Biz_bilgan_va_bilmagan_TARIX📚📚

​​​Чингизхон томонидан яратилган қатъий қонунлар тизими

Дарҳақиқат, Мўғулистон жамияти ҳарбий юришларга қадар жуда юқори даражада уюшган ва қонунга бўйсунар эди. Чингизхон ҳатто Буюк Яса - унинг давлати аҳолисидан кутилган хатти-ҳаракатлар ва қоидаларни бузганлик учун жазолашни батафсил тавсифловчи қонунлар кодексини тақдим этди.

Мўғул империясининг ҳар бир фуқароси Яса қонунларига, шу жумладан Чингизхоннинг ўзига ҳам итоат қилиши керак эди. Император ўзи учун бу қоидалар устидан қандайдир илоҳий устунликни ёки қонун олдида иммунитетни талаб қилмади, у фақат ўз халқи устидан мавқеи ва хизматига қараб ҳокимиятига ишонди, бу ўша пайтлар учун ўзига хос хатти-ҳаракатлар эди.

Тақиқланган амалиётларга одам ўғирлаш, ўғирлик (шу жумладан қорамол) ва қуллик кирган. Бошқа фармонлар қаторида армияга кириш учун энг кам ёш 20 ёш бўлиши белгиланган эди. Бундан ташқари, шахс пора билан ушланмаган ёки ўз жиноятни тан олмаган бўлса, унинг айби исботланган деб ҳисобланмаган.

Айтишларича, Чингизхон ўлимидан олдин ўз издошларига шундай деган: "Агар улар менинг Ясамдан четга чиқсалар, салтанат қулайди". Бу бир башоратга айланди, чунки Чингизхон империяси тахминан 150 йилдан кейин қулаб тушди ва охир-оқибат ҳеч ким Яса нусхаларини топа олмайди.

https://t.me/ustozlar_uzbekistan

Ватанимиз ва жахон тарихида 8 март санаси билан боғлиқ воқеалари. – Telegraph
https://telegra.ph/Vatanimiz-va-zhahon-tarihida-8-mart-sanasi-bilan-bo%D2%93li%D2%9B-vo%D2%9Bealari-03-08

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Xalqaro xotin-qizlar kuniga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi nutqi
https://president.uz/oz/lists/view/7928

Bugun 8-mart 2025 yil - shanba.

🎊 BAYRAMLAR:🎊

🇺🇳 BMT - Xalqaro xotin-qizlar kuni.
🌏 Butunjahon matematika kuni.

📌MILLIY BAYRAMLAR:📌

🇦🇱 Albaniya - Onalar kuni.
🇿🇲 Zambiya — Yoshlar kuni.
🇱🇷 Liberiya — Qurbonlar xotirasi kuni.
🇲🇾 Malayziya — Sulton kuni.
🇸🇾 Suriya — Inqilob kuni.
🇹🇯 Tojikiston - Onalar kuni.

