Harakat nomimi yoki nisbat❓
✅Bizga maʼlumki, harakat nomida ham birgalik nisbatda ham
-sh, -ish qoʻshimchalari mavjud. Ushbu qoʻshimchalarni farqlashda turli qiyinchiliklarga duch kelish tabiiy. Farqlash esa, aslida, oddiy...
💡
Ikki turda keladigan -sh, -ish qoʻshimchalarining birlashtiruvchi belgisi har ikki turda ham ular fe'l asosiga qoʻshilib kelishidir.
🟣 FARQLASH🟣
1⃣
-USUL (ma'noviy farqlash)Har ikkisi ham fe'l asosida kelishi bilan bir qatorda harakat nomi
"nima qilish?" soʻrogʻi bilan bir qatorda otga xos boʻlgan
"nima?" soʻrogʻini ham qabul qiladi. Birgalik nisbatda esa, asosan ish-harakat
birdan ortiq kishi tomonidan amalga oshirilgan boʻladi.
Harakat nomi:
⏺oʻqish manfaat keltiradi.
⏺yugurish juda ham foydali.
Birgalik nisbat:
⏺bolalar chizish(di)
⏺qizlar yigʻlash(di)
2⃣
-USUL (morfemik farqlash)Har ikkisi ham fe'l asosida kelishi bilan bir qatorda
-sh,-ish harakat nomi qoʻshimchasi boʻlib kelganida ushbu qoʻshimchalardan soʻng
egalik, kelishik, bogʻlama hamda
koʻplik qoʻshimchalari qoʻllanadi.
Birgalik nisbat shakli vazifasida kelganida esa, asosan,
zamon, shaxs-son va
mayl qoʻshimchalari qoʻllanadi.
Harakat nomi:
⏺oʻqish(ga)
⏺yugurish(lar)
Birgalik nisbat:
⏺chizish(di)
⏺yigʻlash(moqda)
🔝 Xulosa qilib aytadigan boʻlsak, ushbu ikki usulga amal qilsak, yuqoridagi qoʻshimchalarni farqlashda hech qanday qiyinchilik boʻlmaydi.
©
Ortiqali To'lanboyev ✅
Bizning kanal: @onatilitestlar