Bilol alixan Kemal O’g’li

Millioner Tadbirkorlarimimiz Assalomu alaykum! 😊

Biznes boshlashdan avval yoki qaysidir bozorga mahsulot yoki xizmat turini olib kirishda Savdo va marketing faoliyatini amalga oshirishni tanlashda quyidagi omillarni hisobga olish muhim hisoblanadi:

1. Bozor hajmi va o‘sishi. Bozor qanchalik katta va so‘nggi yillarda qanday rivojlanmoqda?

2. Iste’mol madaniyati. Mahsulot yoki xizmatga talab bormi? Bu loyihaning muvaffaqiyatini belgilaydi.

3. Raqobat muhiti. Raqiblar soni va ularning bozordagi o‘rni qanday?

4. Aholi soni va daromadi. Aholi qancha va ular mahsulotingizni sotib olishga qodirmi?

5. Logistika. Mahsulot qayerda ishlab chiqariladi, saqlanadi va qanday yetkaziladi?

6. Narx darajasi. Bozor narxlari kutilgan daromadni ta’minlay oladimi?

7. Sotuv kanallari. Mahsulotni qanday sotasiz? Tarmoqli savdo, kafelar yoki boshqa kanallar mavjudmi?

8. Reklama imkoniyatlari. Reklama uchun zarur vositalar va platformalar bormi?

9. Investitsiyalar va foyda. Loyihaga qancha mablag‘ kiritasiz va bu qachon qoplanadi?

Ushbu savollarga javob bersangiz, qaysi bozorda ishlash va qanday tavakkallarga tayyor turish kerakligini tushunasiz. Keyingi bosqich – bozorda muvaffaqiyatga qanday erishishni rejalashtirish.

👍 – davom etamiz
🤓 – ijodga qaytamiz!

www.bilolalixan.com - Marketing, Sotuv va boshqaruvdagi bilimlar

ZiyaraGo – Umra va Haj safaringizdagi ishonchli hamrohingiz.

Bizning ilovamiz yordamida siz mehmonxonalarni oson bron qilishingiz, ziyoratchilar uchun zarur bo‘lgan barcha xizmatlarni topishingiz, muqaddas joylar, tarixiy va madaniy maskanlar haqida ma’lumot olishingiz, shuningdek, ziyoratchilar uchun maxsus ishlab chiqilgan ko‘plab qulay funksiyalardan foydalanishingiz mumkin.

ZiyaraGo – muqaddas joylarga sayohatingizni yanada qulay va unutilmas qilish uchun yaratilgan noyob raqamli tajriba.

🌐 Bizning sayt:
[https://ziyarago.com](https://ziyarago.com)

📲 Play Market’dan yuklab oling:
[https://play.google.com/store/apps/details?id=uz.savda.umrah](https://play.google.com/store/apps/details?id=uz.savda.umrah)

📲 App Store’dan yuklab oling:
[https://apps.apple.com/uz/app/umra-vip/id6476506004](https://apps.apple.com/uz/app/umra-vip/id6476506004)

- Mijoz: Xizmatingiz narxi qimmat ekan!

- Mutahasis: Avvalgi ishlagan agentligingiz bilan qancha narxga ishlagansiz?

- Mijoz: 800$ ga ishlaganmiz!

- Mutahasis: Ular bilan ishlamayotganingizni sababini bilsam bo'ladimi?

- Mijoz: Ha, Chunki ular bizga bergan vadalarini 50% qismini ham bajarishmadi!

- Mutahasis: Biz berayotgan taklifimiz sizga ma'qul kelyaptimi?

