⚡ХАЛҚ НАЗОРАТИ

Уруғлик чигитни олиб кирган фирма кимга тегишли...?!

Ҳурматли Шавкат Миромонович Мирзиёев!
Ҳурматли Абдулла Нигматович Арипов!

Аграр давлат эканлигимизни инобатга олиб,  давлатимиздаги барча фермерларга муаммо туғдираётган қишлоқ хўжалиги соҳасидаги қуйидаги ҳолатни назоратга олишни илтимос қиламиз!

Акс ҳолда, катта бир давлатнинг қишлоқ хўжалиги соҳаси, жумладан, пахтачилик келажаги хавф остида қолиши аниқ.

Гап шундаки, пахтачиликка ихтисослашган фермерларнинг айтишича, бу йил "Хитой" навли пахта чигитини экиш "тавсия" қилинаётган экан. Ҳаммага маълумки, бизда "тавсия" мажбурий характерга эга бўлиб, ҳокимликлар-у прокуратура (ва бошқа) органларнинг босими остида сўзсиз бажартирилади.

Мавзуни давом эттирадиган бўлсак, 3-4 та (нафси палак отган) масъулларнинг шахсий манфаати деб катта бир аграр давлатнинг деҳқонлари азият чекиши, ҳатто уйини тополмайдиган даражада қарзга ҳам кириши аниқ.

Буёғи водийдан тортиб Хоразм, Сурхондарё, Қашқадарёлик фермерлар дод дейишяпти. Шу кетишда давом этса, қисқа вақт ичида мамлакатдаги фермерлар бўйнигача қарзга ботиши, оқибатда эса пахтачилик соҳаси давлат миқёсида ботқоққа ботиб кетиши аниқ бўлиб турибди.

Ҳурматли Абдулла Нигматович!

Маълум қилишларича, яқинда қишлоқ хўжалиги бўйича йиғилишда вазирга танбеҳ ҳам берган экансиз, айнан пахтачилик ва уруғчилик бўйича.

Ушбу танбеҳ ва танқиддан кейин ўзини ҳурмат қилган ҳар қандай масъул тегишли хулоса чиқариши ва хато-камчиликларни бартараф этишга ҳаракат қилиши керак. Аммо, хулоса чиқарилмади шекилли, тескари ишлар бошланиб кетди: Хитой уруғини фермерларга мажбурий эктириш кампанияси бошланиб кетибди.

Савол туғилади: нега энди арзон ва иқлимга мос ҳамда синовдан ўтган ўзимизнинг маҳаллий уруғ эмас, синовдан ўтмаган чет эл уруғини мажбуран эктиришга ҳаракат қилиняпти?

Бизнинг фермерларимиз "тажриба қуёни" эдимики, синалмаган, тажрибадан ўтмаган "Хитой" уруғини экишлари керак?

Бунинг тагида қандай мақсад бор?

Бизнингча, бу саволларга жавоб бериш учун, уруғлик чигитни олиб кирган фирма кимга тегишли эканлиги очиқланса, ҳаммаси аён бўлади.

Ҳолатни иқтисодий томондан таҳлил қилиб кўрамиз:

Бунда шудгорлаш, чигит экиш, культивация, агротехник тадбирлар, минерал ўғитлар бериш харажатлари қарийб бир хил.

Фарқ қиладиган ҳолатлари қуйидагилар:

1⃣ УРУҒЛИК НАРХИ
Маҳаллий уруғнинг 1 килоси 18-20 минг сўм. Бир гектарга 25 кило, 50 гектарга 1.250 кило  экилса, жами 25 млн сўмлик уруғ кетади.

Хитой уруғининг 1 килоси нархи 55-60 минг сўм. 50 гектарга 1.250 кило уруғ экилса, 70 млн сўмдан ортиқ харажат бўлади.

Уруғлик нархининг ўзида фарқ 50 млн сўм.

2⃣ ПЛЁНКА ХАРАЖАТИ
Энг ёмон томонларидан бири: чигит плёнка остига экилиши шарт бўлиб, 50 гектар ерга тахминан 120 млн сўмлик плёнка кетади.

