Independent for CINEMA

"Qush" (2024)

rejissyor: Andrea Arnold

O'zgacha film. Detallar ustida obdon ishlangan. Umumiy g'oya sifatida oddiy lekin uni yetkazish uslubi ajoyib. Aniq umumiy uslub va estetikaga ega. Qushni ijro ergan aktyor Frans Rogovskiyga shunchaki tasanno. Film davomida uni xatto insonligini ham unutib yuborasiz. U rostmana qush!

@independentforcinema🦢

Zamonaviy Eron rejissyorlari yig'lashni bas qilib tezroq KINO olishni boshlashsa yaxshi bo'lardi. Allaqachon o'zlarini "eski gilamlari"ni hammaga pullab, sotib bo'lishgan. Shundayam asl gilamchilar o'tib ketdi. Manavilar shunchaki olib sotar. 167 daqiqa badiiy film va yana orasida shu xaqida xujjatli kadrlar ham qo'yilishi degradatsiya bo'lmay nima? Badiiy yechim esa bir chekkada o'zini ishsizligidan zerikib kinoning yarmida ketib keyin finalda nima gap deb qaytib keldiyu yana jo'navordi. Xozir hamma biladi qayerda nima sodir bo'layotganini. Ну причем здесь кино?. "Hamma ozod inson", "Osmonda quyosh bor", "yer dumaloq" kabi hamma bilgan va bo'lishi kerak bo'lgan narsalarni qayta-qayta gapiraverishsa...
Asl gilam to'quvchilar, o'zining eski gilamini xadeb hammaga tiqishtiravermay Fransiyaga borib Juliet Binosh bilan "Copie conforme" filmini olgan. Shundan ham o'rnak olmasa bu chayqovchilar bilmadim. Axir ular qandaydir iflos siyosat va idealogiyalar emas, INSON xaqida gapira olishardiku...

Kinoning xar xil bo'lishi normal, u orqali hamma xoxlagancha gapiradi. Lekin so'nggi paytdagi Eron filmlari allaqachon bir xillashib bo'ldi afsuski.

@independentforcinema ✅

"Oqim"dagi akslar

Tarkovsky va Antonioni.

Stokgolm (1985)

Bu yilgi Kann xalqaro kinofestevalida festeval tarixida birinchi bor "O'zgacha nigoh" nominatsiyasiga multfim qo'yildi. Kichik byudjet va kichik jamoaning 5 yillik mehnati dunyo bo'ylab 50 dan ortiq eng nufuzli mukofotlarni qo'lga kiritdi.
Latviyaning butun kinematigrafiya tarixida bo'lmagan muvaffaqiyatlarga bitta shu multfilm erishdi.
Yaqinda qo'lga kiritilgan "Oltin globus" Latvia san'ati muzeyiga topshirildi va uchun alohida xona ajratildi. Tez orada yoniga Oscar xaykalchasi ham katta ehtimol bilan qo'shiladi.

Aslida esa gap mukofotu olqishlarda emas. U doim bo'lgan va bundan keyin ham bo'ladi.

Gap 26 yashar bolaning qilgan ishida! Uning multfilm orqali bironta so'z ishlatmasdan gapirayotgan gaplari xaqida! Bitta multfilmda shu qadar metafora va fikrlar ko'pki xar bir daqiqasini soatlab muhokama qilish mumkin. Bu multfilmni tushunish uchun insondan ko'pgina ayniqsa tarix va falsafaga oid bilimlarni talab qiladi.

"Oqim" ni ko'rarkansiz qora mushukka qo'shilib siz ham oqimda syurealistik ba bir vaqtda chin olamda ilojsizlarcha suzasiz. Qayig'ingizning egalari esa almashib turadi. Tepaliklar izlaysiz, yo'l qidirasiz. Ilojsizlik iskanchasida taqdirning etagidan tutib ketaverasiz, ketaverasiz...
So'ngida esa omon qolgan o'z aksingizni ko'lmakda ko'rasiz va...

@independentforcinema✅

"O'lim asli go'zaldir..."

Ba'zida to'rtta yog'och ichidagi qiyomatni ko'rsatish, butun boshli yer yuzini qanday yo'q bo'lib ketishini ko'rsatishdan ta'sirliroq bo'larkan...

