🌱 ISSIQXONA | PARNIK | (Rasmiy kanal) ИССИҚХОНА | ПАРНИК

Маккажўхори касалликлари ва уларга қарши кураш


Маккажўхори касалликлари – замбуруғ, бактерия ва вируслар вужудга келтирадиган касалликлардир. Уларнинг 70 дан ортиқ тури маълум. Кўп тарқалганлари: уруғ ва майсаларнинг моғорлаши. Уни замбуруғлар пайдо қилади. Касалланган уруғ сиртида кўкимтир, кулранг ёки бошқа тусдаги ғубор бўлади, бундай уруғ униб чиқмайди. Уруғ камроқ касалланган бўлса, экканда майса чиқади, лекин ер ости қисми зарарланган бўлади, 4-5 та барг чиқаргунча ўсиб, кейин ўсишдан тўхтайди.

Ёки бундай қуриб қолишга яна бир сабаб, ўсимлик илдизига тушадиган қуртдир. Яъни ўсимлик униб чиқганидан сўнг қурт унинг илдизини еб битиради ва кейинги ўсимлик илдизига ўтади. Буни олдини олиш учун экишдан олдин ерга камроқ миқдорда ўғит (мачовина) солиш керак. Бу ўғит билан ўсимлик қуртлардан ҳимоя қилиниши билан бирга дастлабки озуқа билан таъминланади ва тез ўсиб-ривожланади. Агар бу ишлар қилинмаган бўлса ўсимлик униб чиққанидан сўнг, 3-4 барг бўлиши биланоқ ёш майсалар препаратлар билан дориланади.

Пуфаксимон қоракуя — замбуруғ ҳаво орқали юқиб, маккажўхори сўтаси, попуги, пояси, барги ва баъзан илдизи бўғзини зарарлайди. Касалланган
органларда оқимтир доғ ҳосил бўлиб, турли катталикдаги пуфакка айланади. Ўсимлик яхши ривожланмайди.

Чангсимон қоракуя — замбуруғ ўсимлик пояси ўсиб, гуллаш даврида сўтаси ва попугини зарарлайди. Касалланган сўтада шиш пайдо бўлиб, бу шиш
олдин оқ ёки пушти парда билан қопланади. Ичи эса тўқ жигарранг ва қора чанг массага айланади. Ўсимлик ўсишдан тўхтайди, шохлаб кетади, барглари
кенгаяди, ҳосил тугмайди.

Гелминтоспориоз — барг, барг қўлтиғи, дон қобиғи, баъзан сўталарни зарарлайди. Касалланган органларда жигарранг ҳошияли малла, йирик, чўзиқ доғлар ҳосил бўлади. Улар бир-бири билан қўшилиб, йириклашади, касалланган тўқималар қурийди, кўк поя ва дон ҳосили камайиб кетади.

Бактериал сўлиш — ўсимликнинг пастки баргларида оч яшил чизиқ доғлар ҳосил бўлиб, доғлар кейинчалик сарғаяди. Аста-секин бутун барг бўйлаб узун йўллар ҳосил бўлади. Сўнгра барглардан пояларга ва юқориги баргларга ўтади, ўсимлик сўлийди.

Сўта бактериози — зарарланган донларда, айниқса, сўтанинг юқори қисмида думалоқ, ярасимон доғ пайдо бўлади. Бундай касалликлар билан касалланган майдонлардан олинган донлардан уруғлик сифатида фойдаланиб бўлмайди. Чунки кейинги йили ҳам бу касалликлар уруғлик билан яна
тарқалиши мумкин.

Маккажўхори касалликларига қарши кураш чоралари:

алмашлаб экишни жорий қилиш;

ўсимлик қолдиқларини йўқотиш;

ерни кузда шудгорлаш;

уруғни экишгача дорилаш;

уруғликни соғлом пояларда пишиб-етилган сўталардан олиш;

касалликка чидамли навларни экиш;

зараркунанда, ҳашаротларга қарши вақтида курашиш ва шу кабилардир

Doʻstlar va yaqinlarga ulashing ✅

Kanalga qoʻshilish 👇
https://t.me/issiqxona_parnik

​​МАЪЛУМОТ УЧУН!

Далани экин экишга тайёрлашда 1 гектарига 30 тонна гўнг солинганда, ўртача 300 кг азот, 150 кг фосфор, 450 кг калий, 240 кг кальций, шунингдек, темир 2,5 кг, бор 240-300 кг, марганец 3 кг, кобальт 15,6 кг, мис 2,3 кг, рух 1,5 кг, молибден 30 г каби микроэлементлар тупроққа келиб тушади.

