Santuagara (20+)

​​#muhim

Amir Temurga ilk bor anal jinsiy aloqa 14 yoshida taklif etilgan. Keyinchalik, umri davomida ham bu hol bir necha bor davom etgan, shuning uchun Temur davlatida bu ish o‘lim bilan yakunlangan do‘stlar, bilarmidingiz)

​​#qiziq

Avjini oxiriga olib qo‘yay, hozir manov haykalcha 1 600 ta ayolni qanday eplagani va Temur bobomizni bunga javobi haqida😇

​​#qiziq

O‘zi biz o‘zbeklaram chataq bo‘lganmizda😁, 400 ta qiz-a?!

​​#review #en🇬🇧

😢"The Vegetarian" (Chimxo‘r xotin)🔞
👩‍🦳Han Kang🇰🇷

Bir inson kitob yozmog‘i, uni nashrga tayyorlatmog‘i, kitobxon u asarni qabul qilmog‘i, dunyo tili bo‘lmish inglizchaga yosh bir qiz tomonidan tarjima etilishi, ingliz tilidagi nashrni ko‘pchilik nashriyotlar qabul qilmaganliklari uchun o‘zi pul to‘plab, nashriyot ochib, chop etish, keyin esa avvaliga Xalqaro Booker, so‘ng Nobel mukofotlariga yozuvchi va asar sazovor bo‘lishi uchun kamida yigirma yilga yaqin vaqt ketadi... sen esa bunday muhtasham asarni ikki soatga qolmay tugatasan.

Asar nomidan ma'lumki vegetarian ayol haqida. Kitob muallifi Han Kang janubiy koreyalik, koreys va o‘zbek madaniyatlari esa juda uyqash, tili, dini boshqa, ammo tabulari ayni, dardlari ayni, muammolari ayni, mutlaq ayni(bir xil). Ayniqsa otaning oilada bosh roldaligi, ro‘l undaligi va qarindosh-urug‘lar o‘rtasidagi jinsiy yaqinlik(insest)ni taqiqlanganligi va boshqa bir qator bizdagi stereotiplarda buni ko‘rishimiz mumkin. Balki shuning uchundir asar tez o‘qildi, ammo uqishga ko‘p vaqt sarflandi.

Kitob uch qismdan iborat. Go‘yo inson hayotining uch fasli singari, inson shaxsiyatning uch muhim elementi kabi. Lekin bu uch qismni tahlil qilmoqdan avval, asar qahramoniga to‘xtalib o‘taman. 영혜 (Young Hye) - koreyschada aniq bir ma'no kasb etmaydigan ism, ammo hanja (xitoy harflari) bilan taqqoslab ko‘radigan bo‘lsak:

•"영" (Yeong) "abadiy" yoki "gul" degan ma'noni anglatadi
•"혜" (Hye) esa ko'pincha "nafosat" yoki "donishmandlik" ma'nosini bildiradi.

Yozuvchilar qahramonga ism tanlayotgan paytida, asosan asar mohiyati va ruhini unga singdirishga harakat qilishida. Masalan Martin Idenda, Martin - samarali, Iden esa o‘zlikni anglab yetmoq degan ma'nolarni anglatadi, xuddi asar so‘ngida Martin samarali harakatlari ila o‘zligini topgani kabi. Han Kang ham qahramoniga bejizga gul nafisligini tuhfa etmaydi, bu nom asar mohiyati - substansiyasini anglatadi.

Yunghi (Yeong Hye) asarni birinchi qismida go‘yo bahor faslidagi nozik daraxtga o‘xshaydi va uni qoplab olgan ayamajuz qahrini yorib o‘tib o‘z kurtaklarini yozadi. Ikkinchi qismida esa xuddi yoz yomg‘irida erkka erishgan qushdek o‘zligini ilk bor chin qalbidan his etib ko‘radi, uchinchi qismda esa nuktadon kuzning donoligi misli, Yunghi ham o‘z kamolotiga erishadi. Men buni Freydning id, ego va super egolariga ham bevosita bog‘lay oldim. Havaskor rassom sifatida esa unga o‘z ranglar jilovimni baxsh etdim.