- Mijoz: Ha Albatta, sizlarda ishni sifatiga va natijaga ham kafolat berar ekansizlar

- Mutahasis aytgisi kelgan gap: Biz vadamizni ustidan ham chiqamiz shu sabab narxlarimiz shunday, siz va'dangiz ustidan chiqmagan agentlikga 800$ bergansiz, Bizda narx 2000$ ammo siz kutgandan ortiq sifat, natija, kafolat ham bor muhimi gapimizda turamiz:

"- Mutahasis: Agarda hozir sizga narximizni o'sha agentlik bilan bir xilda qilib qo'ysak qaysi birimizdan olgan bo'lar edingiz!

- Mijoz: Albatta sizlardan,

- Mutahasis: Nima sabab bizdan olgan bo'lar edingiz?

- Mijoz: Chunki Sizlarda sifat va natijaga kafolat bor ekan

- Mutahasis: Xo'sh shunda narx qanchalik muhim siz uchun?"

O'rtada keltirilgan dialog xizmat ko'rsatishda ishlamaydi hurmatli "SMM Marketologlar" blogingizda olib chiqishdan oldin "Qadoqdan ochilmagan" miyyangizni ishlatib so'ngra video qilib chiqing!

Sababi siz hech qachon 800$ ga tushib berolmaysiz va bu gap bilan ham qiymatni aniq ko'rsatib bera olmaysiz!

Maslahatim o'zingizga mos auditoriyani aniqlab oling va keyin soting!

"Qop-qop va'dalar bermasdan albatta"

@bilolalixanceo - Marketing, Sotuv va boshqaruvdagi bilimlar

Oxirgi 4 oy ko'p o'ylash oqibatidan menga ko'p narsalar qimmat tushdi va bulardan men juda katta insight'lar oldim va bu insight'lar bilan bo'lishmoqchiman!

1. Hech qachon bir narsa haqida haddan ortiq o'ylamang bu sizni tubsiz chuqurlikka uloqtirib yuboradi!

2. O'ylash jarayonida hech qachon o'zingizni stress ko'chasiga olib kirmang bu sizga ishingiz va hayotingiz mezonini ushlashda qiyinchiliklar tug'diradi.

3. O'ylash jarayoningizda hech qachon kimgadir zarar yetkazadigan harakatlar qilmang bu siz moliyaviy va ruhiy tomonlama qimmatga tushadi va buni to'g'irlash yo'lida o'zingizni juda og'ir holga solib qo'yasiz!

4. Hech qachon o'ylaringiz ishingizni va hayotingiz tartibiga ta'sir qilishiga yo'l qo'ymang yo'qsa kuningizning barakasini hamda ishingizdagi halovatni yo'qotib qo'yasiz!

5. Asosiy Insight sizga halal bergan narsani qat'iyat bilan hayotingizdan chiqarib yuboring va sizga zarar keltiruvchi har qanday narsadan uzoqlashing!

Shunday odatlar borki ulardan qutulish juda qiyin bo'ladi shu bois kundalik hayotingizda nimaga odatlaningizga qattiq e'tibor qiling uni sizga foydasi bormi yoki yo'q shunga ko'ra harakatlaning!

Shuni biling hech narsa sizning stress ko'chasiga kirishingizga arzimaydi rivojlanishdan to'xtamang siz albatta uddalaysiz!

@bilolalixanceo - Bu blog aslida Marketing, Sotuv va boshqaruv haqida ammo hayot yo'limdagi tajribalar bilan ham bo'lishaman toki men tushgan qiyinchiliklarga sizlar tushmasligingiz uchun!

Hayot yo'lingizda muvaffaqiyatlar tilab qolaman!

Bir mijozimiz shunday savol berdilar!
Qanday qilib har qanday narsani qimmat ko'rsatish mumkin?

- Hech e'tibor berganmisiz?
O'zbekiston bozorlaridagi mahsulot yoki xizmatlarning qadoqlanishiga qarasangiz barchasida uslubi minimalismdan anchayin uzoqda.

