Kitoblar ombori

Dunyoda anglab bo‘lmaydigan narsaning o‘zi yo‘q – anglashni istamaydigan odamlar bor;
tushunib bo‘lmaydigan narsaning o‘zi yo‘q – tushunishni istamaydigan odamlar bor;
ko‘zga ko‘rinmaydigan narsaning o‘zi yo‘q – ko‘rishni istamaydigan odamlar bor.
Shu singari, odam bolasiga nasib etmaydigan bilim ham yo‘q – bilimdagi nasibasini rad etadigan odamlar bor..

@kitob_ombori

Mashhur golland vrachi German Burxavening «Tibbiyot san’atining yagona va teran sirlari» nomli kitobi muallif o‘limidan so‘ng 1738-yili 10000 dollar oltinga auksionda sotilgan. Bejirim bezalgan va g‘iloflangan kitob ochilganida uning barcha sahifalari bo‘sh edi. Faqatgina ilk sahifasida shunday yozilgan edi:

«Boshingni sovuqda qoldirsang ham oyog‘ingni issiq tut. Shundagina sen eng zo‘r vrachlarni ham kambag‘al qilasan».

@kitob_ombori

Hikmatlarga to'la iqtiboslar, ruhlantiruvchi va ko'ngilga yaqin bitiklar, turli xil mavzulardagi qiziqarli postlar bilan o'z ma'naviy olamini boyitmoqchi bo'lganlar uchun xolis tavsiya qilaman. Yuzlagan kanallardan ko'ra manfaatliroq.

https://t.me/rrwisdom

Mukammallikka intilish
Perfektionizm nima?
        
Perfektionizm – mukammal bo‘lishga intilishni ifodalovchi, ko‘p qirrali psixologik fenomen va shaxsiyat belgisi. Bu sifat insonni o‘ziga va atrofidagilarga nisbatan talabchan bo‘lishga undaydi. Har qanday murakkab psixologik hodisa kabi, perfektionizmning ham ijobiy va salbiy tomonlari mavjud.

Fenomenning ijobiy tomonlari perfektionisga xos bo‘lgan, quyidagi sifatlarda ko‘rinadi:

mehnatsevar;
o‘ziga tanqidiy yondashuvchi;
o‘ziga nisbatan talabchan;
o‘rganish va rivojlanishdan hech qachon to‘xtamaydi;
shaxs sifatida kamol topishga tirishadi;
kasbiy tajribalarini mukammallashtirib, san’at darajasiga olib chiqadi;
tan olinish, ehtirom va sharafga loyiq hayot yo‘lida ko‘plab marralarni zabt etadi.

Perfektionizmning salbiy tomonlari:

haddan tashqari talabchanlik;
o‘zni asossiz tanqid qilish;
o‘ziga past baho berish;
tanqidga nisbatan o‘ta ta’sirchanlik;
tajanglik, asabiylik, holdan toydiruvchi kayfiyat;
mahmadonalik va mijg‘ovlik;
erishilgan natijadan, agar u mukammal bo‘lmasa, qoniqmaslik;
erishsa bo‘ladigan maqsadlar qo‘yishni bilmaslik.

Perfektionizmning salbiy ta’sirlarini qanday yengish mumkin?

Kattalar o‘zlariga va boshqalarga maktabdagi bilimlari uchun olgan baholari kabi baholar qo‘yishda davom etadilar. Bu odatning qanchalar bema’ni ekaniga qaramay, odamni kimgadir yo nimagadir baho qo‘yish istagidan xalos qilish qiyin.

O‘zingiz uchun yangi qoidalar o‘rnatishingiz kerak:

1) har bir inson o‘ziga xos, shuning uchun darajalarga ajratilishi kerak emas;

2) haqiqiy muhabbat baholanishga muhtoj emas;

3) har qanday mehnat hurmatga loyiq.