Asardagi erotik sahnalar ham juda beqiyos. Albatta men eri bilan jinsiy aloqa qilishni xohlamagan Yunghini zo‘rlik ishlatilgan holda majburiy orgazmga erishishini ma'qullamayman. Biroq yozuvchi qahramon va uning yaznasi o‘rtasidagi ishqiy, aniqroq aytadigan bo‘lsak uryon sahnalarni shunchalik jonli tasvirlaydiki, xuddi porno film ko‘rayotgandek bo‘lasiz rosti. Bu ham bir yutuq aslida. Jinsiy aloqa doim ham erk belgi bo‘lavermagan, uning ortida nafsga qaramlik, erkin tanlangan juft bilan qondirilgan aloqa shakllari ham mavjud. Shuning uchundir balki, bunday nozik hislarni bizga anglatira olgani va qayta jonlantira olgani uchun ham Han Kang Nobelga loyiq ko‘rilgandir.

Shaxsan menga asar juda yoqdi, bir nafasda o‘qildi, tarjima ham yaxshi, koreyschani mukammal bilmayman, ammo solishtirib ko‘rish imkoniyatidan kelib chiqib aytayapman. Yana bir muhim yangilik, asar tez orada o‘zbek tiliga tarjima qilinish ishlari boshlanishi mumkin, ayni damda mualliflik huquqlari masalalarida ishlashyapti. Shuning uchun ham spoylersiz revyu yozishga harakat qildim, o‘zingiz asar chiqqach yana qayta o‘qisangiz nimalar demoqchi ekanligim yana ham yaxshi anglaysiz. Xullas Han Kangga kattakon rahmat, sizlarga esa sog‘lik-omonlik, yoqimli mutolaa tilab, hurmat va ehtirom ila S.N.K

P.s: 2024-yil o‘qilgan 33-kitob
#photo_by Santuagara

​​#review

😀"Xudolar, avliyolar va odamlar"🔞
🧓🏻Iso Jabborov

Xushyor bo‘l, ishonmaslikni o‘rgan. Fanning barcha mohiyati shunda!
©Epixarm

Bu kitobni bir oy oldin xarid qilgandim, ochsam ichiga "ilmiy-ommabop ateistik lavhalar" deb yozilgan. Qani, deb o‘qishni boshladim. Tchch, tayinli ateistik fikr ham, argument ham yo‘q. Asar ko‘proq dinshunoslik darsligiga o‘xshab qolgan. Qadimgi davrdan to hozirgacha bo‘lgan dinlar haqida umumiy ma'lumotlar berilgan, lekin ularga qarshi aniq javob qaytarilmagan, umumiy tarzda oddiy ko‘chadagi ateist ham aytishi mumkin bo‘lgan ba'zi gaplar bilan cheklanilgan xolos. Lekin shunday bo‘lsa ham men bilmagan ba'zi ma'lumotlarni chiqdi, shular haqida bir-ikki og‘iz:

Masalan, qadimgi Rimning o‘zida o‘ttiz mingda ayol va erkak xudo bor ekan, bir bola-go‘dakning o‘ziga 47 tasi to‘g‘ri kelarmish. Bu degani umum hisobda butun dunyo bo‘ylab milliondan ortiq xudolar, yoki insonlar tomonidan oliy yaratuvchi deb hisoblanadigan kuchlar mavjud.

Yana, tangrichilikda oliy xudo Tangrining xotini Umay, yerosti xudosi esa Erklit emish. U "yerosti xoqoni" sifatida kishilarga judolik keltirar, oliy ibtidoga qarshi harakat qilib, bu ishlariga o‘lim xudosi - Buyurt yordam berarmish.

Va totemizm va fetishizm singari ibtidoiy diniy tasavvurlarni haligacha saqlanib kelayotganlarining sabablari va asoslari ancha mantiqli. Bu haqida Karl Marks, fetishizm "hissiy istaklar dini" degan edi. Ya'ni fetisho-tumor, insonga hotirjamlik singari hisni ato etadi va u tumorni taqib yurganida o‘zini xavfsiz deb biladi.