Keling misollar keltiramiz!
Apple, Mercedes Benz do'konlariga kirsangiz odatda juda ko'p joy bo'sh bo'ladi va do'kkonning chekka qismlarida va o'rta qismiga chiroqlar tushurilgan va chiroqlar ostida kamgina mahsulotlari turadi, do'konlari huddi muzeyga va mahsulotlari esa muzey eksponatlariga o'xshaydi!

Ya'ni qimmat ko'rinish uchun Minimalism uslubi va juda ko'p bo'sh joy qoldirish evaziga ko'p narsalarni qimmat ko'rsatish mumkin!

@bilolalixanceo - Marketing, Sotuv va boshqaruvdagi bilimlar

Shaxsiy brendni ijtimoiy tarmoqlarda yuritishi shart bo'lgan insonlar va ixtiyoriy bo'lgan odamlar bor!

Ko'pchilik kattalardan eshitamiz hozirgi yoshlar ijtimoiy tarmoqlarga sho'ng'ib ketgan va bo'lar bo'lmas narsalarni ko'rib yuradi deyishadi.

Bunga javoban:
- Ha, chunki hozirgi zamon internet va turli ijtimoiy tarmoqlar zamoni va unga kirmaslikni iloji ham yo'q. Ammo kirgandan keyin har narsani ko'rish ko'rmslik esa tanlov hisoblanadi.

To'g'ri hozirgi yoshlar ko'proq bo'lar bo'lmas kontentlarga sho'ng'ib ketishgan sababi saviyali insonlarning ijtimoiy tarmoqda kamligi va bo'lar bo'lmas kontentlarning ko'pligi yuzasidan ham shunday.

Hayotiy, Kasbiy, Ilmiy, Diniy ilmi bo'lgan har bir inson o'zlarining tajribalarini ijtimoiy tarmoqdan berkitib o'tirmasdan ko'proq berishganda edi balki yoshlarning katta qismi saviyali kontentni kuzatisharmidi.

Unday ilmi bor shaxslar bilan gaplashganimda ko'proq men nima qilaman gapirib, omma ko'ziga tushib nima bor deyishadi ammo kimdir gapirib chiqsa fikr noto'g'ri bo'lsa ko'rib buyoqda tanqid ham qilib qo'yishadi.

Albatta unday ilmli insonlar o'zlarini tajribalarini berkitib o'tiraverishganidan boshqa bilimi oz yoki saviyasiz insonlar gapirib chiqayotgan gapini sodda xalq qabul qilib ketaveradida.

Agar siz hayotiz davomida ko'plab qiyinchiliklarni yengib o'tgan yoki katta tajribaga ega shaxs bo'lsangiz va ilmingiz bo'lsa siz ijtimoiy tarmoqda shaxsiy blogingizni yuritishingiz shart!

@bilolalixanceo - Marketing, Sotuv va boshqaruvdagi bilimlar

Inson mehnati va ijodi tarixi, insoniyat tarixidan qiziqroq va ahamiyatliroqdir.

“Odam yuz yoshga kirmasdan vafot etishi mumkin, Ammo u qilgan ishlar asrlar davomida yashaydi”.

Bu fikrga siz nima deysiz?

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Intizomni shakllantirishdagi qiyinchiliklar...

Intizom - bu himalay tog'iga o'xshaydi uni kam insonlar zabt etgan, ammo zabt eta olgan insonlargina hayot yo'lida muvaffaqiyatga erishgan.

Umrim davomida eng ko'p uchragan qiyinchilik yo'li bu faqatgina intizomni shakllantirishdagi yo'l bo'ldi buni yo'lga qo'yishda hali hamon qiyinchiliklarga duch kelaman,

Shu vaqt davomida men ba'zi ilmlarni o'rgandim va ayrim "insight"lar ortirdim va bularni sizlar bilan bo'lishgim keldi.