Chap yoni bilan turganlarga xayrli tong ))

Maborosi (幻の光, 1995)

dir. Koreeda Hirokazu

Kunlar zerikarli tarzda o‘tardi. Uyqu, kefir, ish, yolg‘izlik. Hamkasblarim holatimni ko‘rib, xavotirga tushishdi. Meni Frida Shteyn degan aqlli bir qiz bilan tanishtirishdi.
Biz restoranda ikki soat o‘tirdik. Musiqa yangrardi. Frida menyuni o‘ngdan chapga ermak qilar, Tavrotni o‘qigandek varaqlardi. Biz quymoq va qahva buyurtma qildik.
Frida dedi:
– Biz hammamiz ma’lum bir doiradagi odamlarmiz.
Men bosh irg‘adim.
– Umid qilamanki, siz ham ma’lum bir doiradagi odamsiz?
– Ha, – dedim men.
– Qaysi doira?
– To‘rtinchi, – dedim, – agar siz jahannam doiralarini nazarda tutayotgan bo‘lsangiz.
– Bravo! – dedi qiz. Men darhol shampan vinosi buyurtma qildim.
– Nima haqida gaplashamiz? – so‘radi Frida. – Joys haqidami? Gitler haqidami? Pshibyshevskiy haqidami? Qora terryerlar haqidami? Strukturaviy lingvistika haqidami? Neofreydizm haqidami? Dizzi Gillespi haqidami? Yoki, ehtimol, Yaspers yoki Kafkadan gaplashamizmi?
– Kafkadan, – dedim men.
Va unga yaqinda yuz bergan bir voqeani aytib berdim:
"-Ishga kelaman. Meni hamkasb Barabanov to‘xtatadi."
– Kecha, – deydi u, – Kafkani qayta o‘qidim. Siz Kafkani o‘qiganmisiz?
– Afsuski, yo‘q, – dedim.
– Siz Kafkani o‘qimaganmisiz?
– To‘g‘risi, yo‘q.
Barabanov butun kun menga shubhali qarab yurdi. Tushlik payti esa laborantka Ninulya kirib, so‘radi:
– Eshitishimcha, siz Kafkani o‘qimagan ekansiz. Bu rostmi? Faqat ochiq ayting. Bu sir bizning oramizda qoladi.
– Yo‘q, o‘qimaganman, – dedim.
Ninulya titrab ketdi va Barabanov bilan tushlik qilishga ketdi…
Ishdan qaytayotganimda, geolog Tishchenkoga duch keldim. Tishchenko odatdagidek yoqimsiz bir qiz bilan edi.
– Xanti-Mansiyskda Kafkani bemalol sotib olish mumkin! – uzoqdan baqirdi u.
– Juda yaxshi, – dedim va ortga qaramay qadamimni tezlatdim.
– Qayoqqa ketyapsan? – xafa bo‘lib so‘radi geolog.
– Xanti-Mansiyskka, – dedim. Bir zumda uyga yetib keldim. Koridorda qo‘shnim, bolalar bog‘chasiga boradigan Roma meni kutib oldi. Roma oyog‘imni quchoqlab:
– Biz buvim bilan Kafkani o‘qidik! – dedi. Men qichqirib yubordim va qochishga urindim. Ammo Roma oyog‘imni mahkam ushlab oldi.
– Yoqdimi? – so‘radim men.
– O'rtаcha, – dedi Roma.
– Balki boshqa biron narsa bilan adashtirayotgandirsan, qariya?
Keyin tirrancha bolakay katta yirtiq kitobni olib chiqdi va o‘qidi:
– RUS XALQ KAFKALARI!
– Sen aqlli bolasan, – dedim unga, – lekin biroz tiling chuchuk. Senga bir miltiq sovg‘a qilmasam bo‘lmas. Shunday ham qildim…
– Bravo! – dedi Frida Shteyn. Men yana shampan vinosi buyurtma qildim.
– Bilaman, – dedi Frida, – siz hikoyalar yozasiz. Ularni o‘qisam maylimi? Hozir sizda bormi?
– Bor, faqat yozilmaganlari, – dedim.
– Bravo! – dedi Frida.
Men yana shampan vinosi buyurtma qildim…
Tunda biz toza ayvonda turardik. Men Fridani o‘pmoqchi edim. Aniqrog‘i, uning tomon esankirab qadam tashladim.
– Bravo! – dedi Frida Shteyn. – O’ziyam cho'chqadek ichdingiz!
Shundan beri u menga qo‘ng‘iroq qilmaydi.

Sergey Dovlatov, «Kuchli bo‘lishni istayman»

@independentforcinema ✅