#ўлчов_тушунча
#мезон
Нур сурасининг 26-оятида шундай дейилган:
"Нопок аёллар – нопок эркаклар учун, нопок эркаклар – нопок аёллар учун; покиза аёллар – покиза эркаклар учун, покиза эркаклар – покиза аёллар учун".
Кўпчилик буни мутлақ қонун деб тушунади: гўёки яхши инсон ҳар доим яхши турмуш ўртоққа, ёмон инсон эса ёмонга дуч келади. Лекин бу ундай эмас.
🔹 Бу оят нима дейди?
Аллоҳ бу ерда ахлоқий принципни белгилайди, табиат қонунини эмас. Бу қоида шундай маънони англатади:
1. Пок инсон (яъни, яхши хулқли ва диёнатли) пок турмуш ўртоқ танлашга интилиши керак.
2. Ёмон одамлар, одатда, ўзига ўхшаганларни танлайди.
Бироқ, бу ҳар доим шундай бўлади дегани эмас!
🔹 Нега бу мутлақ қонун эмас?
Агар бу реал ҳаётда қатъий қоида бўлганида, у ҳолда:
- Нега Осия аёл (энг яхши аёллардан бири) Фиръавн – энг золим одамнинг хотини бўлган?
- Нега Лут алайҳиссаломнинг хотини кофир бўлган?
- Нега Нух алайҳиссаломнинг хотини ҳақиқатни рад этган?
Жавоб оддий: бу оят "қандай бўлиши керак"лигини билдиради, "ҳар доим қандай бўлади" деган маънода эмас.
🔹 Осон тушуниш учун мисол
Тасаввур қил, ўқитувчи мактабда шундай дейди:
"Яхши ўқиганлар яхши баҳолар олиши керак."
Лекин ҳақиқий ҳаётда:
- Баъзи танбал ўқувчи кўчириб, юқори баҳо олиши мумкин.
- Баъзи ҳалол ва зийрак ўқувчи ҳаяжонланиб, хатога йўл қўйиб, паст баҳо олиши мумкин.
Бу ҳолат ўқитувчининг қоидаси нотўғри эканини англатмайди. Фақат қоида – нормани кўрсатади, истиснолар эса ҳар доим бор.
🔹 Нега ҳаётда бу қоида ҳар доим ишламайди?
Чунки одамларга эркин ирода берилган. Биз синов дунёсидамиз ва:
- Кимдир турмуш ўртоғининг ҳақиқий характери қандайлигини илк босқичда билмаслиги мумкин.
- Кимдир турмушдан кейин ўзгариши мумкин (яхшидан ёмонга ёки аксинча).
- Кимдир мажбурий ҳолатда ёмон одамга турмушга чиқиши мумкин.
🔹 Бу оятни ҳаётда қандай тушуниш керак?
- Яхши турмуш ўртоқ истасанг – ўзинг ҳам яхши бўл.
- Турмуш ўртоқни фақат ташқи кўриниш ёки бойлик учун эмас, балки хулқ ва эътиқод учун танла.
- Агар кимдир оғир никоҳда бўлса, бу унинг "ёмонлиги"ни англатмайди. Баъзан бу шунчаки бир синовдир.
🔹 Хулоса
Аллоҳ яхшилар ҳар доим яхшилар билан бўлади демаган. У шунчаки шундай бўлиши керак деб таъкидлайди. Лекин бу синов дунёсида истиснолар бор.
Бу оят – тўғри танлов қилишга чақириқдир, идеал никоҳ кафолати эмас.