Ikkinchidan maqsad va idealni farqlab olish kerak.
Ideal sizning maqsadingiz emas, ilhom olish uchun namuna bo‘lishi kerak. Qaysidir boshqa birovga aylanishdan ko‘ra, o‘z kamoloting sari rivojlanib borishga harkat qilgan durust. Hozirgi o‘zingizni kelajakdagi o‘zingiz bilan solishtiring.

Maqsadlar erishish mumkin bo‘lgan, aniq va ma’lum bir muddat bilan chegaralangan bo‘lishi kerak. Perfektionist o‘z maqsadiga erishadigan vaqtni aniqlab olgani yaxshi.

Uchinchidan, ijobiy kayfiyat va yondashuv. Natijaga erishgach, o‘zingizda faxr hissini tuyishingiz,  mehnatingiz zoye ketmaganini anglashingiz zarur. Arzimagan yutuqdan ham mamnun bo‘la olish qobiliyati yangi maqsadlar tomon intilish va erishishga ilhomlantiradi.
Xatolar bo‘lishi tabiiy va, to‘g‘ri xulosalarga kelish uchun ham, ular zarur. Ular sabab kasbga bo‘lgan ishtiyoqni yo‘qotish va o‘zni ayblash yaramaydi.

To‘rtinchidan, dam olish va o‘zni bo‘sh qo‘yish.  Organizmning yaxshi ishlashi va salomatligi uchun dam olish zarur. Keyinga qoldirish, bir muncha vaqt unutish, dolzarb muammolardan bir oz chalg‘ish qobiliyati sizga dam olish va o‘zni bo‘sh qo‘yishingiz va yangi maqsadlar uchun kuch yig‘ishingizga yordam beradi.
O‘zingizni hurmat qilganingiz kabi o‘z mehnatingizni ham qadrlashni o‘rganing!

@kitob_ombori

#kamina_haqqinda

Haddan tashqari nozikta’b, ko‘ngilchan kishilarning xususiyati:
1. Ijodkorlikka xos fikrlar.
2. Yaxshi tinglovchi.
3. Ichki dunyosi boy
4. Yaxshigina kuzatuvchilik qobiliyati
5. Aytilmaganlarni ham his qiladi.
6. Tez xafa bo‘ladi.
7. His-tuyg‘ularini nazorat qilishda qiynaladi.
8. Boshqalarning quvvatini his qiladi.
9. Boshqalarning behuzurligini o‘z boshidan o‘tkazganday bo‘ladi.
10. Uddaburro, epchil, chaqqon
11. Ruhiyatni o‘qiy oladi.
12. Qobiliyatli

Shunday inson bo‘lsangiz quyidagilarga e’tibor bering:
1. To‘g‘ri kishilar bilan munosabatda bo‘ling.
2. Gavjumlik, shovin-surondan uzoq bo‘ling.
3. Ijodkorligingizni ifodalaydigan hobbingiz bo‘lsin.
4. Quvvatingizni tuproqda ishlab tozlanib turing.
5. Ibodat va tafakkurga vaqt ajrating.

Manba

@kitob_ombori

Oʻzingizni kamsitmang

Inson nafaqat kuchi va qobiliyatlari, balki kamchiliklari, nuqsonlari va zaif tomonlari bilan ham bir butundir. Hech birimiz mukammal emasmiz. Hammamizning ijobiy va salbiy tomonlarimiz, kamchilik va xatolarimiz bor. Eng muhimi, oʻzimizni borimizcha qabul qilishimizdir.

Oʻzingizda qandaydir xato yoki aybni koʻrsangiz, oʻzingizga jahl qilmang, oʻzingizdan uzoqlashmang. Oʻzingizni boringizcha qabul qiling, chunki qabul qilish chiroyli tarzda davolash va shifo usulidir. Qabul qilishni odat qilganingizda oʻzingizni koʻproq baxtli va xotirjam his qilasiz.

Aslida, biz hammamiz darz ketgan chelaklarmiz. Hindistonda bir xizmatkor yigit boʻyniga osgan tayoqning ikki uchiga ikkita katta chelak bilan suv tashir ekan. Chelaklardan birining yorilgan joyi bor ekan. Suv toʻldirilgan butun chelakdan daryodan uygacha boʻlgan uzun yoʻl davomida umuman suv toʻkilmas, darz ketgan chelakda esa suv yarimlab qolarkan. Bu holat ancha vaqtgacha davom etibdi.

