Таълим касаба уюшмаси


Kanal geosi va tili: O‘zbekiston, O‘zbekcha


Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Kanal geosi va tili
O‘zbekiston, O‘zbekcha
Statistika
Postlar filtri


#Кадровик
Иш берувчи жамоа шартномасида белгиланган таътилларни бермасликка ҳақлими?

Саволдан ҳайратланишга ҳожат йўқ, меҳнат кодексида белгиланган таътиллардан ташқари корхонанинг жамоа шартномасида шу таътилларга қўшимча таътил кунлари белгиланиши мумкин. Масалан, аксарият ташкилотларнинг жамоа шартномасида МКда белгиланган энг минимал таътилларга қўшимча 3 кун қўшимча таътил берилиши назарда тутилади. Савол юборувчи мана шу 3 кунлик қўшимча таътилни назарда тутмоқда.

Иш берувининг мана шу 3 кунлик таътилни бермасликка ҳақлими? (Иқтисодий томондан бу пулни бермаса анчагина пул тежайди)

Меҳнат кодексининг 219-моддасига асосан МКнинг 481, 483, 420 моддаларидан ташқари, қонунчиликда, жамоа келишувларида, шунингдек жамоа шартномасида, ички ҳужжатларда, меҳнат шартномасида назарда тутилган бошқа ҳолларда берилади. Яъни йиллик қўшимча таътилни беришда МКда белгиланган қўшимча таътилларни бериш қандай мажбурият бўлса, жамоа келишувларида, жамоа шартномасида белгиланган қўшимча таътилларни бериш ҳам иш берувчилар учун шундай мажбурий ҳисобланади.

МКнинг 67-моддасига асосан ташкилотнинг иқтисодий имкониятлари ҳисобга олинган ҳолда, жамоа шартномасида бошқа шартлар, шу жумладан меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган нормалар ҳамда қоидаларга нисбатан имтиёзлироқ меҳнат шартлари ва ижтимоий-иқтисодий шартлар (қўшимча таътиллар, пенсияларга устамалар, муддатидан олдин пенсияга чиқиш, транспорт ва хизмат сафари харажатларини компенсация қилиш, ходимларни ишлаб чиқаришда ҳамда уларнинг фарзандларини умумий ўрта таълим ташкилотларида ва мактабгача таълим ташкилотларида бепул ёки қисман ҳақ тўланадиган тарзда овқатлантириш, уяли алоқа, Интернет жаҳон ахборот тармоғи учун ҳақ тўлаш, олий таълим ташкилотларида ўқитиш учун ссудалар тўлаш ва ҳақ тўлаш, бошқа қўшимча имтиёзлар ва компенсациялар) ҳам бўлиши мумкин.

Шунингдек, МКнинг 214-моддасига асосан иш берувчи ходимларга жамоа келишувларида, шунингдек жамоа шартномасида ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ёхуд меҳнат шартномасида назарда тутилган таътиллар соҳасидаги қўшимча ҳуқуқ ва кафолатларни бериши шарт.

Юқоридагилардан хулоса қилиш мумкинки, иш берувчи учун жамоа шартномасидаги таътилларни беринг мажбурий ҳисобланади. Қандайдир баҳоналар билан жамоа шартномасидаги таътилларни бермаслик бу ҳуқуқбузарликдир.

Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Сертификатга эга ходим икки иш жойидан ҳам устама олишга ҳақлими?

@Yurist_Xizmati 4999-савол:

Assalomu alaykum men pedagogman 2 ta joyda ishlayman maktab va bogchada. Yaqinda 50% ustama tolanadigan sertifikat oldim. 50% ustamani maktabdan ham bogchadan ham olsam boladimi. Asosiy ish joyim maktab. Bazilardan sorasam 2 ta joyda ishlarkan ikkalasidan ham ustama olarkan. Menga qonuniy,  faktlar bilan javob bersangiz iltimos.

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 11.05.2022 йилдаги ПФ-134-сон Фармони 9-бандига кўра халқаро тан олинган сертификатга эга бўлган педагог кадрларга — уларнинг тариф ставкасига нисбатан 50 ва 20 фоиз миқдорида ҳар ойлик қўшимча устама тўланиши белгиланган.

Ушбу фармон ижросини таъминлаш мақсадида Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2023 йил 28 июлда 25-сонли қўшма қарор ишлаб чиқилган ва бу қарор 1-августдан кучга кирган.

Энди қаранг! Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 4-апрелдаги 4-қ/қ-сон ва Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2024-йил 2-апрелдаги 3-мҳ-сон қарори (рўйхат рақами 3515)га иловада Хорижий тиллар ва умумтаълим фанларини билиш даражасини белгиловчи миллий ва халқаро тан олинган сертификатлар Рўйхати тасдиқланган.

Унинг 4-бобида Умумий ўрта, ўрта махсус ва профессионал таълим тизимида фаолият юритаётган педагог ходимларга устама белгилашда қўлланиладиган умумтаълим фанлари бўйича миллий ва халқаро тан олинган сертификатлар Рўйхати мавжуд.