🔍 @issiqxona_parnik 👍

✅Албатта яқинларингизга хам юборинг❗️

🌱 https://t.me/issiqxona_parnik

​​Тарвуз етиштириш агротехникаси.
Экиш учун тавсия этиладиган навлар: эртапишар – Долбй F1,Кримсон рубй F1, Роял Ф1, Чиллаки F1, Крисби F1, Кримстар F1 ва ўрта-эртапишар – Сурхон тонги, Дилноз, Кримсон Свит, кечпишар – Ҳайит қора, Қўзибой. 
Уруғ танлаш.
Экиладиган тарвуз уруғи тоза, юқори унувчан, касаллик юқмаган, ўртача катталикда, бутун бўлиши зарур. Уруғлар бошқа ўсимликлар уруғлари ва аралашмаларидан тозаланади. 
Ер тайёрлаш.
Полизчиликда ерни экишга тайѐрлаш кейинги барча технологик чора-тадбирларни яхши наф беришини таъминловчи муҳим омилдир. Кузда ер 35-40 см чуқурликкача шудгор қилинади. Ерни шудгорлашдан олдидан минерал ва органик ўғитлар берилади. Баҳорда тупроқда намни сақлаб қолиш учун ерга узун тишли хаскаш ѐрдамида ишлов берилади. Тарвуз эрта муддатларда экилганда ерни баҳорда қайта шудгорлашнинг ҳожати йўқ. Экинлар кечки муддатларда экилганда ерни қайта шудгорлаш зарур. Бунда тупроқни ағдармасдан туриб, 22 см чуқурликда юмшатиб чиқилади. 11 Экиш муддати ва схемаси. Полиз экинлари уруғининг униб чиқиши экиш муддатини тўғри белгилашга боғлиқ.
Республикамизнинг марказий минтақасида жойлашган вилоятларида қовун ва тарвузнинг эртаги навлари 15 апрелгача, ўртагиси 20 апрелдан 10 майгача, кечкиси 15 майдан 10 июнгача; жанубий вилоятларда эртаги навлар 10 апрелгача, ўртагиси 10–20 апрелда, кечкилари эса 10–20 июнда экилади. Шимолий минтақаларда эртаги қовун ва тарвузни 20 апрелгача, ўртагисини 25 апрелдан 10 майгача, кечкисини 20–30 майда экиш лозим. Тарвуз кўчатларини ер ҳарорати 14-15 °С га етганда экишга киришилади. Қатор оралари 210-280 см бўлган кенг эгат олинади. Бундай эгатлар полиз экинлари палакларини яхши таралишига имкон беради. Уруғлар 3-6 см чуқурликка экилади. Майда уруғли тарвузларни экиш учун 1 сотихга 45–50 г, йирик уруғли тарвузларни экиш учун 55-60 г уруғ сарфланади. Қатор оралари 210–280 см ли кенг эгат олинади. Бундай эгатлар полиз экинлари қатор ораларини ишлаш вақтида тўрт ғилдиракли тракторларни ишлатишга имкон беради. 
Экиш шакли тарвуз учун (270 + 90) : 2 х 70 см. Уруғлар 3-6 см чуқурликка экилади. Майда уруғлиларни экиш учун гектарига 4 кг, йирик уруғли тарвузларни экиш учун 5–6 кг уруғ сарфланади. Парваришлаш. Агар уруғ нам тупроққа экилса ниҳоллар униб чиққунча суғориш талаб этилмайди. Тарвуз экинини асосий парваришлаш ишлари ўсимликларни ягоналаш, тупроқни юмшатиш, экинни озиқлантириш, чопиқ қилиш, суғориш, палакларни тўғрилаш, бегона ўтлар ва зараркунандаларга қарши курашишни ўз ичига олади. Яганалаш икки босқичда – биринчиси ўсимлик чинбарг чиқарганда, иккинчиси чопиқ вақтида ўтказилади. Ниҳоллар ялпи униб чиққандан кейин қатор ораларини юмшатишга киришилади. Ниҳоллар униб чиққандан 20-25 кун ўтказиб, яъни уларда 2-3 та чинбарг пайдо бўлганидан кейин экин биринчи марта чопиқ қилинади, дастлабки сув берилади, озиқлантирилади. 
https://t.me/issiqxona_parnik