Xizmatkor yigit har safar xoʻjayinining uyiga bir yarim chelak suv olib borishga muvaffaq boʻlarkan. Butun chelak oʻzining muvaffaqiyati va mustahkamligi bilan faxrlansa, darz ketgan chelak oʻz vazifasining faqat yarmini bajarayotganidan uyalarkan. Shu yoʻsinda oradan ikki yil oʻtibdi.
Kunlarning birida daryoning boʻyida darz ketgan chelak xizmatkor yigitga qarab shunday debdi:
-Men oʻzimdan uyalaman, buning uchun sendan kechirim soʻramoqchiman.

-Nima uchun? soʻrabdi yigit, - Nimadan uyalasan?

Yoriq chelak javob beribdi:

Ikki yildan beri yorigʻimdan suv sizib chiqqani bois vazifamning yarminigina bajara olaman, xolos. Mening aybim tufayli sen shuncha mehnat qilsang ham, mehnatingga yarasha mukofot ololmaysan. Xizmatkor jilmaygancha darz ketgan chelakka javob beribdi:
- Xoʻjayinning uyiga qaytayotganimizda yoʻl chetidagi gullarga eʼtibor berishingni istardim.

Yoriq chelak xoʻjayinning uyi tomon eltadigan yoʻl chekkasida quyosh nuriga intilib boʻy choʻzgan bir qator turfa xil gullarni koʻz oldiga keltirdi. Oʻsha gullar uning ham eʼtiborini tortganini va ularni juda yoqtirib qolganini esladi; lekin yoʻl oxirida yana suvining yarmini yoʻqotganiga achinib, xizmatkor yigitdan yana uzr soʻradi...

Yigit chelakka bir zum tikilib qaragancha soʻradi:
- Yoʻlning faqat sen tomonida gullar borligini va narigi mustahkam chelakning tomonida hech qanday gul yoʻqligini payqaganmisan? Buning sababi men sening qusuringni bilishim va undan juda yaxshi foydalanishimda... Yoʻlning sen tomonga toʻgʻri keladigan qismiga gul urugʻlaridan ekdim va har kuni daryodan qaytarkanmiz, sen ularni sugʻording. Ikki yildan beri men oʻsha goʻzal gullardan terib, xoʻjayinning dasturxonini bezamoqdaman. Agar sening bunday kamchiliging boʻlmaganida, ular oʻz uyida bunday goʻzallikni koʻrib, dillari yayramasdi.

Darhaqiqat, biz hammamiz yoriq chelaklarmiz, Hammamizning oʻz kamchiliklarimiz bor. Kamchiliklarimiz tufayli oʻzimizdan gʻazablanib yoki oʻzimizdan yuz oʻgirishning oʻrniga biz ularni qabul qilishimiz va ulardan toʻgʻri saboq chiqarishimiz kerak. Eng muhimi, oʻzimizni past baholamasligimiz lozim. Boshqalarning koʻziga kamchilikdek koʻringan narsa, ehtimol, bizning moʻjizamizdir. Biz bunga shunday koʻz bilan qarashimiz darkor.

@kitob_ombori

O‘rgimchak o‘ljasini qalin ipiga o‘rmab chirmab, ichiga og‘zidagi maxsus bezlaridan suyuqlik yuboradi. Ipli g‘umbak ichida hashorat o‘lja tanasi suyulib kerakli moddalarga parchalanib ozuqa atalaga aylanadi. Bir so‘z bilan hazm qilish jarayoni tashqarida ro‘y beradi. Tayyor bo‘lgan bio-ozuqani o‘rgimchak so‘rib olib organizmiga oson o‘zlashtiradi.

