PSIXOLOG KUTUBXONASI | Rasmiy kanal

Ўқитувчи темирданмас-ку ёҳуд педагогнинг касбий куйиши ҳақида

Педагогик фаолият ҳиссий бўёқдор меҳнат турлари тоифасига киради.

Жисмоний қувватнинг ҳам маълум чегараси бўлганидек, ҳиссиётлар базаси ҳам чексиз уммон эмас.

Доимий ҳиссий ифодалар билан тўлиб тошган меҳнат педагогни эмоционал толиқтириши табиий.

Толиқиш сурункали тусга кириши оқибатида эса фанда “касбий куйиш” деб аталадиган ҳодиса рўй беради.

Педагог касбий куйиш даражасида толиққанини уйқу ва иштаҳа бузулиши, тез-тез бош оғриши ва касалликларга чалинаверишдан ташқари қуйидаги психологик аломатлар кўрсатади:

1.Болалар ва ҳамкасбларни “кўргани кўз йўқлиги”, ҳуда-беҳуда бақироқ бўлиб қолиш, ҳатто, уйдагиларга ҳам бақиришга одатланиш.

2.Машғулот ўтказиш, уй вазифа текширишга нисбатан қаттиқ оғриниб, ғашлик билан қараш, муҳим ишлар қолиб, эътиборсиз майда ишлар билан ўралашиб юришга мойил бўлиш.

3.Ишга фақат кун кўриш учун иложсизликдан бориладиган жой сифатида қарашга ўрганиб, фан, методика бўйича янгиликлар ўрганишга тоқатсиз, эътиборсиз бўлиб қолиш.

4.Касбий фаолият доирасида учрайдиган одамларга нисбатан мутлақ бефарқ муносабатга, ишга фақат расмиятчилик кўзи билан қарашга ўтиб олиш.

Бунинг олдини олса бўладими?

- дам олиш вақтини қизиқарли машғулот, хобби билан ўтказиш, ақлий ва жисмоний меҳнатни алмаштириб туришга ўрганиш;

- ишдаги нохушликларни вақтинчалик ҳолат сифатида идрок этиш, касбий муваффақиятлар учун ўзини мақташ, рағбатлантириш;

- ҳар доим ҳамма ишни “ипидан игнасигача” билиш, мукаммал қилишга интилмаслик, бошқалар билан доим мусабақалашишга ружу қўймаслик;

- энг яқин мулоқот доирасида касбий фаолиятга умуман алоқасиз одамлар ҳам бўлишига, ишга тегишли бўлмаган адабиётларни ҳам ўқишга интилиш;

- ишда шахсий ҳаётдаги муаммоларни муҳокама этмайдиган, очиқ, позитив инсонлар билан мулоқот қилишга интилиб, ёқимсиз шахслар билан салом-алик даражасида муомалани енгилгина чеклаш;

- психологик ўзини-ўзи бошқариш методикалари, мушакларни бўшаштирувчи, юз соҳасини массаж қилиш техникаларини қўллаш;

- бажараётган ишнинг кундалик деталлари, ёқимсиз томонларидан кўра ижтимоий аҳамияти, инсонпарварлик мазмунига эътибор қаратиш.

Шундай формула ишлайди:

Ўзимиз қилаётган ишдан маъно топа олсак, унинг паст-баланди ҳам кўзимизга унчалик кўринмайди.

P.S. Мавзу ўта жиддий ва оғриқли бўлгани учун касбий куйиш рўй бериб бўлган тақдирда қандай йўл тутиш мумкинлиги масаласини алоҳида кейинги постларга қолдира қолдик...

Устоз кундалиги жамоаси (психол. ф. д. П.С. Эргашев илмий таҳрири остида)

@Ustoz_kundaligi