To'xtaboyev Nuriddin | shaxsiy blog

Barchamiz issiq jonmiz. Tobimiz qochishi, shifokor maslahatiga, dori-darmonga muhtoj boʻlishimiz tabiiy hol. Bilasizmi, hozir koʻpchilik shifokorlar dori firmalari bilan hamkorlikda ishlaydi. Firma oʻz dori vositalarini yaxshi sotilishi uchun shifokorlarga yaxshigina maosh toʻlaydi, qoʻshimcha sifatida har bayramda turli qimmatbaho sovgʻalar ham berib turadi. Bu tizimni oz-moz tushunaman. Sababi kelinoyim (qaynakamning ayoli) shunday firmalarning birida ishlaydi. Firma oʻz xodimlariga juda yaxshi oylik maosh beradi, bundan xabarim bor.

Gohida ayrim shifokorlar kelgan bemorning sharoiti, imkoniyatini hisobga olmay davolanishi uchun falon firmaning falon dorilarini, ukollarini yozadi. Oddiy dori vositalari bilan ham tuzalishi mumkin boʻlgan holatda odamlar firmaning qimmatga sotiladigan dori vositalarini sotib olib, davolanishga majbur boʻlishadi. Eng achinarlisi esa baʼzida bemorning organizmi shu dori vositasini koʻtara olishi yoki olmasligi ham hisobga olinmaydi. Shunday holatlarga oʻzim guvoh boʻlganman.

Yaroqlilik muddati ozgina qolgan dori vositalarini sotilishi uchun kasallik bilan kurashyotgan deyarli hamma bemorlarga aynan bir xil shu dori vositasi yoziladi. Soʻrasangiz, yaroqlilik muddati tugashiga bir oy, oʻn besh kun, baʼzida esa undan ham kam muddat qolgan boʻladi. Bu juda ayanchli holat. Shunday vaqtlarda oʻy bosadi meni. Masalan, shifokorlar boshqa kasb egalaridan yaxshiroq maosh olishadi. Toʻgʻri, ishi qiyin, ammo oʻzlari xohlab shu kasbni tanlagan, qasamini ichganku! Nahotki ayrimlar nafsi uchun insoniylikdan yiroqlashadi, oppoq kiyimiga dogʻ tushirishdan qoʻrqmaydi. Odamzod boʻlgan sayin yana bo'lgisi kelaverarkanda. Och koʻzlarni tuproq toʻydiradi faqat. Nima ham derdim,hammaning oʻziga insofini bersin.

Yaqindagina, ayni bayram arafasi biroz tobim qochdi. Toʻgʻrisi,ahvolim anchagina ogʻir edi. Shifokorga murojaat qildim. Tekshirdi, dorilar, ukollar yozib berdi. Dorixonadan soʻrasak, firmaning dorilari, bittasi muddati tugay deb qolgan(uning oʻrniga boshqa tarkibiy qismi shu vosita bilan bir xil boʻlganini oldik). Narxi ham anchagina qimmat edi ularning. Menda davolanishga imkoniyat bor edi, ammo qani edi shu bilan tuzalib ketsam! Ahvol o'nglanish oʻrniga ogʻirlashaverdi. Keyinroq bilsak, shifokor men uchun kerakli boʻlganlarini emas, firmaning boʻlar-bo'lmas dorilarini tiqishtirgan ekan. Hozir xavf biroz boʻlsada ortda qoldi. Ammo koʻngil ham qoldi ayrimlardan. Inson hayoti, sogʻligʻi koʻndalang turgan bir pallada nafs uchun hech nimadan tap tortmaydiganlarning bir kunmas bir kun baribir boshi devorga tegadi.

Salomatlik hammamiz uchun eng birinchi navbatda turadi. Kasallik bilan qattiq kurashib turgan bemor odamning koʻziga koʻp narsa koʻrinmaydi, ishonavering. Hech nima tatimaydi ham. Faqat sogʻ boʻlgan odamgina shodlik va baxt ta'mini toʻla his eta oladi. Shunday ekan, omonat dunyoda omon boʻlaylik, olayotgan har nafasimiz uchun behisob shukrlar boʻlsin, alhamdulillah.

@biroz_adabiyot

Progressiv soliqlar - iqtisodiy o’sishga qarshi vaktsina.