3⃣ СУҒОРИШ ШЛАНГЛАРИ
Шартли вазифалардан яна бири, томчилатиб суғорилиши шарт бўлиб, 50 гектар ерга тахминан 200 млн сўмлик шланг зарур бўлади.

4⃣ ПАХТА ТЕРИШ МАШИНАСИ
Янаям ёмон жойи: бу чигитни эккандан кейин айнан хитой техникаси (пахта машинаси) билан териб олиш шарт экан, бошқа техникалар тўғри келмас экан. Бунинг нархи эса 4 млрд сўм атрофида

Ҳисоблаб кетяпсизми?
50 гектар ерга Хитой уруғи экилса ортиқча харажат 370-400 млн сўм ва плюс 4 млрд сўмлик пахта териш машинаси.

Биргина хитой чигитини экиш учун қанча ортиқча маблағ, ортиқча меҳнат, ортиқча нарсалар керак бўлишини тушундингизми?

Юқоридагиларни солиштириб, қайси бирида харажат кўп бўлишини мактаб боласи ҳам қийналмасдан айтиб бериши мумкин.

Наҳотки, мактаб боласининг ақли етган нарсага 2-3 талаб дипломи бор, амалдорлар ва олимлар тушунмаса...?!

Бундан ташқари, айтишларича чигитининг таркибида зарарли элементлар кўп бўлиб, ундан олинган ёғ истеъмолга яроқсиз экан. Бу ёғни истеъмол қилганлар 3 йилдан кейин ногирон бўлиб қолиши, кўзнинг кўр бўлиш даражасигача бориши мумкин экан.

Яна бир салбий жиҳати, Хитойда ушбу нав етиштириладиган ҳудудда ҳаво ҳарорати 40° атрофида. Бизда эса, бундан анча иссиқроқ бўлиб, 40° иссиқа аранг чидайдиган ўсимлик бизни 45-50° жазирама иссиқларимизга дош бера оладими, деган савол ҳам бор

"Парижга хуш келибсиз, ҳурматли Шавкат!"

Франция президенти Эммануэл Макрон Мирзиёевга ҳурмат юзасидан ўзининг Х тармоғидаги саҳифасида ўзбек тилида пост эълон қилди.

Адлия вазирлиги бу сафар маълумотларни ўз вақтида ошкор қилади деб умид қиламиз

Адлия вазирлиги тизимида коррупцияга қарши курашиш бўлими бошлиғи Узаков Жахонгир Илхомович эгаллаб турган вазифасидан ҳайдалди.

Ўйлаймизки, Адлия вазирлиги бу хабарни Х.Мелиевники каби чўзмай, ўз вақтида оммага ошкор қилади.

Чунки, вазир ўринбосари Х.Мелиев ишдан олинганини Адлия вазирлигиданмас, балки фаоллар ва блогерлар тармоқларда эълон қилган хабарлардан билиб олган эдик. Орадан бир неча кун ўтиб вазирлик хабарни тасдиқлаган эди.

Бугун Олий суд раиси Бахтиёр Жаҳонгирович коррупцияга қарши курашиш бўйича суд тизимига йиғилиш ўтказиб, унда блогерларни кўзгу деб атаган. Уларга қарши кампания қилишга эмас, блогерларни танқидларидан тўғри хулоса чиқаришга чақирган.

Олий суд раиси Б.Исломов менинг чуқур ҳурматимни қозонган инсон. Балким унча-мунча каттаконнинг юрак бетлаб унга қўнғироқ қила олмаслиги (иш қонуний кўриб чиқилади деган жавоби тайин бўлганлиги сабабидан) учундир, балким бир қанча шов-шувли масалаларда принципиал позициясини кўрсата олганлигини аниқ инсонлардан эшитганим учундир.

Бугунги фикрлари эса алоҳида таҳсинга сазовор. Имкон топди дегунча блогерларни устидан Бош прокуратурага тақдимнома киритадиган раҳбарлар ўрнак олса арзийди.

