📚 Ibratli Hikoyalar 📚

Гуноҳларни кетказувчи 8 зикр

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким таомини еб бўлгач:

الحمدُ للهِ الذي أطعَمَني هذا الطَّعامَ ورَزَقَنيه من غيرِ حولٍ مِنِّي ولا قوةٍ

“Алҳамду лиллаҳиллазий атъаманий ҳазат тоъама ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деб айтса, унинг аввалги гуноҳлари мағфират қилинади», дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).

Маъноси: “Бу таомни менинг куч-қувватимсиз менга таомлантириб, у ила мени ризқлантирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.

2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ким янги кийим кийганда

الحمدُ للهِ الَّذي كساني هذا ورزقنيه من غيرِ حوْلٍ منِّي ولا قوَّةٍ

“Алҳамду лиллаҳиллазий касаний ҳазас савба ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деса Аллоҳ унинг олдинги гуноҳларини кечиради” (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).

Маъноси: Ўзгартирмасдан, қувватимни кетказмасдан менга ризқ берган ва мени кийинтирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.

3. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки азонни эшитганида:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ رَضِيتُ بِاللهِ رَبًّا وَ بِالْإِسْلَامِ دِينًا وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ رَسُولًا

“Ашҳаду аллаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарика лаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва Расулуҳу. Розийту биллаҳи Роббан ва бил Ислами дийнан ва би Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи васаллама Расулан” деса гуноҳлари кечирилади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

Маъноси: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқлигига гувоҳлик бераман. У якка-ю ягонадир, унинг шериги йўқдир. Муҳаммад алайҳиссалом Унинг бандаси ва расули эканига ҳам гувоҳлик бераман. Аллоҳни Роббим, Исломни эса диним, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни расул деб рози бўлдим.

4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ҳар намоздан кейин ўттиз уч марта Аллоҳга тасбеҳ айтса, ўттиз уч марта Аллоҳга ҳамд айтса, ўттиз уч марта “Аллоҳу акбар”, деса ҳаммаси тўқсон тўққиз бўлади, юзтанинг тамом бўлишига:

لا إلهَ إلاَّ اللَّه وحْدهُ لاَ شَرِيكَ لهُ لَهُ المُلْكُ ولَهُ الحمْدُ وَهُو عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ

“Лаа илааҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр”ни айтса, унинг гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам, мағфират қилинади», дедилар (Имом Муслим ривояти).

5. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ўрнига ётаётганида:

لا إله إلا اللهُ وحده لا شريك له  له الملكُ وله الحمدُ وهو على كلِّ شيءٍ قديرٌ لاحولَ ولا قوةَ إلا بالله العليِّ العظيمِ سبحان اللهِ والحمدُ لله ولا إله إلا اللهُ واللهُ أكبرُ

“Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳил ъалиййил ъазийм. Субҳаналлоҳи валҳамдулиллаҳи ва лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар” деса гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам кечирилади”, дедилар (Ибн Ҳиббон ривояти).

6. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ер юзида кимда-ким:

لا إلهَ إلَّا اللهُ واللهُ أكبرُ ولا حولَ ولا قوَّةَ إلَّا باللهِ

“Лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар ва лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” дер экан, унинг барча гуноҳларига каффорат бўлади, гарчи гуноҳлари денгиз кўпигидек кўп бўлса ҳам», дедилар (Имом Термизий ривояти).

7. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким бир кунда юз марта “Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи” деса унинг хатолари ҳатто денгиз кўпикларича бўлса ҳам ўчирилади», дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Термизий ривояти).

8. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки:

أسْتَغْفِرُ اللهَ العَظِيمَ الَّذِي لاَ إلَهَ إلاَّ هُوَ الحَيُّ القَيُّومُ وَأتُوبُ إلَيهِ

“Астағфируллоҳал ъазиймиллазий лаа илаҳа илла ҳувал ҳаййул қоййуму ва атуби илайҳ” деса урушдан қочган бўлса ҳам гуноҳлари кечирилади», дедилар (Имом Термизий ривояти).

