Prizma

Бахт пулда эмас, лекин пул дахлсизлик имкониятини беради. Пулинг бўлиб ҳам бахтсиз бўлсанг, катта эҳтимол бу тўлақонли ўзингни айбинг билан бўлади, сени хохишнинг ўзи ҳам бахтли қилиши мумкин, пулинг бор пайтида. Пулинг йўқлигида эса сенга дахл қила оладиганлар кўпроқ сени бахтсизлигингга сабабчи бўлишади. Сен бахтли бўлишни хохлашинг жуда ҳам кўп нарсани ўзгартира олмайди камбағаллигингда.

Бундан келиб чиқадики, бахтли бўлишнинг биринчи қоидаси — бой бўлиш. Балки бой бўлиб ҳам бахтли бўлолмасдирсан, зато ўз дахлдорлигингдан фойдаланиб бошқаларни ҳам бахтсиз қилиш имкониятига эгасан энг камида, бу зўр эмасми?:)

Ҳар қандай ҳолатда ҳам бойликни танлаш нормал, бу учун уялиш керакмас. Фақатгина “Оталар сўзи” новелласида бойликни танлаганларни охири хўрлик билан тугайди. Бизга турли кино-ю клиплар орқали бойлик бахтсизликни билдиришини, камбағаллик аслида бахт эканлигини пропаганда қилиб келишади, реал ҳаётда буни ғирт тескариси.

Корзинкада помидорларни нархини кўриб, уларни тўла химикатлардан ташкил топганини ва ҳозирда ушбу сабзавотларни истеъмол қилиш соғлиқ учун зарарли эканлигини тўлақонли тарзда англадим.

Ёшлигингда мириқиб шуғулланган нарсаларинг ҳозир сен учун спорт.

Кино, футбол ёки қайсидир блогерни мухокама қилгандай ўзимизга тўғридан-тўғри таъсир қиладиган ҳукумат қарорларини, янги қонунларни ҳам оммавий тарзда мухокама қила олганимизда эди, ҳеч қурса уларни чиқараётган чиновникларда озгина бўлса ҳам маъсулият уйғонармиди?

Ҳазил-ҳазилку, шартли бил Анора фильмини жамиятга берган мессенджи ёки бўлмасам унинг ахлоқий стандартлар бўйича консервативларни жунбушга келтириш сабабларини лонгрид қилиб ёзаётган оддий бир ўзбек қизи, ҳатто тақдирини ҳал қилиб юбораётган ота-онасининг қарорларига эътироз билдира олмайди аксарият ҳолатда.

Анчелотти билан Фликнинг тактикасини ипидан игнасигача таҳлил қиладиган ёки бўлмаса Яқин Шарқдаги кризисни келиб чиқиш сабабларидан тортиб унинг якунига доир таклифлари борасида конкрет ғояларга эга рандом ўзбек эркаги ҳам ўзининг ишхонасидаги бўлим бошлиғининг абсурдона топшириғига "лаббай" деб кўниб, сўзсиз бажариши кафолатланган.

Биз яна буюк келажак қурмоқчи бўламиз музлатгични очиб у ерда ўзимиз излаган нарсаларни тополмаганимизда.

Ҳаётим вақтида ухлай олмаслик билан вақтида уйғона олмаслик ўртасида санғиб ўтиб кетяпти.

Temu 20 мартдан бошлаб ухларкан.

Яшасин монополия.

Бу йилги Оскар ҳақида

Бу йилги Оскар ҳам ҳар йилгидек шов-шувларга бой бўлди. Ўзи одатда ҳар йили Оскар тақдимотигача номинант фильмларнинг деярли барчасини кўришга улгурардим, бу йил вақтим ҳам бўлмади, қунт ҳам қилмадим. Кўрганим 2-3 та фильм. Анорани ҳам, ундаги актрисаю унинг режиссёри ҳам ва ҳатто сценарийси ҳам нега энг яхши бўлганини ўзим учун тўғри қабул қила оламан. Бу учун ўз аргументларим бор. Ҳар қалай олдинги йилларга нисбатан нормал танловлар бўлди деб ўйлайман.

Нега Анора Оскар ютиши керак? Фикримча Анора биз яшаётган дунёга энг яқин фильм. У ҳақида аввал ҳам ёзгандим, қўшимча қилгим йўқ. Субстанция ҳам менга ёққан фильм эди, у ҳам ғоявий жиҳатдан ажойиб пропагандани илгари сурганди, лекин тан олиш керак бу каби фильмлар Оскар ютиши деярли имконсиз. Дюнага келадиган бўлсак ҳаммаси оддий, бу машҳур трилогиянинг ўртасидаги қисми. Унда на ибтидо бор, на интихо. У фақатгина техник томонлама қурашиши мумкин эди ва курашди ҳам. Энг яхши фильм бўлиши мумкин эмасди, агар унга энг яхши фильмни беришганида, Узуклар ҳукмдорининг иккинчи қисмига нисбатан ҳақорат бўларди. Режиссёр икки йилдан кейинги финал қисмини идеал якунласин ва Оскарни олаверсин, бунга қарши эмасман.

Оскарнинг сўнгги йиллардаги сиёсати, яъни мустақил жанрдаги, ўта ноодатий фильмлар уни ютаётгани мени хурсанд қилаяпти. Бу исталган киноижодкорга мотивация беради. Энг яхши анимацион фильмда бир нечта блокбастер мультфильмлар бўлишига қарамай Латвиялик ижокдорларнинг асари ютди. Бу Латвиянинг Оскар тарихидаги биринчи ютуғи.

Бир неча йиллар олдинги каби, турли кам сонли одамларнинг муаммоларини кўтариб чиқувчи пропаганда майдонига айланиб қолган Оскар мукофоти секин-секин ўзига келаётгандек.

Номинантлар борасида тортишаётганларга эса эслатиб ўтмоқчиман, кино — бу ижод. Бу якунда барибир дид масаласи. Кимгадир блокбастер ёқса, кимгадир эзма мелодрама ёқади. Кимгадир Тарантино ёқса, кимгадир Жавлон Шодмонов ёқади. Охирги гапимни қайтарволдим, Жавлон Шодмонов ҳеч кимга ёқмайди, лекин сиз мени нима демоқчилигимни тушундингиз.

Бунақа қор ёғаётганда ишга эмас мактабга бориш керак. Энг камида универга. Лекин аниқ ишга эмас.

Якшанба ҳафтадаги энг зўр кун бўлишининг асосий сабабларидан бири, одамлар якшанба куни қолган кунларга нисабатан анча кўпроқ ухлайди. Кўп ухлаган одам эса, ўз-ўзидан бошқаларга зарари камроқ тегади.

Плейлистинг ўхшаш бўлган одам билан яқин бўлмаслигинг мумкин, лекин аниқ уни ёмон кўра олмайсан. Ҳозирги вақтдаги ультразамонавий севги аслида унинг плейлистидан бошланади. Бир хил жанр, бир хил типдаги қўшиқларни эшитиб юрадиган одамларнинг қизиқишлари, қадриятлари ҳам катта эҳтимол ўхшаш бўлади. Мисол учун Рамштайнни эшитадиган қиз ва йигит бир-бирини сўзсиз тушуна олади.

Шундай экан сизларга лайфхак, биринчи учрашувга чиққанда бир баҳона топиб уни плейлистига ўғринча назар ташлаб қўйинглар. Мусиқа — илоҳий куч.

Рамазонда ўзгалардан намойишкорона овқатланмасликни, аёллардан очиқроқ кийинмасликни илтимос қилаётганингизда ўз иродангизни қанчалик мўрт эканлигини маълум қилаётган бўласиз.

Агар одамлар бу ишлари учун ростанам айбдор бўлса, улар албатта жазосини олади. Сизнинг рўзангизни бузилишига шу нарсалар сабаб бўлаётган бўлса, демак айб уларда эмас — айб аниқ сизда. Қўлингиздан келмаган иш учун баҳона қидирманг.

Ишонинг, ҳеч ким кўчага чиқиши олдидан “бугун 4-5 та рўзадорни рўзасини бузаман” деб кийинмайди, ёки овқатини ейиши вақтида рўзадорларни рўзасини бузишни мақсад қилмайди. Иродасизлигингизни ўзгаларнинг хулқсизлиги деб атаманг.