Парижда “Ўзбекистон-Франция” биринчи тиббиёт форуми давом этмоқда.

Ана энди тиббиётимиз ривожланиб кетади.

“Ваҳима кўтаришга асос йўқ”

Сўнгги пайтларда ижтимоий тармоқларда Ўзбекистонда хитойликлар кўпайиб кетаётгани ҳақида турли хабарларлар ҳар хил кўринишда талқин қилинмоқда. Баъзи ахборотларда гўёки Ўзбекистон ерлари Хитойга ўтиб кетаётгани ҳақида ҳам маълумотлар келтирилади. Ана шу хабарларни тармоқлар орқали кенг аудиторияга тарқатаётганлар ҳатто мазкур жараёнда Ўзбекистон ҳукуматини ҳаракатсизликда ва чорасизликда ҳам айблашмоқда.

Бош вазир матбуот котиби Бекзод Ҳидоятов мазкур хабарлар юзасидан ҳукуматнинг муносабатини қуйидагича изоҳлади:

“Ҳозир бутун дунёда инвестицияларнинг кўчиши кузатилмоқда. Президентимиз саъй-ҳаракатлари билан Ўзбекистонда иқтисодиёт ривожланяпти. Очиқ ва прагматик сиёсат олиб бориляпти. Мамлакатга кўплаб сармоядорлар кириб келмоқда. Албатта, бу ривожланаётган давлат учун нормал жараён.

Қолаверса, мамлакатимизга нафақат Хитой, балки бошқа давлатлардан, масалан, Германия, Франция, Туркия, Ҳиндистон, Эрон, Саудия Арабистони, Малайзия кабилардан ҳам кўплаб инвесторлар ҳамда тадбиркорлар келиб, фаолият юритмоқда.

Шу жумладан, ўзбекистонлик тадбиркорлар ёки мигрантлар турли давлатларда, хусусан, Хитойда ҳам фаолият юритмоқда. Ҳозир дунёнинг исталган мамлакатида ўзбек маҳаллаларидан тортиб, номлари ўзбек тилида ёзилган магазин ва миллий ошхоналаргача топиш мумкин.

Хитой масаласига келсак, аҳоли сони бўйича дунёда етакчи, ҳатто Ғарбий Европа, Шимолий Америкада катта диаспоралари бор. Лекин ҳеч ким уларнинг хавфи борлиги тўғрисида гапирмайди. Шундай экан бу борада ҳеч қандай хавотирга ўрин йўқ.

Бу ҳуддики марказлашган ҳолда учинчи томоннинг манфаати билан бошқарилаётган манипуляцион компанияга ўхшайди. Шунинг учун юртдошларимиздан провокаторларни турли манипуляцияларига ишонмасликни сўраймиз.

Хитой Ўзбекистоннинг тарихий ва яқин ҳамкори ҳамда стратегик шеригидир. У бизнинг ҳудудий яхлитлигимиз ва суверенитетимизни ҳурмат қилади ҳамда қатъий қўллаб-қувватлайди. Ҳатто бу бўйича алоҳида шартнома ҳам имзоланган. Яъни, бундан ваҳима кўтаришга асос йўқ.

Яна бир мисол: Ўзбекистонда таҳсил олаётган талабалар орасида ҳиндистонликлар ҳам кўпчиликни ташкил қилади. Бугунги кунда, агар адашмасам, олти минг нафардан зиёд ҳиндистонлик айнан Ўзбекистон ОТМларида таҳсил олмоқда. Лекин, бу дегани Ўзбекистонни ҳиндлар эгаллаб олади, дегани эмас-ку!

Қайтараман, Ўзбекистон аввалгидек ёпиқ давлат эмас. Одамлардан бироз тоқатли бўлишни, турли хил ёлғон ёки провокацион ахборотларга учмасликни сўраймиз”

Бекзод Ҳидоятов.,
Бош вазир матбуот котиби