Муваффақиятингиз тонгингизда

Ҳеч қачон ўйлаб кўрганмисиз, нима учун баъзи кишилар улкан ютуқларга эришади, баъзилар эса бир хил ҳолатдан чиқа олмайди? Бунинг сири бирор бир сеҳр-жоду ёки омадга боғлиқ деб ўйлайсизми? Асло, бунинг сабаби оддий ва айни пайтда ҳаммага бу имконият берилган. У ҳам бўлса - тонг!
Тонгингиз тўлиқ бир кунингизни йўналишларини аниқлаб берадиган компасдир. Агар кунингиз фаол ҳаракат ва аниқ режа билан бошланса, кун давомида олдингизда улкан имкониятлар эшиклари очилади. Бордию, тонгингиз бетартиб ва режасиз бошланса, бу кунингизнинг қолган қисмига ўзининг салбий таъсирини кўрсатиши табиийдир.
Тонг вақти шунчаки янги куннинг бошланиш вақти эмас. Балки бу вақт кунингизни ютуқлар билан ўтказасизми ёки самарасиз кетказасизми, шуларни белгилаб олиш лаҳзасидир. Қандай қилиб дейсизми?
Мутахассисларнинг таъкидлашларича, тонг вақти кун тартибини белгилаш, энергияни ошириш ва ақлни ривожлантириш учун энг яхши вақтдир. Асосийси, тонгингизни шошма-шошарлик билан ёки бетартиблик билан бошламанг. Тонг вақти бу сизнинг кичик бўлсада сармоянгиз, у сизнинг шахсий ва ижтимоий ҳаётингизда катта самара бериши мумкин.
Энг муваффақиятли инсонларнинг аксариятида тонгда бажарадиган муайян машғулотлари мавжудлигини биласизми? Тонгги машғулотларга риоя қилиш сизда қуйидаги кўникмалар ҳосил бўлишига ёрдам беради:
1.Аниқ мақсад билан уйғониш.
2.Чалкашликлардан халос бўлиш.
3.Ижобий мақсадлар сари одимлаш, кунни унумли ўтказиш учун замин яратиш.
Пайғамбаримиз алайҳиссаломдан ворид бўлган тонгда айтиладиган дуо ва зикрларнинг маъно ва мазмунларига бир эътибор беринг-а. Унда инсонни ҳотиржам қиладиган, ҳаётдан унумли фойдаланишга ундайдиган, ҳар бир ишда фақат Унинг ўзига таваккул қилишга чақирадиган маънолар бор. Демак, ҳар тонгни мана шундай ғоя ва ақида билан бошлашга одатланган кишининг кунида барака ва ривожланиш бўлади, иншааллоҳ.
Тонгни муваффақиятли бошлашнинг бешта асосий унсури бор:
1. Эрта уйғониш: бунда сиз тафаккур қилиш, ишларни режалаштириш ва сокин вақтдан баҳраманд бўлиш имконига эга бўласиз.
2. Жисмоний машқлар: намоз ўқиш ва ҳатто енгил бадантарбия машқларини бажариш ҳам қон айланишини яхшилаб, танага қувват (энергия) беради.
3. Ҳаёт (тириклик) ҳақида фикр юритиш, неъматларга шукр қилиш.
4. Кунлик режани белгилаб олиш.
5. Соғлом овқатланиш: эрта тонгда қилинган нонушта кун давомида фаол бўлиш учун зарур энергияни беради.

Эртадан бошлаб кунингизни шу тарзда бошланг ва ҳаётингизда қандай ижобий ўзгаришлар бўлишини ўзингиз кузатинг.
Ҳар кунингизни тонг саҳардан бошлашга одатланинг, кунингиз баракали, ишларингиз муваффақиятли бўлади. Зеро, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам биз умматлари ҳақига Аллоҳдан тонгимизга барака сўраб дуо қилганлар.

