SAFAR dan repost
Эски ўзбек тилининг асосий «тарғиботчиси» ҳақида
Навоий деярли ҳеч қачон Моварауннаҳрга бормаган (у Самарқандда атиги 4 йил яшаган). Умрининг кўп қисмини Хуросонда (Ҳирот, Астрабод) ўтказган. Аммо у юртимизнинг буюк шоири ҳисобланади, бунга лойиқ ҳам. Ахир айнан Навоий Чиғатой (эски ўзбек) тилини ривожига катта ҳисса қўшган.
Алишер Навоий (тўлиқ исми Низомиддин Мир Алишер) (1441-1501) - буюк шоир ва мутафаккир, Темурий Хуросон давлат арбоби ҳисобланади. «Навоий» сўзи «оҳангдор» деган маънони англатади.
Барча туркий халқлар адабиётида Навоийдан каттароқ фигура йўқ. Буюк шоир чиғатой ва форс тилларида 30 дан ортиқ йирик асарлар ёзган.
📜 Чиғатой тили - ўзбек ва уйғур тилларининг бевосита аждоди эди. Ўша пайтда бу тил оҳангдор бўлмаган ва шеъриятга яроқсиз деб ҳисобланган. Навоий ўзининг «Хамса» («Бешлик») ва бошқа буюк асарларидан фойдаланиб, чиғатой тилида форс тилидан ҳам яхшироқ шеър ёзиш мумкинлигини исботлашга уринди.
Бутун ҳаёти давомида Навоий жуда кўп лирик асарларни яратди (3150 га яқин ғазал), уларда долзарб дунёвий ва маънавий, сўфийлик масалаларини ифода этди.
Навоий адабиёт ва давлат фаолиятини бирлаштирган. Унинг ватани Ҳиротда Навоий бошчилигида фаол қурилиш ишлари олиб борилади. У ерда ҳам ижодий шахслар доираси шаклланади, улар орасида Жомий ва ҳаттоки Султон Ҳусайн Байқаронинг ўзи (Хусайни тахаллуси билан ёзган) ҳам бор эди.
🌏 Алишер Навоий ижоди бутун турк оламига, хусусан, туркман, озарбайжон, турк ва татар адабиёти ривожига катта таъсир кўрсатади. Навоийнинг хизматлари нафақат туркийзабон этник гуруҳлар орасида, балки бутун дунёда юқори баҳоланади.
СССР пайтида ҳам Навоийга эътибор берилади. 1958 йилда ташкил этилган Ўзбекистон ССРнинг бутун бир шаҳрига буюк шоир номи берилади.
🇺🇿 Бугунги кунда республикамизнинг деярли ҳар бир шаҳри Навоий номидаги кўчага эга. Шунингдек, Ўзбекистон Миллий кутубхонаси, Давлат адабиёт музейи, Тошкентдаги Давлат академик катта театри, Душанбедаги истироҳат боғи, Олмаота, Киев, Душанбе, Боку, Ўш ва Ашхабоддаги кўчалар унинг номини олди.
Навоий ёдгорликлари Тошкентда (учта), Самарқанд, Навоий, Москва, Минск, Ўш, Боку, Токио, Вашингтон ва Шанхайда жойлашган. Ҳа ян қизиқ маълумот Меркурий устидаги кратер Навоий шарафига номланган.
@nozimsafari
Навоий деярли ҳеч қачон Моварауннаҳрга бормаган (у Самарқандда атиги 4 йил яшаган). Умрининг кўп қисмини Хуросонда (Ҳирот, Астрабод) ўтказган. Аммо у юртимизнинг буюк шоири ҳисобланади, бунга лойиқ ҳам. Ахир айнан Навоий Чиғатой (эски ўзбек) тилини ривожига катта ҳисса қўшган.
Алишер Навоий (тўлиқ исми Низомиддин Мир Алишер) (1441-1501) - буюк шоир ва мутафаккир, Темурий Хуросон давлат арбоби ҳисобланади. «Навоий» сўзи «оҳангдор» деган маънони англатади.
Барча туркий халқлар адабиётида Навоийдан каттароқ фигура йўқ. Буюк шоир чиғатой ва форс тилларида 30 дан ортиқ йирик асарлар ёзган.
📜 Чиғатой тили - ўзбек ва уйғур тилларининг бевосита аждоди эди. Ўша пайтда бу тил оҳангдор бўлмаган ва шеъриятга яроқсиз деб ҳисобланган. Навоий ўзининг «Хамса» («Бешлик») ва бошқа буюк асарларидан фойдаланиб, чиғатой тилида форс тилидан ҳам яхшироқ шеър ёзиш мумкинлигини исботлашга уринди.
Бутун ҳаёти давомида Навоий жуда кўп лирик асарларни яратди (3150 га яқин ғазал), уларда долзарб дунёвий ва маънавий, сўфийлик масалаларини ифода этди.
Навоий адабиёт ва давлат фаолиятини бирлаштирган. Унинг ватани Ҳиротда Навоий бошчилигида фаол қурилиш ишлари олиб борилади. У ерда ҳам ижодий шахслар доираси шаклланади, улар орасида Жомий ва ҳаттоки Султон Ҳусайн Байқаронинг ўзи (Хусайни тахаллуси билан ёзган) ҳам бор эди.
🌏 Алишер Навоий ижоди бутун турк оламига, хусусан, туркман, озарбайжон, турк ва татар адабиёти ривожига катта таъсир кўрсатади. Навоийнинг хизматлари нафақат туркийзабон этник гуруҳлар орасида, балки бутун дунёда юқори баҳоланади.
СССР пайтида ҳам Навоийга эътибор берилади. 1958 йилда ташкил этилган Ўзбекистон ССРнинг бутун бир шаҳрига буюк шоир номи берилади.
🇺🇿 Бугунги кунда республикамизнинг деярли ҳар бир шаҳри Навоий номидаги кўчага эга. Шунингдек, Ўзбекистон Миллий кутубхонаси, Давлат адабиёт музейи, Тошкентдаги Давлат академик катта театри, Душанбедаги истироҳат боғи, Олмаота, Киев, Душанбе, Боку, Ўш ва Ашхабоддаги кўчалар унинг номини олди.
Навоий ёдгорликлари Тошкентда (учта), Самарқанд, Навоий, Москва, Минск, Ўш, Боку, Токио, Вашингтон ва Шанхайда жойлашган. Ҳа ян қизиқ маълумот Меркурий устидаги кратер Навоий шарафига номланган.
@nozimsafari