Лекин индамади. Юзаки бўлса хам, уларга яxши гапирди. Нихоят, дамланган ош ейилиб, кўк чой симирилгач, хамма таркалди. Уйда ота-бола колишди.
— Xўш, гапир! — кўлидаги чакалокни кўрпа устига ёткизиб кутилмаганда ўдағайлади Толмас ака.
— Кани ўша ярамас?.. Нега келмади?.. Кўркдими?..
— Дада, у мардикорчиликка кетган,
— деди Саломат. — Пул ишламаса бўлмайди, аxир!..
— Сен… Сен ифлослик кипсан!.. Юзимни ерга каратдинг. Бир пул килдинг мени. Ўша… Камокда шунча йил юриб хам хеч кимга сўзимни бермагандим. Шу ерга келиб бошим эгилиб, тилим кисилиб колди. Нега бундай килдинг-а?..
— Дада, мен… Ёлғиз эдим. Xолаларим хам бир йилча xабар олиб туришгач, умуман кораларини кўрсатмай кўйишди. Уйларига борсам, ковок-тумшук киладиган бўлишди. Нима килай? Шундай пайтда Восит акам билан ота-онаси жонимга оро киришди. Кейин… Каршилик кўрсатишга ожизлик килдим.
— Аблах!.. — муштларини тугиб ўрнидан туриб кетди Толмас ака.
— Менинг йўғимдан фойдаланибди. Хароми!..
ЙЎк, мен буни шундай колдиролмайман!.. ЙЎкот кўзимдан манави мишики болангни!.. Менга хароми невара керакмас!..
— Дада, нималар деяпсиз? Боламда нима гунох?.. Аxир…
— Ўчир овозингни, канжик!.. Сенам онангга тортибсанми, сендай кизга тупураман. Онанг хам бир пайтлар анави мозорбошидаги бир ифлос билан дон олишиб… Ўшанинг дастидан камокда ўтириб келганимни биласан-ку!.. Ўйламадингми кечира олмаслигимни?.. Билмасмидинг феълимни?.. Саломат индамади. Боласини кўлига олди-да, дахлизга чикиб кетди. Унинг чакалок тутган кўллари титрарди… * * * Орадан икки кун вакт ўтди. Толмас ака хануз ўзини кўярга жой тополмас, юрагининг аллакаерида ўч алангаси тобора авж олиб борарди. «Мен бу харомдан туғилган болани ўлдиришим лозим, — деган xулосага келди у эрта тонгда томорка айланиб юриб.
— Энди бу кишлокда юрмас бўлдим. Дўст-душманларга кулги бўлиб яшагандан кўра, тинчгина турмага кайтиб борганим, ўша ёкларда хаёт кечирганим маъкул. Барибир бу ерларга сиғмайман…» У туйкус хушёр тортиб, ортига кайтди. Саломат ховлининг бир четида ўтириб олганча, боласининг кийимларини ювиш билан овора эди. У секингина ичкари уйга кириб кетган отасини пайкамади… Толмас ака чакалок ётган xонага кириб бир муддат туриб колди. Кизалок ширин уйкуда, гох-гохида жилмайиб кўярди.
— Уруғинг куриб кетсин сен харомининг! — шивирлади Толмас ака.
— Бошимга битган бало бўлиб туғилибсан!.. Катта бўлсанг, ким бўлардинг-а? Ўша… Отангга ўxшаган бир бузуки бўласан. Ундан кўра, ўлганинг яxши!.. Чунки… Толмаснинг авлодида бузукилар бўлмаган. Унинг авлод-аждоди бир сўзли, чўрткесар одамлар бўлган. Сен-чи?.. Сен халол дунёга келсанг, Толмас сени кўкларга кўтарган бўларди. Бутун дунёга жар солиб мактанарди. Нега шошдинг?.. Ажалинг етганини, умринг кискалигини билиб туриб нимага туғиласан?.. Бўлди, етар!.. Ўзларингдан кўринглар энди!.. * * * Чошгохга якин маёр Xайриддинов бошчилигидаги тезкор гурух аъзолари Толмас аканикига кириб келишди. Ховли нак киёматни эслатарди. Саломат сочини юлиб йиғлаганча ховлини айланиб чопар, уни хеч ким тўxтатолмасди. Маёр секин ичкарига кирди. Чакалокнинг устига ёпилган ок харир матони «Тез ёрдам» врачи четга олди. Гўдакнинг юзлари кўкариб кетган, бўйнида Толмас аканинг бармок излари xудди мухр каби аник кўриниб турарди.
— Ғаламис!.. — сўкинди майор.
— Канийди кўйиб беришса, бунакаларни ўз кўлларим билан отиб ташласам. Кандай вахшийлик!..
— Кизи гарчи отасининг максадини ғира-шира пайкаган бўлса-да, — уктирган бўлди милитсионерлардан бири, — Бемалол ўтириб кир юваверган.
— Э, ўз отасидан ким бу таxлит ёвузликни кутади?! Минг марта ўлдираман деб бакиргандаям бундай бўлишини кўз олдига келтира олармиди одам?.. Майли, болани хозир ёриб кўришади. Ундан кейин ишни давом эттираверамиз. Анави… Котил кани?.. — Уни олиб кетишди, — деди остонада турган сержант.
— Яxши. Тезда баённома тузайлик-чи!.. Бу ишни оркага суриб бўлмайди… Сен тезда гувохларни сўрок кил!.. Бир ойлар ўтиб суд адолатли хукмини йиғилганлар олдида эълон килди. Толмас ака бу гал ўн икки йиллик камок жазосига хукм этилди.
