Kuzatish

Sen qachondir adashibman demasliging chun,
Men umrimning yarmida kutyabman seni.
Sen qachondir qolma deya koʻz yoshda mahzun,
Men oʻzimdan uzoqroqda tutyapman seni.

Menmi mening peshonamga tortgan qorani,
Sening kamon qoshlaringni chizganda qalam.
Bitta shoir baxt topmasa nima qiladi,
Muhimi sen bor boʻlsang bas besitam begʻam.

Lek unutmam, isming qalbim hisorlarida,
Ammo sendeb sensizlikga yoʻlim tushadi.
Jonim jonim kuymay ishqning visolarida,
Senga boqsam ayriliqda koʻzim tushadi.

Abdulloh Davron.

Indinga toʻy bormasam unga,
Uyat boʻlar berganmanda soʻz.
Yigʻlagancha quvonganicha,
Kutar meni bir juft moviy koʻz.

Havo ochiq rohat olar jon,
Erta sahar yoʻlga joʻnayman.
To tongacha tinmay , Xudojon,
Qor yogʻsin deb sendan soʻrayman!!!


Abdulloh Davron.

Bu yerlarda har nima sovuq,
Sovuq toshlar, sovuq odamlar.
Muzlamagan hech bir narsa yoʻq,
Sovuq tugʻiladi va sovuq oʻlar.

Doʻstim sanamagin meni hech dardsiz ,
Farq etar har narsa koʻringanidan.
Koʻksimni changallab baʼzida sassiz,
Qolaman yuragim siqillganidan.

Senga yolgʻon, ammo Yaratganga chin,
Chin mening suyganim, chin mening soʻzim.
Ammo odamlardek yashamoq uchun,
Aldayman! Aldayman oʻzimni oʻzim.

Men kutaman kutaveraman,
Sargʻayadi qora sochlarim.
Gar kelmasang nima qilaman,
Har nimadan kechib kutganim.

Yoʻllaringa bu qish tunlari,
Qor tushdimi , tushdimi tuman.
Gar bor boʻlsang kelgin istarim,
Gar yoʻq boʻlsang tutayin motam.

Xabarim yoʻq hasbu holingdan,
Xabaring yoʻq koʻzlarim xumor.
Kelgin endi intizoringman,
Kelgin endi kelmasdan zavol.

Abdulloh Davron

Uxladingmi? Jimsan sasizsan,
Hayolingda oʻylar bormi yo.
Bilasanmi nechun baxtsizsan,
Sendeklarni suymaydi dunyo.

Uxladingmi? Yoʻq menimcha yoʻq,
Javobing yoʻq tiling kesilgan.
Soʻraganing izlaganing yoʻq,
Yozilgandir deysan yozilgan.

Uygʻondingmi? Tushdek umrda,
Oʻlgan yaxshi yashashdan koʻra.
Gar bor boʻlsang turma oʻrningda
Yasha, soʻra haqqingni soʻra.


Abdulloh Davron.

Nima haqdami? O'zimiz haqimizda. Barchamizning orzularimiz haqida

Platonning "Timaios" va "Philebos" kabi dialoglarida orzular ko'pincha ruhning eng chuqur va sirli qismlaridan biri sifatida tasvirlanadi. Ular insonga tushunib bo'lmaydigan yoki to'liq anglab bo'lmaydigan his-tuyg'ularni va ichki dunyoni ochib beradi deb hisoblagan.

Nietzsche o'z falsafiy asarlarida orzularni insonning ichki kuch va ehtiyojlari, shuningdek, ularning hayotiy iroda va kuch-quvvatga bo'lgan intilishlari bilan bog'laydi. Uning fikricha, orzular insonga o'z istak va intilishlarini amalga oshirish uchun energiya va ilhom manbai bo'lishi mumkin.

Eksistentsializmda Jean-Paul Sartre orzularni insonning o'zini anglash va hayotining ma'nosini izlash jarayonining bir qismi deb biladi. U orzularni inson erkinligi va mas'uliyatini his qilish vositasi sifatida ko'radi.

Ibn Arabiy orzularni insonning ilohiylik bilan bog'lanish yo'li sifatida tasvirlagan. U orzular orqali ilohiy haqiqatlarga erishish va ruhiy o'sishni ta'kidlagan.

Har bir zamonning va jamiyatning o'z orzulari va u haqda qarashlari turlicha. Ammo fikrimga ko'ra umumiy tushunchada Orzu O'zgartirish, Yaxshilash, Erishish kabi uch qismdan birlashadi.

O'zgartirish qismi kishining tevarak atrofidagi jamiyatdagi turli muomalalarga qaratilgan, jamiyatdagi umumiy og'riq keltiradigan holatlarga qaratilgan qoniqmaslikdan hosil bo'ladi. Va sotsial qarashlar unda ustun bo'ladi. Bunda ham ikki turli yondashuv bor. Kishining ijtimoiy kelib chiqishi va yashash sharoitiga ko'ra farqlanadi. Amerikalik siyosatchi Martin Luther King “Mening Orzuim Bor” nutqida shunday degan edi:
- "Mening orzuim bor, bir kun kelib mening to'rt farzandim ularning terisi rangi bo'yicha emas, balki xarakteri bo'yicha baholanadigan bir xalqda yashaydilar."