Ziyoli odam o‘rgimchakka o‘xshab o‘qiyotgan narsasini yutib yubormay puxta taxlil bilan qaraydi, tafakkuri bilan muolaja qiladi. Puxta hazm qilgan fikrlarnigina o‘z fikrlariga olishi mumkin. Hazm qilinmay o‘qilgan kitoblar, eshitilgan ma’ruzalar kishini ko‘r ko‘rona ishonuvchan qilib qo‘yadi. Yoki yutib yuborilgan g‘oyalar bilan bo‘kib, zaharlanib, umuman boshqa fikr qarashlarni tushuna olmaydigan qilib qo‘yadi.

@kitob_ombori

Soxta olimlarga, soxta domlalarga, soxta voizlarga aldanayotganlardan so‘rang-chi, umrlarida necha marta soxta dollarning farqiga bormay, aldanib qolgan ekanlar? Katta ehtimol bilan, biror marta aldanmaganlar. Chunki, u dollar-da! Dollarning soxtasi qanday bo‘lishi haqida o‘ziga yarasha ma’lumotlar bor. Qo‘llariga tutqazilganini qayta-qayta sinchiklab tekshirib oladilar. Ammo, etagiga yopishib topinayotganlari - miyalarni zaharlovchimi, miyalarni yuvundiga to‘ldiruvchimi, ahmoqlashtiruvchimi, omilashtiruvchimi, qullashtiruvchimi, bilmaydilar.
Soxta «kumir»lariga ozroq sinchkovlik bilan, bir parcha ko‘k qog‘ozga e’tibor berganchalik e’tibor berganlarida edi...

@kitob_ombori

Kitob o‘qish umrni uzaytiradimi?

Kitob oʻqish aqliy salohiyatimizni kuchaytirib, tasavvurimizni boyitishini hammamiz bilamiz. Bu maroqli mashgʻulot salomatlikka ham ijobiy taʼsir etadi.

AQShning Yel universiteti olimlari mutolaa va inson umri davomiyligi bogʻliqligi boʻyicha tadqiqot oʻtkazdi. 12 yil davom etgan ushbu ilmiy-tekshirish ishida uch ming olti yuzga yaqin keksa yoshdagi erkak va ayollar qatnashdi. Ular orasida ashaddiy kitobsevarlar ham, kitobni qoʻliga faqat uy yigʻishtirganda oladiganlar ham bor edi.

Aniqlanishicha, mutolaani sevadigan va bu ish bilan muntazam shugʻullanadiganlar boshqalarga nisbatan 2 yil koʻproq umr koʻrar ekan. Haftasiga 3,5 soatini va undan koʻproq vaqtini oʻqishga sarflaydigan keksalarda oʻlim xavfi yaqin 12 yilda boshqa qariyalarga nisbatan 20 foizga kam boʻladi.

“Kuniga atigi yarim soat mutola qilish umringiz uzoq boʻlishiga katta taʼsir koʻrsatadi”,

deydi tadqiqot mualliflaridan biri Bekka Levi.

Qiziq tomoni, “kitob terapiyasi” daromadi, kasb-kori, oilaviy ahvoli, irqi va hayoti farovonligidan qatʼi nazar barchaga birdek foydalidir. Biroq tadqiqotchilar aynan kitob mutolaasiga urgʻu berishyapti. Gazeta va jurnal oʻqish u qadar samarali emas.

Mutolaa asabiylashishni kamaytiruvchi eng oʻngʻay usullardan biri. U kundalik tashvishlardan uzilish imkonini ham beradi. Oʻqish miya uzoq vaqt yosh boʻlib qolishiga sabab boʻladi, miyadagi asab tizimi aloqalarini kuchaytirib, aqliy salohiyatni orttiradi. Qarilik va Alsgeymer xastaligini (xotirani yoʻqotish) ortga suradi. Bundan tashqari, mutolaa siqilishni yengishda qoʻl keladi, muomala-munosabat qobiliyati rivojlanishiga, ijodiy imkoniyatlar kengayishiga ijobiy taʼsir koʻrsatadi.

