinglang va ularni takrorlang. Bu sizning talaffuzingiz va so'z boyligingizni oshirishga yordam beradi.

5. Qo’rquvni yengish: Qo'rquvni his qilishingiz tabiiy, lekin to’xtab qolmaslik kerak. Xatolar qilib, o'rganayotganingizni unutmang; bu jarayonning bir qismi.

6. Savollar berish: Gaplashayotganda savollar berishni unutmang! Bu suhbatni jonlantiradi va sizga ko'proq gapirish imkonini beradi.

7. Qiziqarli mavzular tanlang: Siz qiziqqan mavzularda gaplashishga harakat qiling. Bu sizning motivatsiyangizni oshiradi.

8. Ijobiy fikrlash: O'z muvaffaqiyatlaringizga e'tibor bering va ijobiy fikrda bo'ling. Har bir kichik yutuq – bu katta qadamdir.

9. Til kurslari yoki onlayn platformalar: Agar imkoniyat bo'lsa, ingliz tili kurslariga yoziling.

10. Sabrlilik: Til o'rganishda sabrli bo'lish muhimdir; vaqt o'tishi bilan siz yaxshilanib borasiz.

Muvaffaqiyat tilaymiz!

​​​​​➡️ ️@ingliz_tiliuz 

#Grammar_time

🔖 Mavzu: Bilvosita so'roq gaplar (Indirect questions)

💡Ingliz tilida ba'zan ikkita soʻroq gap birlashib, ketma-ket qoʻllanishi mumkin. Bunday vaziyatlarda ikkinchi soʻroq gap darak gap tartibiga (ega+ yordamchi fe'l) oʻtadi.
1️⃣Do you know? ▫️➕▫️2️⃣ Where is the station? (ikkita soʻroq gap)
🔹️Do you know where the station is? (bitta soʻroq gap, ikkinchi soʻroq gap darak gap tartibida (ega+yordamchi fe'l) ifodalangan)

1️⃣ Could you tell me?▫️➕▫️ 2️⃣ When will Ann arrive?(ikkita soʻroq gap)
🔹️Could you tell me when Ann will arrive? (bitta soʻroq gap, ikkinchi soʻroq gap darak gap tartibida (ega+yordamchi fe'l) ifodalangan)

💡do/does/did yordamchi fe'llari qatnashgan soʻroq gaplarda bunday vaziyatlarda ehtiyot boling. Ikkinchi soʻroq gap darak gap tartibiga oʻtganda uning tarkibidan mazkur yordamchi fe'llar tushib qoladi.
1️⃣ Do you know? ▫️➕▫️ 2️⃣ When does the film begin? (ikkita so'roq gap)
🔹️Do you know when the film begins? (bitta soʻroq gap, does yordamchi fe'li tushib qoldirilgan)

💡Yuqoridagi misollarda ikkinchi so'roq gaplar maxsus so'roq gaplar edi. Agar ikkinchi soʻroq gap umumiy soʻroq gap boʻlsa, bunday vaziyatda if/whether soʻzlari yordamga keladi.
1️⃣Do you know? ▫️➕▫️2️⃣ Did he see you? (ikkita umumiy soʻroq gap)
🔹️Do you know if/whether he saw you? (bitta soʻroq gap)

💡Oʻzbek tiliga tarjima qilinganda ikkinchi gap boʻlib qatnashgan soʻroq gaplar murakkab toʻldiruvchi sifatida tarjima qilinadi.
🔹️Do you know where the station is? (Siz bekat qayerdaligini bilmaysizmi?)
🔹️Do you know if he saw you? (U seni koʻrgan yoki koʻrmaganini bilasanmi?)

💡Soʻroq gaplar buyruq yoki boshqa darak gaplardan keyin ham qoʻllanishi mumkin. Bu holatda ham soʻroq gap darak gap tartibida yoziladi.
1️⃣ Tell me. (buyruq gap) ▫️➕▫️2️⃣ Why did she leave early? (maxsus soʻroq gap)
🔹️Tell me why she left early.

1️⃣ We don't know. (darak gap) ▫️➕▫️2️⃣ When will she come? ( maxsus soʻroq gap)
🔹️We don't know when she will come.

1️⃣ I am not sure. (darak gap) ▫️➕▫️2️⃣ Will she be here tomorrow? (umumiy soʻroq gap)
🔹️I am not sure if/whether she will be here tomorrow.

​​​​​➡️ ️@ingliz_tiliuz 

#Grammar_time

🔖 Mavzu: Soʻroq gaplar va ularning turlari

💡Ingliz tilida soʻroq gap hosil qilish uchun yordamchi fe'lning egadan oldinga chiqishi yetarli.
🔹️He can play the piano. (can -yordamchi fe'l, darak gap) - Can he play the piano? (umumiy soʻroq gap)
🔹️We are playing football. (are - yordamchi fe'l) - What are you playing? (maxsus soʻroq gap)

⤴️Yuqoridagi misollarda yordamchi fe'l darak gapda ham, soʻroq gapda ham qatnashyapdi. Ammo darak gapda qoʻllanilmasdan faqat soʻroq gap hosil qilishda qoʻllaniladigan do/does/did yordamchi fe'llari ham mavjud.
🔹️He likes swimming. (darak gap, yordamchi fe'l yoʻq) - Does he like swimming? (soʻroq gap, does yordamchi fe'li qoʻllanilgan)
🔹️I bought a camera. (darak gap, yordamchi fe'l yoʻq) - What did you buy? (soʻroq gap, did yordamchi fe'li qoʻllanilgan)

