The Criminal Mind

Asadning qulashi: Rossiya va Markaziy Osiyo uchun saboqlar

Asad rejimining tugatilishi Rossiyaning ishonchli ittifoqchi sifatidagi obro‘siga jiddiy zarar yetkazdi. Ko‘p yillar davomida Moskva o‘zini avtoritar rejimlar uchun barqarorlik kafili sifatida ko‘rsatib keldi, biroq Suriyadagi muvaffaqiyatsizlik ushbu obro‘ni puchga chiqardi. Shu bilan birga, bu mag‘lubiyatning oqibatlari Yaqin Sharq doirasidan tashqariga chiqib, Markaziy Osiyo uchun ham muhim ahamiyat kasb etadi.
 
Kreml imidjiga zarba va uning oqibatlari

Suriya Rossiyaning tashqi siyosat strategiyasining asosiy elementlaridan biri bo‘lib, Moskvaning global ta’sirini namoyish qiluvchi dalil sifatida xizmat qilgan edi. Ammo Asad hukmronligining tugatilishidan keyin Rossiyaning imkoniyatlari cheklanganligi yaqqol namoyon bo‘ldi. Ushbu mag‘lubiyat Moskvaning o‘z sheriklarini himoya qila olmasligini anglatadi, bu esa Markaziy Osiyoda xavfsizlik sohasida Rossiya qo‘llab-quvvatlashiga tayanadigan davlatlar uchun alohida ahamiyatga ega.

Rossiya ta’siri an’anaviy ravishda kuchli bo‘lib kelgan Markaziy Osiyo Suriya mojarosining saboqlarini inkor eta olmaydi. Asadning ag‘darilishi Moskva o‘z majburiyatlaridan voz kechishi mumkinligini ko‘rsatadi. Bu, ayniqsa, Rossiyadagi iqtisodiy va siyosiy qiyinchiliklarning o‘sishi sharoitida, Kreml himoyasining ishonchliligi haqida savollarni keltirib chiqaradi.
 
Suriya va Ukraina: parallellar va strategiyalar

Ayni vaqtda, Rossiyaning Suriyadagi mag‘lubiyati uning Ukrainadagi mojaroga bo‘lgan yondashuviga ta’sir qilishi mumkin. Kreml tomonidan chiqarilgan xulosalardan biri shuki - raqiblar bilan ortiqcha murosalar strategik yo‘qotishlarga olib keladi. Ushbu saboq Moskvaning muzokaralardan voz kechib, Ukrainadagi harbiy eskalatsiyani kuchaytirishga undashi mumkin.

Markaziy Osiyo davlatlari uchun bu Rossiya bilan o‘zaro munosabatlarni qayta ko‘rib chiqish zaruriyatining signali bo‘lishi mumkin. Agar Moskva Ukrainada kuch ishlatishga urg‘u bersa, u mintaqadagi sheriklari xavfsizligiga yetarli e’tibor qaratolmasligi ehtimoli yuqori.
 
Markaziy Osiyo: tahdidlar va imkoniyatlar

Suriya tajribasi Markaziy Osiyo davlatlari uchun o‘z tashqi siyosat va iqtisodiy aloqalarini diversifikatsiya qilish zarurligini namoyish etdi. Garchi Rossiya muhim sherik bo‘lib qolsa-da, uning majburiyatlarni bajarish qobiliyati tobora ko‘proq savol ostida qolmoqda.

Bunday sharoitda Markaziy Osiyo boshqa xalqaro o‘yinchilar, jumladan Xitoy, Turkiya yoki Fors ko‘rfazi davlatlari bilan hamkorlikni kuchaytirishi kerak. Bundan tashqari, Suriyadagi voqealar faqat harbiy kuchga tayangan holda barqarorlikni saqlab bo‘lmasligini ko‘rsatadi. Barqarorlikni saqlash uchun iqtisodiy rivojlanish, institutlarni mustahkamlash va moslashuvchan diplomatiyani o‘z ichiga olgan kompleks yondashuv zarur.
 
Xulosa qilib aytganda, Asad rejimining halokati tarixi faqat Rossiyaning Yaqin Sharqdagi ta’sir yo‘qotishi emas, balki Markaziy Osiyo uchun muhim saboqdir. Moskvaning barqarorlik himoyachisi sifatidagi obro‘sining pasayishi mintaqani Rossiya bilan o‘zaro munosabatlar strategiyalarini qayta ko‘rib chiqishga undaydi. Global o‘zgarishlar davrida Markaziy Osiyo davlatlari Moskva bilan hamkorlikni mustahkamlash va muqobil sherikliklarni rivojlantirish o‘rtasida muvozanatni izlashlari kerak.

Strategic Focus: Central Asia