Xatboshi

Ha aytgancha bugun Messini tug'ilgan kuni.

Happy birthday Football King.

Vaqt turg'un emasligi xususida tez-tez o'ylab turaman. Shahrisabz-Toshkent oralig'idagi yo'lda vaqtim doim turlicha o'tadi. Hozir juda tez o'tyapti. Bu yaxshi. Dushmanimga ham tilashga biroz o'ylanib qolaman, uzoq masofada yurganda vaqt sekin o'tishini.

Konstani replari esa bugungi vaqtni tez o'tishiga hissa qo'shyapti nazarimda.

Sizga ham ulashib turaman.
(Zamonaviy o'zbek repiga allergiyasi borlarga eshitishni maslahat bermayman)

1936-yildan umrining oxirigacha Sent-Ekzyuperi bosh asarim
deb hisoblagan "Istehkom ("Citadel")" ustida ishladi, biroq uni
yakunlay olmadi. Sent-Ekzyuperi istagi bo'yicha asar o'z hajmi,
problematikasi va badiiy saviyasi jihatidan ijodining asosiy mahsuli
bo'lishi kerak edi. Lekin yozuvchi asarni tugallash ushalishi qiyin
bo'lgan orzuday gap ekanligini his qiladi va ana shu davrda yozgan
maktublaridan birida quyidagicha yozadi: "...Bu narsa ("Istehkom"-
A.Q)ning vafotidan keyin nashr etilsa kerak, chunki uni tugallashga
hech ham ko'zim yetmayapti. U yetti yuz sahifadan iborat. Ushbu yetti yuz sahifani oddiy maqola singari tahrir qilib chiqqanimda ham menga o'n yil vaqt kerak bo'ladi..."

@xatboshi

Ba'zida tun yarim bo'lishiga qaramay kim bilandir gaplashging keladi. Mavzuni qizig'i yo'q. Hamma uxlagan payt. Uyg'oq inson tanqis bo'lgan mahal inson qadri oshib ketadi. Bu paytda hamsuhbat topish ham birmuncha qiyinlashadi.

Biz maqtanchoq millatmiz. Rostdan boshqa xalqlar bedapoyasidan o'zga xalqlar milliy merosini oyoqosti qilish uchun foydalanmasa kerak. Vatanni sevish kerak, bu tuyg'u iymondanligini ham ko'p bor takrorlagan edi Avloniy. Lekin bu sevgi boshqa xalqlarni yerga urish oqibatida kelib chiqmasligi kerak. Chunki bir kanaldan o'qib qolganimdek,

Italyanlar ham ahmoq emas, Rimni bedapoyaga alishadigan.

Madhiyamiz muallifi bu she'rni aynan bu talqinda ifoda etmaganiga aminman. Lekin ayrim zamondoshlarimiz talqini biroz boshqacharoq.
Juda yoshligimda eshitgan quyidagi jumlalarim doim meni ilhomlantirib kelgan.

Ota-bobolarimiz shuhratining soyasiga mahliyo bo'lib yuradigan davrlar endi o'tdi. Bugun jahon bizdan o'z so'zimizni aytishimizni, o'z tafakkurimizni namoyon etishimizni talab qilmoqda.

