Унинг номи Садоқат эди...
Бугун фбдаги лентамда Японияда саёҳатда юрган Хушнуд Худойбердиев, Гулноза Ҳусанова саҳифасидаги Хатико ҳайкали суратини кўриб, яна телеграмда Фарҳод ака Файзуллаевнинг ўша машҳур Калгаридаги Сарка лақабли сержант ит ҳақидаги постларини ўқиб, ностальгия уйғониб кетди.
Бизнинг оиланинг ҳам ўз Хатикоси, ўз Саркаси бўлган.
Янги маҳаллага кўчиб борган пайтларимиз эди. Мен 5 -6 ёшда эдим адашмасам. Ўша кезда узоқ қариндошимизникида жаноза бўлиб қолди, унинг уйидаги ит келган-кетганга вовуллайвериб, ҳамманинг жонига тегибди. Бегона жойда уйингизни қўриқлайди деб бизникига ўша кучукчани ташлаб кетишди. Бўйнига арқон тортилган қизғиш-тулкирангдаги чиройликкина кучукча тўсинларга боғланиб тургани, 1-2 кун у ёққа ўтсак ҳам, бу ёққа ўтсак ҳам вовуллайвериб, ғингшийвергани эсимда. Нимадир бўлиб, унинг арқонини ечишди-ю ит тинчиб қолди, думини ликиллатиб, атрофимизда гирдикапалак бўлишни бошлади.
У озодлик истаётган экан. У озод бўлгач, бизнинг вафодорга, оиламиз аъзосига айланди.
Биз унга Тузик деб ном қўйдик. Тузикнинг породаси қанақа эканлигини билмайман. Халқ ичида у каби итларни “звонок” дейишади. “Звонок”лар бировни тишлашга интилмайди, бегонани кўрса вовуллаб билдиради, холос.
Тузик шунчаки уйга одам келганини билдирадиган “ҳуштак” эмасди. Улғайгани сайин ақлли ит бўла бошлади. Қўшнимизникига чиқсак, кутиб ўтирарди, агар узоқ қолиб кетсак “тезроқ чиқ уйга” дегандек, оёқ кийимимизни бирма-бир тишида ташиб, уйимизга олиб чиқиб зинага жойлаштириб кетарди.
Эрталаб биринчи адамлар уйдан чиқардилар, кейин онам, кейин биз мактабга, укаларим эса боғчага кетишарди. Ҳар биримизга алоҳида ҳамроҳ бўлиб, ичкари маҳалладан автобус бекатигача (тахминан 2 километр) бирга бориб, яна қайтарди. Укаларим каттароқ бўлгач, боғчага ўзлари (!) кириб кетишни ўрганишди. Онам “Тузик, бор кузатиб қўй” десалар болаларга эргашиб кетарди. Кичкина укам группасига кириб кетгунча ойнадан қараб турарди. Боғча опаси “Тузик, болангни олдим, кетавер” дегандан кейин ишонч ҳосил қилиб, яна уйга қайтарди.
Менга ҳам худди шундай ҳамроҳ эди. Мен “41” автобусга чиқиб кетардим, то ойнадан кўринмай қолгунимча бекатда вафодор бўлиб, думини ликиллатиб турарди.
Баҳор-ёзда 2-3 кунча қаерларгадир бориб, айланиб кир-чир бўлиб қайтиб келарди. “Ҳа, дайди келдингми? Нега кетувдинг? Келаркансанку” десак, бошини хам қилиб, кўзларини олд оқлари билан ишқалаб кечирим сўрарди доимгидек. Албатта, бурга, канасиз қайтмасди. Онам аптекадан дуст олиб келардилар, сепиб, каналаридан тозалардим. У айбдордек бошини эгиб, жимгина ётиб берарди.
Тузикнинг уйимизда уйчаси йўқ эди. У бунга ўрганмаган ва кўникмаганди. Ақлли ва дайди, эркинлик ва тобеълик ўртасидаги бир характерда эди. У шамоллаб йўталгани, кўзининг олдидан томчи ёш оққан пайтини ҳам кўрганман.
Онам Тузик ўзимнинг боламдек, агар бирортанг шу кучукни хафа қилсанглар, мени 5- боламни хафа қилган бўласизлар, дердилар.
Маҳалла тўла кучук бор эди, бирортаси Тузикка ўхшаб эгасига эргашиб юрмаган ва Тузик каби машҳур бўлмаган. Айтганча, маҳаллада бир қўшнимизнинг биттагина урғочи ит (этикага мос муқобилини тополмадим))) бўларди. Шунақанги хунук ва ирват эдики, кўрсанг кўнглинг озади, лекин атрофида доим 6-7 та қўшни ит бир-бири билан “ёқа бўғишарди”. Бу қилтириқ урғочи етмаганига йилига 5-10 талаб болаларди. Қўшниларимиз билан чиқиб, Бу Қоплоннинг боласи, бу Қоравойнинг, бу эса Тузикнинг боласи деб таниб олардик. Қўшнимиз “неваралар”иларни йўқлаб чиқмайсизларми, дердилар. Бизнинг олтинранг Тузикка ўхшаган болажон кучукчалар бурни хунук (онасига тортган), ранги чиройли (ота Тузикка ўхшаган) бўларди.