Мактабдаги хотираларим

Мактабимизда буфет бўлар эди. Ўша тарафдан ажойиб ҳидлар келардида ўзиям...
   Чўнтагимизда беш-ўн тийин пулимиз бўлса, катта танаффус бўлди дегунча ўша ёққа югурардик.
Кўржик, язик, икрали нон 5 тийин эди. Майизли булочка 10тийин. 
Трубочка 15 тийин.
Иссиқ овқат учун 20 тийин керак бўларди. Бунча пул менда камдан-кам бўлар эди. Шунинг учун кўпинча, кўржик ёки усти шакарли, тил шаклидаги язик олар эдим.
   Буфетимизда иккита аёл галма-гал ишлар эдилар. Бири, қўполлиги учун ҳамма ёмон кўрадиган Шарофат опа (исм ўзгартирилди), иккинчиси жуда мулойим, болаларга меҳрибон, кичкинагина фариштасифат, татар аёли - Ҳадия опа эди. Бу аёл бизнинг қўшнимиз Карим аканинг аёли эди. Икковларини ҳам Аллоҳ раҳматига олган бўлсин.
   Патнисда тахланган язиклар ҳар хил бўлар эди. Орасида қийшиқ ёки чети куйганлари ҳам бўлар эди. Шарофат опадан оладиган бўлсам, негадир, язикларнинг орасидан энг ёмонини танлаб олиб берар эди. Индолмасдим...
   Ҳадия опа эса, навбатда болалар кўп бўлишига қарамасдан, эринмай, язикларнинг орасидан энг яхшисини танлаб, жилмайиб берар эдилар. Ҳаммага ҳам шундай қилар эдилар.
   Бир куни онамга шуни айтдим.
---Ҳадияпа жа яхши хотин-а, ойи?
---Ҳа яхши аёл. Нега унақа деяпсан?
---Нарса олсам доим энг яхшисини танлаб оберадилар. Шарофатапа бўса энг ёмонини танлаб берадилар.
   Онам бир пас ўйлаб туриб шундай дедилар:
---Бир кунда патнисдаги ўша язикларнинг ҳаммаси сотиб бўлинадими?
---Ҳа, тўртинчи соатдан кейин борсам биттаям қолмаган бўлади.
--- Қара, Шарофатапа ҳар бир болага патнисдаги язикларнинг энг ёмонидан бошлаб сотиб тугатади. Ҳадия опа ҳар бир болага энг яхшисидан бериб тугатади. Ўша қийшиқ язик ҳам қоб кетмайди. Тўғрими? Иккови ҳам бор язикларнинг ҳаммасини сотишади. Лекин, биттаси ёмон хотин деб танилади. Ҳамма уни ёмон кўради. Иккинчиси эса, «яхши хотин» бўлиб танилади. Ҳамма уни яхши кўради. Энди ўзинг хулоса қил, болам....
   Онам раҳматлининг мана шу гаплари менга зўр дарс бўлган. Биров билан олди-берди қилаётганимда доим шу қоидани эслайман. Дўконимда иккита бир хил маҳсулотнинг энг яхшисини кўрсатишга ҳаракат қиламан. Иккинчиси ҳам қоб кетмайди. Бир одамга иккита нарсадан яхшироғини берган бўламан. Иккинчисига эса, қўлимдаги борини берган бўламан.
   Айниқса, пул олди-бердисида шундай қилсангиз, ҳаммага ёқади. Дейлик, 200минг сўм бировга беришингиз керак. Сизда ҳар хил миқдордаги қоғоз пуллар бор. 500сўмликдан то 50минг сўмликкача. Мижоз кўриб турибди. Сиз унга пулларингизнинг орасидан энг йиригини, уларниям орасидан ҳолати энг янги бўлганини беришга одат қилинг. Рўпарангиздаги инсонда бу ишингиз билан жуда яхши таассурот қолдирасиз. Эски пулларнинг ҳам жойи чиқади, албатта. Ишлатилмай қоб кетмайди.
Шу қоидага бир амал қилиб кўринг-а!
Шоолим Шомансур