1. Diqqatni chalg'ituvchi narsalarga cheklov qo'ymas ekansiz instizomni shakllantira olmaysiz!
- Telefon va uning ichidagi Ijtimoiy tarmoqlar ayniqsa {Instagram}

2. Uyqu rejimini to'g'irlamaslik sizni kun davomida effektivnost ya'ni samaradorligingizni tushirib yuboradi va kun bo'yi hech narsaga ulgurmaysiz.
- Buning uchun ertaroq uxlash ya'ni soat 22:30 ga qadar uxlashingiz, ertalab soat 05:00 arofida uyg'onishingizga olib keladi va kuningiz samaraliroq o'tadi.

3. Sizning intizomingizni nazorat qiluvchi shaxs bo'lmasa intizom bilan uzog'i 1 hafta yura olasiz va so'ngra yana avvalgidek chalg'ishlardan iborat dunyoga sho'ng'ib ketasiz.
- Shu bois qandaydir ustoz yoki yaqin do'stingiz, akangizdan sizni intizomingizni nazorat qilishi uchun kelishuv qiling!

P.s/ Siz Intizomni shakllantirishni qanchalik xohlashingizni va u nimalar uchun kerakligini aniq tushunib oling yo'qsa turli holatlar yuzasidan intizomni shakllantirish yo'lida uni tashlab qo'yishingiz mumkin!

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Hurmatli Tadbirkorlar va Mutahasislar Bozor o'zgardi!

Hozir bozor juda tez o‘zgaryapti. Odamlar endi arzonroq, lekin sifatli va o‘zlariga moslashtirilgan mahsulot yoki xizmatlarni xohlashyapti. Ular internet orqali mahsulotlar haqida ma’lumot olib, o‘ziga eng foydalilarini tanlashga harakat qilishyapti. Shu sababli, brendlar kuchli raqobatga duch kelyapti, do‘konlarning foydasi kamaymoqda, va katta savdo markazlari kichik do‘konlarni siqib chiqaryapti. Odamlarni jalb qilish uchun sotuvchilar faqat mahsulot emas, balki qiziqarli tajriba ham taqdim etishga harakat qilishyapti.

Oddiy qilib aytganda, sotuvchi odamlarning xohishlarini tushunmasa, ular boshqasiga o‘tib ketishadi. Shuning uchun bozor tobora katta raqobat maydoniga aylanmoqda.

"Bozorda tizimsiz va aniq strategiyasiz yurar ekansiz bora bora cho'kib borasiz!"

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Mijozlarning ehtiyojlarini tushunish oson emas, chunki ba’zi mijozlar o‘z ehtiyojlarini aniq tushuntira olmaydi yoki ularni tushuntirish uchun noaniq so‘zlar yoki hatti harakatlarni ko'rsatadi. Shuning uchun kompaniyalar va mutahasislar mijozlar ehtiyojlarining quyidagi turlarini bilishi muhim hisoblanadi

1. Aytib o‘tilgan ehtiyojlar – mijoz aniq so‘rayotgan narsa.
2. Haqiqiy ehtiyojlar – mijozning muammosini yechish uchun kerak bo‘lgan narsa.
3. Aytilmagan ehtiyojlar – mijozning kutilgan xizmat yoki mahsulotdan tashqarida qoladigan umidlari.
4. Hayratlantiruvchi ehtiyojlar – mijozni quvontiradigan kutilmagan yechimlar.
5. Yashirin ehtiyojlar – mijozning sir saqlangan yoki ifoda etilmagan istaklari.

Oddiy ehtiyojni qondirish bilan cheklanib qolish mijoz uchun yetarli bo‘lmasligi ko'p hollarda aniq bo'ladi.

Masalan, mijoz tish og‘rig‘ini qoldirish uchun dorixona xodimidan og‘riq qoldiruvchi dorini so‘rasa, bu uning aytilgan ehtiyoji bo'ladi. Ammo dorixona xodimi og‘riqning sababini tushunib, unga muammoni ildizidan hal qilish uchun tish shifokoriga borishni yoki maxsus davolovchi gelni tavsiya qilsa, bu mijozning haqiqiy ehtiyojini qondirgan bo‘ladi. Mijoz esa bu g‘amxo‘rlikni qadrlaydi va sodiqlik shakllanadi.