Ha yana, AQShni o‘zida munajjimlik-astrologiyaga ishonadiganlar soni 100 minglab topilar ekan. Ular goroskoplarga ishonishar va bolalarini taqdirini bevosita shu orqali hal qilishar emish. Bu kulguli, ammo haqiqat, o‘zbek jamiyatidagi folbinlik tizimiga o‘xshash.

Menga eng ko‘p yoqqan tarafi, yozuvchi dinlarni tahlil qilar ekan, ulardagi o‘xshashliklarni o‘zi ham tan oladi. Qanday qilib Surxandaryo etaklaridagi tasvirlar, Yevropada g‘orlaridagi suratlar bilan aynan bir xil bo‘lishi, mayliga bir xil bo‘lsa ham, diniy ahamiyat kasb etib, iloh va ilohalarni tasvirlashi mumkin?! Bular barchasi "Bobil minorasi" yoki "Yagona ong" g‘oyalari sari fikriyatingizni qamrab oladi va sizga tinchlik bermaydi, qachonlardir bir bo‘lgan odamzod, yana qayta birlasha olarmikan degan jajji umid paydo bo‘lar yurakchangizda❤️

Xullas, asarni iymonigiz but bo‘lsa o‘qing, ateist bo‘lsangiz, ateist bo‘lganingizga tovba qilasiz. Barchaga yoqimli mutolaa tilab, hurmat va ehtirom ila S.N.K

P.s: 2024-yil o‘qilgan 32-kitob
#photo_by Santuagara

​​#javob

Sabr qilinglar, birozdan keyin muallif va kitob nomini aytaman, ungacha Xoja Ahror Valiy qanday qilib Ulug‘bek Ko‘ragoniyga o‘lim farmonini chiqarganini o‘ylab turinglar)

​​#shunchaki

Zevs yaxshi bachcha bo‘lmagan degandim, ishonmagandinglar)

​​#shunchaki

Falastin va G‘azo tarafdorlari uchun post, tarix takrorlanadi)

​​#review

🏙"Nyu-York trilogiyasi"🔞
🧓🏻Pol Oster

Dunyoda juda ham kam yozuvchilargina ilk asarlari bilan shuhrat qozonishadi. Bugun mutolasini nihoyasiga yetkazgan kitobim muallifi esa nafaqat ilk ishi bilan dovrug‘ qozongan, balki bu asari orqali butun dunyo adabiyot tizimining yangi, postmodernistik chizgilarini ham yaratib bera olgan. Gap amerikalik adib Pol Oster va uning "Nyu-York trilogiyasi" detektiv romani haqida bormoqda. Asarni men detektiv demagan bo‘lardim, chunki u tom ma'noda falsafiy bir qissadir.

Bobil minorasi haqida eshitgandirsizlar. Qadimda butun bashariyat ko‘kka yetmoqlik uchun inshootni qurishni boshlagan, ulardan kimdir ilohiy kuchga, kimdir esa uning inkoriga va yana kimlardir o‘zlaricha bir nimalarga intilishgan. Lekin minora qulaydi va uchdan bir qismigina saqlanib qoladi. Shu saqlanib qolgan qismning soyasida ham inson zoti uch kun yayov yo‘l yurishi mumkin emish. Gap Bobil minorasining qulashi va Nyu-Yorkning qayta Bobil minorasiga evrilishi to‘g‘risida.

Asar qahramoni katta Stilman, aynan shu ish ustida tajribalar olib boradi, barcha uchun umum bo‘lgan yakka lisonni yaratmoqqa bel bog‘laydi. Lekin postmoderstik hayotning izdihomli ko‘chalari bunga imkon berarmikan? Stilman boshlagan ish Bobil minorasi qulagani singari bo‘lmasmikan? Aynan shunday hayajonli azart kitobxonni asarni ikkinchi qismini o‘qishga ham majbur qiladi. "Sharpalar" kitobida go‘ya biz ro‘y bergan voqealarni ranglar ishtirokida qayta jonlantiramiz, ularga boshqa bir burchak nigoh tashlaymiz. Va...