Шунингдек, юқоридаги қарорга асосан умумий ўрта, ўрта махсус ва профессионал таълим тизимида фаолият юритаётган ўқитувчиларга (шу жумладан, соатбай, ўриндош, стажор ўқитувчи, директор ва директор ўринбосарлари) ўзи дарс берадиган фани бўйича сертификатга эга педагог ходимларга ҳар ойлик қўшимча устама тўланади.

Демак, сиз ҳам ўриндошлик асосидаги иш жойингиздан устама олишингиз мумкин.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Мактабда дарс тақсимотини директор қиладими ёки метод бирлашма раҳбари?

@Yurist_Xizmati 4998-савол:

Assalom alaykum, maktabda dars taqsimotini direktor qiladimi yoki metod birlashma rahbari qiladimi?

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Мактабда дарслар “Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини шакллантириш тартиби тўғрисида”ги низом (рўйхат рақами 3271) асосида тарификация қилинади.

Бунда низом 15-бандига кўра умумтаълим муассасалари томонидан шакллантирилган дарс соатлари сеткаси умумтаълим муассасасининг педагогик кенгаши томонидан икки иш куни ичида кўриб чиқилиб, ҳар йили 15 сентябрга қадар ўқитувчиларга дарс соатлари кўрсаткичлар устувор кетма-кетлиги асосида тақсимланади.

Эътибор берган бўлсангиз, қоидада дарслар “педагогик кенгаш” томонидан тақсимланиши белгиланган.

Қаранг! Умумий ўрта таълим муассасасининг педагогик кенгаши тўғрисидаги намунавий Низом 6-бандига кўра  педагогик кенгаш таркиби умумтаълим муассасаси директори, директор ўринбосарлари ва педагог ходимлардан иборат бўлади.

Бунда умумтаълим муассасасининг ҳар бир педагог ходими ишга қабул қилинган пайтдан бошлаб педагогик кенгашнинг аъзоси ҳисобланади.

Шунингдек, низом 8-бандида умумтаълим муассасаси директори педагогик кенгаш раиси ҳисобланган.
Шунга кўра сизлардаги ҳолатда дарслар директор раислик қиладиган педагогик кенгаш томонидан тақсимланади.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Жамғармада пул етмаяпти деб тайинланган устамани камайтириш тўғрими?

@Yurist_Xizmati 4997-савол:

Maktabda o'qituvchi bo'lib ishlayman 35 % ustama olaman endi direktor jamg'armasidagi pul yetmayabdi deb maktabdagi xamma o'qituvchilarni ustama foizini 10 -15 foizga qisqartiryabdi. Asos direktor jamg'armasidagi pul ozligi ekan.Ulug'nor tumanidagi xamma maktablarda shu ahvol. Yanvardan Smeta tasdiqlansa bu narsalar xisobga olinmaydimi. Qayega borsang bor deyishyabdi .shu ish qonunan to'g'rimi. Tuman XTB mudiri topshirig'i deyabdi zavuch

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Устама ўқитувчининг бир ўқув йилидаги натижаларига қараб белгиланади. Бунда ўқитувчининг маълум муддат меҳнатга қабилятсиз бўлиши, декрет таътили олиши, малака оширишга бориши устамага даъвогарлик қилишга таъсир кўрсатмайди.

Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 30 сентябрдаги 823-сон қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини рағбатлантиришнинг директор жамғармасини ташкил этиш ва унинг маблағларидан фойдаланиш тартиби тўғрисида”низомнинг 20-бандига кўра педагог ходимларининг базавий тариф ставкаларига ҳар ойлик устамалар:
тарбиявий жараённинг амалга оширилиш сифати ва самарадорлигига;
синфдан ташқари ишларга ҳамда ўқувчиларни инсонпарварлик ва меҳр-оқибат руҳида тарбиялашга;
тегишли синфлар ва ўқув фанлари учун тасдиқланган умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандартларида назарда тутилган билимлар ва кўникмалар тўлиқ ҳажмининг ўқувчилар томонидан ўзлаштириб олиниши даражасига;
ўқув жараёнига қўшилган аниқ ҳисса, ўқитишнинг юқори самарадорлиги ва сифати учун 40 фоизгача миқдорда белгиланади.
Низомнинг 21 – бандига кўра умумтаълим муассасалари педагог ходимларининг базавий тариф ставкаларига Жамғарма ҳисобидан ҳар ойлик устамалар янги ўқув йили учун ўтган ўқув йили якунлари бўйича белгиланади.
Шунга кўра сизлардаги ҳолатда жамғармада пул етмаяпти деб, тайинланган устамани камайтириш ёки бекор қилиш нотўғри.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Ishga qabul qilishda kimlarga dastlabki sinov belgilanmaydi?