144



Дадахонни қабрга қўйиш учун олиб кетишар экан Ойша опа йиғлаб тобутга осилди.
— Ўғлимни олиб кетманглар, — ўзини уриб йиғларкан, — ўғлимни олиб кетманглар, — қўллари тобутдан тойиб ерга йиқиларкан, юзини тупроққа босиб йиғлай бошлади.
— Ойижон, — Шоҳсанам келиб уни елкасидан тутиб ўрнидан турғизаркан, — туринг.
— Ўғлим, — Ойша опа ўрнидан тураркан Шоҳсанамга кўзи тушдию яна қутира бошлади, — қотил! Ўғлимни сен ўлдирдинг. Сен бўлмаганда ўғлим тирик бўларди. Сен, — Ойша опа унинг юзига ура бошлади, — сен манжалақи ўлдирдинг ўғлимни, — Ойша опа ҳовли ўртасида қиз шўрликни ҳам ҳақорат қилар, ҳам урарди. Шоҳсанам бўлса бунга эътибор бермай аёлни ичкарига олиб киришга ҳаракат қиларкан, кутилмаганда Ойша опа уни тепиб юборди. Йиқилай деган Шоҳсанамни бақувват қўллар тутиб қолди.
— Етар! — Шоҳсанамни ушлаб қолган Жафар баланд овозда Ойша опага гапириб ташлади, — ўғлингиз ўз бошини ўзи еди. Қаерда харом ейиш, харом яшаш бор экан, бундай ҳаётнинг охири мана шундай бўлади. Сизни ўғлингиз ҳам айнан шундай яшаб, ҳаёти шундай якунланди.
— Ёлғооон, — Ойша опа Жафарга ҳам чанг солмоқчи бўлди, лекин Жафар унинг қўлини ушлаб қолди.
— Ўғлингиз марҳума рафиқасининг синглиси билан бир уйда яшаган. Ўзига тўғри бўлган инсон бундай ҳаётни ўзига эп кўрмайди. Уларнинг орасида нима бўлганини бир Аллоҳ билади. Аммо, улар тўғри яшади деб ким айта олади? Ўша қиз бу уйга келганидан кейин келингизни ҳам уйдан ҳайдаб солдингиз.
— У ўғирлик қилди.
— Бўлмаган гап, — Жафар Шоҳсанамга ўзгача меҳр билан қараб қўйди, — Шоҳсанам ундай эмас. У меҳри дарё аёл. Биргина исбот айтайми? Ўғлингиз уни ҳайдаб солганига қарамай уйига қайтиши билан унинг фарзандларини яна бағрига олди. Улардан меҳрини қизғонмади. Хўш, бу пайтда ўша ўғлингиз, болаларнинг отаси қаерда эди? — Жафарнинг бу саволидан кейин Ойша опа бўшашганча кўзларини олиб қочди, — гапиринг. Нега жимсиз? Ўғлингиз қаерда эканлигини нега айта олмаяпсиз?
Айта олмаслигингиз табиий. Чунки бу пайтда ўғлингиз ўз қайнисинглиси билан уйда...., — Жафар уёғига гапирмасдан жим қолди. Бироз турдида, — сиз ҳам, бошқалар ҳам яхшилаб эшитиб қўйсин. Шоҳсанамни ёмон отлиқ қилмоқчи бўлган, унга бўҳтон қилиб, тухмат тошини отмоқчи бўлганлар қаршисида мени кўради. Шоҳсанамни ранжитишга урунган одамни аяб ўтирмайман. Болаларга келадиган бўлсам, Шоҳсанам уларни ўзим билан олиб қоламан деса мен ҳеч бир иккиланишсиз уларни ўз фарзандим деб қабул қиламан ва фамилиямни бераман. Ана ундан кейин, — Ойша опага тешиб юборгудек қараб, қўлини қўйиб юбораркан, — Худони зорини қиласизми, тепага чиқасизми болаларни тола сочини ҳам ололмайсиз. Икки фарзандимни ёнига яна иккиси қўшилса мен бундан фақат хурсанд бўламан, — дедию Шоҳсанам қўлидан ушлаб олиб чиқиб кетди. Қишлоқ аҳли жанозага келганини ҳам унутиб, ўзаро шивир-шивирга тушиб кетишди.