Kitob oʻqishning yuqorida sanalgan foydalari olimlarga koʻpdan ayon edi. Yel universiteti mutaxassislari uning boshqa bir muhim qirrasi – uzoq umr koʻrishga sabab boʻlishini aniqladi. Toʻgʻri, uzoq yashash juda koʻp omillarga bogʻliq. Lekin inson oʻziga berilgan umrni mazmunli, arzirli tarzda oʻtkazishi ham kerak. Bu borada mutolaa eng yaxshi koʻmakchidir.

Manba

@kitob_ombori

Oskar Uayldning hayoti va fojiasi

(K. Paustovskiy, 1937-yil)

1895-yilning noyabr oyida mashhur ingliz yozuvchisi Oskar Uayld Londondan Redding qamoqxonasiga qo‘llari kishanlangan holda olib kelindi. U «axloqiy buzuqlik» aybi bilan bir necha yillik qamoq jazosiga hukm qilingan edi.

Redding vokzalida uni ko‘rishga qiziqqan odamlar guruhi yig‘iladi. Hibsga olingan Uayld kamzul kiygan, qo‘riqchilar orasida sovuq yomg‘ir ostida turardi va hayotida birinchi marta yig‘lardi. Odamlar esa uning holiga kulishardi.

Shu paytgacha Uayld hech qachon ko‘z yoshini to‘kmagan, qiyinchiliklar ko‘rmagan odam edi-da axir. U Londonning mashhur dendi(olifta)si hech bir ish qilmaydigan bir gapdon-safsatabozi edi. U Pikadilli ko‘chasida quyosh charaqlagan paytida tuvaklarga gul ko‘chatlarini qadab chiqar edi. Zodagon (aristokrat) London ahli unga taqlid qilardi: Uning kabi kiyinishar, uning qiliqlarini takrorlashar, Uayld kabi qimmatbaho toshlarni sotib olishar edi.

Uayld Angliyaning ijtimoiy adolatsizligini ko‘rishni istamas edi. U bunday voqealarga duch kelganida o‘z vijdonini o‘zi o‘tkir paradokslar bilan yo‘q qilardi va kitoblar o‘qishga, she’rlar yozishga, qimmatli toshlar sotib olishga hamda rasmlar tomoshasiga berilardi.

Uning tabiatidagi sun’iylikka bo‘lgan muhabbat juda katta edi. U tabiatni o‘tkir va charchatuvchi deb o‘ylardi. U hayot bilan o‘yinchoq kabi o‘ynashar, hamma narsani faqat lazzatlanish vositasi sifatida ko‘rardi.

Uayld bir kuni Londondagi uyining oldida turgan bir gadoyni ko‘rib, uning eski kiyimlaridan asabiylashgan edi. U Londonning eng yaxshi tikuvchisini chaqirib, unga katta pulga bejirim kiyim tikishga buyuradi, lekin ularning ba’zi joylariga maxsus chiziqlar qildirdi. Endilikda o‘sha gadoy Oskar Uayldning estetik didiga mos tushardi.

...

Redding qamog‘ida Uayld adolatsizlik, qiyinchilik va haqiqiy do‘stlik nima ekanini tushundi. Kameradagi ayrimlardan ko‘rgan mehr va o‘ziga nisbatan ko‘rsatilgan yordam unga bu dunyodagi eng samimiy narsa bo‘lib ko‘rinadi.

U qamoqdan chiqqanidan so‘ng ijtimoiy adolatsizlikni qoralovchi ikki muhim maqolani yozdi. Bular Uayldning eng teran fikrli va haqiqiy shox asarlari edi.

Bir qancha vaqt o‘tib, Uayld Parijda qashshoqlikda, jamiyatning esidan chiqqan holda vafot etdi. Uning jasadi ortidan faqat o‘zi yashagan mahallasidagi qashshoqlar yurdilar, xolos. Biroq Oskar Uayldga o‘limidan keyin uni barhayot qiluvchi shon-shuhrat kelgan edi.

@kitob_ombori

Aqlli odamlar yolg‘izlikka intilmaydilar, ular ahmoqlar yaratgan shovqindan qochishadi xolos.

Artur Shopengauyer

@kitob_ombori