Asarni o‘qish davomida yuzaga kelgan jamiki savollarimizga uchinchi kitob o‘z javoblarini tutqazadi. Eng tushunarli va tushunarsizlik ham shunda. Asarni o‘qib turib siz atom bombasi portlashidek bir ulug‘ jarayonga guvoh bo‘lmoqlikni istaysiz, ammo yozuvchi shunday jajji harflar ila sizni o‘z jumlalarining labirintidan olib o‘tar ekan, Yason singari Minotavr hamlasidan qutulib qolishingiz hech gap emas.

Asarni miriqib o‘qidim, ayniqsa "Shisha shahar"ni, "Sharpalar"da biroz qiynaldim, lekin "Qulflangan xona" bir xo‘plamdan yutgulik darajada tez o‘qildi. Men Kuinnni ham, Piter Stilman, uning otasi va xotinini ham, Oq, Qora, Moviyni, shu bilan birga Fansho, uning do‘sti, xotini, o‘g‘li Benni ham juda yoqtirib qoldim, biroq asarning haqiqiy qahramoni Pol Oster qalbimdan chuqur joy egalladi, kamida yil kashfiyoti.

Uning boshqa asarlarini ham mutola qilmoq istagi jo‘sh urmoqda. Bunday kitob uchun avvalo ulug‘ nosir Osterga, mohir noshir Ma‘mura opa va iste'dodli mutarjim Mirzohid Muzaffarga o‘z minnatdorchiligimni bildiraman va barchaga bu kitobni albatta o‘qib chiqishni tavsiya qilaman. Hurmat va ehtirom ila S.N.K

P.s: 2024-yil o‘qilgan 31-kitob
#photo_by Santuagara

​​#eŋpanj

YANGI SAV

"Bookblogerlar jamiyati" a'zolari tomonidan tarjima qilingan eng yaxshi besh asar:

Anna Dostoyevskaya - "Xotiralar". Anna Dostoyevskaya bu asarda o‘z hayoti, oilasi va mashhur zavjasi Fyodor Dostoyevskiy bilan bog‘liq xotirotlarini biz bilan bo‘lishadi. U oilaviy, shaxsiy identitet va Dostoyevskiy merosining ta'siri kabi mavzularni yoritadi. Asar o‘zbek tiliga Nodirabegim Ibrohimova tomonidan tarjima qilingan. Tarjimon rus, ingliz tillaridan shu paytga qadar Roal Dalning "Mehribon va bahaybat dev", Uinston Grumning "Forrest Gamp" va Virjiniya Vulfning "Shaxsiy xona" singari o‘nga yaqin kitoblarni o‘zbek kitobxoniga taqdim etgan.

Sara Jio - "Londondan muhabbat ila". Roman sevgi, umid va o‘tmish bilan bog‘liq hikoyalarni o‘rganadi, Londonda joylashgan va turli qahramonlarning hayotlari orqali o‘zaro aloqalarini va ulardagi hissiyotlarni tasvirlaydi. Asar o‘zbek tiliga Ilhom Salimov tomonidan tarjima qilingan. Tarjimon turk tilidan shu paytga qadar Bahodir Yenishehiro‘g‘lining "Antikvarchi", Asli Sanjarning "Haram" va Zulfu Livanelining "Baliqchi va o‘g‘li" singari yigirmadan ortiq kitoblarni o‘zbek kitobxoniga taqdim etgan.

Nassim Taleb - "Qora oqqush". Kitob kutilmagan voqealar va ularning hayotimizdagi ta'siri haqida. Unda "qora oqqush" atamasi kutilmagan, ammo katta ta'sir ko‘rsatadigan hodisalarni anglatadi.Taleb, bunday hodisalar insoniyat tarixida qanday o‘zgarishlar keltirib chiqarishini va ularga tayyorgarlik ko‘rishning qiyinligini tahlil qiladi. Asar o‘zbek tiliga Nazarbek Nazarov tomonidan tarjima qilingan. Tarjimon rus, ingliz tillaridan asarlarni o‘zbek tiliga jeviradi, yaqinda Tomas Eriksonning "Atrof to‘la ahmoqlar" kitobini o‘zbek kitobxoniga taqdim etdi.