143


— Бўлди, — охири сабри чидамай қизни қўлидан тортиб бағрига босди, — ўзингни айблайверма. Ҳали ҳаммаси яхши бўлади. Мен ёнингдам. Фақат йиғлама. Бу аҳволингни даданг кўрса қай аҳволга тушади?
— Лекин мен....
— Ўйлама, — Алишер уни янада қаттиқроқ бағрига босаркан, — мен ёнингдаман. Қолганини ўйлама.
— Мени бу ердан олиб кетинг, — Олмагул елкалари силкиниб йиғларганча, — ҳаммасини унутишни истайман. Ўтмишдан, ундаги азобларни унутишни хохлайман.
— Кеттик, — Алишер уни бағридан бўшатиб қўлидан ушлаб олд ўриндиққа ўтқаздию, айланиб ўтиб ўзининг жойини эгалладию машинани ўт олдирди.

🌺🌺🌺


— Доктор нима деди? — Собир ака палатага кириб ҳолсизгина стулга чўкаркан, — бугун рухсат беришармикин?
— Доктор ҳали вақт бор деяптию, лекин ўғлингиз чиқаман деб қўймаяпти.
— Шунинг ҳам бошга ботган бало бўлди, — Собир ака хўрсиниб қўяркан, — мен уйни сотдим.
— Нима? — Ҳалима опанинг кўзлари катта-катта бўлиб кетди, — нега сотасиз? У уйни сотсангиз биз қаерда яшаймиз? Бошқа уйимиз бўлмаса.
— Очиқ мозорда яшаймиз, — Собир ака ўқрайганча, — бу нарсаларни олдинроқ ўйлашинг керак эди. Ўша бетайин ўғлинг хотинига зўравонлик қилганини билиб туриб жим турмасдан вақтида буларни олдини олганингда ҳозир бундай аҳволга тушмасдик.
— Лекин дадаси...
— Жим бўл, — Собир ака ўрнидан тураркан, — мен уйни сотдим ва пулини Дилшоднинг гарови учун тўладим. Эртага Дилшод қамоқдан чиқади. Биз эса бу қишлоқдан кетамиз. Усиз ҳам бу қишлоқда бош кўтаргулик еримиз қолмади. Умримиз энди ўша «хажи қиз» ўғлингни боқиш билан ўтади.

142


Алишер оғир қадамлар билан деворга беҳолгина суяниб турган Олмагулнинг ёнига келди.
— Уни ҳали ҳам севасанми? — ўзгача бир дард билан сўради.
— Севги? — Олмагул синиққина жилмайганча, — уни ўлишга ҳаққи йўқ эди. Ундан сўрайдиган ҳисобларим бор эди. У ҳам мен ҳис қилган оғриқларни ҳис қилишини ўз кўзим билан кўришим керак эди. Лекин улгурмадим. У ўлиб осон қутилди. У яшаши ва ҳар куни ўлгандан баттар бўлиши керак эди. Ҳар куни ўлимни орзу қилиб яшаши керак эди. Худди мендек, — Олмагул гапираркан уни ҳар бир гапида қалбидаги дард ва оғриқлар яққол билиниб турарди, — менга ҳис қилдирганларини ҳис қилмасдан ўлишга ҳаққи йўқ эди. Сиз севги дейсиз, мен ундан хатто нафратланмайман ҳам. Сабаби, севги ва нафратнинг ораси бир қадам. Мен ундан жирканаман. У бир махлуқ эди. Фақат ўзини, хохишларини, нафсини ўйлайдиган махлуқ. Ўзгаларнинг ҳислари, оғриқлари, бору йўғининг аҳамияти ҳам йўқ эди, — Олмагул жимиб қолганча ўтириб қолар экан пичирлади, — у ўлмаслиги керак эди. Бунга ҳаққи йўқ эди.
— Ўрнингдан тур, — Алишер уни елкасидан тутиб ўрнидан турғазаркан, — юр сув ичиб ол, бироз ўзинга келасан.
— Мен уйга кетишни хохлайман, — Олмагул уни тутиб турган йигитга беҳолгина суянди, — ойимни, синглим ва укаларимни кўришни хохлайман. Ўша болалагим ўтган уйимга қайтишни хохлайман. Ойимни тиззасига бош қўйиб ҳаммасидан арз қилишни, тўйиб-тўйиб йиғлашни хохлайман. Мен чарчадим, ҳаммасидан. Одамлардан, бутун дунёдан. Биласизми нима? — кўзларида ёш билан кулганча, — мендан хатто ўлим ҳам юз буриб кетган. Қани эди ўшанда ўлиб кетсам. Лекин ўлим ҳам мени олиб кетишни истамади. Демакки, мен..., — Олмагул гапиравериб чарчадими жимиб қолди. Алишер бир сўз демасдан уни машинасига ўтқазаркан, қизнинг аҳён-аҳёнда силкиниб қўяётган елкаларидан билдики у йиғлаяпти. Йиғлаганда ҳам унсиз, оғриқларини ичига ютиб йиғлаяпти. Алишер бўлса бундай пайтда чорасиз турибди. Ҳеч йўқ уни бағрига босиб овута олмаяпти. На ёнига ўтира олади, на ўз жойини эгаллаб машинани ўт олдира олади. Олмагул ёмон аҳволда, лекин Алишерни аҳволи ундан ҳам ёмон. Олмагул ўз чорасизлигини кўз ёши билан ўтқазиб юбора олиши ва кун келиб буни унутиб, қайта эсламаслиги мумкин. Лекин Алишер ўтқазиб юбора олмайди. Куни келиб унутиш нари турсин, бир лаҳза бўлса ҳам ўзини кечира олмайди.