Yaxshilash tushunchasi kishining faqat va faqat o'z ichki dunyosi bilan aloqador. Va unda sotsialistik qarashlar ko'pincha ko'zga tashlanmaydi. Uni inson o'z holatidan, ruhiy tushkunliklardan va fojeasidan shakllantiradi. Ko'p hollarda mantiq va voqelikka etiborsiz bo'ladi. Bunday shakl kishini o'z-o'ziga ishonchi bilan bog'liq va unga shaxsiy etiqod katta ta'sir ko'rsatadi. Kishining bu tur orzulari ichida eng asosiy qismi o'zligini anglashdan iboratdir. Jaloliddin Rumiy shunday deydi:
- "Inson qalbining orzulari cheksizdir. Uning haqiqatni anglash istagi, yuksalish va ilohiy bilimga erishish yo'li hech qachon to'xtamaydi."

Erishish bu qism orzuning asosiy qismi. Unga zamon va hodisalar kuchli ta'sir qiladi. Kishi asosan uzoq kelajak uchun orzu qiladi va unga intilib yashaydi. Orzularning asosi shunday tuzilishga ega. Yaqin kunlar uchun orzu qilinmaydi. Chunki unga tez erishish yoki erisha olmaslik qo’rquvi sabab bo’ladi. Orzuni yo’qotish ham erishish ham insonga kuchli ruhiy ta’sir ko’rsatadi. Hodisalar esa insonning orzuga bo’lgan qarashlarini o’zgartiradi. Bunda ko’p hollarda orzu o’z dolzarbligini yo’qotadi. Aristotel shunday deydi:
- "Umid - uyg'oq orzudir."

Ho'sh yana ozroq fikrlaymiz. Orzular aslida biz uchun nima? Islom tariqati orzuni ilohiylashtiradi. Bunga eng yorqin misol so’fiylikdir. Bunda eng katta orzu Yaratganning visoli. Ammo bu yo’lga yetish uchun tolibga kichik kichik orzular bilan yo’l ko’rsatish usuli qo’llaniladi. Va har biriga yetganda orzuning umumiy mazmuni kamaymasdan ortib boradi. Sharq islom adabiyotida orzu tushunchalarining eng ko’p tarqalgan shakli yor atamasidir. Bunda yorga sevgi, muhabbat, fidokorlik ko’rsatiladiyu unga bu dunyoda erishilmaydi. Hazrat Navoiyning Farhod va Shirin, Layli va Majnun asrlarida aynan mana shu g’oya ko’zga tashlanadi. Orzuga intilsa bo’ladi, ammo buyuk orzularga yer yuzida erishib bo’lmaydi. Sababi buyuk orzular ilohiy orzulardir.

Hurmatli o’quvchim yuqoridagi o’qiganlaringizni shaxsiy fikrlar asosida yozdim. Kamchiliklari uchun uzur so’rayman. PDF shaklida chatda qoldirdim.

Haruki Murakami men uchun yangi dunyo kashf qildi. Ajoyib yozuvchi , faylasuf. Oʻqishni tavsiya qilaman.

Uka bir kun bitar bu dunyo ishi,
Tushar yelkamizdan togʻday tashvishlar.
Qoʻnar boshimizga tolening qushi,
Tushdek unitilar mudroq yurishlar.

Uka u kunlarni koʻrmoqlik uchun,
Sabr qil bitmagan ishlarimiz bor.
Chida toʻxtab qolma biz uchun bugun,
Yoshlik oʻtib ketgan, qaytmaydi takror.

Abdulloh Davron.

Qarib qolganim yoʻq yoshman hali ham,
Umrimning gul davri oʻtmoqda hamon.
Soʻnib qolgani yoʻq yonar koʻnglim ham,
Orzularim bordir cheksiz bepayon.

Surgunda emasman, bu togʻ toshlarga,
Oʻzim istab keldim qalbga safoni.
Shahar yaxshi edi koʻnib yashashga,
Lek togʻlar yaqinroq qilar Xudoni!!!

Abdulloh Davron.

Essiz shunaqa maslahat beradigan bobom ancha oldin oʻtib ketganlar joylari jannatda boʻlsin.

Rozilik va men.

Har kimning yuragida o’z yeri va o’z hayotiga nisbatan qandaydir qoniqmaslik bor. Har kimning ichida men ham bor, tabiiy. O’ylayman, o’ylayman, ohiri yo’q o’ylar. Uyqusiz, halovatsiz kechalar. Savol bitta: bunaqa bo’lmaganda edi. Insonni ich-ichini kemirib, ruhini sindiradigan savol bu. Eng yomoni javobi yo’q.

