Koreyalik yozuvchining Nobel olishi bizdagi badiiy tarjimaning ahvoli naqadar ayanchli va jar yoqasiga kelganini yana bir bor isbotladi. Qanday deysizmi? Hozir tushuntiraman.
Turkiyadan eng noyob turkcha kitoblarni topib bera olishi bilan tanilgan
Abdulazizning yozishicha, Han Kangning turkchada 4 ta kitobi bor. Ular bu kitoblarni yozuvchi Nobel olgandan keyin tarjima qilishmagan, yillardirki uning kitoblari sotuvda bor va turk kitobxoni u bilan tanish. Tanish bo‘lmasa endi uning asarlariga qiziqsa ularda o‘qib ko‘rish imkoniyati bor.
O‘zbeklarda-chi?Endi o‘zimizning og‘riqli nuqta haqida gaplashsak bo‘ladi.
Xo‘sh, biz qayerda, qachon xato qildik? Nega bunchalik ortda qolib ketdik? Bunday bo‘lishiga kimlar aybdor? Hozirgidek bo‘lmasligi uchun nima qilish kerak? Bu ishni kim qilishi kerak? Va hokazo…
Menda bunday savollar ko‘p. Ishonamanki, sizda ham kam emas.
Eng yangi qilingan tarjimalarimiz ham dunyo yuzini 30-40 yil yoki bir asr avval ko‘rgan bo‘ladi. Qo‘limizda insoniyatning eng so‘nggi rusumli telefoni, ko‘chalarimizda Tesla-yu allambalo eng yangi elektrokarlar. Kitoblarimiz esa eng kamida 40-50 yil orqada. Nega bunday? Yoki biz telefon-u mashinadan boshqasiga qiziqmaydigan xalqmizmi?
Hang Kang dunyoga yetarlicha mashhur. Uni "Vegetarian" kitobi orqali taniyman, ammo asarlarini o‘qigan emasman. Yetarlicha mashhur, Nobel oladigan darajada nimasidir bor bo‘lgan yozuvchidan bitta ham tarjima asar yo‘q. Bunday yozuvchining borligidan o‘zbek kitobxonlarining aksari bexabar. Nega?
(E’tibor qiling, aksar o‘zbeklarning xabari yo‘q demadim, balki aksar o‘zbek kitobxonining ham hattoki xabari yo‘q dedim. Tushunyapsizmi?)Til o‘rgansin, asl tilida, boshqa tillardan o‘qisin deyishingiz mumkin. Gapingiz to‘g‘ri, siz yuz foiz haqsiz. Ammo bunday qilishga hammada ham imkoniyat
(vaqt, pul) bo‘lmasligi mumkin va yoki hammada birdek til o‘rganishga iqtidor bo‘lmasligi ham tabiiy. Yana ham bizdagi ta’limning ahvoli bilan bu kamida ikki karra murakkabroq, qiyinroq. Ammo ularning ham eng so‘nggi, eng yangi kitoblarni o‘qishga haqlari bor deb o‘ylayman.
Bilaman, juda ko‘p o‘tlab ketdim. Demoqchimanki, shu tarjima sohamiz katta e’tiborga muhtoj. Sportchilar
(ayniqsa, futbol va boks)dan ko‘ra ko‘proq parvarishga ehtiyoji bor. Chunki ahvoli ularnikidan ancha yomon. Qancha yillardirki reanimatsiyada yotibdi…
Yosh avlodning katta asarlarni, yangi nomlarni o‘zbekcha sayratayotgani esa kishiga umid beradi, baxtli yakun bo‘lishiga ishontiradi. Xuddi uzoq yillardan beri futbolchilarning Jahon Chempionatiga chiqishini orzu qilganimizdek puch bir narsa bo‘lib chiqmasligiga, hali gullab-yashnab ketishiga ishongim keladi…
🕊
Telegram 📱
Instagram