💡Lekin yordamchi fe'llar soʻroq gaplarda har doim ham qoʻllanavermaydi. Ingliz tilida who/what/which soʻroq olmoshlari bilan egaga savol berilganda do/does/did yordamchi fe'llari qoʻllanilmaydi. Boshqa yordamchi fe'llar esa soʻroq olmoshlaridan keyin keladi.
🔹️He likes swimming. (U suzishni yoqtiradi.) - Who likes swimming? (Kim suzishni yoqtiradi? egaga savol berilgan va does yordamchi fe'li qatnashmagan.)
🔹️An apple fell on my head. (Olma boshimga tushdi.) - What fell on your head? (Nima boshingizga tushdi?)
🔹️This book is interesting. (Bu kitob qiziqarli) - Which book is interesting? (Qaysi kitob qiziqarli?)

💡Qiyoslash uchun misol:
🔹️I saw Jack this morning. (Men ertalab Jekni koʻrdim)
💡Egaga savol beramiz:
🔹️Who saw Jack? (Kim Jekni koʻrdi?) I did. (Men koʻrdim)
💡Toʻldiruvchiga savol beramiz:
🔹️Who did you see this morning? (Bugun ertalab kimni koʻrdingiz?) Jack. (Jekni)

⤴️Yuqoridagi qiyoslashda toʻldiruvchiga savol berilganda did yordamchi fe'lining ishlatilishiga e'tibor berish lozim. Rasmiy uslubda bunday vaziyatlarda ega va toʻldiruvchini adashtirmaslik uchun toʻldiruvchiga savol berilganda whom olmoshi qoʻllaniladi, ya'ni ikkinchi soʻroq gap quyidagicha boʻlishi kerak:
🔹️Whom did you see this morning?

​​​​​➡️ ️@ingliz_tiliuz

📚 Siz izlagan (audio) kitoblar:

💽 Qaytganimda uyda bo‘l

💽 MEN: Bas qil, ey nafs!

💽 SIR: Oshiqlar o‘lmas

💽 LOL: Har shaharning o‘z egasi bor...

💽 Muvaffaqiyatga erishishning 200 ta siri

💽 Sevgi san'ati

💽 Magnit ayol yoxud erkaklarni esdan og'dirish san'ati

💽 "Zulmat ostonasidagi muhabbat"

💽 "Yolg‘izlikning yuz yili"

💽 "G‘oyam"

💽 "Bir olima qiz bor edi"

🌸 IELTSdan +7.0 olish uchun 5 ta maslahat:

Agarda siz haligacha IELTSdan 7.0 olmagan bo'lsangiz unda siz har doim ingliz tilini bir necha bor boshlagansiz ammo maqsad sari tuzilgan harakatlar rejasini ko'rib chiqmagansiz.

🎯 1. Xohish qanchalik sizda kuchli?
IELTSdan 7.0 olish sizni hayotingizni qanchalik yaxshi tarafga o'zgartiradi? Shu savollarga javob toping!
Chunki aksariyat hollarda inson o'ziga bu narsa nimaga kerakligini yaxshi bilmagani uchun, boshlagan ishini oxirigacha yetkaza olmaydi.


🎯 2. Maqsadingizga qancha muddatda erishmoqchisiz?
6 oy? 1 yil? 1.5 yil? Odatda odamlar ingliz tiliga juda ham qisqa vaqt qo'yishadi va kam vaqt sarflashadi lekin siz ingliz tiliga vaqtni qizg'onmasangiz maqsadingizga erishishingiz haqiqatga yaqinroq bo'ladi.

🎯 3. Bir kunda qancha vaqt ingliz tiliga sarflashga tayyorsiz?
Har kuni dars qilish joningizga tegsa ham sabr qila olasizmi?
Bu juda muhim, chunki odatda intizomli harakat uchun bizdan talab etiladigan yagona narsa bu ko'p vaqt sarflash. Shuningdek kun tartibingizni ham ingliz tili o'rganishga moslab tuzishingiz kerak.

🎯 4. Qanday resurs tanlamoqchisiz? Qayerga borib til o'rganasiz?
80-90% ingliz tilini boshlamoqchi bo'lgan insonlardagi mif shundan iboratki. Men faqatgina o'quv markazga yoki ustozga borsam til o'rgana olaman. Onlayn format menga umuman mos kelmaydi va zerikarli deb o'ylashadi. Lekin dunyo bo'ylab millionlab insonlar onlayn ta'lim olib muvaffaqiyatga erishayotganini bilishmaydi. Onlayn o'rganish sizni samaradorligingizni 2 barobar tezlashtiradi, shuningdek vaqtingizni ham 2 barobar tejaydi. O‘zingizga va imkoniyatingizga qulayini tanlang. Muhimi boshlang.

🎯 5. Dars jarayonlarida mavzularni o'zlashtirishda sabrli bo'lish va xatolarni tan olib ular ustida ishlash sizni doim rivojlantiradi.

Go!

​​​​​👉 ️@ingliz_tiliuz