O‘LIMNING OXIRI
Tarix davomida dinlar va mafkuralar hayotning o‘zini muqaddas deb bilmagan. Ular doimo yer yuzidagi mavjudlikdan yuqori yoki undan tashqaridagi ilohiy narsalarni muqaddaslashtirgan va shuning uchun o‘limga nisbatan bag‘rikeng bo‘lgan. Hatto ayrimlari o‘limni sevgan desak ham bo‘ladi. Nasroniylik, Islom va Hinduizm bizning mavjudligimiz ma’nosi o‘limdan keyingi hayotdagi taqdirimizga bog‘liq deb hisoblagani uchun o‘limni dunyoning zarur va ijobiy qismi sifatida ko‘rgan.
Insonlar Xudo shunday hukm qilgani uchun o‘lgan va o‘lim onlari chuqur ma’noga ega bo‘lgan muqaddas metafizik tajriba sifatida qabul qilingan. Biror inson oxirgi nafasini olayotgan paytda, bu daqiqalar ruhoniylar, ravvinlar yoki shamanlarni chaqirish, hayotning mazmunini anglash va koinotdagi haqiqiy o‘rnini qabul qilish uchun muhim vaqt hisoblangan.
Nasroniylikni, Islomni yoki Hinduizmni o‘limsiz dunyoda tasavvur qilib ko‘ring – bunday dunyo jannat, do‘zax yoki qayta tug‘ilishdan ham xoli bo‘lgan bo‘lardi.
XXI asrda insonlar o'lmaslikka erishish yo‘lida jiddiy harakat qilishlari kutilmoqda. Qarilik va o‘limga qarshi kurash ocharchilik va kasalliklarga qarshi tarixiy kurashning davomidir va zamonaviy madaniyatning oliy qadriyatini – inson hayotining ahamiyatini namoyon etadi. Bizga doimo inson hayoti koinotdagi eng muqaddas narsa ekani eslatib turiladi. Buni maktab o‘qituvchilari, parlamentdagi siyosatchilar, suddagi yuristlar va teatr sahnasidagi aktyorlar va har bir reklama lentalarida takror-takror ta’kidlashadi. Ikkinchi Jahon Urushidan so‘ng BMT tomonidan qabul qilingan Inson Huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasi – dunyo konstitutsiyasiga eng yaqin hujjat – “hayot huquqi”ni insoniyatning eng asosiy qadriyati sifatida qat’iy e’tirof etdi. O‘lim bu huquqni aniq ravshan buzadi, shuning uchun o‘lim insoniyatga qarshi jinoyatdir degan mazmunda ish olib borilayotgandek go‘yo. Har bir ixtirochi, har bir olim, har o‘limga qarshi to‘liq urush olib borayotgani sir emas. Nega plastik operatsiyalar, ajinlarni yo‘qotish amaliyotlari, yoki yoshartiruvchi yoki yosh ko‘rsatuvchi kosmetik maxsulotlarga talab oshib boryapti deb o‘ylaysiz? Hamma hammasi yuqorida ta‘kidlangan mazmun asosida ishlaydi.
DAVOMI BOR...
Kanalga obuna bo‘ling
🖌@Sharqshunos_tarixchi
Tarix davomida dinlar va mafkuralar hayotning o‘zini muqaddas deb bilmagan. Ular doimo yer yuzidagi mavjudlikdan yuqori yoki undan tashqaridagi ilohiy narsalarni muqaddaslashtirgan va shuning uchun o‘limga nisbatan bag‘rikeng bo‘lgan. Hatto ayrimlari o‘limni sevgan desak ham bo‘ladi. Nasroniylik, Islom va Hinduizm bizning mavjudligimiz ma’nosi o‘limdan keyingi hayotdagi taqdirimizga bog‘liq deb hisoblagani uchun o‘limni dunyoning zarur va ijobiy qismi sifatida ko‘rgan.
Insonlar Xudo shunday hukm qilgani uchun o‘lgan va o‘lim onlari chuqur ma’noga ega bo‘lgan muqaddas metafizik tajriba sifatida qabul qilingan. Biror inson oxirgi nafasini olayotgan paytda, bu daqiqalar ruhoniylar, ravvinlar yoki shamanlarni chaqirish, hayotning mazmunini anglash va koinotdagi haqiqiy o‘rnini qabul qilish uchun muhim vaqt hisoblangan.
Nasroniylikni, Islomni yoki Hinduizmni o‘limsiz dunyoda tasavvur qilib ko‘ring – bunday dunyo jannat, do‘zax yoki qayta tug‘ilishdan ham xoli bo‘lgan bo‘lardi.
XXI asrda insonlar o'lmaslikka erishish yo‘lida jiddiy harakat qilishlari kutilmoqda. Qarilik va o‘limga qarshi kurash ocharchilik va kasalliklarga qarshi tarixiy kurashning davomidir va zamonaviy madaniyatning oliy qadriyatini – inson hayotining ahamiyatini namoyon etadi. Bizga doimo inson hayoti koinotdagi eng muqaddas narsa ekani eslatib turiladi. Buni maktab o‘qituvchilari, parlamentdagi siyosatchilar, suddagi yuristlar va teatr sahnasidagi aktyorlar va har bir reklama lentalarida takror-takror ta’kidlashadi. Ikkinchi Jahon Urushidan so‘ng BMT tomonidan qabul qilingan Inson Huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasi – dunyo konstitutsiyasiga eng yaqin hujjat – “hayot huquqi”ni insoniyatning eng asosiy qadriyati sifatida qat’iy e’tirof etdi. O‘lim bu huquqni aniq ravshan buzadi, shuning uchun o‘lim insoniyatga qarshi jinoyatdir degan mazmunda ish olib borilayotgandek go‘yo. Har bir ixtirochi, har bir olim, har o‘limga qarshi to‘liq urush olib borayotgani sir emas. Nega plastik operatsiyalar, ajinlarni yo‘qotish amaliyotlari, yoki yoshartiruvchi yoki yosh ko‘rsatuvchi kosmetik maxsulotlarga talab oshib boryapti deb o‘ylaysiz? Hamma hammasi yuqorida ta‘kidlangan mazmun asosida ishlaydi.
DAVOMI BOR...
Kanalga obuna bo‘ling
🖌@Sharqshunos_tarixchi