Tomas Eliot - "Bepusht zamin". XX asr adabiyotining eng muhim va ta'sirchan asarlaridan biridir. Ushbu she'riy asar insoniyatning ma'naviy inqirozi, urush va qashshoqlikdan keyingi hayot, shuningdek, zamonaviy jamiyatdagi ma'nosizlik va iztirob haqida chuqur fikrlarni o‘z ichiga oladi. Asar o‘zbek tiliga Mirzohid Muzaffar tomonidan tarjima qilingan. Tarjimon ingliz, turk, ispan va rus tillaridan asarlarni o‘zbek tiliga jeviradi, yaqinda Madlen Millerning "Kirka" va Pol Osterning "Nyu-York trilogiyasi" kitoblarini o‘zbek kitobxoniga taqdim etdi.

Jubron Halil Jubron - "Devona". Kitob inson ruhining chuqur qatlamlarini, erkinlik va sevgi izlanishlarini ifodalaydi. Ushbu asarda Jubron, devona obrazida, jamiyatning odatiy qoidalari va cheklovlariga qarshi chiqadi. Unda hayotning ma'nosi, sevgi, ijod va insonning o‘z-o‘zini anglash jarayonlari haqida chuqur mulohazalar bilan to‘la. Asar o‘zbek tiliga Shohrux Usmonov tomonidan tarjima qilingan. Tarjimon ingliz, rus, xitoy tillaridan asarlarni o‘zbek tiliga jeviradi, yaqinda Roal Dalning "Mo‘jizaviy barmoq" va Harper Lining "Tasbeh daraxti soyasida" kitoblarini o‘zbek kitobxonlariga taqdim etishi kutilmoqda.

Xo‘sh siz bu asarlarni o‘qiganmisiz, bookblogerlarning tarjimonlik mahoratini qanday baholaysiz, ulardan qanday tarjima asarlarni kutmoqdasiz, sizga qaysi tarjima va tarjimon ko‘proq yoqadi, o‘z fikr, hamda munosabatlaringizni bildirishingiz mumkin. Hurmat va ehtirom ila S.N.K

🕊/🌚/🏆/❤️/🎃

​​#dialog_review

🌹"Kirka"
👀Madlen Miller

- Mahin, men Madlen Millerni ilk bor siz sababli kashf etgandim. O‘shanda uning qalamiga mansub "The Song of Achilles" asarini tuhfa etgan edingiz. Yozuvchining soha mutaxassisi ekanligi, mifologiya va badiiyat o‘rtasida ko‘prik yaratganligi meni hayratga solgan edi. Kirka menga shu taassurotlarni qayta jonlantirdi. Lekin bu safar ona tilida o‘qiganim sababli yanada zavqli bo‘ldi deb o‘ylayman. Balki bu tarjimonning mahoratidir, nima deysiz?

- Balki, lekin yozuvchi uslubi boshida quruqdek tuyulgani uchun qiziqqanimdan boshqa tildagisiga (rus tili) murojaat qildim. O‘zbekchasi rus tilidagiga qaraganda jonli, jo‘shqin ekan. Yozuvchi uslubiyati esa ko‘nglimga o‘tirmadi. Xayolimda afsonalar, iloh va qahramonlar boshqa tomondan gavdalanaverdi. Sizda uslubi bo‘yicha qanday taassurot qoldi?