Shunaqa paytlar yaratgandan bu narsani o’zgartirishini, men hohlagandek bo’lishini so’rar edim. Ammo hech nima o’zgarmasdi. Barchasi o’z holida qolar edi... Vaqtincha. Bir qancha vaqtdan so’ng men istagan hamma narsa keldi, ortig’i bilan. Ammo mendagi qayg’u kamaymadi, kamlik bitmadi. So’ng yana o’ylar va uzoq va turg’un bo’lgan tushunish boshlandi. So’ngsiz tushunish. Atrofimdagilarni aybladim, ulardan uzoqlashishni istadim, ketdim ham. Hammasini o’zgartirdim. Ammo o’zim o’zgarmadim, o’ylar o’sha-o’sha qoldi, bitmadi. Men o’sha-o’sha qoldim. So’ng yana tushundim, nimadir noto’g’ri. Maqsad. Barisidan voz kechdim, eslamay qo’ydim. Maqsadsiz shunchaki oqim bilan birga yashay boshladim. Maqsadsiz yashashda ham menda hech nima o’zgarmadi. Yana o’yladim, o’qidim, yashadim, shunaqa deyishga arzigulik bo’lsa.

Va mendagi eng oxirgi ishchni Abdullla Qahhor yer bilan bitta qildi. Men: “Sen indamasang, senga hech kim tegmaydi” degan tushunchani o’chirdi. O’chirganda ham qora qalam bilan. Bundan keyin qo’limga olgan kitobga, undagi hikoyachilikka hayrat bilan qaramadim. Undan keyin adabiyot to’xtab qoldi men uchun. Yana turg’unlik boshlandi. Men istagan hamma narsasi bor turg’unlik. Halovati yo’q turg’unlik. Tashqaridan qaragan kimgadir bu fikrlash absurddek tuyuladi, ammo har kimning o’z kechmishi, o’z haqiqati bor. Odamlarni tushunishga harakat qildim. Ular shunchalik bir-birlariga o’xshaydi, shunchalik o’xshamaydilar. Har narsani Yaratgan odamga bir ajib shakl bergan. Meni odamga bo’lgan hayronligim ko’p. Ular aldaydilar, ular azoblaydilar, ular tugatadilar, ular yo’q qiladilar. MEN KABI!!! Yo’q, ular haqida ham o’ylamay qo’ydim. Kimsasizlik, sokinlik izladim o’zimcha. Ammo eng yomoni, kimsasizlikning o’zi ham bir azob. Har kim fahmicha ta’rif etadi. Anglaganicha anglatadi. Menga Xudo haqida ko’p gapirishdi, men Xudo haqida ko’p gapirdim. Kimlardir U bilan qo’rqitishdi, ovutishdi, berishdi, kechirishdi, o’ldirishdi. Ular har nimani o’ziga moslashdi. Har millat, har elat o’z fahmicha unga sifat beradi, har kim fahmicha unga ibodat qiladi. Ba’zilari ba’zilarini qo’rqitishadi. Mening diniy bilimim ko’p emas. Men din haqida gapirayotganim yo’q. Men musulmonman. Men bularga shak keltirmayman. Ammo siz bayroq qadab olgan tepalikda bo’lishni istamayman. Sizga o’xshab bir-biridan nafrat etadiganlardan bo’lishni istamayman, sizdek tushunmayman. Siz u haqda hohlaganingizcha desangiz deng, u o’zi haqda shunday degan: MEHRIBON VA RAHMLI, ko’zi bor odamlar uchun har yerda uning borligining belgisi bor. MEHRINING, RAHMINING belgisi bor. Ammo sizga ulardan ko’ra uning azobini ko’rish maroqliroq. Yaratgan nima deydi? “Fikr yuritmaysizlarmi?” Yana o’yladim, bu gal qalbim taskinga ulashdi. O’zim istaganlarimni so’ramay qo’ydim. Unga rozi bo’ldim. Undan kelganlariga rozi bo’ldim. Bugunga shular.

Sen qarab kulmagin holimdan dunyo,
Seni aldamasin bastı bilagim.
Sen ku sen suyganim qilmadi vafo,
Ammo yorilmadi dardan yuragim.

Oqqand.

Men sen haqingda koʻp oʻyladim,

Koʻp kuzatdim, nimanidir oʻzgartirishga harakat qilasan - bu yaxshi narsa.

Senga havasim keladi.

Sen juda kichiksan, juda kichik.

Hech kimga foydang tegmay, koʻrk toʻkib turishdan koʻra dunyoni yaxshilab, koʻrinmay ketishni tanlaysan.

Senga havasim keladi... Rahmim keladi!!!

Men Majnun emasman sen deb cho'llarga ,
Bosh olib ketmayman , cho'kmayman g'amga.
Hursifat ishq deya ko'ngling kuymasa,
Menda ham ko'ngil yo'q sen bor olamga.