📕 VOQEALAR:📕

📔1169 - Andrey Bogolyubskiy uch kunlik hujumdan so'ng Kiyevni egallab oldi va uni talon-taroj qildi.
📔1618 - Nemis astronomi Iogann Kepler oʻzining sayyoralar harakatining uchinchi qonunini kashf qildi.
📔1658 - Daniya va Shvetsiya o‘rtasida Roksill shartnomasi imzolandi.
📔1702 - Anna Styuart Angliya, Shotlandiya va Irlandiya qirolichasi bo‘ldi.
📔1722 - Pyotr I ning farmoniga binoan Peterburgda ob-havoni muntazam ravishda kuzatish ishi yoʻlga qoʻyildi.
📔1736 - Nodirshoh Eron shohi bo‘ldi.
📔1759 - Parij parlamenti Deni Didroning „Ensiklopediya“sini qoralab chiqdi.
📔1802 - Nemis havaskor astronomi Genrix Olbers dastlabki mitti sayyora - Sererani kashf qildi.
📔1809 - Ivan Krilovning „Masallar“ nomli birinchi kitobi dunyo yuzini koʻrdi.
📔1862 - Nyu-Yorkda soʻnggi amerikalik qaroqchi - Nataniel Gordonni dorga osishdi.
📔1873 - Kanadaning shimoli-sharqiy hududlarida spirtli ichimliklar savdosi taʼqiqlab qoʻyildi.
📔1887 - Everett Xorton teleskopik qarmogʻi uchun patent oldi.
📔1900 - „Sanʼat dunyosi“ uyushmasi tuzildi, unga A. N. Benua, K. A. Somov, M. V. Dobujinskiy, N. K. Rerix, Ye. Ye. Lansere v. b. aʼzo boʻlishdi.
📔1910 - Kopengagenda Sotsialistik Internatsional 8-martni Xalqaro xotin-qizlar kuni deb e’lon qildi.
📔1910 - Fransiyada Eliza Derosh uchuvchi guvohnamasiga ega bo‘ldi va dunyoda birinchi uchuvchi ayolga aylandi.
📔1927 - O‘zbekiston SSRda “Hujum” kampaniyasi boshlandi. 100 000 dan ortiq xotin-qiz paranjisini gulxanga tashlashdi.
📔1944 - Bolqorlar deportatsiyasi boshlandi.
📔1950 - SSSR atom bombasiga ega ekanligini e’lon qildi.
📔1963 - Xitoy 1858-yilda Rossiya bilan tuzilgan Aygun shartnomasini bekor qildi va SSSRdan yerlarni qaytarib berishni talab qildi.
📔1965 - Janubiy Vyetnamga AQShning dastlabki quruqlik qo‘shinlari kiritildi.
📔1965 - Xalqaro xotin-qizlar kuni bo‘lgan 8-mart dam olish kuniga aylandi.
📔1973 - Shimoliy Irlandiyada referendumda ishtirok etganlarning 59%i Buyuk Britaniya tarkibida qolish uchun ovoz berishdi.
📔 2014 - Malayziyaning Boeing 777-200ER samolyoti izsiz yo‘qoldi.

🌀 TAVALLUDLAR:🌀

♻️1864 - Apte Xari Narayan (1919) - hind yozuvchisi, ma'rifatparvar.
♻️1866 - Lebedev Petr (1912) - Rus fizigi, fiziklarning birinchi rus ilmiy maktabini yaratgan.
♻️1879 - Gann Otto (1968) - Nemis fizigi va radiokimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1945).
♻️1886 - Kendall Edvard Kalvin (1972) - Amerkalik biyokimyogar, Nobel mukofati  sohibi (1950).
♻️1894 - Aaltonen Vyaynyo Valdemar (1966) - fin haykaltaroshi.
♻️1910 - Claire Trevor (2000) - amerikalik kinoaktrisai.
♻️1911 - Ahmedov Bardiyor - xuquqshunos, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1975).
♻️1914 - Hamidova Manzura (1998) - O’zbekiston xalq artisti (1969).
♻️1914 - Yakov Zeldovich (1987) - rus nazariyotchi-fizigi, akademik (1958).1939-yilda uranning bo'linishidagi zanjir reaksiyasini birinchi bo'lib hisoblab chiqdi (Yu. B. Xariton bilan hamkorlikda).
♻️1920 - Burnasheva Qamara (2000) - O’zbekiston xalq artisti (1960).
♻️1923 - Yo’ldosheva Muhabbat  - O’zbekiston xalq artisti (1969). 
♻️1928 - Mirkarimova Qunduz! - raqqosa, baletmeyster va pedagog, O’zbekiston xalq artisti (1966).
♻️1930 - Mazohidova Rahima - xonanda va aktrisa, O’zbekiston xalq artisti (1976).
♻️1957 - Sintiya Rotrok - amerikalik kinoaktrisa, jangavor san’at ustasi.
♻️1975 - Sulton Ibragimov - rossiyalik professional bokschi, sobiq jahon chempioni.
♻️1990 - Petra Kvitova - chex tennischisi, ikki karra Uimldon turniri g‘olibasi (2011 va 2014).
♻️1994 - Raʼnoxon Omonova - oʻzbek suzuvchisi, Oʻzbekistonning koʻp karra chempioni, Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, Xalqaro sport ustasi.
♻️2000  - Daniel Magnusson - shved kyorlingchisi, ikki karra jahon chempioni, Olimpiya chempioni.

https://t.me/ustozlar_uzbekistan