Дохтир блоги

- Хозир ойлигиз 3 млн бўлади, кейинроқ 6 млн қилиб берамиз.
- Келишдик, кейинроқ келаман.


@dohtirblog

Уйғон, янги ҳатолар сени кутиб турипти.


@dohtirblog

1к🎉

https://t.me/dohtirblog?boost

@dohtirblog

Ўша пайт битта рентгенэндоваскулярхирург айтади: "Анау қон томир блок бўлиб қолибди!" ва процесс бошланади.

Коронарография жарроҳлик эмас, лекин натижаси шунчалик чётки бўладики, касалга эртансигаёқ жавоб берилиши мумкин уйига.


Стент қўйиш: первалдаги тунель

Агар коронарографияда пробка аниқланса, энди уни ҳал қилиш керак. Бу ерда стент қўйиш жараёнига ўтишади. Прикинь, юракдаги қон йўлида котта мошина пробкаси бор. Стент – бу шундай кичииина “металл сетка”, уни юрак қон томирларига киритиб, "тирбандликни ёйиб юбориш" учун ишлатилади. Буни юракнинг довон оша тунель деб аташ мумкин, чунки у кислород етказиб бериш сифатини яхшилайди, пойтахтга кадр етказиб бергандек.


Қандай қилиб амалга оширилади?

1. Шифокорлар катетер орқали ёпилган қон томирга етишади.


2. Томирдаги йўлни кенгайтириш учун махсус баллон пуфланади.


3. Баллонни олиб ташлашади, лекин кенгайган жойда стент қолади. Энди қон томир "металл туннель" каби ишлайди, ва қон эркин оқади.





Ахамиятли жиҳатлари

Стентингни қўйгандан сўнг, бемор ҳаёти осонлашади, лекин умр бўйи дори (масалан, аспирин ва клопидогрел, статинлар) ичиши керак. "Мен эркинман!" деб уйлаш нотўғри, юрак ҳар доим профилактик чораларни талаб қилади.

Қайта-қайта юрак инфаркти хавфини пасайтириш учун стент – ишончли бир йўл.


Энди беморнинг юраги нафақат ишончли, балки текис йўл билан таъминланган бўлади!


Асоратлар

Инфарктнинг асоратлари кўп:

Юрак деворида разрыв.

Тромбоэмболия.

Кардиоген шок ва ҳ.к.


Ҳар қандай ҳолатда ҳам, бизнинг вазифамиз – беморнинг ҳаётини узайтириш.



@dohtirblog

ЮИК, МИОКАРД ИНФАРКТИ (лонгрид)

Урбанизация даврида, фастфудларнинг кўпайиши ва ҳаётининг 95,5% ни диванда ўтказиш замонавий одамлар учун кўкрак ортидаги оғриқни, турли жойларга тарқалишини ва одамни ота-боболарига эрта учратишини (ёки йўқ?) долзарб муаммога айлантирди. Тўғри, бугунги мавзумиз – миокард инфаркти, ИБС “биродарлик қабри”нинг бир аъзоси.

Қисқача тушунтириш

Инфаркт – бу тўқималарнинг қан айланиш етишмовчилиги сабабли ҳар қандай органдаги ўлими, ва фақатгина юрак билан боғлиқ эмас. Аммо хомо сапиенслар немедикуслар “инфаркт” деб айтганда, 99% ҳолатда миокард инфарктини назарда тутишади. Уларнинг ўзи билмайди, лекин ўпка, буйрак, жигар инфаркти ҳам бор.

“- Нимўпти?
– Инфаркт.
– Миокард?
– Албатта миокард, дохтир, сиз нима, ахмоқмисиз?”

Қандай ривожланади?

Юрагимиз коронар артериялар орқали қон билан таъминланади, улар аортанинг булбасидан чиқади. Тақдирга кўра,(Deus Vult!) ушбу артериялар атеросклерозга жуда мойил. Бляшкалар туғма семиз ва кун бўйи фастфуд ейдиган одамларда пайдо бўлади. Улар ВОT, КС:ГО ўйнаб, ёки жаҳон чемпионатидаги миллий терма жамоанинг навбатдаги мағлубиятини томоша қилади, телевизордан фақатгина тўғри ичакни бўшатиш учун узилади.

