Masjidga borishdagi sunnatlar
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytadilar:
"Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur’a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj yo‘q bo‘lsa, albatta, qur’a tashlar edilar. «Tahjir»da nima borligini bilganlarida, unda kimo'zdi qilardilar. Xufton va bomdod namozlarida nima borligini bilganlarida, emaklab bo'lsa ham kelgan bo'lar edilar."
(Imom Buxoriy rivoyati).
Imom Navaviy: «Tahjir» namozga erta kelib turishdir, deganlar.
لَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُورًا، وَفِي لِسَانِي نُورًا، وَاجْعَلْ فِي سَمْعِي نُورًا، وَاجْعَلْ فِي بَصَرِي نُورًا، وَاجْعَلْ مِنْ خَلْفِي نُورًا، وَمِنْ أَمَامِي نُورًا، وَاجْعَلْ مِنْ فَوْقِي نُورًا، وَمِنْ تَحْتِي نُورًا، اللَّهُمَّ أَعْطِنِي نُورًا.
"Allohim! Qalbimda nur qilgin, tilimda nur qilgin, qulog‘imda nur qilgin, ko‘zimda nur qilgin, oldimdan nur qilgin, orqamdan nur qilgin, ustimdan nur qilgin, ostimdan nur qilgin. Allohim, menga nur ato etgin."
(Imom Muslim rivoyat).
Nabiy sollallohu alayhi va sallam aytadilar:
"Iqomatni eshitsalaringiz, namozga sakinat va viqor bilan yurib kelinglar."
(Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati).
Sakinat ohista, xotirjam harakat qilish, behuda narsalardan tiyilishdir.
Viqor ko‘zni tiyish, ovozni ko‘tarmaslik, har tarafga alanglamaslikdir.
Faqihlar masjidga borishda shoshmasdan, qadamini yaqin-yaqin bosib borishning sunnat ekanini aytganlar, toki yurib boruvchining savobi yanada ziyoda bo‘lsin. Bunga quyidagi hadisni dalil qilib keltirganlar:
Nabiy alayhissalom aytdilar:
"Sizlardan Alloh yo‘lida qilgan har bir qadamingiz bilan xatolar yuvilishini va darajotlaringiz ko‘tarilishini dalolat qilmayinmi?"
(Sahobalar): "Bo‘lmasam-chi, ayting, yo Rasululloh," dedilar.
Rasululloh: "Masjid sari qadamingizni ko‘paytirishdir," dedilar.
(Imom Muslim rivoyat).
اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي أَبْوَابَ رَحْمَتِكَ
"Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin."
"Sizlardan biringiz masjidga kelsa, Nabiyga salom yo‘llasin va:
«Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin», desin."
(Imom Nasaiy, Ibn Moja, Ibn Huzayma, Ibn Hibbonlar rivoyat qilganlar).
Yuqorida o‘tgan hadisga binoan:
"Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur’a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj yo‘q bo‘lsa, albatta, qur’a tashlar edilar."
Albatta, bunda o‘zgalar ozor bermaslik shart qilinadi.
"Sizlardan biringiz masjidga kelsa, ikki rakat namoz o‘qimagan holda o‘tirmasin."
(Muttafaqun alayh).
Hofiz Ibn Hajar rohimahulloh aytadi:
"Fatvo ahli tahiyyatul masjid sunnat ekaniga ittifoq qilganlar."
Agar o‘tirib olganidan keyin esiga tushsa, o‘sha zahoti turib o‘qib olsa ham bo‘ladi.
Ammo makruh vaqtlarda mustasno.
Qachonki chiqsa:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ
"Allohim, fazlingdan so‘rayman," desin.
(Imom Muslim rivoyat).
"Masjiddan chiqishda ham Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga salavot aytiladi," deyilgan.
Anas ibn Molik roziyallohu anhu aytadilar:
"Masjidga kirganingda dastlab o‘ng oyoq bilan, chiqqaningda esa avval chap oyoq bilan (qadam) bosish sunnatdandir."
(Imom Hokim chiqargan va "Muslimning shartiga ko‘ra sahihdir," degan. Zahabiy unga qo‘shilgan).
Ushbu sunnatlarga amal qilishga bo'lgan ishtiyoq tufayli musulmon kishi kunga besh mahal, ya'ni bir kunda 50 martadan ortiq sunnatga amal qilish imkoniyatiga ega bo'ladi.
#sunnat_uchun
1) Namozga erta borish.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytadilar:
"Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur’a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj yo‘q bo‘lsa, albatta, qur’a tashlar edilar. «Tahjir»da nima borligini bilganlarida, unda kimo'zdi qilardilar. Xufton va bomdod namozlarida nima borligini bilganlarida, emaklab bo'lsa ham kelgan bo'lar edilar."
