Gap mindeyda…. Men bir yil O’rusiyada, 3 yil janubiy Quriyada, 7 yil Amerikada ishladim, yashadim. Lekin dunyoning qayerida bo’lsam ham O’zbekistondagi musulmonlar qanday ibodat qilsa shunday ibodat qilaman, namozimni ham O’zbekistonning chekka qishlog’idagi bir chol qanday o’qisa birga-bir shunday o’qiyman.
Chunki men yoshligimda opoqdadalarimdan shunday o’rganganman.
Endi menikiday opoqdadasi bo’lmasa, ota-onasining yetarli ilmi bo’lmasa, qo’shnidan chiqib o’rganish mumkin bo’lmasa kimdan o’rganadi ?
Yoshlarning katta qismi pasport olar-olmas chetga ishlash uchun chiqib ketyapti, o’sha yerda kimdandir o’rganadimi?
Keyin namozni bizdan boshqacha o’qisa, malomat qilsak insofdan bo’ladimi?
Umuman dinini o’zgartirib xristian bo’lib ketsachi? Chetda cherkovlarda migrantlar uchun yaxshi takliflar berishyapti, bepul medidsina, bepul ovqat, ish-joy taklif qilishyapti. Dinini tanimay borgan bola shu haq din ekan deb o’ylab, o’sha dinga o’tib ketsachi?
Ertaga jamiyat ikkiga bo’linib qolmaydimi?
Ko’p kuzatganman, yaqinlarini tashlab yolg’iz safarga chiqqan odam boshida juda qattiq tushkunlikka tushib qoladi, shunda kimdir aroq-pivo ichib o’zini ovutsa kimdir xudojo’y bo’lib ibodat bilan ovunadi. Bilsa bilganini o’qiydi, bilmasa kimdandir o’rganadi. O’shanda unga kim uchrashini, nimani o’rgatishini nazorat qila olamizmi?
Shuning uchun ham bola pasport olguncha umumiy diniy tushunchaga ega bo’lib ulg’ayishi muhim emasmi?
Yana binnarsa! Safarga chiqqanlar juda yaxshi bilishadi, migrantlar ko’p boradigan joylarda fisqu-fasod, kayfu-safoning rang-barang turini taklif qilishadi. Maqsadlari siz qiyanlib topgan pullarni yana o’zlarida olib qolish. Yillar ishlab topgani kayfu-safosidan ortmagan, biri ikki bo’lmagan qancha yigitlarni men ham bilaman, siz ham bilasiz.
Shuning uchun dindor musofir yigitlar yurt uchun ko’proq foyda keltirishadi. Ular ko’proq pul jo’natishadi, vatanni qadrini bilishadi, yaqinlariga yordam qilishadi.
Asosiysi pulni befoyda sovurishmaydi.
Gap ko’p ko’mir oz.
© Ibrohim Muhammad
@MubashshirAhmad