Семиз инсонда атеросклероз ривожланади. Бляшка доллар курси каби ўсиб, коронар қон томирни тўлдириб қўяди, бу эса юракка қон келишини камайтиради. Миокард кислород танқислиги туфайли норози бўлади ва сигналлар беради: кўкрак ортида оғриқ пайдо бўлади, оғриқ чап қўлга ва бошқа жойларга тарқалиши мумкин. Бу ҳолат стенокардия (грудная жаба) деб аталади.

Биринчи ҳужумда оғриқ 5-10 дақиқа давом этади ва ўтиб кетади. Бемор яна чипсларини ейишда давом этади. Аммо кейинчалик, иккинчи ҳужум юз беради, бу эса беморни "бу ерда нимадир нотўғри" деб ўйлашга мажбур қилади ва дохтирга юборилади. Дохтир ЭКГ қилиб, нитроглицерин тайинлайди.

Инфаркт бошланганда нима бўлади?

Бир куни бемор кўкрак ортида кучли оғриқ, чап қўлда, қоринда, ва белдаги оғриқ билан уйғониши мумкин. Нитроглицерин ичса ҳам, бу ёрдам бермайди. Совуқ тер, ўлиб қолиш хиси пайдо бўлади.

Инфаркт оқибатида миокард тўқималар кислород ва озуқа моддалари етишмаслиги туфайли АТФ ишлаб чиқара олмайди. Некроз ривожланади, бу ҳолат одамни тезда ўлимга олиб келиши мумкин.

Қандай қилиб тез аниқлаш керак?

Диагностика жуда тез амалга оширилиши керак. Асосий белгилар:

12 баллик кучли оғриқ (нитроглицерин ёрдам бермайди).

Оғриқ 15 дақиқадан кўпроқ давом этади.

Совуқ тер ва ўлим ўлиб қолиш хиси.


ЭКГ – аниқ ташхис учун асосий усул. Белгилар:

ST сегменти кўтарилиши ёки тушиши.

Патологик Q тиши (бу 80-90% ҳолатда қон томир тўлиқ ёпилганлигини кўрсатади).


Қондаги маркерлар ҳам муҳим аҳамиятга эга: тропонинлар, миоглобин, КФК-МВ, ЛДГ. Тропонинлар ва КФК-МВ – энг ишончли маркерлар.

Қандай қилиб даволанади?

Беморни шошилинч равишда интенсив терапия бўлимига ётқизишади. Биринчи навбатда морфин (2 мг ҳар 15 дақиқада) ишлатилади. Нитроглицерин ёрдам бермагани учун, морфин оғриқни камайтиради. Атропин ва налоксон – яқинда бўлиши керак: АД тушса – атропин, нафас олиш қийин бўлса – налоксон.

Қон томирларни тўсиб қўйган тромбни парчалаш учун беморга 300 мг аспирин чайнатиб берилади, шунчаки ичиб ютиш эмас! Бундан ташқари, тромболитиклар, масалан, стрептокиназа, актеплаза ва тенактеплаза(пули бўлса, албатта) юборилади. Кислород маскаси қонни кислород билан бойитади.


Коронарография ва стент қўйиш


Тўғри, инфаркт миокарднинг бир қисмида бўлиб, қон айланишини тиклаш учун шошилинч ёрдам кўрсатиш лозим. Бу ерда жуда ҳам шиддатли кино саҳналарига ўхшаш жараёнлар бор: коронарография ва стент қўйиш.

Коронарография: юракдаги "Google Maps"

Коронарография – юракнинг "қандай қилиб яшаяпсиз?" деган саволига аниқ жавоб берувчи жараён. Мана тасаввур қилинг: дохтирлар юракка махсус "Google Maps" каби ускуна билан қараб, метандаги қон томирлардаги пробкани топади. Уларнинг ҳийласи шундаки, катетер деб аталувчи ингичка трубкани оёқ (феморал артерия) ёки қўл (радиал артерия) орқали юраккача боради.

Бу жараёнда махсус контраст модда юборилади, ва юрак томирлари рентгенда "трафик пробкаси" каби равшан кўринади: