ng qaynatmasini tez-tez ichib turishsa, tanani qizdirib, zaharli moddalarni peshobga haydaydi. Ko‘z shamollab yoshlanganida, shapoqlansa yoki govmijja chiqsa na’matak qaynatmasi bilan ko‘zni ko‘p yuvish tavsiya etiladi.
Qovuq, buyrak shamollaganda ham na’matak qaynatmasidan betobga bot-bot issig‘ida ichirilsa, shifo bo‘ladi. Qaynatmada qovuq ustini bir necha bor yuvish ham mumkin. Mushaklar shamollaganda, qorason xastaligida na’matak qaynatmasini og‘riq qo‘zg‘olgan, xasta joylarga surtish dardni engillashtiradi. Bu qaynatma, shuningdek bolalar shamollashi tufayli badaniga toshgan mayda qizil, suvsiz toshmalarni davolashda ham qo‘l keladi. Buning uchun bola qaynatmada cho‘miltiriladi yoki kun davomida u bilan bir necha bor emlanadi. Na’matak mevasi bolalar ishtahasini ochadi va ularga quvvat bo‘ladi.
Bu ne’mat semizlikni asta-sekin daf qiladi, chunki u ichni surib, yuvib-tozalaydi, kichik tahoratni tezlashtiradi. Kamquvvat, tinkasi qurigan odamlar uning barglarini choy o‘rniga damlab ichishsa, foyda qiladi.Ikkita osh qoshiqdagi na’matak mevasini qaynoq suv quyilgan termosga solib, bir kecha-kunduz damlanadi va so‘ng suzib olinadi. Undan har kuni ikki-uch mahal ovqatdan oldin 100 ml.dan ichilsa, kamqonlik, quvvatsizlik, ateroskleroz, buyrak va jigar xastaliklari, shamollash, avitaminozda shifo bo‘ladi.
Bir osh qoshiqdagi maydalangan na’matak bargini 300 ml. qaynoq suvda ikki-uch soat yopiq idishda damlab qo‘yiladi va suziladi. Buni ikki osh qoshiqdagi asal bilan ikki-uch mahal ovqatdan oldin ichilsa, bitishi qiyin yaralarni davolashda qo‘l keladi. Agar kuniga ikki gramm quritilgan na’matak mevasidan maydalab iste’mol qilinsa, inson umrini uzaytirish, jinsiy quvvatini saqlashga yordam beradi.
Issiq mizojli kishilarga esa na’matak damlamasi va qaynatmasi to‘g‘ri kelmaydi, chunki u bunday odamlarning oshqozon osti beziga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Shuningdek qon bosimi – xafaxon, qand kasalligi, shaqiqa, jigar kasalliklari, taxt, bavosir, temiratki kabi bemor issig‘i oshib ketishi tufayli paydo bo‘ladigan xastaliklarda ham na’matak qaynatmasi foyda bermaydi. Na’matakdagi S darmondorisi tishning emal qatlamini emirishi bois, uni iste’mol qilgandan keyin og‘izni albatta iliq suv bilan chayib tashlash kerak.
Zamonaviy tibbiyotda na’matak mevasidan damlama, ekstarkt va ho‘l mevasidan sharbat hamda hapdori va xolosis kabi dorivor vositalar tayyorlanadi. Mazkur dorilar avitaminoz xastaligi va aterosklerozni davolashda o‘t haydash maqsadida ishlatiladi. Karotolin preparati bitmaydigan yaralar, dermatitlar, qo‘tir, qichima, ekzema, psoriaz kabi teri kasalliklarini davolashda qo‘l keladi. Na’matak barcha turlari mevasidan vitaminli va polivitaminli yig‘ma choylar, oziq-ovqat sanoatida esa vitaminga boy aralashma, konfetlar va qandolat mahsulotlari tayyorlanadi.
«Shifobaxsh dorining ko‘pi zaharga aylanadi», deganlariday, na’matakdan foydalanishni suiiste’mol qilish davo o‘rniga zarar keltirishi mumkin. Professor A.D.Turov tavsiyalariga ko‘ra, na’matak sharbatlari va dorilarini uzoq vaqt surunkali iste’mol qilganda me’da osti bezining insulin ishlab chiqarishiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi, langergans orolchalarining mo`tadil faoliyati buzilishiga sabab bo‘lishi mumkin ekan.
@Medicuz