Manba - "The Uneasy Case for Progressive Taxation"

Progressivchilar tomonidan o‘ylab topilgan “Robin Gud” soliq tizimi mamlakatdagi tengsizlikni yo‘qotish o‘rniga, iqtisodiyotning mahsuldorligini pasaytiradi.

Progressiv soliqlar, g‘oyaga ko‘ra, ko‘proq daromad topadiganlardan ko‘proq soliq yig‘ib, moliyaviy qiynalayotgan qatlamga yordam sifatida ishlatilishi uchun joriy etilgan. Bu esa, o‘z navbatida, fuqarolar o‘rtasidagi daromad tafovutini kamaytirishga va tenglikni o‘rnatishga xizmat qiladi, degan tushuncha mavjud.

Bir tarafdan bu tizim samarali yechimdek ko‘rinishi mumkin, lekin aynan shu vaziyat o‘z mehnati bilan muvaffaqiyatga erishgan odamlarni ham jazolanishiga olib keldi. Masalan, shartli ravishda farrosh va shifokorning oyliklari o‘rtasidagi farq katta bo‘lishi mumkin, lekin soliqlardan keyin bu farq sezilarli darajada qisqaradi va ular deyarli bir xil daromad topishadi. Bu esa, o‘z navbatida, shartli shifokorning qiymatini shartli farroshnikiga tenglashtirishga olib keladi. Ya'ni, jamiyat uchun muhim bo‘lgan kasb egalari va yangi ish joylarini yaratadigan tadbirkorlar jazolanadi.

Natijada, bu yosh avlodning ta’lim olishga va muvaffaqiyatli bo‘lishga bo‘lgan ishtiyoqini susaytiradi. Kanadada shunga o‘xshash holat yuzaga kelgan: ishsiz inson soliq siyosati tufayli davlat tomonidan ishlayotgan insonning daromadiga teng miqdorda ijtimoiy yordam (social welfare) oladi. Bu esa, ishlashni jazolab, ishlamaslikni rag‘batlantiruvchi holatni yuzaga keltirdi.

Natijada ambitsiyali va o‘qimishli yoshlar mamlakatdan chiqib keta boshlaydi (Brain Drain). Ko‘pchilik uchun samarali mehnat qilish va o‘z ustida ishlashga bo‘lgan rag‘bat yo‘qoladi. Shu kabi holat yuzaga kelgan mamlakat jahon bozorida raqobatbardoshlikni yo‘qotadi va oxir-oqibat iqtisodiy tanazzulga duch keladi.

Diskleymer: Sotsial paketlar va soliq tizimi iqtisodiyotning muhim qismi bo‘lib, ushbu postda aynan progressiv soliqlar haqida so‘z yuritilgan.

@req404

#foydali

Harizma

Tobora texnokratlashayotgan bugungi davrda harizmaning qiymati oshib boraveradi. Texnologik rivojlanish mahsulotlari boshqa ishlarda insonni ortda qoldirar ekan, insonning eng ustun jihati aynan insoniy shaxsiyati bo'lib qoladi.

Qiziq shaxsiyatga ega bo'lish zamon talabi bo'lib borarkan, inson birinchi qadamni o'ziga o'zi qiziq bo'lishdan boshlashi kerak.

O'zingga qanchalik qiziq ekaningni bilish uchun yolg'iz qolib o'zing bilan gaplashib ko'r. O'zingni qancha vaqt zeriktirmasang, shuncha qiziqsan. Atrofga qiziqligingni esa biror mavzuda qancha vaqt qancha odamning e'tiborini ushlab turolishingdan bilsang bo'ladi. Odamlar senga qancha diqqatini berishga tayyor? Inson diqqati uchun kurashilayotgan zamonda odamning eng qimmat boyligiyam - uning diqqati. Diqqatni esa harizma orqaligina olish mumkin.

Sun'iy intellekt murakkab vazifalarni bajararkan, haligacha yaxshi hazil qilolmaydi(hozircha). Sababi kimnidir kuldira olish uchun ham harizma kerak.

Harizmani rivojlantirishning eng yaxshi yo'li esa - doimiy o'rganishdir. O'zingga qiziq, o'zingni o'rgan, yangi narsalarni tinimsiz o'rgan. Yo'qsa ~1000$ lik matohdan farqing qolmaydi.

@abdullokh_rasuljanov