⏭ ✍🏼 @Ibratli\_Sozlar 📚 ⏮
— Xўш, гапир! — кўлидаги чакалокни кўрпа устига ёткизиб кутилмаганда ўдағайлади Толмас ака.
— Кани ўша ярамас?.. Нега келмади?.. Кўркдими?..
— Дада, у мардикорчиликка кетган,
— деди Саломат. — Пул ишламаса бўлмайди, аxир!..
— Сен… Сен ифлослик кипсан!.. Юзимни ерга каратдинг. Бир пул килдинг мени. Ўша… Камокда шунча йил юриб хам хеч кимга сўзимни бермагандим. Шу ерга келиб бошим эгилиб, тилим кисилиб колди. Нега бундай килдинг-а?..
— Дада, мен… Ёлғиз эдим. Xолаларим хам бир йилча xабар олиб туришгач, умуман кораларини кўрсатмай кўйишди. Уйларига борсам, ковок-тумшук киладиган бўлишди. Нима килай? Шундай пайтда Восит акам билан ота-онаси жонимга оро киришди. Кейин… Каршилик кўрсатишга ожизлик килдим.
— Аблах!.. — муштларини тугиб ўрнидан туриб кетди Толмас ака.
— Менинг йўғимдан фойдаланибди. Хароми!..
ЙЎк, мен буни шундай колдиролмайман!.. ЙЎкот кўзимдан манави мишики болангни!.. Менга хароми невара керакмас!..
— Дада, нималар деяпсиз? Боламда нима гунох?.. Аxир…
— Ўчир овозингни, канжик!.. Сенам онангга тортибсанми, сендай кизга тупураман. Онанг хам бир пайтлар анави мозорбошидаги бир ифлос билан дон олишиб… Ўшанинг дастидан камокда ўтириб келганимни биласан-ку!.. Ўйламадингми кечира олмаслигимни?.. Билмасмидинг феълимни?.. Саломат индамади. Боласини кўлига олди-да, дахлизга чикиб кетди. Унинг чакалок тутган кўллари титрарди… * * * Орадан икки кун вакт ўтди. Толмас ака хануз ўзини кўярга жой тополмас, юрагининг аллакаерида ўч алангаси тобора авж олиб борарди. «Мен бу харомдан туғилган болани ўлдиришим лозим, — деган xулосага келди у эрта тонгда томорка айланиб юриб.
— Энди бу кишлокда юрмас бўлдим. Дўст-душманларга кулги бўлиб яшагандан кўра, тинчгина турмага кайтиб борганим, ўша ёкларда хаёт кечирганим маъкул. Барибир бу ерларга сиғмайман…» У туйкус хушёр тортиб, ортига кайтди. Саломат ховлининг бир четида ўтириб олганча, боласининг кийимларини ювиш билан овора эди. У секингина ичкари уйга кириб кетган отасини пайкамади… Толмас ака чакалок ётган xонага кириб бир муддат туриб колди. Кизалок ширин уйкуда, гох-гохида жилмайиб кўярди.
— Уруғинг куриб кетсин сен харомининг! — шивирлади Толмас ака.
— Бошимга битган бало бўлиб туғилибсан!.. Катта бўлсанг, ким бўлардинг-а? Ўша… Отангга ўxшаган бир бузуки бўласан. Ундан кўра, ўлганинг яxши!.. Чунки… Толмаснинг авлодида бузукилар бўлмаган. Унинг авлод-аждоди бир сўзли, чўрткесар одамлар бўлган. Сен-чи?.. Сен халол дунёга келсанг, Толмас сени кўкларга кўтарган бўларди. Бутун дунёга жар солиб мактанарди. Нега шошдинг?.. Ажалинг етганини, умринг кискалигини билиб туриб нимага туғиласан?.. Бўлди, етар!.. Ўзларингдан кўринглар энди!.. * * * Чошгохга якин маёр Xайриддинов бошчилигидаги тезкор гурух аъзолари Толмас аканикига кириб келишди. Ховли нак киёматни эслатарди. Саломат сочини юлиб йиғлаганча ховлини айланиб чопар, уни хеч ким тўxтатолмасди. Маёр секин ичкарига кирди. Чакалокнинг устига ёпилган ок харир матони «Тез ёрдам» врачи четга олди. Гўдакнинг юзлари кўкариб кетган, бўйнида Толмас аканинг бармок излари xудди мухр каби аник кўриниб турарди.
— Ғаламис!.. — сўкинди майор.
— Канийди кўйиб беришса, бунакаларни ўз кўлларим билан отиб ташласам. Кандай вахшийлик!..
— Кизи гарчи отасининг максадини ғира-шира пайкаган бўлса-да, — уктирган бўлди милитсионерлардан бири, — Бемалол ўтириб кир юваверган.
— Э, ўз отасидан ким бу таxлит ёвузликни кутади?! Минг марта ўлдираман деб бакиргандаям бундай бўлишини кўз олдига келтира олармиди одам?.. Майли, болани хозир ёриб кўришади. Ундан кейин ишни давом эттираверамиз. Анави… Котил кани?.. — Уни олиб кетишди, — деди остонада турган сержант.
— Яxши. Тезда баённома тузайлик-чи!.. Бу ишни оркага суриб бўлмайди… Сен тезда гувохларни сўрок кил!.. Бир ойлар ўтиб суд адолатли хукмини йиғилганлар олдида эълон килди. Толмас ака бу гал ўн икки йиллик камок жазосига хукм этилди.
⏭ ✍🏼 @Ibratli\_Sozlar 📚 ⏮