- Uslub ajib, ayniqsa yunon mifologiyasi asosiy unsur bo‘lganligi sababli juda ham fusunkor. Menimcha eng katta yutuq, asrlar davomida yovuz sanalgan qahramonning ichki olamidan dunyoga nazar tashlay olishimizga yozuvchi imkon yaratib berganidir. Kirkani bilgan, tanigan hech bir tirik zot uni e'zozlamaydi asli, lekin kitobxon asarni o‘qib bo‘lgach, eng ko‘p Kirkaga muhabbat qo‘yadi. Kirkaning muhabbat tarixi ham g‘aroyib, Freyd nazariyalari bilan tahlil qilgulik, shunday emasmi?

- Tahlil qilsak bo‘ladi. Ammo aynan Kirkaga muhabbat qo‘ya olmadim. Asar qahramoni ekani rost. Biroq bu darajada jabrdiyda, qurbon rolida bo‘lishi ba’zi joylarda odamni zeriktiradi.

- Sizga qaysi qahramon ko‘proq yoqdi. Shaxsan menga Hermes. Siz Atwood'ni Penelopa haqidagi asarini o‘qigan edingiz, Kirkadagi Penelopa bilan Atwood'dagi Penelopa bir-biriga o‘xshaydimi, yoki qaysidir biri boshqachami?

- Kirka va Penelopani qiyoslaydigan bo‘lsak hayotiy yo‘li, kuchi, o‘z ustida tinmay ishlagani, hamda unga berilgan jazoda yer tishlab o‘tirmay oldinga qadam tashlagani uchun Kirka ustunlik qiladi. Asar tomonlama esa - ko‘pchilikni xabari bor Atwood uslubi yoqadi, shu sabab asar borasida Penelopiadni ustunlayman. Qahramonlarga keladigan bo‘lsak Odisseyning o‘g‘illari ko‘proq e’tiborimni tortdi. Ikkisi ham nima istashini yaxshi bilishadi, istaklari yo‘lidan qaytmaydi.

- Men Kirkani o‘qib turib, uni Margaret Mitchellning "Shamollarda qolgan hislarim" romani bosh qahramoni Skarlet O'haraga o‘xshatdim, siz aytganingizdek bu qahramon, ayol qahramon, juda irodali va maqsadiga albatta yetishadi biloxir. Telegon esa ko‘proq Drayzerning "Sarmoyador" asaridagi Frenkka, Telemax esa Turgenevning Bazaroviga mengziydi. Sizda ham shunday qiyoslashlar bo‘ldimi, qaysidir sizga qadrli qahramoningizni boshqa olamdagi nusxasini uchratgandek his qildingizmi, masalan Alini?

- Ali jaydari, qiziqqon edi. Qaysidir ma’noda Telegon deyishim mumkindir, lekin Telegon aqlli. Doimiy beriladigan savollari, yangi narsani o‘rganishga chanqoqligi, mehnatsevarligi bilan ancha ustun. Kirka qaysidir ma’noda - orolda bir o‘zi yashashi, shunchaki osmonga termulib yotmasdan harakat qilgani, hayotini yaxshilaganini Robinsonga o‘xshatgan joyim ham bo‘ldi. Biroq Kirkaning doimiy ravishda xayoli-yu fikrlarida dunyo markazi bo‘lish, nishlar maydoni timsol gapirishi qurbon rolidamasmikan, degan fikr ham uyg‘otdi.

- Bir so‘z bilan aytganda, asar juda ham yengil, undan qandaydir betakror uslub, yoki purviqor syujetni kutmaslik kerak, kitobxon do‘stlarimizga esa, agar oralarida yunon mifologiyasi va feministik adabiyotga qiziquvchilar bo‘lsa, albatta o‘qishni tavsiya qilamiz.

- Ha, asarni o‘qish mobaynida zerikish va varaqlash holati bo‘ldi. Oddiy va yengil yozilgani sababdir. Sodda gap qurilmalari, uslubiyati jo‘n, agar boshqa yozuvchi ijodlari bilan aralashtirilsa bittada ajratib olish qiyin.

Hurmat va ehtirom ila Mahin & S.N.K

P.s: 2024-yil o‘qilgan 30-kitob

P.s.s: yangi usuldagi revyu shakli yoqdimi sizga, o‘z munosabatingiz bildirishni unutmang❤️

#photo_by Santuagara