Бугун фбдаги лентамда Японияда саёҳатда юрган Хушнуд Худойбердиев, Гулноза Ҳусанова саҳифасидаги Хатико ҳайкали суратини кўриб, яна телеграмда Фарҳод ака Файзуллаевнинг ўша машҳур Калгаридаги Сарка лақабли сержант ит ҳақидаги постларини ўқиб, ностальгия уйғониб кетди.
Бизнинг оиланинг ҳам ўз Хатикоси, ўз Саркаси бўлган.
Янги маҳаллага кўчиб борган пайтларимиз эди. Мен 5 -6 ёшда эдим адашмасам. Ўша кезда узоқ қариндошимизникида жаноза бўлиб қолди, унинг уйидаги ит келган-кетганга вовуллайвериб, ҳамманинг жонига тегибди. Бегона жойда уйингизни қўриқлайди деб бизникига ўша кучукчани ташлаб кетишди. Бўйнига арқон тортилган қизғиш-тулкирангдаги чиройликкина кучукча тўсинларга боғланиб тургани, 1-2 кун у ёққа ўтсак ҳам, бу ёққа ўтсак ҳам вовуллайвериб, ғингшийвергани эсимда. Нимадир бўлиб, унинг арқонини ечишди-ю ит тинчиб қолди, думини ликиллатиб, атрофимизда гирдикапалак бўлишни бошлади.
У озодлик истаётган экан. У озод бўлгач, бизнинг вафодорга, оиламиз аъзосига айланди.
Биз унга Тузик деб ном қўйдик. Тузикнинг породаси қанақа эканлигини билмайман. Халқ ичида у каби итларни “звонок” дейишади. “Звонок”лар бировни тишлашга интилмайди, бегонани кўрса вовуллаб билдиради, холос.
Тузик шунчаки уйга одам келганини билдирадиган “ҳуштак” эмасди. Улғайгани сайин ақлли ит бўла бошлади. Қўшнимизникига чиқсак, кутиб ўтирарди, агар узоқ қолиб кетсак “тезроқ чиқ уйга” дегандек, оёқ кийимимизни бирма-бир тишида ташиб, уйимизга олиб чиқиб зинага жойлаштириб кетарди.
Эрталаб биринчи адамлар уйдан чиқардилар, кейин онам, кейин биз мактабга, укаларим эса боғчага кетишарди. Ҳар биримизга алоҳида ҳамроҳ бўлиб, ичкари маҳалладан автобус бекатигача (тахминан 2 километр) бирга бориб, яна қайтарди. Укаларим каттароқ бўлгач, боғчага ўзлари (!) кириб кетишни ўрганишди. Онам “Тузик, бор кузатиб қўй” десалар болаларга эргашиб кетарди. Кичкина укам группасига кириб кетгунча ойнадан қараб турарди. Боғча опаси “Тузик, болангни олдим, кетавер” дегандан кейин ишонч ҳосил қилиб, яна уйга қайтарди.
Менга ҳам худди шундай ҳамроҳ эди. Мен “41” автобусга чиқиб кетардим, то ойнадан кўринмай қолгунимча бекатда вафодор бўлиб, думини ликиллатиб турарди.
Баҳор-ёзда 2-3 кунча қаерларгадир бориб, айланиб кир-чир бўлиб қайтиб келарди. “Ҳа, дайди келдингми? Нега кетувдинг? Келаркансанку” десак, бошини хам қилиб, кўзларини олд оқлари билан ишқалаб кечирим сўрарди доимгидек. Албатта, бурга, канасиз қайтмасди. Онам аптекадан дуст олиб келардилар, сепиб, каналаридан тозалардим. У айбдордек бошини эгиб, жимгина ётиб берарди.
Тузикнинг уйимизда уйчаси йўқ эди. У бунга ўрганмаган ва кўникмаганди. Ақлли ва дайди, эркинлик ва тобеълик ўртасидаги бир характерда эди. У шамоллаб йўталгани, кўзининг олдидан томчи ёш оққан пайтини ҳам кўрганман.
Онам Тузик ўзимнинг боламдек, агар бирортанг шу кучукни хафа қилсанглар, мени 5- боламни хафа қилган бўласизлар, дердилар.
Маҳалла тўла кучук бор эди, бирортаси Тузикка ўхшаб эгасига эргашиб юрмаган ва Тузик каби машҳур бўлмаган. Айтганча, маҳаллада бир қўшнимизнинг биттагина урғочи ит (этикага мос муқобилини тополмадим))) бўларди. Шунақанги хунук ва ирват эдики, кўрсанг кўнглинг озади, лекин атрофида доим 6-7 та қўшни ит бир-бири билан “ёқа бўғишарди”. Бу қилтириқ урғочи етмаганига йилига 5-10 талаб болаларди. Қўшниларимиз билан чиқиб, Бу Қоплоннинг боласи, бу Қоравойнинг, бу эса Тузикнинг боласи деб таниб олардик. Қўшнимиз “неваралар”иларни йўқлаб чиқмайсизларми, дердилар. Бизнинг олтинранг Тузикка ўхшаган болажон кучукчалар бурни хунук (онасига тортган), ранги чиройли (ота Тузикка ўхшаган) бўларди.