141


— Мен бу ерга...
— Қотил, — шу пайт бутун ҳовлини бошига кийганча Ойша опа кириб келди, — қани ўша мегажин? Ўғлимни бошини еган шумқадам қаерда? — Жафар унинг жазавага тушиб бақираётганига ҳайрон бўлганча қараб қўяркан эндигина уй ичидан чиқиб келаётган Шоҳсанам ва боягина уни уйга таклиф қилган аёлни кўриб ҳайрати яна ошгандек бўлди, — қотил, — Ойша Шоҳсанамни кўриши билан у томонга илдамлади, — келишинг билан ўғлимни бошини единг. Уни сен ўлдирдинг.
— Ўзингизни босинг, — Жамила қизига чанг солай деган қудасини силталаб ташларкан уни уриб юбормаслик учун ўзини зўрға босиб турарди, — эсингизни еб қўйдингизми? Ўғлингизни қанақасига мени қизим ўлдиради? Ўғлингизни аҳмоқлиги ўз бошини еди. Аҳмоқ бўлмаганда марҳум хотинини синглисини уйида олиб ўтирармиди? Худо билади орасида нималар бўлганини. Чунки ўша Зулхумор кўзи ўйноқи эди.
— Ўғлимни у ўлдирди, — Ойша опа жон ҳолатда яна Шоҳсанам томонга юрди.
— Мени қизим ҳеч нима қилмади. Нима қилса ўғлингиз ўзига ўзи қилди. Чунки ўғлингиз...
— Санам ойи, — ҳовлидаги шовқиндан қўрққани учунми йиғламсираганча чиқиб келган Бахтиёр югуриб келиб Шоҳсанамни қучоқлаб олди.
— Йиғлама асалим, — Шоҳсанам ҳам уни маҳкам бағрига босиб овутаркан, ўз бувисига нисбатан қўрқув билан қараб турган Бахтиёрнинг юзини ўзига қаратиб олганча, — мен ҳақимда нима деб ўйлайсиз буни менга қизиғи йўқ. Фақат бу ерда бутун уйни бошингизга кийиб фарзандларимни қўрқитманг. Минг қилса ҳам бувисисиз. Ҳозирги қилаётганиз учун эртага улар сиздан қўрқиб ёкида сизни ёмон кўриб катта бўлишларини хохламайман. Ҳозир уйингизга боринг, ҳа демай мен ҳам бораман. Ўғлингизни аёли сифатида сўнгги йўлга кузатаман. Бу менинг рафиқалик вазифам, — Шоҳсанам шундай деганча Жафарга эътибор ҳам бермасдан уйга кириб кетди.