"Shu sabab siz xizmat ko'rsatayotgan mijozning aniq muammosini topib unga yechim bersangiz, o'zingiz uchun doimiy mijoz shakllantirasiz!"

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Maqsadli Bozor {Target Market}

Kompaniyalar / Mutahasislzar o‘z mahsulot/xizmatlarini sotish uchun maqsadli auditoriyani ehtiyotkorlik bilan tanlab, ular uchun maxsus reklama va marketing rejalari tuzganida, yaxshi natijalarga erishishadi. Ya’ni, kompaniya / Mutahasislar o‘z mijozlarini to‘g‘ri tanlab, ularga mos mahsulot va xizmatlarni taqdim etsa, muvaffaqiyatga erishishi osonroq bo‘ladi.

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Sotish vs Marketing:

• Sotish — ichki yondashuv: Fabrikadan boshlanadi, mavjud mahsulotga e’tibor beradi va foydani ta’minlash uchun faol reklama va sotuvga tayanadi.

• Marketing — tashqi yondashuv: Yaxshi aniqlangan bozordan boshlanadi, mijoz ehtiyojlarini qondirishga qaratiladi va mijozni xursand qilish orqali foyda keltiradi.

Bu konsepsiya marketingning xaridorga asoslanganligini va sotishdan farqli ravishda mijozlarning ehtiyojlarini birinchiga qo‘yishini ko‘rsatadi.

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

Harvard professori Teodor Levitt sotish va marketing yondashuvlari o‘rtasidagi farqni quyidagicha izohlagan:

- Sotish sotuvchining ehtiyojlariga qaratilgan bo‘lsa, marketing xaridorning ehtiyojlariga yo‘naltirilgan.

- Sotish mahsulotni naqd pulga aylantirishga urg‘u bersa, marketing mahsulot orqali xaridor ehtiyojlarini qondirish va mahsulotni yaratishdan to iste’mol qilishgacha bo‘lgan barcha jarayonlarga e’tibor qaratadi.

"Marketing'ni Sotuv deb o'ylaydigan tadbirkorlar uchun maxsus feedback"

@bilolalixanceo — Marketing, sotuv va boshqaruvdagi bilimlar!

- Mahsulot yoki Taklif

Odamlar o‘z ehtiyoj va istaklarini mahsulotlar orqali qondiradi. Mahsulot – bu ehtiyoj yoki istakni qondira oladigan har qanday taklifdir.

Bu quyidagi 10 asosiy turdagi takliflardan biri bo‘lishi mumkin:

( 10 taklif haqida yuqoridagi postlardan bilib oling )

Brend – bu taniqli manbadan keladigan taklifdir. Masalan, McDonald’s kabi brend nomi odamlarning ongida quyidagi kabi ko‘plab tasavvurlarni hosil qiladi: gamburgerlar, bolalar, tez ovqatlanish, oltin arka logotipi. Ushbu uyushmalar brend imijini shakllantiradi.

Barcha kompaniyalar kuchli va ijobiy brend imiji yaratishga intilishlari shart!

@bilolalixanceo — Marketing, Sotuv va boshqaruvdagi bilimlar

Ehtiyojlar, Istaklar va Talablar

Muvaffaqiyatli marketolog maqsadli bozorning ehtiyojlari, istaklari va talablarini tushunishga harakat qiladi:

1. Ehtiyojlar – bu odamning yashashi va farovon hayot kechirishi uchun zarur bo‘lgan narsalar.

- Jismoniy ehtiyojlar: oziq-ovqat, suv, havo, kiyim-kechak, uy-joy.
- Ruhiy ehtiyojlar: dam olish, o‘rganish, ko‘ngilochar faoliyat.