(Imom Buxoriy rivoyati).
Imom Navaviy: «Tahjir» namozga erta kelib turishdir, deganlar.
2) Masjidga borish duosini o‘qimoq:
لَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُورًا، وَفِي لِسَانِي نُورًا، وَاجْعَلْ فِي سَمْعِي نُورًا، وَاجْعَلْ فِي بَصَرِي نُورًا، وَاجْعَلْ مِنْ خَلْفِي نُورًا، وَمِنْ أَمَامِي نُورًا، وَاجْعَلْ مِنْ فَوْقِي نُورًا، وَمِنْ تَحْتِي نُورًا، اللَّهُمَّ أَعْطِنِي نُورًا.
"Allohim! Qalbimda nur qilgin, tilimda nur qilgin, qulog‘imda nur qilgin, ko‘zimda nur qilgin, oldimdan nur qilgin, orqamdan nur qilgin, ustimdan nur qilgin, ostimdan nur qilgin. Allohim, menga nur ato etgin."
(Imom Muslim rivoyat).
3) Sakinat va viqor bilan yurmoq.
Nabiy sollallohu alayhi va sallam aytadilar:
"Iqomatni eshitsalaringiz, namozga sakinat va viqor bilan yurib kelinglar."
(Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati).
Sakinat ohista, xotirjam harakat qilish, behuda narsalardan tiyilishdir.
Viqor ko‘zni tiyish, ovozni ko‘tarmaslik, har tarafga alanglamaslikdir.
4) Masjidga piyoda bormoq.
Faqihlar masjidga borishda shoshmasdan, qadamini yaqin-yaqin bosib borishning sunnat ekanini aytganlar, toki yurib boruvchining savobi yanada ziyoda bo‘lsin. Bunga quyidagi hadisni dalil qilib keltirganlar:
Nabiy alayhissalom aytdilar:
"Sizlardan Alloh yo‘lida qilgan har bir qadamingiz bilan xatolar yuvilishini va darajotlaringiz ko‘tarilishini dalolat qilmayinmi?"
(Sahobalar): "Bo‘lmasam-chi, ayting, yo Rasululloh," dedilar.
Rasululloh: "Masjid sari qadamingizni ko‘paytirishdir," dedilar.
(Imom Muslim rivoyat).
5) Masjidga kirishda Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga salavot aytmoq.
6) Duo o‘qimoq:
اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي أَبْوَابَ رَحْمَتِكَ
"Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin."
"Sizlardan biringiz masjidga kelsa, Nabiyga salom yo‘llasin va:
«Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin», desin."
(Imom Nasaiy, Ibn Moja, Ibn Huzayma, Ibn Hibbonlar rivoyat qilganlar).
7) O‘ng oyoq bilan kirish.
8) Birinchi safda harakat qilmoq.
Yuqorida o‘tgan hadisga binoan:
"Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur’a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj yo‘q bo‘lsa, albatta, qur’a tashlar edilar."
Albatta, bunda o‘zgalar ozor bermaslik shart qilinadi.
9) Tahiyyatul masjid o‘qimoq.
"Sizlardan biringiz masjidga kelsa, ikki rakat namoz o‘qimagan holda o‘tirmasin."
(Muttafaqun alayh).
Hofiz Ibn Hajar rohimahulloh aytadi:
"Fatvo ahli tahiyyatul masjid sunnat ekaniga ittifoq qilganlar."
Agar o‘tirib olganidan keyin esiga tushsa, o‘sha zahoti turib o‘qib olsa ham bo‘ladi.
Ammo makruh vaqtlarda mustasno.
10) Masjiddan chiqishda duo qilmoq.
Qachonki chiqsa:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ
"Allohim, fazlingdan so‘rayman," desin.
(Imom Muslim rivoyat).
11) Imom Nasaiyning rivoyati:
"Masjiddan chiqishda ham Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga salavot aytiladi," deyilgan.
12) Chiqishda chap oyoq bilan chiqmoq.
Anas ibn Molik roziyallohu anhu aytadilar:
"Masjidga kirganingda dastlab o‘ng oyoq bilan, chiqqaningda esa avval chap oyoq bilan (qadam) bosish sunnatdandir."
(Imom Hokim chiqargan va "Muslimning shartiga ko‘ra sahihdir," degan. Zahabiy unga qo‘shilgan).
Ushbu sunnatlarga amal qilishga bo'lgan ishtiyoq tufayli musulmon kishi kunga besh mahal, ya'ni bir kunda 50 martadan ortiq sunnatga amal qilish imkoniyatiga ega bo'ladi.
#sunnat_uchun