▪️homilador ayol, 3 yoshga to‘lmagan bolasi bor ayol yoki 3 yoshga to‘lmagan bolani yolg‘iz o‘zi tarbiyalayotgan ota (vasiy);

▪️zaxiraga qo‘yiladigan ish o‘rinlariga ishga joylashtirish uchun yuborilgan aholining ijtimoiy ehtiyojmand toifalaridan bo‘lgan shaxslar;

▪️davlat grantlari asosida o‘qigan va oliy ta’lim tashkilotini tamomlagan kundan e’tiboran 3 oy ichida yo‘llanma bo‘yicha olingan mutaxassisligiga doir ishga kirayotgan oliy ta’lim tashkilotlarining bitiruvchilari;

▪️tegishli ta’lim tashkilotini tamomlagan kundan e’tiboran 1 yil ichida birinchi bor ishga kirayotganda olingan mutaxassisligi bo‘yicha mustaqil ravishda ishga joylashayotgan umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, professional va oliy ta’lim tashkilotlarining bitiruvchilari;

▪️6 oygacha muddatga mehnat shartnomasi tuzilayotgan xodimlar;

▪️18 yoshga to‘lmagan shaxslar;

▪️ishga qaytadan qabul qilingan taqdirda ish beruvchi ilgari qaysi xodimlar bilan mehnat shartnomasini alohida asoslar bo‘yicha bekor qilgan bo‘lsa, o‘sha shaxslar;

▪️ishlab chiqarishda o‘qitish shartnomasi bo‘yicha ushbu ish beruvchida o‘qishni o‘tagan o‘quvchilar
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Декретга кетган ўқитувчининг дарслари соатбай асосда бериладими?

@Yurist_Xizmati 4989-савол:

Assalomu alaykum! Men Texnalogik taʼlim yoʻnalishini 5-kurs (sirtqi) taʼlimda oʻqiyman va ishlayman. Tasviriy sanʼat va chizmachilik oʻqituvchisi oʻrindosh boʻlib ishlaydi ekan. Hozirgi kunda Dekret taʼtiliga chiqqanligi sababli menga buyruq chiqargan edi. Menga Chasavoy qilib ish haqqi ishlapti. Endi bu buyruqqa notoʻgʻri xulosa bergan deb MMIBDOʻ menga tel qilib oʻyligimni qaytarvolish haqida ogohlantirdi. Tasviriy sanʼat menga taʼrif qilsa boʻladimi menga qonuniy yoʻl koʻrsating. Javob uchun rahmat

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Аслида Вазирлар Маҳкамасининг 2005 йил 21 декабрдаги 275-сон қарорига 3-иловада тасдиқланган Халқ таълими ходимлари меҳнатига ҳақ тўлаш тўғрисидаги Низом 12-бандига кўра кетма-кет икки ойдан ортиқ бўлмаган даврда касаллик ёки бошқа сабаблар билан ишда бўлмаган ходимларнинг ўрнини босиш тартибида ишлаб берилган соатлар учун ҳақ тўлашда соатбай ҳақ тўлаш қоидалари қўлланилади.

Меҳнат кодексининг 404-моддасига биноан ҳомиладорлик ва туғиш таътили 126 кун (4 ойдан кўпроқ) этиб белгиланган.

Шундай экан, сиздаги ҳолатда декретга кетган ходимнинг дарслари соатбай ҳақ тўлаш асосида эмас, “Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини шакллантириш тартиби тўғрисида”ги низомга (рўйхат рақами 3271) мувофиқ тариф асосида тақсимланиши керак.

Шунингдек, сизга тўланган иш ҳақи қайтариб олинмайди.

Меҳнат кодекси 269-моддасига асосан ходимга ортиқча тўланган иш ҳақи (шу жумладан меҳнат тўғрисидаги қонунчилик ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар нотўғри қўлланилганда) ундан ундирилиши мумкин эмас. Ушбу норманинг мазмунига кўра ҳисоб-китобда бўлган техник хатолик оқибатида тўланган ортиқча иш ҳақи қайтариб олиниши мумкинлиги белгиланган.

Мисол учун сизга 900.000 сўм иш ҳақи ёзилиши керак эди, лекин бехгалтериядаги хатолик туфайли сизга 990.000 сўм иш ҳақи чиқди. Шу ҳолатда сиз ортиқча тўланган 90.000 сўмни қайтаришингиз лозим. Лекин иш берувчи ўз ихтиёри билан тўлаган, шунингдек қонунни нотўғри қўлланиш оқибатида тўланган ортиқча иш ҳақи қайта ундирилиши мумкин эмас.

Энди қаранг! Фуқаролик кодексининг 1023-моддасига асосан қонунчиликда ёки битимда белгиланган асосларсиз бошқа шахс (жабрланувчи)нинг ҳисобидан мол-мулкни эгаллаб олган ёки тежаб қолган шахс (қўлга киритувчи) асоссиз эгаллаб олинган ёки тежаб қолинган мол-мулкни (асоссиз орттирилган бойликни) жабрланувчига қайтариб бериши шарт.

Қоиданинг мазмунига кўра агар бу пул сизга асоссиз ёки қонунчиликка зид ҳолатда тўланган бўлса, уни қайтаришингиз керак.

Бироқ ФК 1030-моддасига асосан иш ҳақи ва унга тенглаштирилган тўловлар, пенсиялар, нафақалар, стипендиялар, ҳаёт ёки соғлиққа етказилган зарар товони, алиментлар ва фуқарога турмуш кечириш воситаси сифатида берилган бошқа пул маблағлари, унинг томонидан виждонсизлик қилинмаганда ва ҳисоб-китобда хатолар бўлмаганда асоссиз орттирилган бойлик сифатида қайтариб берилмайди.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Баҳоларни ўз вақтида қўймайдиган ўқитувчиларга қандай чора кўриш мумкин?