Bu ehtiyojlar insonning tabiiy va asosiy talablaridir.

2. Istaklar – bu odamning ehtiyojlarini qondirish uchun tanlagan aniq narsalarga aytiladi misol uchun:

- Ehtiyoj – ochlik.
- Istak – ochlikni qondirish uchun burger yoki palov iste’mol qilishdir

Istaklar, ehtiyojlardan farqli o‘laroq, odamning madaniyati, shaxsiy xohishlari yoki ijtimoiy muhitiga bog‘liq bo‘ladi.

3. Talablar – bu odamning istaklarini qondirish uchun moliyaviy imkoniyati bo‘lgan holatdir misol uchun:

- Istak – yangi IPhone 16 sotib olish.
- Talab – odamning o‘sha IPhone 16 ni sotib olish uchun yetarli pulga ega bo‘lishidir.

Agar istakni qondirish uchun mablag‘ bo‘lsa, u talabga aylanadi.

Kompaniyalar nafaqat qancha odam ularning mahsulotini xohlashini, balki qancha odam uni sotib olishga qodir va tayyor ekanligini ham o‘lchashi kerak hisoblanadi.

Shuni bilib qo'yish kerakki, Marketologlar insonlarning tabiiy ehtiyojlarini yaratmaydi, chunki ehtiyojlar inson tabiatining bir qismi va ular marketingdan avval ham bor bo‘lgan. Masalan, ovqatlanish, xavfsizlik, yoki ijtimoiy mavqega bo‘lgan ehtiyojlar insonda tabiiy ravishda bo‘ladi.

Marketologlar ehtiyojlarni qondirish uchun istaklarni shakllantiradilar. Ular, odamlarga qaysi mahsulot yoki xizmat ushbu ehtiyojni qondirishi mumkinligini ommaga turli yo'llar bilan yetkazadilar.

Masalan:
- Ehtiyoj: Ijtimoiy mavqega ega bo‘lish.
- Marketologlar qiladigan ish: Mercedes avtomobilini ijtimoiy mavqega erishishning ramzi sifatida ommaga tanishtirish.

Bu yerda marketologlar ijtimoiy mavqega bo‘lgan ehtiyojni yaratgan emas, balki odamlarga ushbu ehtiyojni Mercedes orqali qanday qondirish mumkinligini ko‘rsatganlar hisoblanadi.

@bilolalixanceo — Marketing va Boshqaruvdagi bilimlar

Marketologlar va Potentsial mijozlar

Yana bir asosiy tushuncha - bu marketologlar va potentsial mijozlar o'rtasidagi farqdir.

Marketolog - bu boshqa tomondan ya'ni potentsial mijozdan javob { E'tibor, Xarid, Fikr, Sotuv } izlayotgan shaxsdir.

Agar ikki tomon ham bir biriga biror narsa sotmoqchi bo'lsa unda ikki tomon ham marketolog hisoblanadi.

@bilolalixanceo — Marketing va Boshqaruvdagi bilimlar

10. G‘oyalar:

Har bir marketing taklifi o‘zida ma’lum bir g‘oyani yoki foydani keltiradigan asosga ega.

Aslida, mahsulotlar va xizmatlar — bu muhim ehtiyojlarni qondirish uchun platformadir.

@bilolalixanceo — Marketing va Boshqaruvdagi bilimlar

9. Ma’lumotlar:

Ma’lumot ishlab chiqarish, qadoqlash va tarqatish jamiyatning asosiy sanoatlaridan biridir.

Ma’lumotlarni marketing qiluvchilar orasida maktablar va universitetlar, ensiklopediyalar, ilmiy kitoblar va maxsus jurnallar nashr qiluvchilar, CD-lar ishlab chiqaruvchilar va Internet veb-saytlari mavjud.

@bilolalixanceo — Marketing va Boshqaruvdagi bilimlar