Dunyo boʻylab

Nuqtalar: Milliy taffakurdagi avtoritarizmning ildizlari qayerda yotadi?

O‘zbek xalq maqollaridan bir nechtasini o‘qiymiz:
Och qornim – tinch qulog‘im.
***
Otangni o‘ldirganga – onangni ber.
***
Royish o‘g‘il – eng yaxshi o‘g‘il.
***
O‘ynashmagin arbob bilan, arbob urar har bob bilan.

Maqollar – xalq og‘zaki ijodidagi qiziq janr. U qisqa, lo‘nda iboralar orqali chuqur ma’no anglatadi. Maqollarda xalqning turmush tarzi, dunyoqarashi, odob-axloq qoidalari, aqidalari hamda hayotiy tajribasi mujassamlashadi.

Maqollarda xalqning ijtimoiy hayot bilan bog‘liq bo‘lgan o‘ziga xos bilimlari va tushunchalarini ko‘rish mumkin.

Bas, shunday ekan, yuqorida keltirilgan maqollarda ham o‘zbek milliy zehniyatida yashab kelayotgan avtoritarizmga moyillik, demokratiya tanqisligi o‘zini oshkor qiladigandek. Demak, bu moyillikning ildizi chuqur, demak, ming yillardan beri me’ros bizga bu tafakkur. Bu maqollardan yo‘q, o‘zgacha ma’no ko‘rsangiz, marhamat, izohlar qismida siz yozing.

Biz esa “Nuqtalar” dasturining navbatdagi sonida xalq og‘zaki ijodi oshkor qiladigan, ko‘p yillik me’ros – milliy zehniyatdagi avtoritarizmga moyillik yoki boshqacha aytganda, demokratiya tanqisligi haqida gaplashamiz.

Dastur mehmonlari – yozuvchi Ulug‘bek Hamdam, etnopsixolog Ziyoda Rasulova va siyosatshunos Hamid Sodiq.


📹👉 https://www.youtube.com/watch?v=MLHX4juoEtc

@haqiqatdaIlyos