@Yurist_Xizmati 4988-савол:

Assalomu aleykum. Men ingliz tili fani o'qituvchisiman. 6 A sinfidan Bsb 3 ni oldim. Lekin baholarni 17 kun kechigib qo'ydim. Va buning uchun zavuchim tushuntirish xatini yozdirdi. Boshqa takrorlanmaydi agarda takrorlansa chora ko'rilishiga roziman deb yozdim. Menga og'zaki holda oyligingnan ushlayman dedi. Men 200 mingdan ushlanadi deb o'ylab xo'p dedim. Lekin 500 ming ushlangan. Shu to'g'rimi? Oldinnan raxmat

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Интизомий таъсир чораси ходим ҳақиқатда ўз меҳнат мажбуриятларини бажармаганда қўлланилади.

Меҳнат кодексининг 313-моддаси учинчи қисмида интизомий жазо чорасини қўллашда содир этилган қилмишнинг оғир-енгиллиги, унинг содир этилиши ҳолатлари, ходимнинг аввалги иши ва хулқ-атвори ҳисобга олиниши белгиланган.

Шунга кўра сиздаги ҳолатда баҳоларнинг ўз вақтида қўйилмаслиги, бу меҳнат интизомини бузиш ҳисобланиши мумкин.

Бунда Меҳнат кодексининг 312-моддасига мувофиқ меҳнат интизомини бузганлиги учун иш берувчи ходимга қуйидаги интизомий жазо чораларини қўллашга ҳақли:
1) ҳайфсан;
2) ўртача ойлик иш ҳақининг ўттиз фоизидан кўп бўлмаган миқдорда жарима. Ички меҳнат тартиби қоидаларида ходимга ўртача ойлик иш ҳақининг эллик фоизидан кўп бўлмаган миқдорда жарима солиниши ҳоллари назарда тутилиши мумкин.
3) меҳнат шартномасини бекор қилиш.

Ушбу қоиданинг мазмунига кўра ходим меҳнат интизомини бузганда унга юқоридаги таъсир чораларидан бири қўлланилади. Бунда ходим содир этган қилмиш учун фақат битта интизомий таъсир чораси қўллаши мумкин.

Айтиш керакки, бунда ходимга юқоридаги интизомий таъсир чоралари навбатма-навбат қўлланилмайди. Меҳнат интизомини бузишнинг даражасига қараб иш берувчи юқоридаги чоралардан бирини танлашга ҳақли.

Ундан ташқари ходим бундай ҳолатда биринчи марта огоҳлантирилиши талаб этилмайди. Шундай экан бу ҳолатда сизлар ҳам юқоридаги қоидалардан бирини танлашингиз мумкин. Бунда ушбу кодекс 313-моддаси қоидаларига риоя қилиш талаб этилади.

Яъни иш берувчи ходимдан интизомий жазо чораси қўлланилгунига қадар ёзма тушунтиришни талаб қилиши, шу жумладан, агар интизомий қилмиш хизмат текшируви натижаларига кўра аниқланган бўлса, талаб қилиши шарт.

Ходимнинг ёзма тушунтириш тақдим этишни рад этганлиги интизомий жазо чораси қўлланилиши учун монелик қилмайди ва ҳозир бўлган гувоҳлар кўрсатилган ҳолда далолатнома билан расмийлаштирилади.

Қоиданинг мазмунига кўра сиздан биринчи галда тушунтириш хати олиш керак. Агар сиз тушунтириш хати ёзишдан бош тортсангизгина ҳолат бўйича далолатнома расмийлаштиирлиши керак.

Шундан сўнг иш берувчининг ходимга нисбатан интизомий жазо чорасини қўллаш тўғрисидаги буйруғи қабул қилинган кундан эътиборан уч иш куни ичида, ходим ишда бўлмаган вақт ҳисобга олинмасдан, унга жазонинг сабаблари кўрсатилган ҳолда имзо қўйдириб эълон қилинади.

Агар бу қоидаларга риоя қилинмаган бўлса, унда интизомий таъсир чораси нотўғри қўлланилган. Бунда сиз туман адлия бўлимига шикоят қилишингиз мумкин.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Ногиронлиги бўлган шахсларнинг фарзандларига боғча пули учун имтиёз борми?

@Yurist_Xizmati 4987-савол:

Ассалому алайкум.Менинг саволим шундай, Келиним бахтсиз ходиса туфайли 1-гурух ногирони булиб колди. Фарзанди болалар богчасига боради. Шунга онаси ногиронлиги шахс булганлиги сабабли.фарзандига богча бадал пулидан озод киладиган имтиёз борми?. Олдиндан рахмат.

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Мактабгача таълим ташкилотлари ва мактаб-интернатлардаги болалар таъминотига ҳақ тўлаш тартиби тўғрисидаги Низом (рўйхат рақами 2821) 19-бандига кўра мактабгача таълим ташкилотларидаги (мактаб-интернатлардаги) болалар умумий сонининг 15 фоизи доирасида «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри» ахборот тизими орқали кам таъминланган деб эътироф этилган оилалар фарзандлари тўловдан озод қилинади.

Бунда, биринчи навбатда ота-оналаридан бири ёки иккаласи I ёхуд II гуруҳ ногиронлиги бўлган кам таъминланган оила фарзандларига, шунингдек, ўртача ойлик жами даромади энг паст даражада бўлган кам таъминланган оила фарзандларига имтиёз берилади.