Islom Karimov

@xatboshi

Sarkazm uchun yozilgan ushbu post to'g'risida endi jiddiyroq to'xtalaman. Global issiqlik - bu nafaqat bizning xalq balki butun boshli insoniyat va hayvonot olamiga zamonlar osha meros bo'lib kelayotgan jarayon. Issiqlik meyori yildan-yilga ulkanlashib kelayotganiga esa insonlar sababchi. Insoniyat iqlimni o'zgartiryapti.
  Yoki siz inson omili tufayli atmosferaga chiqayotgan zaharli gazlar haqida yetarlicha ma'lumotga ega emasmisiz? Yoki qator davlatlarda yildan-yilga ko'payib borayotgan yirik yong'inlar, bularni o'zingizga aloqador sanamaysizmi? Bularning bari global iqlim o'zgarishiga olib kelyapti. Balki telefoningizga har kuni kelayotgan magnit bo'roniga doir smslarga ko'nikib qolgandirsiz? Bular sizni vahimaga solmay qo'ydimi?
  Geografiyadan ma'lumki, bizning hudud ya'ni Markaziy Osiyo iqlim jihatdan birmuncha noqulay. Shimoldagi to'siqsiz hudud va janubdagi katta tog'liklar har qanday havo massasini aynan bizning hududda saqlanib qolishiga olib keladi.
  Inson eng ko'p istemol qiladigan narsa bu havo. Kuniga o'rtacha 12kg havo yutamiz, havo esa atmosferamizda shakllanadi, atmosferadagi iqlimni quyosh nurlari yuzaga keltiradi. Tarixdan bizning global issiqlikka qarshi yagona qurolimiz bu o'simlik olami va suv. Biz buni ham yo'qotgach tushundik.
  Iqlim o'zgarishlari qisqa muddatda yuzaga keladigan jarayon emas.
Issiqlikning bunday yuqorilab ketishi inson omili, xususan ishlab chiqarish, kimyo sanoati, neft-gaz, ko'mirdan haddan ortiq ko'p foydalanish oqibatida yuzaga keladi. Metan gazlari atmosferada to'planib, sayyoraning issiq sirtidagi ortiqcha issiqlikning kosmosga tarqashiga yo'l qo'ymaydi. Bular orqali issiqxona gazlari shakllanadi. Issiqxona gazlarining asosiy qismini Karbonad angedrid tashkil etadi. Global isishning oshishiga ham aynan shu gaz eng katta hissa qo'shib kelmoqda. O'simliklar esa aynan bu gazni tartibga solib turuvchilar hisoblanadi. O'simliklar qani?
Issiqxona gazlarisiz yer taxminan hozirgidan 30° sovuqroq bo'lar edi.
Oxirgi 10 yil tarixdagi eng issiq yillar bo'ldi. Turmush tarzimizni o'zgartirmasak bundanda issiqlari kutib turibdi. Ming afsuski bugungi kunda iqtisodiyotga qo'shilgan har bir tanga  ekologiyaga urilgan boltaga aylanyapti. Insoniyat taraqqiyot izlab, tabiatga nisbatan urush ochdi. Buni faqat o'zi sezmadi. Biz sezib qoldik, chunki biz qiynalyapmiz.

Inson tabiatga nisbatan ochgan urushini to'xtatmas ekan, quyosh bizga tahdidini kamaytirmaydi.

@xatboshi

Abdulla Oripov ham, "Serquyosh hur o'lkam" deganda, bunaqangi quyoshni nazarda tutmagan bo'lsa kerak.

Uyqudan turib, bugungi sanaga qaradim. Bu kunni unutib bo'lmaydi. 1941-yilning 22-iyun erta tongida fashist-nemis qo‘shinlari va ularning ittifoqchilari SSSRga hujum qilishgan. "Ulug' vatan urushi" shu tarzda boshlangan.
Garchi aynan bu urushda bo'lmasada, urush sababli ko'plab yaqinlari, do'stlari va yoshligini yo'qotgan nemis atoqli adibi Remark ham aynan shu kunda tavallud topgan. U qalami bilangina urushga qarshi chiqa olgandi.

@xatboshi

"Dune" 1-qismi haqida shu fikrdaman. Shuncha maqtashning nima keragi bor.

Argentina terma jamoasi Messisiz ham mundialni va Copa Americani yutishgan. Portugaliya esa Cristianosiz hech nima yutmagan. Aynan Ronaldu millatiga EUROning oltin va kumush medallarini, yangi tashkil etilgan turnirning ilk oltin medallarini hadya etdi.
Shunday ekan, Portugaliyaning hozirgi va kelajak avlodining Ronalduga hurmatsizlik qilishga haqlari yo'q. Hatto "u" Barcelona futbolchisi bo'lsa ham. Faqat o'zini o'ylaydigan futbolchi 2016-yilgi finalning katta qismini yig'lab kuzatmasdi. U millat farzandi.

Ronaldu afsona.

Ko'p ijodkor insonlar, shu jumladan, men hayotini hikoya qilganlar - Leonardo da Vinchi, Albert Eynshteyn, Henri Kissinjer va Stiv Jobs kabilar o'zini jamiyatda begonadek his qilgan holda ulg'aygan.

Uolter Ayzekson

@xatboshi