140


— Мана шу қишлоқ, — ҳайдовчи машинани секинлатар экан Жафар машина ойнасини сал тушириб атрофни кузата бошлади.
— Аниқ шу ерми? — унинг кўз олдига ўта қатъиятли ва баъзан бетгачопар бўлган Шоҳсанам келди. Унинг ҳаёлида қишлоқ қизлари тортинчоқ, камгапдек. Шоҳсанам бўлса бунинг акси. Шунинг учунми унинг бу қишлоқдан эканлигига ишонгиси келмади.
— Ҳа шу. Мана бу эса унинг уйи, — машина сал берида тўхтатаркан, — ўзингиз кириб чиқасизми? Ёки мен...
— Ўзим, — Жафар машинадан тушиб бироз ўйланиб қолди, — ҳозир кириб борсам нотўғри тушунишмасмикин? Тағин мени деб унга зиён етказиб қўйишса.... Йўқ, — ўзини гапини ўзи кескин инкор қиларкан, — мен бунга йўл қўймайман. Керак бўлса уйидан олиб чиқиб кетаман, — ўзига юқори ишонч билан уй томонга қараб юрди. Дарвоза ёнига келиб очиқ бўлганига қарамасдан одоб юзасидан уни тақиллатди.
— Ҳозир, — ичкаридан аёл кишининг овози эшитилди.
— Ассалому алайкум, — Жафар уй эгаси кўриниш бергач салом бераркан, — бу Шоҳсанамнинг уйими?
— Ваалейкум ассалом, ҳа лекин ўзингиз кимсиз? — Жамила опа дарвоза олдидаги нотаниш, лекин келишган бу эркакка бироз хижолат ва ҳайрат билан қараганча сўради.
— Мен шаҳардан келдим. Унинг раҳбариман. Аслида бу уйга мен..., — Жафар нима дейишни билмай пайдар-пай гапирди.
— Ичкарига киринг, — Жамила опа остонада турган меҳмонни одоб юзасидан ичкарига таклиф қиларкан, — ҳозир дадаси чиқадилар. Ўзлари сиз билан..., — Жамила опа шундай деганча уй ичига кириб кетди. Сал ўтмай Мадиёр ака кўриниш берди.
— Ассалому алайкум, — Жафар салом берганча Мадиёр аканинг ёнига келди, — менга айнан сиз керак эдингиз.
— Кимлигингизни, нега келганингизни билсам бўладими? — Мадиёр ака унга бошдан оёқ разм соларкан, негадир Жафар унга шаҳарлик бир олифтадек туюлди.

“Уйда БУХГАЛТEРЛИК қиладиган аёл, хонадондан баракани учиради ..“

Аиша разияллоҳу анҳумо айтадилар :

Бир куни Расулуллоҳ алайҳиссалам билан уйда ўтирганимда , бир тиламчи келиб нарса сўради .
Шунда унга бир нарсани олишни буюрдим .
Сўнгра уни чақириб , нимани олганига бир қарадим !
Шу пайт Расулуллоҳ алайҳиссалам менга  :
“Сен уйингга нима кирса ҳам, нималар чиқса ҳам, албатта ҳаммасини билиб туришни истайсанми ?“  дедилар
Мен : “Ҳа “ дедим !

Расулуллоҳ алайҳиссалам дедилар  :
“ Шошма эй Аиша !  Сен ҳисоб -китоб қилавермагин ! Аллоҳ ҳам сенга ҳисоб (билан берадиган қилиб) қўяди ..!“
(Имом Насаий ривояти)

Демак , уйдаги кирим-чиқимларни ҳисоб қилиш , қадимдан аёлларда бўлган,шунинг учун Аиша онамиз “Ҳа“ дедилар .
Лекин бу хислат ҳаддан ошиб, аёл уйни “БУХГАЛТEРИ"ГА айланиб олишидан қайтариб “ Ҳамма кирим чиқимлар сенинг билиминг остида бўлишини истайсанми“ дедилар .
Агар вазият шу даражага борса , бу аёл уйдан бараканинг учишига сабаб бўлишидан огоҳлантирдилар .
Чунки ҳисоблайверадиганга Аллоҳ ҳам ҳисоблаб қўяди ...