АҲЛОҚИЙ МАСАЛАЛАР
@FotihaUz 50209-савол
Муҳтарам шайх, авваламбор мазкур, кўринишидан қалтис бўлган саволни очиқ форумда сизга бераётганимдан узр сўрайман. Лекин муаммога нисбатан бошқа манбаларда ҳеч қандай муносабат билдирилганлигини тушунгач сизга мурожаат қилишга қарор қилдим. Ўйлайманки сўрамай туриб, нотўғри хулосага боргандан кўра, очиқ сўраган афзал. Сўнгги вақтларда, Ғарб маданиятиниг таъсири олам бўйлаб кенг тарқалиб бормоқда. Ушбу таъсир барча соҳаларда, жумладан ёшларнинг жинсий тарбиясига ҳам ўз таъсирини кўрсатмоқда. Савол: Айтингчи асримизнинг нохуш кўриниши бўлмиш эркаклар ва эркаклар ўртасидаги жинсий алоқа (бесоқолбозлик) ҳамда аёллар ва аёллар ўртасидаги жинсий алоқага нисбатан динда қандай муносабат билдирилади. Ушбу ҳаракатларга нисбатан Қуръони Каримда ҳамда ҳадисларда муносабат билдирилганми?
ЖАВОБ:
– Эркак киши билан эркак кишининг жинсий алоқада бўлиши «ливота» дейилади. Бу иш энг ёмон гуноҳлардан эканлиги Қуръони Каримда бир неча бор такрорланган. Лут алайҳиссалом Пайғамбар бўлиб борган қавм бу амалга ўч бўлган, Аллоҳ таоло уларни ҳалок қилган. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу жиноятга қаттиқ қарши турганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам бу амални қилган одам ким бўлишидан қатъий назар, уйланганми-уйланмаганми, иккисини ҳам ўлдиришга буюрганлар. Саҳобаи киромлар эса, бу жинояткорларни қандай ўлдириш тўғрисида турли ижтиҳодлар қилганлар. Ҳазрати Али розияллоҳу анҳу уларни қилич билан чопиб ўлдириб, жасадини куйдириб юборишни айтганлар. Ҳазрати Умар ва Ҳазрати Усмонлар (розияллоҳу анҳумо) эса, эски бинонинг тагига ётқизиб туриб, устидан деворни йиқитиб ўлдириш керак, дерлар. Ҳазрати Абдулоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу, юртидаги энг баланд жойдан бошини ерга қилиб ташлаб, кейин тошбўронга тутиш керак, деганлар. Мазҳаб имомлари ҳам шунга ўхшаш фикрлар ила ижтиҳод қилганлар. Имом Абу Ҳанифа, ҳар замоннинг ҳокими шароитга қараб, бошқалар ҳам ибрат оладиган қилиб жазолайди, дерлар. Баччабозликни одат қилган одамни ўлдириш шартлигини ҳам алоҳида таъкидлайдилар.
2. Яна айтиб қўйиш лозим бўлган гаплардан бири шуки, эр киши ўз хотинининг орқасига яқинлик қилиши ҳам ҳаромдир. Имом Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким аёл кишига ортидан келса, лаънатидир», деганлар. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда эса, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳайзли аёлга ёки аёл кишининг орқасидан яқинлик қилган ва фолбинга бориб, унга ишонган одам Муҳаммадга нозил этилган нарсага куфр келтирган бўлади», деганлар.
3. Шунингдек, ҳайвонларга яқинлик қилган одамлар ҳам катта гуноҳкор ва жиноятчи ҳисобланадилар. Баъзи уламолар уни ҳам зинокор ҳисоблайдилар ва зинонинг жазосига тортилиши зарурлигини таъкидлайдилар. Аммо ҳанафий мазҳаби уламолари бу жиноятни қилган одамга ҳоким, қози ёки бошқа масъул кишилар ўзлари билиб таъзир берадилар, дерлар. Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимни Лут қавми амалини қилаётганда топсангиз қилувчини ҳам, қилинувчини ҳам ўлдиринг», дедилар».
Шарҳ: Ҳадисдаги Лут қавми амали, дегани ливота, эркак кишининг эркак кишига жинсий алоқа қилишидир. Бу ифлос иш биринчи бўлиб Лут аҳлининг кофир қавмларидан чиққани учун шу ном аталиб қолган. Бу иш энг разил ва энг бемаъни жиноятдир. Бу ишни фақат одамгарчилик эмас, балки ҳайвонлик доирасидан ҳам чиққан маҳлуқгина қилиши мумкин. Чунки, ҳеч қандай ҳайвоннинг эркаги эркагига жинсий яқинлик қилгани кузатилган эмас. Ушбу ишни биринчи бўлиб қилган қавм, Лут қавмига Аллоҳ таоло энг ашаддий азобни берган. Уларни ерга ютқазиб юборган. Осмондан устларига тош ёғдирган. Моликий ва Ҳанбалий мазҳаби уламолари ушбу ҳадисга амал қилиб, ливота қилувчи ким бўлишидан қатъий назар ўлдирилиши шарт, дейдилар. Саҳобалардан Абу Бакр, Умар, Али, Ибн Аббос розияллоҳу анҳулар ҳам шу фикрда бўлган эканлар. Ливота қилган ким бўлишидан қатъий назар қатл қилиниши керак, деган уламолар ливотачини қатл этишга далил ва ҳужжатларга суянган ҳолларида тўрт хил йўл билан қатл қилишни ихтиёр қилганлар:
@FotihaUz 50209-савол
Муҳтарам шайх, авваламбор мазкур, кўринишидан қалтис бўлган саволни очиқ форумда сизга бераётганимдан узр сўрайман. Лекин муаммога нисбатан бошқа манбаларда ҳеч қандай муносабат билдирилганлигини тушунгач сизга мурожаат қилишга қарор қилдим. Ўйлайманки сўрамай туриб, нотўғри хулосага боргандан кўра, очиқ сўраган афзал. Сўнгги вақтларда, Ғарб маданиятиниг таъсири олам бўйлаб кенг тарқалиб бормоқда. Ушбу таъсир барча соҳаларда, жумладан ёшларнинг жинсий тарбиясига ҳам ўз таъсирини кўрсатмоқда. Савол: Айтингчи асримизнинг нохуш кўриниши бўлмиш эркаклар ва эркаклар ўртасидаги жинсий алоқа (бесоқолбозлик) ҳамда аёллар ва аёллар ўртасидаги жинсий алоқага нисбатан динда қандай муносабат билдирилади. Ушбу ҳаракатларга нисбатан Қуръони Каримда ҳамда ҳадисларда муносабат билдирилганми?
ЖАВОБ:
– Эркак киши билан эркак кишининг жинсий алоқада бўлиши «ливота» дейилади. Бу иш энг ёмон гуноҳлардан эканлиги Қуръони Каримда бир неча бор такрорланган. Лут алайҳиссалом Пайғамбар бўлиб борган қавм бу амалга ўч бўлган, Аллоҳ таоло уларни ҳалок қилган. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу жиноятга қаттиқ қарши турганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам бу амални қилган одам ким бўлишидан қатъий назар, уйланганми-уйланмаганми, иккисини ҳам ўлдиришга буюрганлар. Саҳобаи киромлар эса, бу жинояткорларни қандай ўлдириш тўғрисида турли ижтиҳодлар қилганлар. Ҳазрати Али розияллоҳу анҳу уларни қилич билан чопиб ўлдириб, жасадини куйдириб юборишни айтганлар. Ҳазрати Умар ва Ҳазрати Усмонлар (розияллоҳу анҳумо) эса, эски бинонинг тагига ётқизиб туриб, устидан деворни йиқитиб ўлдириш керак, дерлар. Ҳазрати Абдулоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу, юртидаги энг баланд жойдан бошини ерга қилиб ташлаб, кейин тошбўронга тутиш керак, деганлар. Мазҳаб имомлари ҳам шунга ўхшаш фикрлар ила ижтиҳод қилганлар. Имом Абу Ҳанифа, ҳар замоннинг ҳокими шароитга қараб, бошқалар ҳам ибрат оладиган қилиб жазолайди, дерлар. Баччабозликни одат қилган одамни ўлдириш шартлигини ҳам алоҳида таъкидлайдилар.
2. Яна айтиб қўйиш лозим бўлган гаплардан бири шуки, эр киши ўз хотинининг орқасига яқинлик қилиши ҳам ҳаромдир. Имом Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким аёл кишига ортидан келса, лаънатидир», деганлар. Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда эса, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳайзли аёлга ёки аёл кишининг орқасидан яқинлик қилган ва фолбинга бориб, унга ишонган одам Муҳаммадга нозил этилган нарсага куфр келтирган бўлади», деганлар.
3. Шунингдек, ҳайвонларга яқинлик қилган одамлар ҳам катта гуноҳкор ва жиноятчи ҳисобланадилар. Баъзи уламолар уни ҳам зинокор ҳисоблайдилар ва зинонинг жазосига тортилиши зарурлигини таъкидлайдилар. Аммо ҳанафий мазҳаби уламолари бу жиноятни қилган одамга ҳоким, қози ёки бошқа масъул кишилар ўзлари билиб таъзир берадилар, дерлар. Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимни Лут қавми амалини қилаётганда топсангиз қилувчини ҳам, қилинувчини ҳам ўлдиринг», дедилар».
Шарҳ: Ҳадисдаги Лут қавми амали, дегани ливота, эркак кишининг эркак кишига жинсий алоқа қилишидир. Бу ифлос иш биринчи бўлиб Лут аҳлининг кофир қавмларидан чиққани учун шу ном аталиб қолган. Бу иш энг разил ва энг бемаъни жиноятдир. Бу ишни фақат одамгарчилик эмас, балки ҳайвонлик доирасидан ҳам чиққан маҳлуқгина қилиши мумкин. Чунки, ҳеч қандай ҳайвоннинг эркаги эркагига жинсий яқинлик қилгани кузатилган эмас. Ушбу ишни биринчи бўлиб қилган қавм, Лут қавмига Аллоҳ таоло энг ашаддий азобни берган. Уларни ерга ютқазиб юборган. Осмондан устларига тош ёғдирган. Моликий ва Ҳанбалий мазҳаби уламолари ушбу ҳадисга амал қилиб, ливота қилувчи ким бўлишидан қатъий назар ўлдирилиши шарт, дейдилар. Саҳобалардан Абу Бакр, Умар, Али, Ибн Аббос розияллоҳу анҳулар ҳам шу фикрда бўлган эканлар. Ливота қилган ким бўлишидан қатъий назар қатл қилиниши керак, деган уламолар ливотачини қатл этишга далил ва ҳужжатларга суянган ҳолларида тўрт хил йўл билан қатл қилишни ихтиёр қилганлар: