Chet el to'ylari va o'zimizdagi
to'ylar
Xorij to'ylari va o'zbeklarning to'y-ma‘rakalari to'g'risida so'z ochilar ekan,bu borada gap ancha ko'p.Bularning qay birini ma'qullash kerak o'zi?Umrimizda bir bora sodir bo'ladigan jarayonlardan biri bo'lgan to'yimizni qanday o'tkazish lozim?
Men ushbu esseyimda har ikkala tomonni tahlil qilib,so'ngida o'z fikrim va xulosalarim bilan bo'lishmoqchiman.
Birinchi bo'lib ,albatta , o'sha yoshligimizdanoq ko'rib kelgan to'ylarga to'xtalsak.To'y-ziyofat,o'yin-kulgi bilan o'tkaziladigan marosim bo'lib,qadimgi turkiy tilda "ovqatga bo'lgan talabni qondir" degan ma'noni angalatadi.O'zbek to'ylari haqida so'z borganda,ko'zingiz oldida birinchi bo'lib nimalar jonlanadi?Baxtli yoshlarmi yoki hashamat?Tariximizga nazar solsak,kitoblarda yozilgan 40 kunlik bazm-u jamshid,to'y-u tomoshani ko'rishimiz mumkin.Hozirgi kunda esa nafaqat 40 kunlik,balki yillar mobaynida yig'ilgan mablag'larni erta va dushanbani kutgandek kutilgan to'ylariga sarflab,sovurishadi.Omma yuzini ko'rganiga ko'p bo'lmagan va ayni xalq dardi va kamchiliklarini qo'shiqlarida ifoda etuvchi yosh san'atkor Konsta ham o'zining "To'y" nomli taronasida:
"Pul qolmasa ham qilmayman afsus,
Chunki,to'yim bo'ldi hamma joyda gap-so'z.
Moshinalar eng qimmati maxsus
Endi qarzlarni qaytarish boshqa mavzu.
Mayli hech nima qolmasa ham uyimda,
Sherdek yuraman xotinim bergan kiyimda.
Umrimni yarimi o'zimni to'yimga,
Keyingi yarimi bolalarimga.
Umrimni yarimi ishda,musofirchilikda,
To'yimga pul ishlasam qaytaman.
O'zing tushunasan endi bu tirikchilikda,
Xotinni tashlab ishga qaytaman", kabi satrlari bilan ayni hozirda yuz berayotgan holatni ifoda etgan.O'zbegimning bir maqolida "Maqtanganning uyiga bor,kerilganning to'yiga" deyiladi.Hozirgi kunda bir kunlik marosim uchun million-million pullar sarf-xarajat qilinayotgani,olamdan o'tsangiz xudoyingizga kelib oshning tuziga baho berib ketuvchi insonlar ko'zi uchun qilinayotgan hashamatlar inson ko'nglini xiralashtiradi.Sal bo'ying cho'zib,ko'zga ko'rinadigan bo'lib qolsang,"To'y qachon?" degan gaplardan ko'ngling oziydi kishi.
"Ha!Ko'zim ochiqligida qizimning to'yini ko'ray deb o'zimni o'ylabman-u,bu to'ydan keyin Nasibaning nima bo'lishini o'ylamabman." A.Qahhorning "Og'riq tishlar" asari.Ha!Afsuski,bu ayni haqiqat.Uyning kattasining anglab anglanilmay oxirlayotgan umri uchun xaq to'laydi goh yoshlar.To'ydan oldingi har xil kichik marosimlar to'g'risida so'z ochmasa ham bo'ladi.
Chet el to'ylariga to'xtaladigan bo'lsak,juda ko'p ma'lumotga ega emasligim tabiiy.Ammo aqalli bu haqida eshitsam birinchi navbatda oq libosdagi kulib turgan kelin va klassik smokingdagi ko'zi baxtdan chaqnayotgan ikki yosh ko'z oldimda qad roslaydi.Har bir mamlakatning o'ziga xos bo'gan urf-odatlari,an'analari va noyob marosimlari bilan ajralib turgani kabi Yevropa va chet davlatlarining ham urf-odatlari o'zgachadir.Har bir to'y,marosimda o'ziga xos nafislik mavjud.Misol uchun,Fransiyada to'y ziyofatlarida piramida shaklidagi shirinliklar tarqatilishi urfga kirgan.To'y ortiqcha xarajatlarsiz va oz kishilar,yani faqatgina kelin-kuyovning yaqinlari bilan o'tkaziladi.To'ydan oldin yoshlar biroz muddat birga yashab ko'rishadi va har bir qiyinchiliklarni birgalikda boshdan kechirishga amin bo'lganlaridan keyingina turmush qurishadi va eng muhimi o'z xohishlari bilan va hech qanday qistovlarsiz.Eng muhimi ham ularning baxti va o'z tanlovlari,menimcha!
Xulosa qilib aytganda,men doimo erkinlik,kamtarlik,nafislik va sevgi bo'lgan tomondaman va buni qadrlayman!!!
✍
Sobirjonova JasminaDo‘stlarni taklif qilish uchun faqatgina havolani jo‘natish mumkin.
https://t.me/essewithOTABEK