#мезон
{ ٱلۡخَبِيثَٰتُ لِلۡخَبِيثِينَ وَٱلۡخَبِيثُونَ لِلۡخَبِيثَٰتِۖ
وَٱلطَّيِّبَٰتُ لِلطَّيِّبِينَ وَٱلطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَٰتِۚ أُوْلَٰٓئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَۖ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ }
[24:26]
Нопок аёллар нопок эрлар учундир (яъни, лойиқдир), нопок эрлар нопок аёллар учундир. Покиза аёллар покиза эрлар учундир, покиза эрлар покиза аёллар учун (муносиб)дир. Ана ўша (покиза эрлар ва покиза аёллар) уларнинг (яъни, нопок эрлар ва нопок аёлларнинг) айтаётган бўҳтонларидан покдирлар. Улар учун мағфират ва улуғ ризқ (яъни, жаннат неъматлари) бордир.
Нур сураси, 26-оят.
Нур сурасининг 26-оятида шундай дейилган:
"Нопок аёллар – нопок эркаклар учун, нопок эркаклар – нопок аёллар учун; покиза аёллар – покиза эркаклар учун, покиза эркаклар – покиза аёллар учун".
Кўпчилик буни мутлақ қонун деб тушунади: гўёки яхши инсон ҳар доим яхши турмуш ўртоққа, ёмон инсон эса ёмонга дуч келади. Лекин бу ундай эмас.
🔹 Бу оят нима дейди?
Аллоҳ бу ерда ахлоқий принципни белгилайди, табиат қонунини эмас. Бу қоида шундай маънони англатади:
1. Пок инсон (яъни, яхши хулқли ва диёнатли) пок турмуш ўртоқ танлашга интилиши керак.
2. Ёмон одамлар, одатда, ўзига ўхшаганларни танлайди.
Бироқ, бу ҳар доим шундай бўлади дегани эмас!
🔹 Нега бу мутлақ қонун эмас?
Агар бу реал ҳаётда қатъий қоида бўлганида, у ҳолда:
- Нега Осия аёл (энг яхши аёллардан бири) Фиръавн – энг золим одамнинг хотини бўлган?
- Нега Лут алайҳиссаломнинг хотини кофир бўлган?
- Нега Нух алайҳиссаломнинг хотини ҳақиқатни рад этган?
Жавоб оддий: бу оят "қандай бўлиши керак"лигини билдиради, "ҳар доим қандай бўлади" деган маънода эмас.
🔹 Осон тушуниш учун мисол
Тасаввур қил, ўқитувчи мактабда шундай дейди:
"Яхши ўқиганлар яхши баҳолар олиши керак."
Лекин ҳақиқий ҳаётда:
- Баъзи танбал ўқувчи кўчириб, юқори баҳо олиши мумкин.
- Баъзи ҳалол ва зийрак ўқувчи ҳаяжонланиб, хатога йўл қўйиб, паст баҳо олиши мумкин.
Бу ҳолат ўқитувчининг қоидаси нотўғри эканини англатмайди. Фақат қоида – нормани кўрсатади, истиснолар эса ҳар доим бор.
🔹 Нега ҳаётда бу қоида ҳар доим ишламайди?
Чунки одамларга эркин ирода берилган. Биз синов дунёсидамиз ва:
- Кимдир турмуш ўртоғининг ҳақиқий характери қандайлигини илк босқичда билмаслиги мумкин.
- Кимдир турмушдан кейин ўзгариши мумкин (яхшидан ёмонга ёки аксинча).
- Кимдир мажбурий ҳолатда ёмон одамга турмушга чиқиши мумкин.
🔹 Бу оятни ҳаётда қандай тушуниш керак?
- Яхши турмуш ўртоқ истасанг – ўзинг ҳам яхши бўл.
- Турмуш ўртоқни фақат ташқи кўриниш ёки бойлик учун эмас, балки хулқ ва эътиқод учун танла.
- Агар кимдир оғир никоҳда бўлса, бу унинг "ёмонлиги"ни англатмайди. Баъзан бу шунчаки бир синовдир.
🔹 Хулоса
Аллоҳ яхшилар ҳар доим яхшилар билан бўлади демаган. У шунчаки шундай бўлиши керак деб таъкидлайди. Лекин бу синов дунёсида истиснолар бор.
Бу оят – тўғри танлов қилишга чақириқдир, идеал никоҳ кафолати эмас.