Шунга кўра келинингиз ҳам кам таъминланган оила рўйхатига киритилган бўлса, ушбу имтиёз тақдим этилади.

Бунда низом 20-бандига мувофиқ тўловдан озод қилинадиган болалар рўйхати кам таъминланган оилаларнинг фарзандлари учун «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри» ахборот тизими орқали берилган оила кам таъминланган деб эътироф этилганлиги тўғрисидаги маълумотнома асосида шакллантирилади.

Мазкур маълумотнома эса ДМТТ томонидан «Электрон ҳукумат» тизими идоралараро интеграциялашув платформаси орқали сўраб олинади.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


📣 2024-2025-o‘quv yilida eksternat tartibida yakuniy davlat attestatsiyasi o‘tkaziladigan maktablar belgilandi

✅ Fuqarolarning umumiy o'rta ta'lim olish bo'yicha konstitutsiyaviy huquqini ta'minlash maqsadida turli sabablarga ko‘ra umumiy o‘rta ta’limni tugatmagan fuqarolarga eksternat tartibida yakuniy davlat attestatsiyasini topshirish imkoniyati beriladi.

Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 1-iyundagi tegishli qarori bilan tasdiqlangan Reglamentga muvofiq:

eksternat tartibida yakuniy davlat attestatsiyasida ishtirok etish uchun  arizalar joriy yilning 1-martidan 1-mayiga qadar (shu kuni ham) Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali qabul qilinadi.

Ariza berish uchun maktab yoki hududiy bo‘limlarga borish shart emas.

❗️Mazkur davlat xizmati bepul amalga oshiriladi.

Bu muhim! Fuqarolar hozirda doimiy (yoki vaqtinchalik) yashayotgan hududdagi eksternat maktabga onlayn ariza yuborishlari mumkin.

   @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Хотин-қизлар куни байрами арафасида дам олиш кунлари қандай бўлади?

Бу йил 8 март — Хотин-қизлар куни байрами ҳафтанинг шанба кунига тўғри келади.

Меҳнат кодексига кўра, дам олиш куни ишланмайдиган байрам кунига тўғри келган тақдирда, дам олиш куни байрамдан кейинги иш кунига кўчирилади.

Шунга кўра, байрам арафасида беш кунлик иш ҳафтасида ишловчи ходимларнинг дам олиш кунлари қуйидагича бўлади:

8 март, шанба – байрам куни, дам олиш куни;
9 март, якшанба – дам олиш куни;
10 март, душанба – қўшимча дам олиш куни. Ушбу хабарни ишлайдиган аёл ва қизларга улашиб қўямиз.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Savol: Ishga qabul qilish chog‘ida shaxsdan qanday hujjatlar talab etiladi?

O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 124-moddasida

Ishga qabul qilish chog‘ida ishga kirayotgan shaxs quyidagi hujjatlarni taqdim etadi: pasportni yoki uning o‘rnini bosuvchi hujjatni yoxud identifikatsiyalovchi ID-kartani, o‘n olti yoshgacha bo‘lgan shaxslar esa tug‘ilganlik to‘g‘risidagi guvohnomani yoki identifikatsiyalovchi ID-kartani;
oxirgi ish joyi bo‘yicha tasdiqlangan qog‘oz shaklidagi mehnat daftarchasini yoki elektron mehnat daftarchasidan ko‘chirmani, bundan birinchi marta ishga kirayotgan shaxslar mustasno. O‘rindoshlik asosida ishga kirayotgan shaxslar mehnat daftarchasining o‘rniga asosiy ish joyidan olingan belgilangan namunadagi ma’lumotnomani taqdim etadi;
harbiy xizmatga majburlar yoki chaqiriluvchilar uchun tegishincha harbiy guvohnomani yoki harbiy hisobda turganlik haqidagi guvohnomani;
oliy yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim tashkilotini tamomlaganligi to‘g‘risidagi diplomni, qaysi ishni bajarish uchun faqat maxsus ma’lumotga yoki maxsus tayyorgarlikka ega bo‘lgan shaxslar qo‘yilishi mumkin bo‘lsa, o‘sha ishga kirish chog‘ida ushbu ishni bajarish huquqiga doir guvohnomani (sertifikatni) yoxud boshqa tegishli hujjatni;
soliq to‘lovchining identifikatsiya raqamini;
jismoniy shaxsning shaxsiy identifikatsiya raqamini;
jamg‘arib boriladigan pensiya daftarchasini, bundan birinchi marta ishga kirayotgan shaxslar mustasno.

Ishga qabul qilish chog‘ida ishga kirayotgan shaxsdan ushbu Kodeksda, shuningdek boshqa qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilmagan hujjatlarni talab qilish taqiqlanadi.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


⚡️ 8 март байрамида неча кун дам оласиз?

Бу йил 8 март — Хотин-қизлар куни байрами ҳафтанинг шанба кунига тўғри келади.

Меҳнат кодексига кўра, дам олиш куни ишланмайдиган байрам кунига тўғри келган тақдирда, дам олиш куни байрамдан кейинги иш кунига кўчирилади.