Ижодкор одамнинг аудиторияси кенгаявергани сари унга бу машхурлик ёқа бошлайди ва ижодини ўз фикри асосида эмас, ўзгалар кутилмасига мос бўлиш йўлида ривожлантира бошлайди. Бу ундаги оригиналлик ва креативликни йўқолишига хизмат қилади ва ўз-ўзидан бировларга ёқиш учун ижод қилиши аксинча эффект бера бошлайди.

Мисол тариқасида исталган блогерни олишимиз мумкин. Олдин яхшироқ эди’ деб айтишимизга тепадаги ҳолат сабабчи бўлади кўпинча.

Феминизм ҳақида

Эркаклар бу ёзувчи аёлни ёқтиришмасди, чунки у замонавий фикрлаши ва мустақиллиги (ўзини-ўзи боқа оладиган даражада пул топиши назарда тутилмоқда) билан эркак зотига боғлиқ бўлиб қолмагани туфайли уларга деярли эътибор қаратмасди. Аёллар ҳам уни ёмон кўришарди, чунки у гўзаллик ва билимни ўзида бирлаштира олган аёл эди ва фақатгина гўзал бўла олган аёллар унга рақобат қила олишмасди.

“Скорбь сатаны” асаридаги бу иқтибос феминизим ҳақида десак ҳам бўлади. Аниқроғи уни ёмон кўрадиган одамларнинг асосий ғоясини очиб берган.

Ёзувчи аёл сўзини олиб ташлаб ўрнига феминист сўзини қўйиб ўқиймиз.

Эркаклар бу феминистни ёқтиришмасди, чунки у замонавий фикрлаши ва мустақиллиги (ўзини-ўзи боқа оладиган даражада пул топиши назарда тутилмоқда) билан эркак зотига боғлиқ бўлиб қолмагани туфайли уларга деярли эътибор қаратмасди. Аёллар ҳам уни ёмон кўришарди, чунки у гўзаллик ва билимни ўзида бирлаштира олган аёл эди ва фақатгина гўзал бўла олган аёллар унга рақобат қила олишмасди.

Биздаги одамларнинг аксариятининг феминизм сўзи жазавага туширишини боиси айнан шунда. Феминист аёл — бу эркакка боғлиқ бўлиб қолмаган аёл, у билан тенг кўриладиган аёл. Агар аёл сенга боғлиқ бўлиб қолмаса демак сен уни бошқара олмаслигинг мумкин. У сен айтган ишни қилмаслиги уёқда турсин, ўзи ҳам фикрлаш қобилиятига эканлиги туфайли сенинг фикрингга ҳатто қўшилмаслиги ҳам мумкин. Бу рандом ўзбек мусулмон эркаги учун фожеа.

Феминизмни ёмон кўрадиган аёллар мавзусику — бу ғирт хангома. Тўғри, биздаги аксарият анти-феминист аёллар шунчаки пропаганда қурбонлари, улар феминизм деганда динга қарши қанақадир бир шайтон либосидаги аёлларни кўриб ўрганиб қолган. Қолган иккинчи тоифа эса, аниқроғи феминизм ҳақида тушунчага эга тоифа, улар шунчаки ўзлари феминист бўлиш қўлидан келмаганлар. Тепадаги иқтибосда айтилгандек, чиройли лекин ҳам чиройли ҳам ақлли аёлларни инкор қиладиганлар, ўзи эриша олмаган натижаларни уларда кўриб буни нормал қабул қила олмайдиганлардир. Аслида улар ҳам бетараф бўлишлари мумкин, худди бошқа миллионлаб аёллар каби, лекин улар “пикми” йўлини танлаб феминизмни хейт қилишга киришиб кетишди.

Хулоса сифатида ақл ўргатишим мумкинки, хохлаган йўлингиздан юришингиз мумкин, бироқ қаерда бўлманг радикаллашиб кетишдан сақланинг. Сизнинг эркинлигингиз — бу бошқаларга ҳам берилган эркинликнинг меваси. Ёки ҳаммага эркинлик, ёки ҳеч кимга эркинлик йўқ.

Келди қорайиш фаслинг, ўзлигингни намоён қил