Шунга кўра, байрам арафасида беш кунлик иш ҳафтасида ишловчи ходимларнинг дам олиш кунлари қуйидагича бўлади:

8 март, шанба – байрам куни, дам олиш куни;
9 март, якшанба – дам олиш куни;
10 март, душанба қўшимча дам олиш куни.

📌  Касаба уюшмаси фаолияти ҳақида кўпроқ билмоқчимисиз? Бизни кузатишда давом этинг!

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Янги қабул қилинган қонунга кўра, Ўзбекистонда банк омонатларини қайтариш муддати босқичма-босқич 7 кунгача қисқартирилади.

👉  янги қонун тадбиркорлар ва юридик шахсларнинг ҳам омонатларини кафолатлайди.

👉  омонатларни тўлаш муддати босқичма-босқич 3 ойдан 7 кунга туширилади. Жумладан, қонун кучга киргандан бошлаб омонатлар 20 иш кунида, 2026 йил 1 январдан 15 иш кунида, 2027 йил 1 январдан 7 иш кунида тўланади (илгари омонатларни тўлаш 3 ойдан кейин бошланарди).

👉  тўлиқ кафолатлаш тизимидан воз кечилиб, кафолатланган омонат миқдорининг юқори чегараси 200 млн сўм этиб белгиланди. Бу чеклов фақат битта банк доирасидаги омонатларга тадбиқ этилади, яъни бир киши 10 та банкда омонат хизматидан фойдаланса, кафолатланган омонатлар миқдори 2 млрд сўм бўлади. Ушбу қоида қонун кучга киргандан кейин очилган омонатларга тааллуқли бўлади,

Саволингизни: @yuristgamurojaat  гa қолдиринг

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


#Кадровик
Ходим 23 кунлик меҳнат таътилига чиққан таътилнинг 10 кунидан уни ишга чақириб олиш тартиби қандай бўлади?

МКнинг 232-моддасига асосан ҳар йилги меҳнат таътилидан чақириб олишга таътилнинг исталган вақтида фақат ходимнинг розилиги билан йўл қўйилади. Шу муносабат билан таътилнинг фойдаланилмай қолган қисми ходимга мазкур иш йили давомида бошқа вақтда берилиши ёки ушбу Кодекснинг 230 ва 231-моддаларида назарда тутилган талабларга риоя этилган ҳолда кейинги иш йилида берилиши керак.

Жуда кўпчилик мазкур модданинг биринчи нуқтасигача ўқийди-да ходимнинг розилиги билан ходимни таътилдан исталган вақтда чақириб олиш мумкин деб ўйлайди. Бироқ ходимни  таътилдан чақириб олишда МКнинг 230-231-моддаларига эътибор бериш керак.

Мазкур моддаларда таътилдан чақириб олишда қандай талаблар бор?

МКнинг 230-моддаси Ҳар йилги меҳнат таътили ҳар йили, ушбу таътил берилаётган иш йили тугагунига қадар берилиши керак. Яъни ходимга иш йили тугагунга қадар таътил берилиши керак. Яъни ходимни таътилдан чақириб олиб, таътилнинг қолган қисмини кейинги йилга кўчиришнинг имконияти йўқ. Бироқ, ишлаб чиқариш хусусиятига эга сабабларга кўра жорий йилда ҳар йилги меҳнат таътилини тўлиқ бериш имкони бўлмаган алоҳида ҳолларда ходимнинг розилиги билан таътилнинг ўн тўрт календарь кундан ортиқ бўлган қисми кейинги иш йилига кўчирилиши мумкин бўлиб, ушбу йил давомида ундан фойдаланилиши шарт. (МК 230-м 2қ)

МКнинг 231-моддасига асосан ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра ҳар йилги меҳнат таътили қисмларга бўлиниши мумкин. Бунда ушбу таътилнинг ҳеч бўлмаганда бир қисми ўн тўрт календарь кундан кам бўлмаслиги керак.

Яъни ходимни меҳнат таътилидан исталган вақтда чақириб олишнинг имкони йўқ, чунки, МКнинг 231-моддаси талаби бўйича ходим таътилнинг камида бир қисми 14 календар кунидан фойдаланиши шартлигини кўрсатмоқда.

Масалан, ходимга 23 кун йиллик таътил берилмоқда, бироқ унинг 10 кунида иш берувчи ишга чақириб олмоқда, МКнинг 231-м талаби бўйича эса таътил қисмларга бўлинганда унинг бир қисми 14 календар кундан кам бўлиши мумкин эмас.

Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


#Кадровик
Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодексига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди
.

Унга кўра, Меҳнат кодексига "Ягона миллий меҳнат тизими" идоралараро дастурий-аппарат мажмуида  электрон шаклдаги меҳнат шартномасини расмийлаштириш тартибини жорий этишни, иш ҳақи сақланмайдиган таътил давомийлигини белгилаш тартибини ва ходимнинг ўртача иш ҳақини ҳисоблаш тартибини ўзгартиришни назарда тутувчи қўшимча ва ўзгартиришлар киритилмоқда.

❌ Давлат органлари ва ташкилотларида ишга қабул қилиш чоғида шахснинг паспорти ёки ID-картасини, меҳнат ва пенсия дафтарчасига оид маълумотларни талаб қилмасдан, мустақил равишда, шу жумладан ахборот тизимларидаги идоралараро интеграциялашув платформалари орқали сўраб олиш белгиланди.

Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Эндиликда камбағал оиланинг фарзандига таълим кредити фоизсиз берилади, қўшимча грант ажратилади, контракт тўловининг бир қисми қоплаб берилади.

Яна бир янгилик – иқтидорли, билимга чанқоқ, лекин оғир оилавий шароити сабабли ўқиш имкониятига эга бўлмаган ёшларни хорижда ўқитиш бўйича янги тизим – “Ёрқин истеъдод” лойиҳаси жорий этилади.

Бунда ҳар бир маҳалладан ижтимоий ҳимояга муҳтож, билимга чанқоқ ёшлар саралаб олиниб, иқтидори аниқланади. Уларнинг салоҳиятига мос хорижий олийгоҳ танланиб, тайёргарлик курсларида ўқитилади.

Хорижда таълим олиб қайтган ёшлар Миллий кадрлар захирасига тўғридан-тўғри киритилади, улар давлат органларига танловсиз ишга олинади.

Ҳар йили саралашдан ўтган 1 минг нафар ёшлар дунёнинг “топ-100” олийгоҳларига юборилиб, ўқиш ва яшаш харажатлари қоплаб берилади.

Энергетика, транспорт, урбанизация, замонавий архитектура, тиббиёт йўналишларида “Эл-юрт умиди” жамғармаси квоталари кўпайтирилади.

Бундан ташқари, дунёнинг нуфузли “топ-100” олийгоҳларида илмий даража олган 35 ёшгача бўлган ёш олимларга уй-жой учун 10 йил муддатга 800 миллион сўмгача фоизсиз ссуда ажратилади.

Нуфузли халқаро фан олимпиадаларида ғолиб ва совриндор бўлганлар учун бир марталик пул мукофоти миқдори 5 карра оширилади.

Ҳарбий олийгоҳларнинг намунали тингловчилари учун “Олий бош қўмондон” давлат стипендияси жорий этилади.

Ёшларни илмга қизиқтирувчи медиа контентлар, энг яхши интеллектуал шоулар яратишга Ёшлар агентлиги томонидан 100 миллион сўмгача грантлар ажратилади.

Ёшларда табиатга меҳрни ошириш, атроф-муҳитни муҳофаза қилишга қаратилган лойиҳаларини қўллаб-қувватлаш учун “Яшил ташаббусларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси” ташкил қилинади.

Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


❗️Эндиликда ҳомиладорлиги ёки фарзанди борлиги сабабли ходимни ишдан бўшатиш тақиқланади

✅ Бу бўйича Қонун (ЎРҚ-1030-сон, 13.02.2025 й.) билан Меҳнат кодексига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди

Қонун билан Меҳнат кодексига “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат мажмуида  электрон шаклдаги меҳнат шартномасини расмийлаштириш тартибини жорий этишни, иш ҳақи сақланмайдиган таътил давомийлигини белгилаш тартибини ва ходимнинг ўртача иш ҳақини ҳисоблаш тартибини ўзгартиришни назарда тутувчи қўшимча ва ўзгартиришлар киритилмоқда.

Шунингдек “Таълим тўғрисида”ги Қонунига мувофиқ ходимлар кечки ёки сиртқи таълим шаклида ўқиши мумкин бўлган таълим ташкилотларининг турларини аниқлаштирувчи ўзгартиришлар киритилмоқда.

🚫 Бундан ташқари, ҳомиладорлиги ёки фарзанди борлиги сабабли ходимни ишдан бўшатишга тақиқ жорий этилмоқда.

Киритилаётган ўзгартиришларга кўра, давлат органлари ва ташкилотлари ишга қабул қилиш чоғида ишга кираётган шахснинг паспортига ёки идентификацияловчи ID-картасига, меҳнат дафтарчасига оид маълумотларни мустақил равишда, шу жумладан ахборот тизимларидаги идоралараро интеграциялашув платформалари орқали сўраб олади.

Давлат фуқаролик хизматчиларининг меҳнатга оид муносабатларига нисбатан меҳнат тўғрисидаги қонунчиликнинг амал қилиши “Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида”ги Қонун билан тартибга солинмаган қисми бўйича татбиқ этилиши белгиланди.

Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга киради.

Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


#Кадровик
Ҳар йилги қўшимча таътиллар ҳам асосий таътилга қўшиладими? Таътилларни жамлаб ҳисоблаш нима дегани?

Ммеҳнат кодексининг  222-моддаси 1-қисмига кўра, ҳар йилги меҳнат таътилининг умумий давомийлигини ҳисоблаб чиқаришда қўшимча таътиллар ҳар йилги асосий энг кам таътил ёки ҳар йилги асосий узайтирилган таътилга қўшиб жамланади.

Бу нима дегани? масалан ходимнинг ҳар йилги асосий энг кам таътили 21 каленьдар кунни ташкил қилади, унга меҳнат кодексининг 481-моддаси, 483-моддаси, 220-моддаарига асосан қўшимча таътил берилганда асосий таътил ҳисобланган 21 кунга қўшиб ҳисобланади ва қўшимча таътиллар учун ҳам ўртача ойлик иш ҳақининг сақланиши кафолатланади.

Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


#Сиздан_савол (javobi bilan ☺️)

Maktablarda kasaba uyushmasi raislariga ushbu vazifani bajarganligi uchun oylik tulanadimi?
Javob yoʻq.
(matn o‘zgartirilmadi)

Бир кузатувчимиз бот @KU_murojaatbot орқали савол бериб, ўзлари жавоб ҳам берибдилар. Жавоблари эса тўғри.

Саволга батафсилроқ жавоб беришга ҳаракат қиламиз.

Аввалги постимизда (ўша давр) касаба уюшмаси раисининг ишини, масъулиятини кўрсатгандик.

Ўшанда айтганимиздек, касаба уюшмаси раиси барча ҳурмат қиладиган, одил, ҳаётий тажрибага эга инсон.

Касаба уюшмаси раисларини касаба уюшмалари органларига сайланган ва ишлаб чиқаришдаги ишидан озод этилган ҳамда ишлаб чиқаришдаги ишидан озод этилмаган ходимларга бўлишимиз мумкин.

Ходимлари сони кўп бўлган (масалан 1000 нафардан ортиқ) ташкилотларда асосий ишидан озод этилган - асосий иши касаба уюшмаси фаолияти бўлган ходимлар бўлиши мумкин ва у шу ходимлар тўлаган касаба уюшмаси аъзолик бадали ҳисобидан ойлик олиб ишлаши мумкин.

Аммо, ходимлари сони кам бўлган ташкилотларда (масалан, мактабда 50-150 нафар ходим) шу ходимлар тўлайдиган аъзолик бадали ҳисобидан ойлик олиб ишлаши, ходимлар учун малол келиши мумкин.
Сабаби, йиғилган бадал касаба уюшмаси раисининг ойлиги ва ходимларнинг ижтимоий-иқтисодий ҳимоясига тўла етмаслиги мумкин.

Касаба уюшмаси раиси ҳам бошқа ходимлар сингари касаба уюшмаси имтиёзларидан тўла фойдаланиш ҳуқуқига эга.

Касаба уюшмаси раислиги - масъулиятли жамоатчилик иши.

Касаба уюшмаси раислиги - жамоанинг ишончи устига қурилган мавқе.

Касаба уюшмаси раислиги - лавозим эмас, МАРТАБА. Лавозимни бир киши беради, мартабани эса халқ.

Касаба уюшмаси раиси - туғма шижоатли, ўзгалар дардини ўз дардидек ҳис қилувчи фидойи.

Энг асосийси, жамоанинг ичидан шу инсонни касаба уюшмаси раиси этиб сайлаб олиш.

Дарвоқе, ҳали меҳнат жамоаларида ҳисобот-сайлов йиғилишлари давом этмоқда.

Ҳамкасбларга ва профкомларга юбориб қўйинг.

Савол ва фикрларингизни йўлланг.
@KU_murojaatbot

Каналга аъзо бўлинг 👇
@mehnat_talim_huquq
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g


Дарс вақтида ўқувчига зарар етса, ўқитувчи айбдорми?

@Yurist_Xizmati 4985-савол:

Assalomu aleykum jismoniy tarbiya fani oqtuvchisi dars paytida sport maydonchasidagi temirga boshini urib yorgan oquvchini ota onasi oqtuvchini ustidan yozyapdi ketgazgan harajatlarini qoplab berishini sorab shu qanchalik togri? O‘quvchi yugurib boryotgan paytida urilib ketib yorilgan qonagan va tiktirgan

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Бу ҳолатда ўқитувчига бирор чора кўриш мутлақо ноўрин бўлади. Ундан ташқари ўша боланинг йиқилиб тушишига ўқитувчининг ҳаракатлари сабаб бўлмаган бўлса, унга етказилган зарарни ўқитувчи қопламайди.

Биринчидан, Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 2023-йил 31-августдаги 282-сон буйруғига 1-иловада тасдиқланган Умумий ўрта таълим муассасасининг такомиллаштирилган намунавий одоб-ахлоқ қоидаларида ўқитувчининг мажбуриятлари белгиланган. Бироқ улар қаторида ўқувчиларни дарс вақтида йиқилиб тушмаслигини олдини олиш деган мажбурият йўқ.

Шунинг учун бу ҳаракат ўқитувчига интизомий таъсир чораси қўллашни истесно этади. Чунки интизомий таъсир чораси ходим ҳақиқатда ўз меҳнат мажбуриятларини бажармаганда қўлланилади.

Меҳнат кодексининг 313-моддаси учинчи қисмида интизомий жазо чорасини қўллашда содир этилган қилмишнинг оғир-енгиллиги, унинг содир этилиши ҳолатлари, ходимнинг аввалги иши ва хулқ-атвори ҳисобга олиниши белгиланган.

Иккинчидан, Фуқаролик кодексининг 985-моддасига кўра ғайриқонуний ҳаракат (ҳаракатсизлик) туфайли фуқаронинг шахсига ёки мол-мулкига етказилган зарар, шунингдек юридик шахсга етказилган зарар, шу жумладан бой берилган фойда зарарни етказган шахс томонидан тўлиқ ҳажмда қопланиши лозим.

Шундай экан, агар ўқитувчи зарар етказмаган бўлса, унга зарарни қоплатиб бўлмайди.

@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.